YÜKSEK MAHKEME KARARLARINDA MEŞRU SAVUNMA

Meşru savunma; kanunda öngörülen koşulları taşımak şartıyla, bir kimsenin gün- cel bir saldırı karşısında kendisini savunmak için zorunlu olarak gerçekleştirdiği fiilin hu- kuka uygun olduğunun kabul edilmesi ve bu nedenle kişiye ceza verilmemesidir. Meşru savunmanın şartlarının varlığı halinde gerçekleştirilen fiil tüm hukuk düzeni yönünden hukuka uygun hale gelir. Meşru savunma düzenlemesi Türk Ceza Kanunu’nun 25/1. maddesinde yer almaktadır. Bu madde esas alındığında meşru savunmanın varlığı için saldırı ile savunmaya ilişkin birtakım koşulların gerçekleşmesi gerekir. Saldırıya ilişkin koşulları; saldırı niteliğinde bir fiilin bulunması, bu fiilin haksız olması, saldırı niteliğin- deki bu fiilin meşru savunmadan faydalanacak kişinin hakkına yönelik olması, saldırının güncel olması şeklinde sıralayabiliriz. Savunmaya ilişkin koşuları ise, savunma zorunlulu- ğun bulunması, savunma ile saldırı arasında uygun bir oranın bulunması, savunma fiilinin saldırıyı gerçekleştirene yönelik olması şeklinde sıralayabiliriz.

___

Alacakaptan, Uğur, Suçun Unsurları, Ankara/1975.

Artuk, Mehmet Emin/Gökçen, Ahmet/Yenidünya, A. Caner, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, 7. Baskı, Ankara/2013.

Aydın, Devrim, Türk Ceza Hukukunda Suça İştirak, Yetkin Yayın- ları, Ankara/2009.

Bakıcı, Sedat, Ceza Hukuku Genel Hükümleri, Adalet Yayınevi, İkinci Baskı, Ankara/2008.

Bayraktar, Köksal, “Yeni Türk Ceza Kanunu’nda Hukuka Uygun- luk Nedenleri”, Erdoğan Teziç’e Armağan, İstanbul/2006, s. 15-23.

Bekar, Elif, Türk ve Amerikan Ceza Hukukunda Zorunluluk Hali, Seçkin Yayınevi, 2013.

Centel, Nur/Zafer, Hamide/Çakmut, Özlem, Türk Ceza Huku- kuna Giriş, Beta Yayınevi, 7. Bası, İstanbul/2011.

Centel, Nur, “Türk Ceza Hukukunda Yasal Savunma”, Alman Ceza Hukuku Açısından TCK’nın Kusur İlkesi, Cilt 2, Seçkin Yayınevi, 2013.

Demirbaş, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayı- nevi, 8. Baskı, 2012.

Demirbaş, Timur, “Türk Ceza Hukukunda Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması”, Prof. Dr. Hayri Domaniç’e Armağan, İstanbul/1995, s. 277-286.

Develioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, 26. Baskı, Ankara/2010.

Donay, Süheyl, Türk Ceza Kanunu Şerhi, Beta Yayınevi, İstan- bul/2007.

Dönmezer, Sulhi / Erman, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Huku- ku, Beta Yayınevi, İstanbul/1997.

Dursun, Selman / Bozbayındır, Ali Emrah, “Ceza Hukukunda Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Manevi Unsurları Meselesi”, İÜHFM, Cilt LXXIII, S.1, 2015, s. 63-90.

Erdem, Mustafa Ruhan, “Malvarlığına Yönelik Saldırılara Karşı Meşru Savunma İçin İnsan Öldürme Ve Yaşam Hakkı (AİHS m. 2)”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Özel Sayı, 2007, s. 987-998.

Erem, Faruk /Danışman, Ahmet /Artuk, Mehmet Emin, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınevi, Ondördüncü Baskı, Ankara/1997.

Ersan, Aykut, Ceza Hukukunda Meşru Savunma ve Meşru Savun- mada Sınırın Aşılması, XII Levha Yayıncılık, İstanbul/2013.

Feyzioğlu, Metin, Ceza Muhakemesinde Vicdani Kanaat, Yetkin Yayınları, Ankara/2002.

Feyyaz Gölcüklü, Suçta Kanuni Unsurun Ortadan Kalkması: Fi- ilin Hukuka Aykırılığı Kavramı ve Hukuka Uygunluk (Meşruiyet) Se- bepleri Konusunda Bazı Mülahazalar, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgi- ler Fakültesi Dergisi, Cilt XXIII, No: 1, Mart/1968, s. 187-215.

Gözübüyük, Abdullah Pulat, Türk Ceza Kanunu Şerhi, Kazancı Yayınevi, Cilt I, Beşinci Bası, İstanbul/1988.

Gözübüyük, Abdullah Pulat, “Vukuu Muhakkak Tehlikenin mü- dafaayı Meşru Kılması Üzerine Bir İnceleme”, Adalet Dergisi, Yıl 36, Sayı 8, Ağustos/1945, s. 795-799.

Güngör, Devrim, Ceza Hukukunda Fiil Üzerinde Hata, Yetkin Ya- yınevi, Ankara/2007.

Güral, Jale, “Türk Hukukunda Mal İçin Meşru Müdafaa”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt VI, Sayı 2-3-4, Yıl 1949, s. 179-198.

Hafızoğulları, Zeki / Özen, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Ge- nel Hükümler, USA Yayıncılık, Beşinci Baskı, Ankara/2012.

Hakeri, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, 19. Baskı, Ankara/2016.

Hakeri, Hakan, Kasten Öldürme Suçları TCK 81-82-83, Seçkin Yayınevi, 2. Baskı, Ankara/2007.

Heinrich, Bernd, Ceza Hukuku Genel Kısım I, Editör: Yener Ün- ver, Çev: Hakan Hakeri, Yener Ünver, Veli Özer Özbek, Özlem Yenerer Çakmut, Barış Erman, Koray Doğan, Ramazan Barış Atladı, Pınar Ba- caksız, İlker Tepe, Adalet Yayınevi, Ankara/2014.

İçel, Kayıhan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Beta Yayınevi, İstanbul/2016.

İnci, Özen, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’na Göre Ceza Sorumluluğunu Kaldıran Nedenlerde Sınırın Aşılması (TCK m. 27)”, Terazi Hukuk Dergisi, Yıl 4, Sayı 37, Eylül/2009, s. 111-134.

Jescheck, Hans-Heinrich, Alman Ceza Hukukuna Giriş, Çev: Fe- ridun Yenisey, Beta Yayınevi, İstanbul/2007.

Kaban, Mater/Aşaner, Halim/Güven, Özcan/Yalvaç, Gürsel, Yargıtay Ceza Genel Kurulu Kararları, Eylül 1996-Temmuz 2001, Ada- let Yayınevi, Ankara/2001.

Kangal, Zeynel, Ceza Hukukunda Zorunluluk Durumu, Seçkin Yayınevi, Ankara/2010.

Kunter, Nurullah, Suçun Maddi Unsurları Nazariyesi, İstan- bul/1954.

Meran, Necati, “Yeni Türk Ceza Kanunu ve Türk Medeni Kanunu’nda Meşru (Yasal) Savunma ve Zorunluluk Hali, Terazi Hu- kuk Dergisi”, Yıl 2, Sayı 6, Şubat/2007, s.115-129.

Oğuzman, M. Kemal / Seliçi, Özer / Özdemir, Saibe Oktay, Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul/2016.

Okdemir, Erdem/ Keten, Semra Savaş/Avşar, Abdullah/Önay, Hakan, “Meşru Savunmada Orantılılık ve Durdurucu Güç Kavramı”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 22, Temmuz/2015, s. 123-131.

Önder, Ayhan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Cilt II-III, Beta Yayınevi, İstanbul/1992.

Özen, Muharrem, Türk Ceza Hukukunda Meşru Müdafaa, Ankara/1995.

Öztürk, Bahri /Erdem, Mustafa Ruhan, Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, Seçkin Yayınevi, 13. Baskı, Ankara/2013.

Parlar, Ali, Ceza Hukukunda Meşru Savunma ve Haksız Tahrik, Bilge Yayınevi Ankara/2015.

Pisapia, Gian Domenico, İtalyan Ceza Hukuku Müesseseleri Ge- nel Kısım, Çev: Atıf Akgüç, Padova/1965.

Soyaslan, Doğan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Yetkin Yayınla- rı, 3. Baskı, Ankara/2005.

Şare, Ersin, “Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs”, Türkiye Baro- lar Birliği Dergisi, Yıl 30, Sayı 120, Mayıs-Haziran/2017, s. 119-156.

Şare, Ersin, Türk Hukuk Sisteminde Düzenlenen Haksız Tahrik Üzerine İnceleme, Yargıtay Dergisi, Cilt 42, Sayı 1-2, Ocak-Nisan, 2016, s. 7-39.

Şare, Ersin, Türk Hukuk Sisteminde Düzenlenen Taksir Üzerine Bir İnceleme, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 90, Sayı 2016/1, Ocak- Şubat/2016, s. 88-113.

Şen, Ersan, Yeni Türk Ceza Kanunu Yorumu Cilt 1, Vedat Kitapçılık, İstanbul/2006,

Taner, Tahir, Ceza Hukuku Umumi Kısım, Üçüncü Basım, İstan- bul/1953.

Taner, Tahir, Meşru Müdafaanın Genişliği ve Mala Karşı Yapılan Tecavüzlerde Müdafaa, Ebül’ula Mardin’e Armağan, İstanbul/1944, 631-649.

Toroslu, Nevzat, Ceza Hukuku Genel Kısım, Savaş Yayınevi, An- kara/2012.

Toroslu, Nevzat, Ceza Hukukunda Zaruret Hali, Ankara/1968. Ünver, Yener, Ceza Hukukunda İzin Verilen Risk, Beta Yayınevi, İstanbul/1998.

Vidal, Georges / Magnol, Josephe, Ceza Hukuku, Çev: Şinasi Devrin, Ankara/1946.

Yalkut, Necdet, “Türk, İtalyan ve Fransız Ceza Hukuku Açısından Meşru Müdafaa”, Adalet Dergisi, Yıl 69, Sayı 1-2, 1978, s. 105-118.

Yenisey, Feridun / Plagemann, Gottfried, Alman Ceza Kanunu, Beta Yayınevi, İstanbul/2009.

Yüce, Turhan Tufan, Ceza Hukukunun Temel Kavramları, Anka- ra/1995.

Zafer, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler TCK m. 1-75, Beta Yayınevi, 4. Bası, İstanbul/2015.

Yargıtay Kararları

www.kazanci.com

UYAP