Geçersiz Fesihte Süresinde Başvurmayan Ya da İşveren Çağrısına Rağmen İşe Başlamayan İşçinin Boşta Geçen Süre Ücretine Hak Kazanamayacağına İlişkin Yargıtay Uygulamasının Eleştirisi ve Öneriler

İşverence yapılan feshin geçersizliğine karar verilmesinin hukuki sonuçlarını düzenleyen 4857 sayılı İş Kanunu 21. maddesinin 3. fıkrasında öngörülen; kararın kesinleşmesine kadar işçinin çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve haklarının ödeneceğine ilişkin hükmün uygulanmasında, işçinin işe başlama iradesi esas alınmaktadır. Bu çalışmanın amacı, işverene başvurmayan ya da başvuran ancak işe baş- lamayan işçinin, "boşta geçen süre ücreti" olarak anılan bu alacaklara hak kazanamayacağına ilişkin Yargıtay ilke kararının, iş hukuku ilkeleri ve uluslararası belgeler ışığında eleştirilmesi ve İş Kanunu 21. madde 3. ve 5. fıkralarının farklı bir bakış açısı ile yorumunun önerilmesidir. Teorik kaynakların taranması yöntemiyle yapılan bu çalışmada, geçersiz feshin sonuçları boşta geçen süre ücretine hak kazanma ile sınırlı olarak ele alınmıştır. Makalenin giriş bölümünde, çalışmanın konusu olan sorun tanımlanmaya, ardından Yargıtay'ın zaman içinde değişen görüşü ile istikrar kazanan ilke kararı ve öğretinin hukuki değerlendirmeleri aktarılmaya ve feshe karşı korumanın hukuki kaynakları temelinde Geçersiz Fesihte Süresinde Başvurmayan Ya da İşveren Çağrısına Rağmen İşe Başlamayan İşçinin Boşta Geçen Süre Ücretine Hak Kazanamayacağına İlişkin Yargıtay Uygulamasının Eleştirisi ve Öneriler farklı açılardan hakkın özünü olumsuz etkileyen sonuçları irdelenmeye çalışılmakta ve sonuç olarak bu hali ile 158 sayılı ILO Sözleşmesi ve Avrupa Sosyal Şartı 24. maddesine aykırı olan uygulamanın "feshin geçerli olduğu tarih" temelinde farklı yorumlanarak değiştirilmesi önerilmektedir.

CRITICISM AND PROPOSALS PERTAINING TO THE COURT OF CASSATION'S DECISIONS REGARDING ENTITLEMENT TO REIMBURSEMENT OF THE WORKER WHO DOES NOT APPLY IN LEGAL TIME OR DOES NOT RESUME WORK DESPITE THE INVITATION OF EMPLOYER IN CASE OF INVALID TERMINATION

Employee's will to resume work is taken as basis by Court of Cassation for deciding whether the employee will deserve the reimbursement by Article 21/3 of Labour Law No. 4857, which states that the employee will be entitled to wages and other rights of four months at most for the duration of unemployment until the finalization of the court's verdict, under the title of "the consequences of termination without a valid reason". The aim of this study is to suggest the interpretation of Labour Law Article 21/3 from a different point of view, in the light of Labour Law principles and international conventions, which bases on the criticism of Court of Cassation's principle decision states that the employee, who does not apply in time or apply in time but does not start working, will not deserve reimbursement for unemployed periods. This study is based on the review of theoretic resources and limited to the entitlement of the reimbursement for unemployed periods upon invalid termination. In the introduction of the article, the problem is tried to be defined. Following this, the changing decisions of Court of Cassation in time before being stable as a principle decision and legal assesments of doctrine are tried to be explained, and to be examined from different point of views depending on the core idea of the law about protection of the employee against unfair termination. As a result, it is recommended that since, the principle decision about application of article 21/5, as it stands, goes against ILO Convention No.158 and Article 24 of the European Social Charter, and because "applicability date of termination" can be interpreted differently, it should be revised accordingly.

PDF

___

AKİPEK, Jale G./AKINTÜRK, Turgut/ATEŞ KARAMAN, Derya. Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hü- kümleri Kişiler Hukuku, I.Cilt, 9. Bası, Beta Yayınevi, İstanbul 2012.
ALP, Mustafa. "İşçinin Feshe Karşı Korunması (İş Gü- vencesi Yasası)", Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 1, 2003, (1-40), s.1. http://web. deu.edu.tr/hukuk/dergiler/DergiMiz5-1/ PDF/alp1.pdf, erişim tarihi 25.12.2013.
ALPAGUT, Gülsevil "Yargıtay Kararları Işığında İş Güvencesi ve Çalışma Koşullarında Esaslı Deği- şiklik", Bankacılar Dergisi, Sayı 65, 2008, (s.89-110) http://www.tbb.org.tr/ Dosyalar/Arastirma_ve_Raporlar/Yargitay_Kararlari_Isiginda.pdf, erişim tarihi 15.12.2013.
BULUT, Nihat Sanayi Devriminden Küreselleşmeye Sosyal Haklar, XII Levha Yayınları, 1.Baskı, İstanbul 2009
CANBOLAT, Talat "İşe İade Kararının Uygulanmasında Dürüstlük Kuralı, Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve İstanbul Barosu İş Güvencesi ve İşe İade Davaları Semineri (Ed.Ali Güzel-Deniz Ugan)-29 Mayıs 2010 (s.85-135), Kadir Has Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2010, s.151 (Genel Tartışma).
Council of Europe: Digest of the Case Law of the European European Committee Committee of Social Rights, 1 of Social Rights, September 2008, available at: http://www.refworld.org/docid/ 4a3f52482.html [accessed 28 January 2014]
ÇELİK, Nuri İş Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 26.Bası, Beta Yayınları, İstanbul 2013.
ÇİL, Şahin İş Hukuku Yargıtay İlke Kararları (2011- 2012) Yılları, YetkinYayınları, 5. Baskı, Ankara 2012.
................................... 4857 Sayılı İş Kanunu ve Gerekçesi, Türkiye İşveren Sendikası Yayınları No. 293, 4. baskı, Ankara 2009. http://tisk.org.tr/tr/e-yayinlar/is_kanunu_ yenilenmis_4__baski/pdf_is_kanunu_ yenilenmis_4__baski.pdf, erişim tarihi 15.11.2013
................................... 4857 sayılı Yeni İş Kanunu GerekçeliAçıklamalı, DİSK Genel İş Eğitim Yayınları 14, Ankara2004.
DEMİR, Fevzi En Son Yargıtay Kararları Işığında İş Hukuku ve Uygulaması, Albi Yayınları, 7. Baskı, Eylül 2013, İzmir.
DEMİR, Fevzi Hukukun Temel Kavramları, Birleşik Matbaa, İzmir 2007.
DEMİR, Fevzi İş Güvencesi ve 4857 sayılı İş Kanunu'nun Başlıca Yenilikleri, Tes-İş Sendikası Yayını, Ankara 2003.
EYRENCİ, Öner / TAŞKENT, Savaş / ULUCAN, Devrim Bireysel İş Hukuku, Legal Yayınları, 1. Baskı, İstanbul Mart 2014.
GRUBER, Annie "Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı ve Sosyal Haklar", Anayasal Sosyal Haklar (Ed.İbrahim Ö. Kaboğlu), Legal Yayıncılık, 1. Baskı, Şubat 2012 (s.239- 252)
GÜZEL, Ali "İş Güvencesine İlişkin Yasal Esasların Değerlendirilmesi", İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2004 Yılı Toplantı- sı, İstanbul 2004 (s.15-145).
KAR, Bektaş. İş Güvencesi ve Uygulaması, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2011.
KILIÇOĞLU, Mustafa / ŞENOCAK Kemal İş Güvencesi Hukuku, Legal Yayınları, 1. Baskı, İstanbul, 2007
MANAV, A. Eda "İş Hukukunda Geçersiz Feshin Hu kuken Geçerli Fesih Sayıldığı Haller", Kamu-İş Dergisi, C.11, S.2/2010(s.1-21)
MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi/ ASTARLI, Muhittin İş Hukuku, 4.Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2011.
NARMANLIOĞLU,Ünal İş Hukuku Ferdi İş İlişkileri I, 4. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2012.
................................. OECD EPL Database, update 2013, http://www.oecd.org/els/emp/All.pdf, erişim tarihi 19.01.2014.
OĞUZMAN, Kemal/ BARLAS, Nami Medeni Hukuk Giriş, Kaynaklar, Temel Kavramlar, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2008.
ÖZDEMİR, Erdem "Feshin Geçerliliğinin Denetiminde Dü- rüstlük Kuralı-Genel Tartışma", Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve İstanbul Barosu İş Güvencesi ve İşe İade Davaları Semineri (Ed. Ali Güzel-Deniz Ugan)-29 Mayıs 2010, Kadir Has Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2010.
ÖZTAN, Bilge Medeni Hukukun Temel Kavramları, Turhan Kitabevi, Ankara 2009.
QUESADA, Luis J. Avrupa Sosyal Şartı'nın İç Hukukta Uygulanması" Anayasal (çev. İbrahim. Ö. Kaboğlu) Sosyal Haklar (Ed. İbrahim Ö.Kaboğlu), Legal Yayıncılık, 1. Baskı, Şubat 2012 (s. 65-71)
SÖZER, Ali Nazım "Hukukta Yöntembilim", 2.baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2011.
SÜZEK, Sarper İş Hukuku, Yenilenmiş 8.Baskı, Beta A.Ş., İstanbul 2012.
TUNÇOMAĞ, Kenan İş Hukuku Cilt 1, Fakülteler Matbaası, 2. Bası, İstanbul 1981.