NÜBÜVVETİN DOĞASI ÜZERİNE ÇAPRAZ OKUMALAR (GAZALİ-SPİNOZA VE SÜRÛŞ)

Öz Profetik gelenekte dini bilginin kaynağı vahiydir. Vahiy, Allah’ın peygamberler vasıtasıyla insanlara aktardığı özel bir bilgi türüdür. Her bilgi türünde olduğu gibi burada da iki taraf vardır: Bilgilenmenin bir ucunda bilgiyi gönderen, diğer ucunda ise bilgiyi alan bulunmaktadır. Ancak konu Allah ile insan ilişkisi olunca, bu bilgilenme işleminin nasıl gerçekleştiği bir merak ve araştırma konusudur. Allah ile insan ilişkisi, eşit olmayan varlıklar arasında hiyerarşik ve dolaylı bir ilişkidir. Bu dolaylı ilişkiye aracılık eden iki fail bulunmaktadır. Vahyi Allah’tan alan Vahiy Meleği (Cebrail), Allah ile insan arasında aracılık yapmaktadır. İnsanlar arasında ise seçilen bir kişi (elçi) ondan vahyi alıp insanlara aktarmaktadır. Bu aktarım nasıl gerçekleşmektedir? Bu soru, nübüvvet konusuna ilgi duyan birçok âlim, filozof ve entellektüeli ilgilendirmiştir ve ilgilendirmeye de devam etmektedir.
Anahtar Kelimeler:

gazali, spinoza, vahiy, sürûş

___

Abdulkerim Sürûş, Nebevi Rüyaların Ravisi Hz. Muhammed, Mana Yayınları, İstanbul 2019.

Gazali, el-Munkiz Mine’d-Dalal, Beyan Yayınları, İstanbul 2016.

Spinoza, Tractatus Theologico-Politicus, Teolojik-Politik İnceleme, Dost Kitabevi, Ankara 2006.