Evlat Edinmeye İlişkin Düzenlemelerin Küçüğün Menfaatine Etkisi Üzerine İsviçre Hukuku ile Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme

Türk Medeni Kanunu’nun benimsediği evlat edinme sistemi, birçok açıdan mehaz İsviçre Medeni Kanunu’ndan ayrılmaktadır. Türk hukukunda İsviçre hukukunun aksine tam evlat edinme sistemi benimsenmemiş ve sınırlı evlat edinme sisteminin uygulanması devam ettirilmiştir. Böylece İsviçre hukukunda benimsenen evlat edinme düzenlemelerinin, Türk hukukuna sadece bazı yönleri ile alınması sonucunda karma bir sistem yaratılmıştır. Bunun bir sonucu olarak Türk hukukunda evlat edinilen ile biyolojik ailesi arasındaki soybağı ilişkisi devam etmekte, evlat edinilen çifte mirasçılık hakkı elde etmektedir. Bu durum özellikle evlat edinilen küçüğün biyolojik aile ile duygusal bağının kopmaması sonucunda evlat edinen aileye uyum sağlayamaması ve evlat edinme işleminden beklenen yararın elde edilememesi rizikosuna neden olur. Zira evlat edinme işleminin temel amacı küçüğün menfaatini korumaktır. Üstelik son yıllarda İsviçre hukukunun evlat edinme sistemi evlat edinilen küçük yararına daha da değiştirilmiştir. Küçüğün menfaatini esas alan bu düzenlemeler, gerek evlat edinenlerin statüsünü dikkate almak gerekse evlat edinilen küçüğün evlat edinme işlemi sonrasındaki psikolojik durumunu daha dikkatli değerlendirmek yönünden oldukça olumlu düzenlemelerdir. Türk hukukunda bu yönde değişiklikler yapılmaması, TMK’nın evlat edinme sisteminin küçüğün yararı bakımından yeterli olup olmadığı sorusunu gündeme getirir. Bu durum, Türk hukukunda benimsenen evlat edinme sisteminin küçüğün hukuki statüsüne ve menfaatine etkisi bakımından tartışmaya değer bir hukuki sorun yaratır. Bu nedenle evlat edinmenin şartları ve evlat edinilen küçüğe yönelik hukuki sonuçları, küçüğün menfaati ile ilişkilendirilerek incelenmelidir.

Anahtar Kelimeler:

Çocuğun Menfaati, Evlat Edinme, Sınırlı Evlat Edinme, Tam Evlat Edinme, Evlatlığın Soybağı

A Comparative Study with regard to Swiss Law on the Effect of the Adoption System on the Best Interests of the Child

The adoption system under the Turkish Civil Code differs from the process under the Swiss Civil Code in many respects. Contrary to Swiss law, Turkish law has not adapted the full adoption system; instead, it maintains a simple, mixed legal system that incorporates aspects of the Swiss adoption system into Turkish law. Consequently, the filiation relationship between adopted and biological family continues in Turkish law, and the adoptees have the right of double heirship. This, however, can interfere with bonding between the minor and the adoptive parents because of continued emotional bonds with the biological family which limits the expected benefit from adoption. Legislator have recently amended the Swiss adoption system toward further benefit of the adopted minors, for instance by incorporating more careful evaluations of children’s psychological status as well as that of the adoptive parents during the adoption process. The absence of such amendments in Turkish law raises the question of whether the Turkish adoption system is sufficient for the best interests of the child. Thus, the legal problem worth discussing in terms of the legal status and the best interest of the child under Turkish adoption system rises. For this reason, the preconditions of adoption and the legal consequences for adopted children are here examined in relation to children’s best interest.

Keywords:

Child’s Best Interest, Adoption, Simple Adoption, Full Adoption, Filiation of Adopted Children,

PDF

___

Akıntürk T ve Ateş D, Aile Hukuku (22. Bası, Beta 2020). google scholar
Arık KF, ‘Evlat Edinme Bakımından Türk ve İsviçre Doktrin ve Tatbikatı Arasında Bir Mukayese’ (1958) 13(4) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 95-114. google scholar
Arık KF, ‘Evlat Edinme’ (1948) 3(3) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 178-203. google scholar
Aydos OS, ‘Yeni Medeni Kanuna Göre Evlat Edinme’ Y. (2000) 4(1-2) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 117-141. google scholar
Aygül M, ‘Evlât Edinme Yolu ile Vatandaşlığın Kaybedilmesi ve Kazanılması’ (2012) 99 Türkiye Barolar Birliği Dergisi 46-80. google scholar
Baygın C, ‘Evlat Edinmenin Koşulları’, (2003) 7(3-4), Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi 591-626. google scholar
Baygın C, ‘Evlat Edinmenin Sonuçları’, (2003) 7(3-4), Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi 627-650. google scholar
Baygın C, Soybağı Hukuku (On İki Levha 2010). google scholar
Belen H, Yeni Medeni Kanun Hükümleri Uyarınca Evlat Edinme (Türk-İsviçre-Alman Karşılaştırmalı Hukuk Değerlendirmesiyle) (Beta 2005). google scholar
Biderbost Y, Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Personen- und Familienrecht (3. Bası, Schulthess 2016). google scholar
Birinci Uzun T, ‘Erginlerin veya Kısıtlıların Evlat Edinilmesinde Evlat Edinenin Altsoyunun Açık Muvafakatinin Bulunması Koşulu’ (2017) 19 Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan) 535-572. google scholar
Bischoff S, ‘Die Suche des Adoptivkindes nach seinen leiblichen Eltern’ (1986) 54 Zeitschrift für Zivilstandswesen 281-283. google scholar
Breitschmid P, Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch I, Art. 1-456 ZGB (6. Bası, Helbing Lichtenhahn 2018). google scholar
Büchler A ve Vetterli R, Ehe Partnerschaft Kinder (2. Bası, Helbing&Lichtenhahn 2011). google scholar
Cottier M, Austausch von Informationen im Adoptionsdreieck, Information & Recht (Helbing&Lichtenhahn 2002) 31-55. google scholar
Cottier M, ‘Neu Balance von Informations- und Geheimhaltungsinteressen im Adoptionsdreieck‘ (2017) Festschrift für Thomas Geiser zum 65. Geburtstag 151-168. google scholar
Çağlayan Aygün G, ‘Türk Medeni Kanunu’na Göre Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması’ (2019) 5(2) Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 407-431. google scholar
Dural M, Öğüz T ve Gümüş MA, Türk Özel Hukuku Cilt III, Aile Hukuku (15. Bası, Filiz 2020). google scholar
Dural M ve Öz T, Miras Hukuku (15. Bası, Filiz 2020). google scholar
Egger A, Kommentar zum Schweizerisches Zivilgesetzbuch, II. Band: Das Familienrecht, Zweite Abteilung: Die Verwandtschaft (Schulthess & CO 1943). google scholar
Eren F ve Yücer Aktürk İ, Türk Miras Hukuku (3. Baskı, Yetkin 2020). google scholar
Görgeç B, ‘Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması’ (2010) 14(1-2) Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 353-378. google scholar
Hatemi H, Aile Hukuku (9. Bası On İki Levha 2021). google scholar
Hatemi H, Miras Hukuku (Gözden Geçirilmiş 9. Bası, On İki Levha 2021). google scholar
Hausheer H, Geiser T ve Aebi-Müller RE, Das Familienrecht des Schweizerisches Zivilgesetzbuches (6. Bası, Stampfli 2018). google scholar
Hegnauer C, Berner Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Das Familienrecht, 2. Abteilung, Die Verwandtschaft, Sonderband: Die Adoption (Verlag Stampfli & Cie 1975). google scholar
Hegnauer C, ‘Dürfen dem mündigen Adoptierten die leiblichen Eltern gegen den Willen der Adoptiveltern bekanntgegeben werden?’ (1991) 46 Zeitschrift für Vormundschaftswesen 101-103. google scholar
Hegnauer C, Grundriss des Kindesrechts (5. Bası, Stâmpfli 1999). google scholar
Hegnauer C, ‘Kann das Adoptivkind Auszüge über den ursprünglichen Eintrag seiner Geburt verlangen?’ (1988) 56 Zeitschrift für Zivilstandswesen 2-6. google scholar
Hegnauer C, ‘Zum Erbrecht des Adoptivkindes in der leiblichen Familie, Artikel 267 Absatz 2 ZGB’ (1993) 61 Zeitschrift für Zivilstandswesen 56-58. google scholar
İnce Akman N, ‘Alman ve Türk Hukukunda Ergin veya Kısıtlıların Evlat Edinilmesi’ (2019) 21 Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan) 23572393. google scholar
Kılıçoğlu A, Aile Hukuku (Gözden Geçirilmiş-Güncellenmiş 4. Bası, Turhan 2019). google scholar
Kılıçoğlu A, Medeni Kanun’umuzun Aile-Miras ve Eşya Hukukunda Getirdiği Yenilikler (Turhan 2003). google scholar
Kılıçoğlu A, Miras Hukuku (Genişletilmiş 10. Bası, Turhan 2019). google scholar
Kizir M, ‘Türk Hukukunda Evlat Edinme’ (2009) 17(1) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 151-184. google scholar
Koç E, ‘HMK ve TMK Çerçevesinde Evlat Edinme ve Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Davasına İlişkin Bazı Tespitler’ (2015) 73(1) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 363-388. google scholar
Koçoğlu S, ‘Evlat Edinmede Ana ve Babanın Rızasının Aranıp Aranmaması Sorununun, Özellikle Yetkili Kurum Aracılığı ile Evlat Edinme Açısından İncelenmesi’ (2019) 11(38) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 239-265. google scholar
Locher R, Persönlichkeitsschutz und Adoptionsgeheimnis (Schulthess 1993). google scholar
Matmann AJ, ‘Adoption: Suche nach leiblichen Angehörigen’ (1998) 66 Zeitschrift für Zivilstandswesen 191-192. google scholar
Özcan D, ‘Evlat Edinmede Rıza’ (2017) 75(2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 707-722. google scholar
Öztan B, Aile Hukuku (6. Bası, Turhan 2015). google scholar
Öztan B, Miras Hukuku (11. Bası, Yetkin 2020). google scholar
Pfaffinger M, ‘Von geheimen und (halb-)offenen Adoptionen‘ (2008) 1 FamPra.ch 1-47. google scholar
Serozan R, Çocuk Hukuku (3. Bası, Vedat 2017). google scholar
Serozan R, ‘Soybağı Hukuku Üzerine Çeşitlemeler’, Prof. Dr. Bilge Öztan’a Armağan (Turhan 2008) 759-777. google scholar
Serozan R, ‘Yeni Medeni Kanun’un Çocuklara (Soybağına ve Çocuk Haklarına) İlişkin Düzenlemesi’, Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal Tekinalp’e Armağan C 2 (Beta 2003) 499-516. google scholar
Serozan R ve Engin Bİ, Miras Hukuku (6. Baskı, Seçkin 2019). google scholar
Sutter-Somm T ve Kobel F, Familienrecht (Schulthess 2009). google scholar
Şıpka Ş ve Ergün E, ‘Türk ve İsviçre Hukukunda Evlat Edinme Kurumunun Miras Hukuku ile İlişkisi’ (2020) 5(1) Aurum Journal of Social Sciences 23-44. google scholar
Şıpka Ş, ‘4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun Evlat Edinmeye İlişkin Hükümlerinin İncelenmesi’ (1999) (57)1-2 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 301-322. google scholar
Tekinay SS, Türk Aile Hukuku (7. Bası, Filiz 1990). google scholar
Werro F, ‘Das Adoptionsgeheimnis-Ausgewahlte Fragen’ (1995) 63 Zeitschrift für Zivilstandswesen 359-372. google scholar
Werro F, ‘Einige juristische Aspekte des Adoptionsgeheimnisses’ (1994) 49 Zeitschrift für Vormundschaftswesen 73-85. google scholar
Yakut E ve Çağlayan Aygün G, ‘Osmanlı Hukukundan Günümüze Evlât Edinmenin Miras Hukukuna Dayalı Sonuçları’ (2018) (26)1 Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11-46. google scholar
Yalman S, ‘Evlat Edinme ve Evlatlığın Miras Hakkı’ (1996) (5)1-2 Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Prof. Dr. M. Şakir Berki’ye Armağan) 213-224. google scholar
Yalman S, ‘Evlat Edinmede Rıza’ (2004) (8)1-2 Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi ftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/8_5.pdf> Erişim Tarihi 19 Temmuz 2021. google scholar
Yılmaz Z, Evlatlığın Yasal Mirasçılığı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi 2019). google scholar
Yürük A, ‘Evlat Edinme Hukukunun Tarihsel Gelişimi ve Yeni Türk Medeni Kanunu Öntasarısının Konuya İlişkin Hükümleri Hakkında Görüşler’ (1986) (4)1 Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 339-352. google scholar