Yatırımcıların Duygusal Zekâ Alt Boyutlarından Stres Yönetimlerinin ve Genel Ruh Hallerinin Aldıkları Yatırım Kararları Üzerine Etkisi

Amaç – Bu makalenin amacı, bireysel yatırımcıların belirli finansal araçlara yatırım yaparken, verdikleri yatırım kararlarının, sahip oldukları duygusal zekâ alt boyutlarından stres yönetimi ve genel ruh halleri ile ilişkisinin olup olmadığını incelemektir. Yöntem – Belirlenen örneklemden veri elde etmek üzere, Bar-On’un Duygusal Zekâ Ölçeği ve Kaya’nın yatırım kararları ölçeği kullanılmıştır. Bu araştırmadan elde edilen veriler, SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada, duygusal zekâ, boyutları ve modelleri ile yatırım kararlarına ilişkin konulara değinilmiş, uygulama bölümünde ise yatırımcıların stres yönetim düzeyleri ile genel ruh hallerinin, finansal araçlara yatırım kararları üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bulgular – Borsa İstanbul’da yatırım yapan bireysel yatırımcıların yatırım kararlarını alırken duygusal zekâlarından etkilendikleri belirlenmiştir. Bu bağlamda, yatırımcı özellikleriyle, duygusal zekânın alt boyutları olan stres yönetimi ve genel ruh hali arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Tartışma – Çalışmada, duygusal zekanın yatırımcılar üzerinde tahmin edilenden daha fazla etkisinin olduğu ortaya konulmuştur. Literatürde, hakkında yeteri kadar çalışma olmayan davranışsal finansın önemi vurgulanmaya çalışılmış, ilgili yazına katkı sağlaması amaçlanmıştır. Bu araştırma, daha güncelleştirilerek ve daha farklı grup yatırımcıları veya şirketler üzerine yapılarak ilgili yazına katkı sağlanabilir.

The Effect of Emotional Intelligence Sub-Dimensions Some of which are Stress Management and General Mood of Market Investors on The Investment Decisions They Take

Purpose – The aim of this article is to search whether there is a relation between the investment decisions which individual investors take in the course of investing in particular financial instruments and their emotional intelligence sub-dimensions some of which are stress management and general mood or not. Design/methodology/approach – In order to acquire data from the determined sample, Bar-On’s emotional intelligence scale and Kaya’s investment decision scale were used. The data acquired from this research was analyzed via SPSS. In this study, dimensions and models of emotional intelligence and also the subjects related to investment decisions were handled. In practice, the effect o f i nvestors’ s tress m anagement l evels a nd g eneral m ood o n i nvestment d ecisions i n financial instruments was searched. Findings – It has been determined that individual investors who are investing in Borsa Istanbul are affected by their emotional intelligence while making their investment decisions. According to these results, significant differences were found between investor characteristics and stress management and general mood, which is the lower dimension of emotional intelligence. Discussion – In this study, it was shown that emotional intelligence has more effect on investors than e xpected. In t he l iterature p art, t he importance o f b ehavioral f inance w hich i s n ot e nough studies is emphasized and it is aimed to contribute to the related literature. This research can be updated on different group investors or companies and contribute to the relevant literature.

PDF

___

Aksulu, İ. (1993). Tüketicinin Sosyo-Ekonomik ve Demografik Özellikleri ve Marka Seçimi Davranışları Üzerindeki Etkileri. İzmir: İlkem Ofset.
Amling, F. (1989). Investments an Introductionto Analysis Management. (Sixth Edition). New Jersey: Prentice Hall, Englewood Cliffs.
Barak, O. (2008). Davranışsal Finans Teori ve Uygulama. Ankara: Gazi Kitabevi.
Bar-On, Reuven (2001). “Emotional Intelligence and Self-Actualization”, Emotional Intelligence in Everyday Life: A Scientific Inquiry, (ed. Joseph Ciarrochi, Joseph P. Forgas, John D. Mayers), Psychology Press.
Cooper, R. K., Sawaf, A. (2000), Liderlikte Duygusal Zekâ. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Çakar, U., Arbak, Y. (2004). “Modern Yaklaşımlar Işığında Değişen Duygu Zekâ İlişkisi ve Duygusal Zekâ”. Dokuz Eylül Üniversitesi SBE Dergisi, 6(3), 23-48.
Erdoğdu, M. Y. (2008). “Duygusal Zekânın Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 62-76.
Gencel, U. (2007). “Mükelleflerin Yatırım Kararlarında Kurumlar Vergisinin Etkisinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(3).
Goleman, D. (2006). Working with Emotional Intelligence. New York: Bantom Books.
Gümüş, F. B., Koç, M., Agalarova, M. (2013). “Bireysel Yatırımcıların Yatırım Kararları Üzerinde Etkili Olan Demografik ve Psikolojik Faktörlerin Tespiti Üzerine Bir Çalışma: Türkiye Ve Azerbaycan Uygulaması”. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (4) 6, 71-94.
Günsel, A., Akgün, A. E., Keskin, H. (2010). “Duygusal Zekâ Takım Öğrenmesi İlişkisi: Yazılım Geliştirme Takımları Üzerinde Bir Uygulama”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(3), 117-138.
Karan, B. M. (2001). Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
Kaya, A. (2015). Duygusal Zekâ ve Menkul Kıymet Piyasalarında Yatırımcı Davranışı. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Lopes, Paulo N., Salovey, P., Straus R. (2003). “Emotional Intelligence, Personality and the Perceived Quality of Social Relationships”, Personality and Individual Differences, Vol. 35.
Mayer, P. ve Salovey, J. D. (1993). “The Intelligence of Emotional Intelligence, Intelligence, 17(4), 435.
Salovey, P., Mayer, J. (1989-1990). “Emotional Intelligence”. Imagination, Cognition and Personality, 9(3), 185-211.
Shelly, Y. S., Brown, L. (2004). “A Review of the Emotional Intelligence Literature and Implications for Corrections”, Research Branch Correctional Service of Canada.
Tatar, T. (1985). Yatırım Seçimi ve Değerlendirme Teknikleri. Ankara: Gazi Üniversitesi Yanın No: 75, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayın No: 38.
Tekin Acar, F. (2001). Duygusal Zekâ Yeteneklerinin Göreve Yönelik ve İnsana Yönelik Liderlik Davranışları İle İlişkisi: Banka Şube Müdürleri Üzerine Bir Alan Araştırması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Usul, H., Bekçi, İ., Eroğlu, A. H. (2002). “Bireysel Yatırımcıların Hisse Senedi Edinimine Etki Eden Sosyo-Ekonomik Etkenler”. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19, 135-150.
Yılmaz, M. (2002). Duygusal Zekâ Düşünme Becerileri Eğitiminin Annelerin Duygusal Zekâ Düzeyine Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
Yong L. (2003). Yong EQ Inventory: Normsand Technical Manual.