Üretimde Kullanılan Endüstri 4.0 Araçlarına Olan İlgi Düzeyinin Yüksek Teknoloji Ürünleri İhracatı Üzerine Etkisi

Amaç – Endüstri 4.0 araçlarına olan ilgi düzeyinin yüksek teknoloji ürünleri ihracatı ve ithalatı üzerine etkisinin belirlenmesi çalışmanın temel amacı olarak belirlenmiştir. Tasarım/Yöntem/Yaklaşım – Çalışmada, 2007-2019 yılları arasında 31 ülkenin veri seti kullanılarak yüksek teknoloji ürünleri ithalatı ve ihracatını etkileyen faktörler panel veri analizi ile belirlenmeye çalışılmaktadır. Faktörler; beşeri sermaye, doğrudan yabancı yatırımlar, gayri safi yurtiçi tasarruflar, gayri safi sermaye oluşumu, altyapı, döviz kurları, enflasyon, göç, teknoloji, Ar-Ge, internet kullanımı, patent ve Endüstri 4.0’a olan ilgi düzeyi olarak belirlenmiştir. Bulgular – Panel veri analizi sonuçlarına göre, ülke ekonomileri açısından ekonomik büyümenin ve sermaye birikiminin artırılmasında önemli olan yurt içi tasarruflar, ülkelerin hem ithalat hem de ihracatını pozitif yönde etkilemektedir. Seçilmiş ülkeler açısından belirli bir dönemde gerçekleştirilen patent sayıları arttıkça yüksek teknoloji ürünleri ithalatı artmakta, ihracatı azalmaktadır. Ayrıca, eğitim seviyesi temel alınarak belirlenen beşeri sermaye değişkeni, orta ve yüksek teknoloji endüstrisi katma değer oranı olarak belirlenen teknoloji değişkeni ve Endüstri 4.0 araçlarına olan ilgi düzeyinin yüksek teknoloji ürünleri ithalatını artırdığı, ihracat üzerinde bir etkisinin olmadığı sonucuna varılmıştır. Tüm değişkenlerin dahil edildiği modelde, ülkelerin bir yıl içerisinde gerçekleştirdiği Ar-Ge harcamalarının ise, yüksek teknoloji ihracatını artırdığı, ithalat üzerinde bir etkisi olmadığı sonucuna varılmıştır. Tartışma – Dış ticaret açısından ülkelerin yüksek teknoloji ihracatını artırabilmesi için, Endüstri 4.0 araçlarına olan artan ilgi düzeyinin beşeri ve fiziksel sermaye yatırımlarıyla beraber Ar-Ge faaliyetlerinin bir parçası haline dönüştürülmesi gerekmektedir. Elde edilen sonuçlara göre, Ar-Ge harcamaları arttıkça yüksek teknoloji ihracatı da artmaktadır. Böylece, ülke ekonomileri açısından bir tehdit olarak görülebilecek Endüstri 4.0 araçlarına olan ilgi düzeyi bir fırsat haline dönüştürülebilecektir.

The Effect of Interest in Industry 4.0 Tools Used in Production on Exports of High Technology Products

Purpose – Determining the effect of the level of interest in Industry 4.0 on the export and import of high technology products has been determined as the main purpose of the study. Design / Method / Approach – In the study, the factors, such as human capital, foreign direct investments, gross domestic savings, gross capital formation, infrastructure, exchange rates, inflation, immigration, technology, R&D, internet usage, patent, and the level of interest in Industry 4.0, affecting the import and export of high technology products are determined by panel data analysis using the data set of 31 countries between 2007-2019. Findings – According to the results of the panel data analysis, domestic savings, which are important in increasing economic growth and capital accumulation, positively affect both import and export of countries. In terms of selected countries, as the number of patents in a certain period increases, the import of high technology products increases, and its exports decrease. In addition, it was concluded that the human capital variable determined based on education level, the technology variable determined as the medium and high technology industry value added rate, and the level of interest in Industry 4.0 tools increased the imports of high technology products and had no effect on exports. In the model where all variables are included, it is concluded that the R&D expenditures made by countries within a year increase high technology exports and have no effect on imports. Discussion – For countries to increase their high technology exports in terms of foreign trade, the increasing interest in Industry 4.0 tools should be transformed into a part of R&D activities together with human and physical capital investments. According to the findings, as R&D expenditures increase, high technology exports also increase. Thus, the level of interest in Industry 4.0 tools, which can be a threat to the national economies, can be transformed into an opportunity.

PDF

___

Aktura, B. (2020). Aile hekimliği merkezlerinde pandemi yönetimi. The Journal of Turkish Family Physician, 11(1), 45-47.
Akyol, M., ve Demez, S. (2020). İnovasyonun yüksek teknoloji ürün ihracati üzerindeki etkisi: yeni endüstrileşen ülkeler için panel veri analizi. Journal of Yaşar University, 15(57), 56-62.
Anoruo, E. ve DiPietro, W. R., (2006). Creativity, innovation, and export performance, Journal of Policy Modeling, 28(2), 133-139.
Aydin, E. Impact of capital intensity and R&D spending on manufacturing industry value added in Industry 4.0 process: panel data analysis. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(1), 303-314.
Bahrin, M. A. K., Othman, M. F., Azli, N. H. N. ve Talib, M. F. (2016). Industry 4.0: A review on industrial automation and robotic. Jurnal Teknologi, 78(6-13).
Balıkçıoğlu, E., ve Çoban, H. (2020). Güven, inovasyon ve ekonomik büyüme ilişkisi. Maliye Araştırmaları Dergisi, 6(3), 77-92.
Baltagi, B. (2008). Econometric Analysis of Panel Data, John Wiley & Sons, Fourth Edition.
Barro, R. J. ve Lee, J. W. (2010). A New Data Set of Educational Attainment in the World, 1950-2010. NBER Working Paper No. 15902. National Bureau of Economic Research.
Bolkan, E., ve Kaplan, F. (2020). Teknoloji yoğun malların sektörel ihracatı: Türkiye örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(3), 1001-1020.
Braunerhjelm, P. ve Thulin, P. (2008). Can countries create comparative advantages? R&D expenditures, high-tech exports and country size in 19 OECD countries, 1981–1999. International Economic Journal, 22(1), 95-111.
Breusch, T. S. ve Pagan, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
Cheng, L. K. ve Dinopoulos, E. (1992). Schumpeterian growth and international business cycles. The American Economic Review, 82(2), 409-414.
Çetin, R. (2016). Yeni sanayileşen ülkelerde ar-ge harcamaları ve yüksek teknoloji ürünü ihracatı arasındaki ilişkinin panel veri analizi yöntemi ile incelenmesi, İktisat Fakültesi Mecmuası, 66(2), 30-43.
D’Angelo, A. (2012). Innovation and export performance: a study of Italian high-tech SMEs. Journal of Management & Governance, 16(3), 393-423.
Dereli, D. D. (2019). The relationship between high-technology exports, patent and economic growth in Turkey (1990-2015). Journal of Business Economics and Finance, 8(3), 173-180.
Eaton, J. ve Kortum, S. (2002). Technology, geography, and trade. Econometrica, 70(5), 1741-1779.
Erdil, E., Turkcan, B ve Yetkiner, İ. H. (2009). Does information and communication technology sustain economic growth ? The underdeveloped and developing countries case, Science And Technology Policies Research Center, TEKPOL Working Paper Series 09/03, 1-15
Erkişi, K., ve Boğa, S. (2019). High-technology products export and economic growth: A panel data analysis for EU-15 countries, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(9), 669-682
Falk, M. (2009). High-tech exports and economic growth in industrialized countries, Applied Economics Letters, 16(10), 1025-1028
Gaberli, Ü. (2018). G7 ülkelerinde fikri mülkiyet haklarına yapılan ödemeler ve ar-ge harcamalarının yüksek teknoloji ihracatına etkisi: bir panel veri analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 55(641), 67-82.
Göçer, İ. (2013). Ar-Ge harcamalarının yüksek teknolojili ürün ihracatı, dış ticaret dengesi ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri. Maliye Dergisi, 165(2), 215-240.
Gökmen, Y. ve Turen, U. (2013). The Determinants of high technology exports volume: A panel data analysis of EU-15 countries. International Journal of Management, Economics and Social Sciences 2(3), 217-232.
Grossman, G. M. ve Helpman, E. (1990). Trade, innovation, and growth. The American Economic Review, 80(2), 86-91.
Güneş, S., ve Tuğba, A. K. I. N. (2019). Yüksek teknolojili ürün i̇hracatı: Lider ülkeler ve Türkiye analizi. Sosyoekonomi, 27(40), 11-29.
Harris, R. ve Li, Q. C. (2009). Exporting, R&D, and absorptive capacity in UK establishments. Oxford Economic Papers, 61(1), 74-103.
Huang, C., Zhang, M., Zhao, Y. ve Varum, C. A. (2008). Determinants of exports in China: a microeconometric analysis. The European Journal of Development Research, 20(2), 299-317.
Ismail, N. W. (2013). Innovation and high-tech trade in Asian countries, International Conference On Recent Developments in Asian Trade Policy And Integration Konferansı Bildirileri, Teaching Centre of the University of Nottingham Malaysia Campus 20th and 21st February 2013, Kuala Lumpur, p. 1-19
Jeble, S., Dubey, R., Childe, S. J., Papadopoulos, T., Roubaud, D. ve Prakash, A. (2018). Impact of big data and predictive analytics capability on supply chain sustainability. The International Journal of Logistics Management. 29(2), 513-538.
Jones, C. I. (1995). Time series tests of endogenous growth models. The Quarterly Journal of Economics, 110(2), 495-525.
Jarreau, J. ve Poncet, S. (2012). Export sophistication and economic growth: evidence from China. Journal of Development Economics, 97 (2), 281-292.
Kamble, S. S., Gunasekaran, A. ve Gawankar, S. A. (2018). Sustainable Industry 4.0 framework: A systematic literature review identifying the current trends and future perspectives. Process Safety and Environmental Protection, 117, 408-425.
Kao, C. (1999). Spurious regression and residual-based tests for cointegration in panel data. Journal of Econometrics, 90(1), 1-44.
Kabaklarli, E., Duran, M. S., ve Üçler, Y. T. (2017, October). The determinants of high-technology exports: A panel data approach for selected OECD countries. In DIEM: Dubrovnik International Economic Meeting,Vol. 3, No. 1, pp. 888-900
Kızılkaya, O., Sofuoğlu, E. ve Ay, A. (2017). Yüksek teknolojili ürün ihracatı üzerinde doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve dışa açıklığın etkisi: gelişmekte olan ülkelerde panel veri analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18(1), 63-78.
Kılavuz, E. ve Topçu Altay, B. (2012). Export and economic growth in the case of the manufacturing ındustry: Panel data analysis of developing countries. International Journal of Economics and Financial Issues. 2(2), 201-215.
Kılıç, C., Bayar, Y., ve Özekicioğlu, H. (2014). Araştirma geliştirme harcamalarinin yüksek teknoloji ürün ihracati üzerindeki etkisi: G–8 ülkeleri için bir panel veri analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (44), 115-130.
Kranenburg, V. R. (2008). The Internet of Things: A critique of ambient technology and the all-seeing network of RFID. Institute of Network Cultures.
Koyuncu, G., ve Balan, F. (2020). Endüstri 4.0 bağlamında yüksek teknoloji içeren ürün ihracatı ile işgücü verimliliği ilişkisi: panel nedensellik analizi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 15 (1), 1-10.
Kurt, B. ve Zengin, H. (2016). İthalatın ekonomik büyüme üzerindeki doğrudan ve dolaylı etkileri: Feder-Ram modeli. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(4), 67-86.
Lee, J., Kao, H. A. ve Yang, S. (2014). Service innovation and smart analytics for industry 4.0 and big data environment. Procedia Cirp, 16(1), 3-8.
Li, D., Tang, H., Wang, S. ve Liu, C. (2017). A big data enabled load-balancing control for smart manufacturing of Industry 4.0. Cluster Computing, 20(2), 1855-1864.
Liu, X. ve Shu, C. (2003). Determinants of export performance: evidence from Chinese industries. Economics of Planning, 36(1), 45-67.
Liu, J., Chang, H., Forrest, J. Y. L., ve Yang, B. (2020). Influence of artificial intelligence on technological innovation: Evidence from the panel data of china's manufacturing sectors. Technological Forecasting and Social Change, 158, 120142.
Malý, I., Sedláček, D. ve Leitao, P. (2016, July). Augmented reality experiments with industrial robot in industry 4.0 environment. In 2016 IEEE 14th International Conference on Industrial Informatics (INDIN) (pp. 176- 181). IEEE.
Monostori, L. (2014). Cyber-physical production systems: Roots, expectations and R&D challenges. Procedia Cirp, 17, 9-13.
Montobbio, F. ve Rampa, F. (2005). The impact of technology and structural change on export performance in nine developing countries. World Development, 33(4), 527-547.
Muscio, A., ve Ciffolilli, A. (2020). What drives the capacity to integrate Industry 4.0 technologies? Evidence from European R&D projects. Economics of Innovation and New Technology, 29(2), 169-183.
Nassimbeni, G. (2001). Technology, innovation capacity, and the export attitude of small manufacturing firms: a logit/tobit model. Research Policy, 30(2), 245-262.
Oesterreich, T. D. ve Teuteberg, F. (2016). Understanding the implications of digitisation and automation in the context of Industry 4.0: A triangulation approach and elements of a research agenda for the construction industry. Computers in Industry, 83, 121-139.
Özer, C. S. (2020). İletişim perspektifinden “Nesnelerin İnterneti”. NOSYON: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, (5), 89-101.
Özer, M. ve Çiftçi, N. (2009). Ar-ge harcamaları ve ihracat ilişkisi: OECD ülkeleri panel veri analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(3), 39-50.
Özçelik, Ö., Aslan, V. ve Özbek, R. I. (2018). Arge harcamalariyla yüksek teknoloji ihracati arasindaki ilişki: seçili 10 OECD ülkesi için panel veri analizi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3), 57-66.
Özkan, G., ve Yilmaz, h. (2017). Ar-Ge harcamalarinin yüksek teknoloji ürün ihracati ve kişi başi gelir üzerindeki etkileri: 12 AB ülkesi ve Türkiye için uygulama (1996-2015). Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 1- 12.
Pesaran, H. M. (2004). General Diagnostic Tests for Cross-sectional Dependence in Panels. University of Cambridge, Cambridge Working Papers in Economics, 435.
Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
Pohjola, M. (2000). Information Technology and Economic Growth: A cross-country analysis. UNU World Institute for Development Economics Research, Working Papers No. 173, Helsinki, Finlandiya
Rodič, B. (2017). Industry 4.0 and the new simulation modelling paradigm. Organizacija, 50(3), 193-207.
Romer, P. M. (1986). Increasing returns and long-run growth. Journal of Political Economy, 94(5), 1002-1037.
Rüßmann, M., Lorenz, M., Gerbert, P., Waldner, M., Justus, J., Engel, P. ve Harnisch, M. (2015). Industry 4.0: The future of productivity and growth in manufacturing industries. Boston Consulting Group, 9(1), 54-89.
Sahin, B. E. (2019). Impact of high technology export on economic growth: An analysis on Turkey. Journal of Business Economics and Finance, 8(3), 165-172.
Sandu, S. ve Ciocanel, B. (2014). Impact of R&D and Innovation on High-tech Export. Procedia Economics and Finance, 15, 80-90.
Şahbaz, A., Yanar, R., ve Adıgüzel, U. (2014). Ar-Ge harcamaları ve ileri teknoloji mal ihracatı ilişkisi: panel nedensellik analizi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 47-60.
Şeker, A. (2019). Teknolojik gelişme ve yüksek teknoloji ihracatının ekonomik karmaşıklık endeksi üzerindeki etkisi: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 377-395.
Singh, L. (2006). İnnovations, high-tech trade and industrial development: theory, evidence and policy, WIDER Working Paper Series 027, World Institute for Development Economic Research (UNU-WIDER).
Srholec, M. (2007). High-tech exports from developing countries: A symptom of technology spurts or statistical illusion?. Review of World Economics, 143(2), 227-255.
Švarcová, J., Urbánek, T., Povolná, L., ve Sobotková, E. (2019). Implementation of R&D results and industry 4.0 influenced by selected macroeconomic indicators. Applied Sciences, 9(9), 1846.
Stock, T. ve Seliger, G. (2016). Opportunities of sustainable manufacturing in industry 4.0. Procedia Cirp, 40, 536- 541.
Şeker, A. (2018). Teknoloji transferinin teknolojik gelişim, üretim ve yüksek teknoloji ürünlerinin ihracati üzerindeki etkisi: Türkiye örneği. Business & Management Studies: An International Journal, 6(3), 583-603.
Thames, L. ve Schaefer, D. (2017). Cybersecurity for Industry 4.0. New York: Springer.
Tebaldi, E. (2011). The determinants of high-technology exports: A panel data analysis. Atlantic Economic Journal, 39(4), 343-353.
Telatar, O. M., Değer, M. K. ve Doğanay, M.A. (2016). Teknoloji yoğunluklu ürün ihracatının ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye örneği (1996:Q1-2015:Q3), Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(4), 921- 934.
Topallı, N. (2015). Doğrudan yabancı yatırımlar, ekonomik büyüme ve yüksek teknoloji ihracatı arasında bir nedensellik ilişkisi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(1), 277-285.
Türedi, S. (2013). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin ekonomik büyümeye etkisi: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için panel veri analizi, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 4(7), 298-322.
Ustundag, A. ve Cevikcan, E. (2017). Industry 4.0: Managing the Digital Transformation. Springer, İsviçre.
Wan, J., Yi, M., Li, D. I., Zhang, C., Wang, S. ve Zhou, K. (2016). Mobile services for customization manufacturing systems: An example of industry 4.0. IEEE Access, 4, 8977-8986.
Wignaraja, G. (2012). Innovation, learning, and exporting in China: Does R&D or a technology index matter?. Journal of Asian Economics, 23(3), 224-233.
Xu, D. L., He, W. ve Li, S. (2014). Internet of things in industries: A survey. IEEE Transactions on Industrial Informatics, 10(4), 2233-2243.
Yaman, H., ve Sungur, O. (2020). İleri teknoloji ihracati ve büyüme ilişkisi: OECD ülkelerine yönelik ekonometrik bir analiz. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 63-80.
Yavuz, G., ve Uysal, Ö. (2020). Yüksek teknolojili ürün ihracatini etkileyen faktörlerin analizi: OECD Örneği. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 4(1), 205-220.
Yapraklı, S. ve Sağlam, T. (2010). Türkiye’de bilgi iletişim teknolojileri ve ekonomik büyüme: Ekonometrik bir analiz (1980-2008), Ege Akademik Bakış, 10(2), 575-596.
Yıldırım, E. ve Kesikoğlu, F. (2012). Ar-Ge harcamalari ile ihracat arasindaki nedensellik ilişkileri: Türkiye örneğinde panel nedensellik testi kanitlari. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 165-180.
Yıldız, Ü. (2017). BRICS ülkeleri ve Türkiye’de yüksek teknoloji ihracatı ve ekonomik büyüme ilişkisinin panel veri analizi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, (53), 26-34.
Zhang, K. H. (2007). Determinants of complex exports: Evidence from cross-country data for 1985-1998. Economia Internazionale/International Economics, 60(1), 111-122.