Turizm Sektöründe Antraktlı Çalışma Algısı: Antalya'daki Beş Yıldızlı Otel Çalışanları Açısından Bir Değerlendirme

İşletmeler, artan küresel rekabette uyum sağlayabilmek ve hayatta kalabilmek için çalışma hayatında esnek uygulamalara yönelmektedir. İşgücü açısından, sürekli ve güvenceli istihdam yerini artık kısa süreli, geçici, kuralsız, güvencesiz ve düşük ücretli istihdam biçimlerine bırakmaktadır. Bazı işyerlerinde, işçilerin çalışma ve dinlenme süreleri de bu istihdam biçimlerine ve işin yoğunluğuna uygun olarak esnekleştirilmektedir. İşverenler, işçilerin işyerindeki çalışma ve dinlenme sürelerini işin yoğunluğuna göre yasal mevzuata uygun olmayan biçimlerde düzenleyebilmekte ve işyerlerinde kalma sürelerini uzatabilmektedirler. Uygulamada "antraktlı çalışma" olarak ifade edilen bu çalışma biçiminin, başta konaklama işletmeleri olmak üzere hizmet sektörüne ait diğer işletmelerde de sıklıkla uygulandığı görülmektedir. Çalışmanın amacı, turizm sektöründe yaygınlaşan antraktlı çalışan işçilerin, çalışma koşulları ile antraktlı çalışmaya yönelik algılarının tespit edilmesidir. Bu bağlamda, Antalya'da faaliyet gösteren otellerde antraktlı çalışan 394 işçi ile anket çalışması yapılmıştır. Çalışanların antraktlı çalışmaya yönelik algıları faktör analizi sonucunda 4 boyutlu bir yapıya ulaşmıştır. Elde edilen bulgulara göre çalışanların genel olarak bu çalışma şeklinden memnun olmadıkları belirlenmiştir

Entracte Work Perception in Tourism Sector: An Evaluation in Terms Of Five Star Hotels Employees in Antalya

Businesses have turned to flexible applications in working life in order to be able to adapt and survive in increasing global competition. In terms of labour, permanent and secure employment has now been replaced by short-term, temporary, irregular, precarious and low-paid forms of employment. In some businesses, working and rest periods of workers has flexibilized in accordance with these employment patterns and the intensity of work. Employers are extend the length of time employees stay in workplace by arranging work and rest periods according to their intensity of work and in a manner not in compliance with legal regulations. It is observed that in practice, this form of work, called "entracte work” is frequently applied in lots of businesses especially accommodation enterprises in the service sector. The purpose of the study is to determine the working conditions of workers who are involved in the practice of entracte work which is becoming widespread in the tourism sector and to detect the perceptions of workers towards entracte work. In this context, survey was conducted with 394 workers working with entracte practice in Antalya. As a result of factor analysis, a 4-dimensional structure has been reached about the employee’s perception of entracte work. According to the findings, it has been determined that employees are generally not satisfied with this working practice

PDF

___

Açar, F., (2013). Ara Dinlenmesi ve Antraktlı Çalışma Uygulamalarının 3008 Sayılı Kanun’dan İtibaren Değerlendirilmesi. İş Müfettişliği Yardımcılığı Etüdü, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Ankara.
Adnett, N., & Hardy, S., (2001). “Reviewing the Working Time Directive: rationale, implementation and case law”, Industrial Relations Journal, 32 (2), 114-125.
Akyiğit , E., (2008). İş Kanunu Şerhi, 3. Baskı, Cilt 2, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Akyiğit, E., (2013). İş Hukuku, 9. Basım, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Astarlı, M., (2008). İş Hukukunda Çalışma Süreleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Avrupa Çalışma Süresi Yönergesi, (2003). Çalışma Süresine ilişkin 2003/88/EC sayılı Yönergenin AB Üye Devletleri tarafından Uygulanması hakkında Avrupa Komisyonu Raporu Özet Bilgi Notu. (http://www.mess.org.tr/media/filer_public/d4/5c/d45c6d84-52b6-4d08- 948364c5e6cf67a0/calisma_surelerine_iliskin_ab_yonergesinin_uygulamasina_ili skin_komisyon_raporu_ozet_bilgi_notu.pdf, Erişim Tairihi: 20/09/2017).
Başdoğan, T., (2015). Esnek Çalışanlardan Esnek Çalışmaya Yönelik Tutumun İş Tatmini Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Bayram, N., (2004). Sosyal Bilimlerde SPSS ile Veri Analizi, Ezgi Kitapevi, Bursa.
Büyük B., (2014). Antraktlı (Aralı) Çalışma Uygulamaları ve Yasal Mevzuat Çerçevesinde Bu Uygulamanın Sınırlarının Değerlendirilmesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Collins, H., (2003). The law of contract, Cambridge University Press, U.K.
Demir, F., (2003). Yargıtay Kararları Işığında İş Hukuku Uygulamaları, 3. Basım, Anadolu Matbaacılık, İzmir.
Demircioğlu, M., Kaplan, H. A., (2016). Sorularla İş Sağlığı Ve Güvenliği Hukuku, Beta Yayıncılık, İstanbul.
Doğan, A., Bozkurt, S., & Demir, R., (2015). “Çalışanların esnek çalışmaya ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik bir araştırma”, International Journal of Economic and Administrative Studies, 7(14), 375-398.
European Union (2003). Directive 2003/88/EC of the European Parliament and of the Council of 4 November 2003. Off J Eur Union, 9-19. (http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2003:299:0009:0019:EN:PD F, Erişim Tarihi: 25/09/2017)
Gemlik, H.N., (1997). Part-Time Çalışma ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Güzel, A., (2000). “Prof. Dr. Turkan Esener’e Armağan, İş Hukukunda Yeniden Yapılanma Süreci ve İşin Düzenlenmesi Konusunda Esneklik”, Kamu İş Dergisi, Cilt:5, Sayı:3, 203–221.
Kalleberg, A. L., Reskin, B. F., & Hudson, K. (2000). “Bad jobs in America: Standard and nonstandard employment relations and job quality in the United States”, American sociological review, 256-278.
Kaya, S., (1998). Çalışma Sürelerinde Esneklik ve Kısmi Süreli (Part-Time) Çalışma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kırel, Ç., (1999). “Esnek çalışma saatleri uygulamalarında cinsiyet, iş tatmini ve iş bağlılığı ilişkisi”, İÜ İşletme Fakültesi Dergisi, 28(2), 115-136.
Kulaksız, Y., (2011). Çalışma sürelerinin iş kazaları ve meslek hastalıkları üzerine etkileri. İş Müfettişi Yardımcılığı Etüdü, Ankara.
Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2017), (http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR,9579/turizmtesisleri.html, Erişim Tarihi: 15/11/2017)
Leka, S. and Cox, T., (2008) “PRIMA-EF- Guidance on the European Framework for Psychosocial Risk Management: a resource for employers and worker representatives”, Protecting Workers' Health 9. Geneva, Switzerland: World Health Organization. ISBN 9789241597104.
Lin, Y. H., Ho, Y. C., Lin, S. H., Yeh, Y. H., Liu, C. Y., Kuo, T. B., ... & Yang, A. C., (2013). “On-call duty effects on sleep-state physiological stability in male medical interns”, PloS one, 8 (6), e65072, doi: 10.1371/journal.pone.0065072
Mollamahmutoğlu, H., Astarlı M., (2012). İş Hukuku, Turhan Kitapevi, Gözden Geçirilmiş. Genişletilmiş 5. Baskı, Ankara.
Narmanlıoğlu, Ü., (2012). İş Hukuku Ferdi İş İlişkileri, Beta Yayım, İstanbul.
Nicol, A. M., & Botterill, J. S., (2004). “On-call work and health: a review”, Environmental Health, 3 (1), 15, 1-7.
Özman, S., (2001). Uygulamada Esnek Çalışmadan Doğan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Yayınlanmamış Doktora Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Sezgin, T., (2013). “Çalışma Süresi Modellerindeki Değişim ve Çalışan Sağlığı Üzerine Etkileri”, ÇSGB Çalışma Dünyası Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, 137–143.
Süzek S., (1985). İş Güvenliği Hukuku, Savaş Yayınları, Ankara.
Süzek S., (2012). İş Hukuku, 8. Baskı, Beta Yayım, İstanbul.
T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Turizm Sektöründe Çalışma Sürelerinin İyileştirilmesi Programlı Teftişi Sonuç Raporu, 2011/
Ankara.(http://www3.csgb.gov.tr/csgbPortal/ShowProperty/WLP%20Repository/i tkb/dosyalar/yayinlar/yayinlar2013/2011_48, Erişim Tarihi:10/08/2017).
Tavşancıl, E., (2010). Measurement of Attitudes and Data Analysis with SPSS (4th Edition), Nobel Yayıncılık, Ankara.
Tunçomağ, K., Centel, T., (2003). İş Hukukunun Esasları, 3. Basım, Beta Yayım İstanbul.
Tunçomağ, K., Centel, T., (2013). İş Hukukunun Esasları, 6. Basım, Beta Yayım, İstanbul.
Türk Dil Kurumu Elektronik Sözlüğü, (http://www.tdk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 20/09/2017).
Ulusoy, Y., (2005). “4857 sayılı Kanun Açısından Ara Dinlenmesi”, D.E.Ü Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:7 Özel Sayı, 303-408.
Van de Ven, H. A., Bültmann, U., de Looze, M. P., Koolhaas, W., Kantermann, T., Brouwer, S., & van der Klink, J. J., (2015). “Need for recovery among male technical distal on-call workers”, Ergonomics, 58(12), 1927-1938.
Vatansever, Ç., (2014). “Risk Degerlendirme'de Yeni Bir Boyut: Psikososyal Tehlike ve Riskler”, Çalışma ve Toplum, 40(1), 117–138.
Yalçınkaya. N., (2006). Kısmi Çalışma: Ankara-Çankaya Bölgesi'nde Bir Uygulama Örneği. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara
Yazicioglu, Y., & Erdogan, S., (2004). SPSS Uygulamali Bilimsel Arastirma Yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
Ziebertz, C. M., Beckers, D. G., Van Hooff, M. L., Kompier, M. A., & Geurts, S. A., (2017). “The effect on sleep of being oncall: an experimental field study”, Journal of Sleep Research. Vol:2015, 1-10