Turist Rehberlerinin Davranışsal Personel Güçlendirme Algıları

Çalışmanın amacı turist rehberlerinin davranışsal personel güçlendirmeye (DPG) yönelik algılarını ortaya koymaktır. Bu amaçla seyahat acentası operasyon departmanı müdürlerinin turist rehberlerine yönelik personel güçlendirme uygulamaları rehber gözüyle ortaya konulmaya çalışılmış ve rehberlerin personel güçlendirme konusuna bakış açıları incelenmiştir. Bu çerçevede hazırlanan anket, İngilizce dilinde aktif olarak rehberlik yapan 378 rehber üzerinde uygulanmıştır. Veriler 2014-2015 yılları arasında elde edilmiş ve SPSS programı ile analiz edilmiştir. Bu doğrultuda ölçeğe "güvenilirlik analizi" ve "açıklayıcı faktör analizi" uygulanmıştır. Araştırmada yer alan bağımsız değişkenler ile ölçek maddeleri arasındaki farkın anlamlı olup olmadığını analiz etmek için ise "t-testi" ve "ANOVA testi" uygulanmıştır. Ortaya çıkan bulgulara göre turist rehberleri davranışsal personel güçlendirme konusunda olumlu algıya sahiptirler. Rehberlerin belirttiğine göre operasyon müdürleri en fazla iletişim kurma, sorumluluğu kendilerine bırakma ve kişisel becerilerini işe yansıtmaya fırsat verme konularında personel güçlendirme uygulamasında bulunmaktadırlar. Başarılarının kutlanması, bilgi ve eğitim verme ve teşvik edilmeleri ise rehberlerin en az katılım gösterdikleri konular olmuştur. Bu sonuçlara ek olarak çalışmada DPG'nin rehberlerin cinsiyetleri, yaşları ve çalışma sürelerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre bay rehberler bayan rehberlere göre kendilerini daha çok güçlendirilmiş hissetmektedirler. Rehberlerin yaşları ve çalışma süreleri arttıkça da daha fazla güçlendirilmiş hissettikleri ortaya çıkan bir diğer bulgu olmuştur

Perceptions of Tourist Guides on Employee Empowerment: Behavioral Approach

The aim of this study is to determine the perceptions of tourist guides on employee empowerment in the context of behavioral approach. Employee empowerment practises of travel agency operation department managers were tried to determine in the view of tourist guides. In this frame, a questionnaire was developed and applied to tourist guides who worked as a guide actively in the English language. Data, obtained between 2014 and 2015, was analyzed by using the SPSS statistical program. In this frame reliability analysis and factor analysis were used. Also independent samples t test and ANOVA test were used in order to determine whether there was a siginificant differences between independent variables and scale items. According to the results tourist guides had positive perceptions about employee empowerment practices. Operation managers were mostly applied employee empowerment about communication, giving responsibility and applying personal capabilities to work. Congratulating successes, giving knowledge and education and encouraging had the lowest mean scores according to tourist guides. In addition, it was determined in the study that there was a significant difference between genders, ages and working years in terms of employee empowerment. Considering this result male guides felt more empowered than female guides. Also, it was determined that the more years they work the more they feel empowered.

PDF

___

Akçakaya, M., (2010). "Örgütlerde Uygulanan Personel Güçlendirme Yöntemleri: Türk Kamu Yönetiminde Personel Güçlendirme", Karadeniz Araştırmaları, Sayı.25, 145-174.
Aksoy, E., (2007). İnsan Kaynakları Yönetiminde Personel Güçlendirme ve Koçluk, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım E., (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. (3. Baskı), Avcı Ofset, İstanbul.
Appelbaum, S., Hebert, D., Leroux, S., (1999). "Empowerment: Power, Culture and Leadership - A Strategy or Fad for the Millennium?", Journal of Workplace Learning: Employee Counselling Today, Vol.11, No.7, 233-254.
Arda, S., (2006). Bankacılık Sektöründe Personel Güçlendirme Çalışmaları ve Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Ayupp, K., Chong, T. H. (2010). "Empowerment: Hotel Employees' Perspective", Journal of Industrial Engineering and Management, Vol.3, No.3, 561-575.
Bolat, T., (2003). "Personeli Güçlendirme: Davranışsal ve Bilişsel Boyutta İncelenmesi ve Benzer Yönetim Kavramları ile karşılaştırılması", İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt.17, Sayı.3-4, 199-219.
Bolat, T., Bolat, O. İ., Aytemiz Seymen, O., Erdem, B., (2009). Yönetim ve Organizasyon, (2. Baskı), Detay Yayıncılık, Ankara.
Bowen, D. E., Lawler, E., (1992). "The Empowerment of Service Workers: What, Why, How and When", Sloan Management Review, Vol.33, No.3, 31-39.
Bowen, D. E., Lawler, E., (1994). "The Employee Empowerment Approach to Service", CEO (Center of Efective Organizations) Publication, 94-1(244). http://ceo.usc.edu/pdf/G941244.pdf.
Brown, S., Cron, W. L., Leigh, T. W., (1993). "Do Feelings of Success Mediate Sales Performance-Work Attitude Relationships?", Spring, 91-100.
Brymer, R. A., (1991). "Employee Empowerment: A Guest-Driven Leadership Strategy", Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, No.32, 58-68.
Chang, L-C., Liu, C-H., (2008). "Employee Empowerment, Innovative Behavior and Job Productivity of Public Health Nurses: A Cross-Sectional Questionnaire Survey", International Journal of Nursing Studies, No.45, 1442-1448.
Chiang, C-F., Hsieh, T-S., (2012). " The Impacts of Perceived Organizational Support and Psychological Empowerment on Job Performance: The Mediating Effects of Organizational Citizenship Behavior", International Journal of Hospitality Management, No.31, 180-190.
Chow, I. H., Lo, T. W-C., Sha, Z., Hong, J., (2006). "The Impact of Developmental Experience, Empowerment, and Organizational Support on Catering Service Staff Performance", Hospitality Management, No.25, 478-495.
Conger, J. A., Kanungo, R. N., (1988). "The Empowerment Process: Integrating Theory and Practice", Academy of Management Review, Vol.13, No.3, 471-482.
Cunningham, I., Hyman, J., Baldry, C., (1996). "Empowerment: The Power to Do What?", Industrial Relations Journal, Vol.27, No.2, 143-154.
Çalışkan, M., (2006). Örgüt Kültürünün Personel Güçlendirmeye Etkisi ve Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Doğan, S., (2003). Personel Güçlendirme, (1. Baskı), Sistem Yayıncılık, İstanbul.
Doğan, S., (2006). "Büyük Ölçekli İşletmelerde İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Güçlendirilmiş Bir İş Çevresi Yaratmaya Ne Kadar İstekli ve Hazır Olduklarının Tespitine İlişkin Bir Araştırma", Yönetim ve Ekonomi, Cilt.13, Sayı.2, 165-189.
Erstad, M., (2006). "Empowerment and Organizational Change", International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol.9, No.7, 325-333.
Field, L., (1997). "Impediments to Empowerment and Learning within Organizations", The Learning Organization, Vol.4, No.4, 149-158.
Fock, H., Chiang, F., Au, K. Y., Hui, M. K., (2011). "The Moderating Effect of Collectivistic Orientation in Psychological Empowerment and Job Satisfaction Relationship", International Journal of Hospitality Management, No.30, 319- 328.
Fragoso, H., (2000). "An Overview of Employee Empowerment: Do's And Don'ts", Operations Management, Indiana University Undergraduate Research Conference,31-34, https://www.iusb.edu/ugr-journal/static/2000/pdf/fragoso.pdf.
Güzel, T., Aydın Tükeltürk, Ş., Özkul, E., (2008). "Importance and Effect of Empowerment in Hotel Enterprises", Ege Academic Review, Vol.8, No.2, 419- 436.
Hales, C., Klidas, A., (1998). "Empowerment in Five-Star Hotels: Choice, Voice or Rhetoric?", International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol.10, No.3, 88-95.
Hocutt, M. A., Stone, T. H., (1998). The Impact of Employee Empowerment on The Quality of a Service Recovery Effort, Journal of Quality Management, Vol.3, No.1, 117-132.
Honold, L., (1997). "Review of the Literature on Employee Empowerment", Empowerment in Organizations, Vol.5, No.4, 202-212.
Humborstad, S. I. W., Perry, C., (2011). "Employee Empowerment, Job Satisfaction and Organizational Commitment An in-depth Empirical Investigation", Employee Empowerment, Vol.5, No.3, 325-344.
Işın, A. F., (2009). Psikolojik Personel Güçlendirme ve İş Tatmini Arasındaki İlişki ve Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Itzhaky, H., York, A. S., (2000). "Empowerment and Community Participation: Does Gender Make a Difference?", Social Work Research, Vol.24, No.4, 225-234.
Karatepe, O. M., (2013). "High-Performance Work Practices and Hotel Employee Performance: The Mediation of Work Engagement", International Journal of Hospitality Management, No.32, 132-140.
Klidas, A. K., (2002). "The Cultural Relativity of Employee Empowerment: Findings from the European Hotel Industry", EuroCHRIE International Conference on "Cross-Cultural Challenges in the Tourism Industry: The Educational Answers", 31 October- 2 November, Barcelona, Spain, 1-9.
Köroğlu, Ö., Şahin, S., Tetik, N., (2007). Turizm Sektöründe Bayan Çalışanların Sorunları: Bayan Profesyonel Turist Rehberlerinin Karşılaştıkları Sorunları Belirlemeye Yönelik Sınırlı Bir Örneklem Üzerinde Araştırma, I. Ulusal Türkiye Turizmi Kongresi (07-08 Eylül), 719-740.
Lashley, C., (1995). "Towards an Understanding of Employee Empowerment in Hospitality Services", International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol.7, No.1, 27-32.
Lashley, C., (1996). "Research Issues for Employee Empowerment in Hospitality Organisations", International Journal Hospitality Management, Vol.15, No.4, 333-346.
Melhem, Y., (2004). "Significant Conditions in Employees Empowerment: The Case of Jordanian Four Star Hotels", Jameat-al-yermok, 332-367.
Menon, S. T., (2001). "Employee Empowerment: An Integrative Psychological Approach", Applied Psychology: An International Review, Vol. 50, No.1, 153- 180.
Moore, L. G., Hopkins, W. E., Hopkins, S. A., (1998). "Quality and Empowerment Programs: Dual Paths to Customer Satisfaction?", Managing Service Quality, Vol.8, No.2, 133-141.
O'Brien, J. L., (2010). Structural Empowerment, Psychological Empowerment and Burnout in Registered Staff Nurses Working in Outpatient Dialysis Centers, Unpublished Ph.D. Thesis, The State University of New Jersey, USA.
Özbek, A., (2008). İşgören Güçlendirme ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İşletme İçi Birimler ve Demografik Faktörler Açısından Analizi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Pelit, E., (2008). İşletmelerde İşgören Güçlendirmenin İşgörenlerin İş Doyumuna Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Pelit, E., (2011). "Güçlendirmede Yönetici ve İşgören Algılamalarının, Karşılaştırılması", Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı.25, 209-225.
Pelit, E., Öztürk, Y., (2011). "Otel İşletmeleri işgörenlerinin Davranışsal ve Psikolojik Güçlendirme Algılamalarındaki Farklılıklar", Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt.7, Sayı.1, 1-28.
Peterson, N. A., Hughey, J., (2004). "Social Cohesion and Intrapersonal Empowerment: Gender as Moderator", Health Education Research, Vol.19, No.5, 533-542.
rehberlik@kulturturizm.gov.tr (Bilgi edinme kanunu kapsamında talep edilen isteğe istinaden gönderilen 01.10.2013 tarih ve 828670 sayılı e-posta).
Ro, H., Chen, P-J., (2011). "Empowerment in Hospitality Organizations: Customer Orientation and Organizational Support", International Journal of Hospitality Management, No.30, 422-428.
Sarıaltın, H., Yılmazer, A., (2007). "Orta Kademe Yöneticilerin Güçlendirme Algıları ve Güçlendirme Uygulamasında Üstlendikleri Roller: Adapazarı Ve Kocaeli Bölgesi Otomotiv Sektör Örneği", Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı.18, 205-226.
Seçgin, Y., (2007). Otel İşletmelerinde Personel Güçlendirme Yönetimi ve Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
Spreitzer, G. M., (1995). "Psychological Empowerment in the Workplace: Dimensions, Measurement and Validation", Academy of Management Journal, Vol.38, No.5, 1442-1465.
Spreitzer, G. M., Janasz, S. C., Quinn, R. E., (1999). "Empowered to Lead: The Role of Psychological Empowerment in Leadership", Journal of Organizational Behavior, No.20, 511-526.
Şahin, N. (2007). Personel Güçlendirmenin İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Thomas, K. W., Velthouse, B. A., (1990). "Cognitive Elements of Empowerment: An "Interpretive" Model of Intrisnsic Task Motivation" Academy of Management: The Academy of Management Review, Vol.15, No.4, 666-681.
Timmerman, J. E., Lytle, R. S., (2007). "Exercises in Tourism Empowerment Practice", International Journal of Culture Tourism and Hospitality Research, Vol.1, No.4, 273-280.
Tolay, E., Sürgevil, O., Topoyan, M., (2012). "Akademik Çalışma Ortamında Yapısal ve Psikolojik Güçlendirmenin Duygusal Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri", Ege Akademik Bakış, Cilt.12, Sayı.4, 449-465.
Tsaur, S. H., Chang, H-M., Wu, C-S., (2004). Promoting Service Quality with Empowerment in Tourist Hotels: The Role of Service Behavior, Asia Pacific Management Review, Vol.9, No.3, 435-461.
Tsaur, S-H., Chang, H-M., Wu, C-S., (2004). "Promoting Service Quality with Employee Empowerment in Tourist Hotels: The Role of Service Behavior", Asia Pacific Management Review, Vol.9, No.3, 435-461.
Yüksel, Ö., Erkutlu, H., (2003). "Personeli Güçlendirme - Empowerment", Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı.1, 131-142.
Zencir, E., (2004). Bir Liderlik Modeli Olarak Personel Güçlendirme: Ankara'da Bulunan Dört ve Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Zimmerman, M. A., (1995). Psychological Empowerment: Issues and Illustrations, American Journal of Community Psychology, Vol.23, No.5, 581-599.