Personel Seçiminde Çok Kriterli Karar Verme: Bulanık Topsis Uygulaması

İnsan kaynakları yönetimi açısından oldukça önemli olan personel seçimi, işin yapılabilmesi için işe uygun personelin belirlendiği bir süreç olarak ifade edilir. Personel seçimi, genellikle bir grup karar verici tarafından adayların çeşitli kriterlere ve sübjektif yargılara göre değerlendirilmesi sonucunda verilen karara göre gerçekleşir. Hâlbuki organizasyonların rekabet avantajı elde edebilmeleri ve bu avantajı devam ettirebilmeleri, doğru personelin doğru iş için objektif kriterlere göre seçilmesine bağlıdır. Personel seçimi problemi, karar verici ve aday sayısının birden fazla olması ve karar üzerinde çok sayıda kriterin etkili olması açısından çok kriterli karar problemleri içerisinde yer alır. Kişisel yargılara dayanan kararlar belirsizlik içerir. Bu nedenle, bu çalışmada çok kriterli karar verme tekniklerinden biri olan bulanık TOPSIS yöntemi tercih edilmiştir. Çalışma kapsamında bir kamu üniversitesinde araştırma görevlisi alımı sürecinde, başvuru yapan adaylardan hangilerinin giriş sınavına davet edileceği, her bir aday için yakınlık katsayıları hesaplanarak yapılan sıralama ile objektif kriterlere göre belirlenmiştir.

Multi-Criteria Approach to Personnel Selection: Fuzzy Topsis Applications

Which are very important in terms of human resource management, personnel selection, it expressed as a process of determining the appropriate personnel hired to perform the work. Personnel selection, often occurs as a result of decisions made by a group decision based on the evaluation of candidates by various criteria and subjective judgment transmitter. Whereas the organization that they can gain competitive advantage and this advantage can continue, according to the right personnel for the right job it depends on the objective criteria chosen. Personnel selection problems, decision-making and be more than the number of candidates and the terms of a number of criteria involved in the decision to take effect on multi-criteria decision problems. Decisions based on personal jurisdiction includes the uncertainty. Therefore, one of the multiple-criteria decision analysis techniques in this study preferred method of fuzzy TOPSIS. In the process of recruiting a research assistant in a public university under study, which will be invited to the scientific examination of the candidates who apply, with proximity to the ranking made by calculating the coefficients for each candidate is determined based on objective criteria.

PDF

___

Arif-Uz-Zaman, K., (2012). A Fuzzy TOPSIS Based Multi Criteria Performance Measurement Model for Lean Supply Chain, A Thesis Master of Engineering, Science &Engineering Faculty, Queensland University of Technology, Brisbane Australia.
Ashrafzadeh, M., Rafiei, F.M., Isfahani, N.M., Zare, Z., (2012). "Application of Fuzzy TOPSIS Method for The Selection of Warehouse Location: A Case Study", Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, Vol. 3, No. 9, 655-671.
Bali, Ö., Gümüş, S., Dağdeviren, M., (2013). "A Group MADM Method for Personnel Selection Problem Using Delphi Technique Based on Intuitionistic Fuzzy Sets", Journal of Military and Information Science, Vol. 1, No. 1, 1- 13.
Bayraktaroğlu, S., (2015). İnsan Kaynakları Yönetimi, 6. Baskı, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
Bingöl, D. (2010). İnsan Kaynakları Yönetimi, Beta Basım A.Ş., 7. Baskı, İstanbul.
Boran, F.E., Genç, S., Akay, D., (2011). "Personnel Selection Based on Intuitionistic Fuzzy Sets", Human Factors and Ergonomics in Manufacturing & Service Industries, Vol. 21, No.5, 493- 503.
Chaghooshi, A.J., Janatifar, H., Dehghan, M., (2014). "An Application of AHP and Similarity- Based Approach to Personnel Selection", International Journal of Business Management and Economics, Vol. 1, No. 1, 24-32.
Chamodrakas, I., Alexopoulou, N., Martakos, D., (2009). "Customer Evaluation for Order Acceptance Using A Novel Class of Fuzzy Methods Based on TOPSIS", Expert Systems with Applications, Vol. 36, 7409- 7415.
Chen, C.T., (2000). "Extensions of The TOPSIS for Group Decision-Making under Fuzzy Environment", Fuzzy Sets and Systems, Vol. 114, 1-9.
Chen, M.F., Tzeng, G.H., (2004). "Combining Grey Relation and TOPSIS Concepts for Selecting An Expatriate Host Country", Mathematical and Computer Modelling, Vol. 40, 1473-1490.
Chu, T.C., (2002). "Facility Location Selection Using Fuzzy TOPSIS under Group Decisions", International Journal of Uncertainty, Fuziness and KnowledgeBased, Vol. 10, No. 06, 687-701.
Çelebi, N., Tatık, R.Ş., (2012). "Öğretim Üyesi Yetiştirme Programındaki (ÖYP) Araştırma Görevlilerinin ÖYP'yi Değerlendirmeleri", Yükseköğretim Dergisi, Vol. 2, No. 3, 127- 136.
Dağdeviren, M., (2007). "Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi ile Personel Seçimi ve Bir Uygulama", Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt. 22, No. 4, 791- 799.
Dağdeviren, M., (2010). "A Hybrid Multi-Criteria Decision- Making Model for Personnel Selection in Manufacturing Systems", Journal of Inteligentl Manufacturing, Vol. 21, 451- 460.
Demireli, E., (2010). "TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi: Türkiye'deki Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama", Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Vol. 5, No. 1, 101- 112.
Dursun, M., Karsak, E.E., (2010). "A Fuzzy MCDM Approach for Personnel Selection", Expert Systems with Application, Vol. 37, 4324- 4330.
Dündar, S., Ecer, F., Özdemir, Ş., (2007). " Fuzzy TOPSIS Yöntemi ile Sanal Mağazaların Web Sitelerinin Değerlendirilmesi", Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt. 21, Sayı. 1, 287-305.
Ecer, F., (2006). "Bulanık Ortamlarda Grup Kararı Vermeye Yardımcı Bir Yöntem: Fuzzy TOPSIS ve Bir Uygulama", Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt. 7, Sayı. 2, 77-96.
Eleren, A., Ersoy, M., (2007). "Mermer Blok Kesim Yöntemlerinin Bulanık TOPSIS Yöntemiyle Değerlendirilmesi", Madencilik TMMOB Maden Mühendisleri Odası Dergisi, Cilt. 46, Sayı. 3, 9-22.
Erenel, F., (2012). "Personel Temin ve Seçim Sürecinde Adaylarda Oluşan Adalet Algısının Örgüte Etkilerinin Analizi", Maliye Finans Yazıları, Yıl. 26, Sayı. 95, 9- 21.
Erkayman, B., Gündoğar, E., Akkaya, G., İpek, M., (2011). "A Fuzzy TOPSIS Approach for Logistic Center Location Selection", Journal of Business Case Studies, Vol. 7, No. 3, 49-55.
Ertuğrul, İ., Özçil, A., (2014). "Çok Kriterli Karar Vermede TOPSIS ve VIKOR Yöntemleriyle Klima Seçimi", Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 4, Sayı. 1, 267-282.
Ertürk, M., (2011). İnsan Kaynakları Yönetimi, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., 1. Bası, İstanbul.
Fakhry, H., (2010), "A Fuzzy Logic Based Decision Support System for Business Situation Assessment and E-Business Models Selection", Communications of The IIMA, Vol. 10, No. 4, 61-75.
Fengru, XI, Lili, Z., (2011). "A Personnel Selection Model Based on TOPSIS", Management Science and Engineering, Vol. 5, No. 3, 107- 110.
Güngör, Z., Serhadlıoğlu, G., Kesen, S.E., (2009). "A Fuzzy AHP Approach to Personnel Selection Problem", Applied Soft Computing, Vol. 9, 641- 646.
Hong, D.H., Choi, C.H., (2000). "Multicriteria Fuzzy Decision-Making Problems Based on Vague Set Theory", Fuzzy Sets and Systems, Vol. 114, 103-113.
Hwang, C.L., Yoon, K., (1981). Multiple Attribute Decision Making - Methods and Applications A State-of-the- Art Survey, Lecture Notes in Economics and Mathematical Systems, Springer-Verlag, New York.
Jahanshahloo, G.R., Lotfi, F.H., Izadikhah, M., (2006). "An Algoritmic Method to Extend TOPSIS for Decision- Making Problems with Interval Data", Applied Mathematics and Computation, Vol. 175, 1375- 1384.
Jahanshahloo, G.R., Lotfi, F.H., Davoodi, A.R., (2009). "Extension of TOPSIS for Decision- Making Problems with Interval Data: Interval Efficiency", Mathematical and Computer Modeling, Vol. 49, 1137- 1142.
Jiang, J., Chen, Y.W., Chen, Y.W., Yang, K.W., (2011). "TOPSIS with Fuzzy Belief Structure for Group Belief Multiple Criteria Decision Making", Expert Systems with Applications, Vol. 38, 9400-9406.
Kabir, G., Hasin, M.A.A., (2012). "Comparative Analysis of TOPSIS and Fuzzy TOPSIS for The Evaluation of Travel Website Service Quality", International Journal for Quality Research, Vol. 6, No. 3, 169-185.
Kaya, İ., Kılınç, M.S., Çevikcan, E., (2008). "Makine- Techizat Seçim Probleminde Bulanık Karar Verme Süreci", Mühendis ve Makina Magazin, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, Cilt. 49, Sayı. 576, 8-14.
Kelemenis, A., Askounis, D., (2010). "A New TOPSIS- Based Multi-Criteria Approach to Personnel Selection", Expert Systems with Applications, Vol. 37, No. 7, 4999- 5008.
Kelemenis, A., Ergazakis, K., Askounis, D., (2011). "Support Managers' Selection Using an Extension of Fuzzy TOPSIS", Expert Systems with Applications, Vol. 38, 2774-2782.
Koçak, O., Yüksel, S., (2011). "İşgören Seçiminde Kullanılan Yöntemler Üzerine Bir Araştırma: Yalova Örneği", Kamu-İş, Cilt. 12/1, 73-100.
Kurt, M., Dağdeviren, M., (2003). İş Etüdü, Gazi Kitabevi, Ankara.
Liao, C.N., Kao, H.P., (2011). "An Integrated Fuzzy TOPSIS and MCGP Approach to Supplier Selection in Supply Chain Management", Expert System with Applications, Vol. 38, 10803-10811.
Lo, C.C., Chen, D.Y., Tsai, C.F., Chao, K.M., (2010). "Service Selection Based on Fuzzy TOPSIS Method", Advenced Information Networking and Applications, IEEE 24th International Conference, Workshops (WAINA), 20-23 April, Perth WA, 367-372.
Madi, E.N., Tap, A.O.M., (2011). "Fuzzy TOPSIS Method in The Selection of Investment Boards by Incorporating Operational Risks", Proceedings of The World Congress on Engineering, Vol. 1, July 6-8, London, U.K.
Matin, H.Z., Fathi, M.R., Zarchi, M.K., Azizollahi, S., (2011). "The Application of Fuzzy TOPSIS Approach to Personnel Selection for Padir Company Iran", Journal of Management Research, Vol. 3, No. 2, 1-14.
Ömürbek, N., Demirci, N., Akalin, P., (2013). "Analitik Ağ Süreci ve TOPSIS Yöntemleri ile Bilimdalı Seçimi", Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, Yıl. 5, Sayı. 9, Kasım, 118- 140.
Özdemir, A.İ., Seçme, N.Y., (2009). "İki Aşamalı Stratejik Tedarikçi Seçiminin Bulanık TOPSIS Yöntemi ile Analizi", Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt. 11, Sayı. 2, 79- 112.
Perez, L.A., Martinez, E.Y.V., Martinez, J.H., (2012). "A New Fuzzy TOPSIS Approach to Personnel Selection with Veto Threshold and Majority Voting Rule", 11th Mexican International Conference on Artifical Intelligence, IEEE Computer Society, 105- 110.
Safari, H., Cruz-Machado, V., Sarraf, A.Z., Maleki, M., (2014). "Multidimensional Personnel Selection Through Combination of TOPSIS and Hungary Assignment Algorithm", Management and Production Engineering Review, Vol. 5, No. 1, 42- 50.
Selim, H., Yunusoğlu, M.G., Balaman, Ş.Y., (2015). "A Dinamic Maintenance Planning Framework Based on Fuzzy TOPSIS and FMEA:Application in An International Food Company", Quality and Reliability Engineering International, wileyonlinelibrary.com DOI: 10.1002/qre.1791; April.
Shih, H.S., Shyur, H.J., Lee, E.S., (2007). "An Extension of TOPSIS for Group Decision Making", Mathematical and Computer Modelling, Vol. 45, 801-813.
Singh, A., Malik, S.K., (2014). "MCDM and Its Role in Personnel Selection- A Review", International Journal of Engineering and Technical Research, Vol. 2, No. 5, 1-4.
Sun, C.C., Lin, G.T.R., (2009). "Using Fuzzy TOPSIS Method for Evaluating the Competitive Advantages of Shopping Websites", Expert Systems with Applications, Vol. 36, 11764- 11771.
Supçiller, A.A., Çapraz, O., (2011). "AHP - TOPSIS Yöntemine Dayalı Tedarikçi Seçimi Uygulaması", İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı. 13, 1-22.
Tiryaki, A.E., Kazan, R., (2007). "Bulaşık Makinesinin Bulanık Mantık İle Modellenmesi", Mühendis ve Makine, Cilt. 48, Sayı. 565, 3-8.
Urfalıoğlu, F., Genç, T., (2013). "Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri ile Türkiye'nin Ekonomik Performansının Avrupa Birliği Üye Ülkeleri ile Karşılaştırılması", Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, Cilt. 35, Sayı. 2, 329-360.
Vlasquez, M., Hester, P.T., (2013). "An Analysis of Multi-Criteria Decision Making Methods", International Journal of Operations Research, Vol. 10, No. 2, 56-66. www.yok.gov.tr, Erişim tarihi: 20.12.2015
Yang, S., Huang, G.L., Huang, K., (2014). "Group Decision-Making Model Using Fuzzy- TOPSIS Method for FMS Evaluation", Advances in Automatic Control, 37-45.
Yüksel, Ö., (2004), İnsan Kaynakları Yönetimi, Gazi Kitabevi, 5. Baskı, Ankara. Zadeh, L.A., (1965), "Fuzzy Sets", Information and Control, Vol. 8, 338-353.
Zolfani, S.H., Antuchevicience, J., (2012). "Team Member Selecting Based on AHP and TOPSIS Grey", Inzinerine Ekonomika- Engineering Economics, Vol. 23, No. 4, 425- 434.