Personel Güçlendirmenin İşgörenlerin İş Performansına Etkisi: Afyonkarahisar Örneği

Amaç – Personel güçlendirme, işgörenlere yetki ve güç devredilerek işleri ile ilgili konularda bağımsız kararlar almalarını sağlayan yönetsel bir anlayış olarak tanımlanabilir. Davranışsal ve psikolojik boyutları bulunmaktadır. İş performansı ise, bir görevin önceden belirlenen standartlar çerçevesinde yerine getirilmesi için yapılan çabaların tümü olarak tanımlanabilir. Görev ve bağlamsal boyutları bulunmaktadır. Bu araştırmanın amacı, Afyonkarahisar’daki beş yıldızlı otel işletmelerinin yiyecek içecek bölümlerinde çalışan işgörenlerin güçlendirme algılarının işgören performansı düzeyleri üzerindeki etkisini belirlemektir. Yöntem – Çalışmanın evreni, Afyonkarahisar ve Sandıklı ilçesinde faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerinin yiyecek içecek bölümü işgörenlerinden oluşmaktadır. Veri toplama tekniği olarak anket yöntemi kullanılmış; uygulama bölgedeki on adet beş yıldızlı otelde 513 işgören üzerinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde, betimsel istatistikler, korelasyon, basit ve çoklu doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. Bulgular – Araştırma sonucunda işgörenlerin güçlendirme ve iş performansına ilişkin algılarının orta düzey ve üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca korelasyon ve regresyon analizleri sonucunda davranışsal ve psikolojik güçlendirme ile görev/ bağlamsal ve genel iş performansı arasında orta ve yüksek kuvvette pozitif bir ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Tartışma – Araştırma sonuçları, işgörenlerin güçlendirme düzeylerinin artmasıyla birlikte iş performans düzeylerinin de artacağını ortaya koymaktadır. Dolayısıyla işgören performansının hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyetinin belirleyicisi olduğu otel işletmelerinde işgörenlerin güçlendirilmesinin hedeflenen amaçlara ulaşmayı kolaylaştırıcı bir etkiye sahip olduğu söylenebilir. Ayrıca çalışmada güçlendirme ve iş performansı kavramları tüm boyutları ile ele alınıp aralarındaki ilişkiler ortaya konulmuştur. Bu yönüyle otel yöneticilerine ve ilgili yazına önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir. Bu husus, gerçekleştirilen araştırmayı, konuyla ilgili şimdiye kadar yapılan çalışmalardan da farklı kılmaktadır.

The Effect of Empowerment on Job Performance of Employees: Case of Afyonkarahisar

Purpose – Personnel empowerment can be defined as a managerial approach that enables employees to make independent decisions on issues related to their works by transferring authority and power to them. It has behavioral and psychological dimensions. Business performance can be defined as; all efforts to fulfill a task within the framework of pre-determined standards. It has task and contextual dimensions. The aim of this study is to determine the effects of empowerment perceptions on the employees' performance levels of employees that are working in food and beverage departments in Afyonkarahisar. Design/methodology/approach – Research population consists of the employees of the food and beverage division (service and kitchen) of the five-star hotel businesses in Afyonkarahisar province and Sandıklı district. As the data collection technique, survey method was used; 513 employees in 10 five star hotels in Afyonkarahisar and Sandıklı were participated in the survey. In the analysis of the data descriptive statistics, correlation, simple and multiple linear regression analyzes were conducted. Findings – As a result of the research, it was determined that employees' perceptions of empowerment and job performance are the medium level and above. However, as a result of correlation and regression analyzes, it was found that there was a positive, medium and high strength relationship between behavioral and psychological empowerment and task/context and overall work performance. Discussion – The results of the research reveal that the level of job performance will rise with the increase of employees' empowerment levels. Therefore, it can be said that strengthening the employees in the hotel enterprises where the performance of the employees is the determinant of service quality and customer satisfaction has a facilitating effect on reaching the intended goals. In addition, the strengthening and business performance concepts were discussed with all dimensions and the relationships between them were revealed. In this respect, it is thought that it will provide important contributions to hotel managers and related literature. This makes the present study different from other studies on this subject.

PDF

___

Akçakaya, M. (2010). Örgütlerde uygulanan personel güçlendirme yöntemleri: Türk kamu yönetiminde personel güçlendirme, Karadeniz Araştırmaları, (25), 145-174.
Arslantaş, C.C., Özçelik, O. ve Pekdemir, I. ( 2007). Bir güçlendirme ölçeği önerisi: Çalışanların demografik özelliklerine göre farklılıklarının analizi, Yönetim Dergisi, 18(57). 3-12.
Ayanoğlu, Y., Atan, M. ve Beylik, U. (2010). Hastanelerde veri zarflama analizi (VZA) yöntemiyle finansal performans ölçümü ve değerlendirilmesi, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, (2), 40-62.
Barrutia, J. M., Charterina, J., & Gilsanz, A. (2009). Salesperson empowerment in Spanish banks: A performance-driven view, Journal of Financial Services Marketing, 14(1), 40-55.
Barutçugil, İ. (2002). Performans Yönetimi. İstanbul, Kariyer Yayıncılık.
Befort, N., & Hattrup, K. (2003). Valuing task and contextual performance: Experience, job roles, and ratings of the importance of job behaviors, Applied HRM Research, 8(1), 17-32.
Bello, Y. O., & Bello, M. B. (2017). Employees’ empowerment, service quality and customers’ satisfaction in hotel industry, Strategic Journal of Business & Change Management, 4(4), 1001-1019
Biron, M., & Bamberger, P. A. (2011). More than lip service: linking the intensity of empowerment initiatives to individual well-being and performance, The International Journal of Human Resource Management, 22(02), 258-278.
Bolat, T. (2003). Personeli güçlendirme: Davranışsal ve bilişsel boyutta incelenmesi ve benzer yönetim kavramları ile karşılaştırılması, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Journal of Economics and Administrative Sciences, 17(3-4), 199-219.
Borman, W. C., & Motowidlo, S. J. (1993). Expanding the criterion domain to include elements of contextual performance. (Schmitt & W. C. Borman Eds.), Personnel Selection in Organizations San Francisco, Jossey Bass, 71-98.
Bowen D.E. &. Lawler, E.E. III. (1992). The empowerment of service workers: What, why, how and when, Sloan Management Review, 33(3), 31-39.
Bozkurt, T. (2009). Yönetim uygulamaları ve performans arasındaki ilişkide psikolojik güçlendirmenin ara değişken olarak rolü: kuramsal bir tartışma, 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Mayıs 2009, Eskişehir, 478-484.
Chen, G., Kirkman, B. L., Kanfer, R., Allen, D., & Rosen, B. (2007) A multilevel study of leadership, empowerment, and performance in teams, Journal of Applied Psychology, (92), 331‐346.
Chiang, C. F., & Hsieh, T. S. (2012). The impacts of perceived organizational support and psychological empowerment on job performance: The mediating effects of organizational citizenship behavior, International Journal of Hospitality Management, 31(1), 180-190.
Chiang, C. F., & Jang, S. (2008). The antecedents and consequences of psychological empowerment: the case of Taiwan's hotel companies, Journal of Hospitality & Tourism Research, 32(1), 40-61.
Chow, I.H.S., Lo, TWC, Sha, Z., & Hong, J. (2006). The impact of developmental experience empowerment, and organizational support on catering service staff performance, International Journal of Hospitality Management, 25(3), 478-495.
Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1988). The empowerment process: Integrating theory and practice, Academy of Management Review, 13(3), 471-482.
Çalık, Temel (2003). Performans Yönetimi-Tanımlar,Kavramlar, İkeler, Ankara, Gündüz Yayıncılık. Çolakoğlu, Ü. (2005). Başarım Değerlemesi, Demir, C. (Ed.), Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık, 129-147
Çöl, G. (2008). Algılanan Güçlendirmenin İşgören Performansı Üzerine Etkileri, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 35-46.
Doğan, S ve Şahin, F. (2008). Bireysel performansı ve verimliliği artırmada kendi kendine liderlik yaklaşımının önemi, “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 10(1), 77-95.
Doğan, S. (2006). Personel Güçlendirme Rekabette Başarının Anahtarı, (2. Baskı), İstanbul, Kare Yayınları.
Doğan, S. ve Demiral, Ö. (2007). İşletmelerde personel güçlendirme kültürünün yaratılmasıyla müşteri memnuniyetinin sağlanması, Selçuk Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 12(9), 282-303.
Doğan, S. ve Demiral, Ö. (2009). Örgütsel bağlılığın sağlanmasında personel güçlendirme ve psikolojik sözleşmenin etkisine ilişkin bir araştırma, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(48), 47-80.
Doğan, Y. (2005), Organizasyonlarda Pozitif ve Negatif Duygusallığın Çalışanların Görev ve Bağlamsal Performansları Üzerine Etkisini Belirlemeye Yönelik Kayseri’de Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi S.B.E- Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
Doughty, A. H. (2004). Employee empowertment: democracy or delusion?, The Innovation journal: The Puplic Sector Innovation Journal, 9(1), 1-24
Erdinç, S.B. (2009). Turizm işletmelerinde çalışan muhasebe personelinin örgütsel adalet algılamaları ve adalet türlerinin performans üzerindeki etkilerinin incelenmesi, 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Mayıs 2009, Eskişehir, 165-170.
Eren, M. Ş. (2014). Güçlendirme ile nicel işletme performansı arasındaki ilişkide örgüte güven ve duygusal bağlılığın aracılık etkileri, İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 303-327
Erstad, M. (1997). Empowerment and organizational change, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 9(7), 325-333.
Fulford, M. D., & Enz, C. A. (1995). The impact of empowerment on service employees, Journal of Managerial Issues, 7(2), 161-175.
Goodman, S. A. & Svyantek, D.J. (1999). Person–organization fit and contextual performance: do shared values matter, Journal of Vocational Behavior, (55), 254-275.
Gürbüz, G., Kumkale, İ., ve Oğuzhan, A. (2013). Bankacılık sektöründe personel güçlendirme uygulamalarının örgütsel bağlılığa etkisi: Trakya bölgesi bankalarında araştırma. in International Conference on Eurasian Economics, 791-800.
Hales, C., & Klidas, A. (1998). Empowerment in five-star hotels: choice, voice or rhetoric?, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 10(3), 88-95.
Hancer, M., & George, R. T. (2003). Psychological empowerment of non-supervisory employees working in full-service restaurants, International Journal of Hospitality Management, 22(1), 3-16.
Hechanova, R, M., Alampay, R. B. A. & Franco, E. P. (2006). Psychological empowerment, job satisfaction and performance among Filipino service workers, Asian Journal of Social Psychology, 9(1), 72-78.
Helvacı, M.A. (2002). Performans yönetim sürecinde performans değerlendirmenin önemi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 155-169.
Hu, S. L., & Leung, L. (2003). Effects of expectancy-value, attitudes, and use of the Internet on psychological empowerment experienced by Chinese women at the workplace, Telematics and Informatics, 20(4), 365-382.
Jawahar, I.M., & Carr, D. (2007). Conscientiousness and contextual performance: The compensatory effects of perceived organizational support and leader-member Exchange, Journal of Managerial Psychology, 22(4), 330-349.
Kitapçı, H., Kaynak, R., Ökten, S. S. (2013). Güçlendirmenin iş tatmini ve işten ayrılma niyetine etkisi: kamu ve özel sektörde mukayeseli bir araştırma. International Review of Economics and Management, 1(1), 49-73.
Laschinger, H. K. S., Finegan, J., Shamian, J., & Wilk, P. (2001). Impact of structural and psychological empowerment on job strain in nursing work settings, Journal of Nursing Administration, 31(5), 260-272.
Laschinger, H. K. S., Gilbert, S., Smith, L. M. ve Leslie, K. (2010). Towards a comprehensive theory of nurse/patient empowerment: applying kanter’s empowerment theory to patient care, Journal of Nursing Management, (18), 4-13.
Lin, M., Wu, X., & Ling, Q. (2017). Assessing the effectiveness of empowerment on service quality: A multi-level study of Chinese tourism firms, Tourism Management, (61), 411-425.
Motowidlo, S. J., & Van Scotter, J. R. (1994). Evidence that task performance should be distinguished from contextual performance, Journal of Applied Psychology, 79(4), 475-480
Niehoff, B.P., Moorman, R.H., Blakely, G. & Fuller, J. (2001). The influence of empowerment and job enrichment on employee loyalty in a downsizing environment, Group&Organization Management, 26 (1), 93-113.
Nzuve, S. N., & Bakari, T. H. (2012). The relationship between empowerment and performance in the city council of Nairobi, Problems of Management in the 21st Century, (5), 83-98.
Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Eskişehir, Kaan Kitabevi Özdevecioğlu, M. ve Kanıgür, S. (2009). Çalısanların İlişki ve görev yönelimli liderlik algılamalarının performansları üzerindeki etkileri, K.M.U. İ.İ.B.F. Dergisi, 11 (16), 53-82.
Özgen, H. ve Türk, M. (1997). Hizmet sektöründe rekabette başarının anahtarı: Personel güçlendirme(Empowerment), Amme İdaresi Dergisi, 30(4), 75-86.
Paul, R. J., Niehoff, B. P., & Turnley, W. H. (2000). Empowerment, expectations, and the psychological contract—managing the dilemmas and gaining the advantages. The Journal of Socio-Economics, 29(5), 471-485.
Peccei, R., & Rosenthal, P. (2001). Delivering customer‐oriented behaviour through empowerment: An empirical test of HRM assumptions, Journal of Management Studies, 38(6), 831-857.
Pelit, E. (2008). İşletmelerde İşgören İşgörenlerin İş Doyumuna Etkisi; Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi,
Polatçı, S. ve Özçalık, F. (2013). Yapısal ve psikolojik güçlendirmenin işyeri nezaketsizliği ve tükenmişliğe etkisi, İşletme Bilimi Dergisi, 1(1), 17-34.
Regan, S., Laschinger, H. K., & Wong, C. A. (2016). The influence of empowerment, authentic leadership, and professional practice environments on nurses’ perceived interprofessional collaboration, Journal of Nursing Management, 24(1), 54-61
Rotundo, M., & Sackett, P. R. (2002). The relative importance of task, citizenship, and counterproductive performance to global ratings of job performance: A policy-capturing approach, Journal of Applied Psychology, 87(1), 66-80.
Siegall, M., & Gardner, S. (2000). Contextual factors of psychological empowerment, Personnel Review, 29(6), 703-722.
Sigler, T. H., & Pearson, C. M. (2000). Creating an empowering culture: Examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment, Journal of Quality Management, (5), 27-52.
Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation, Academy of Management Journal, 38(5), 1442-1465.
Spreitzer, G. M., Kizilos, M. A., & Nason, S. W. (1997). A dimensional analysis of the relationship between psychological empowerment and effectiveness, satisfaction, and strain, Journal of Management, 23(5), 679-704.
Srivastava, A., Bartol, K. M., & Locke, E. A. (2006). Empowering leadership in management teams: Effects on knowledge sharing, efficacy, and performance, Academy of Management Journal, 49(6), 1239-1251.
Tekin. C. D. ve Köksal, Y. (2012). Otel işletmelerinde personeli güçlendirme uygulamaları: Antalya’da beş yıldızlı konaklama işletmelerinde bir araştırma, Journal of Yaşar University, 7(25), 4241-4267.
Thomas, K. W., & Velthouse, B. A. (1990). Cognitive elements of empowerment: An “interpretive” model of intrinsic task motivation., Academy of Management Review, 15(4), 666-681.
Tolay, E., Sürgevil, O. ve Topoyan, M. (2012). Akademik çalışma ortamında yapısal ve psikolojik güçlendirmenin duygusal bağlılık ve iş doyumu üzerindeki etkileri, Ege Akademik Bakış, 12(4), 449-465.
Ugboro, I. O., & Obeng, K. (2000). Top management leadership, employee empowerment, job satisfaction, and customer satisfaction in TQM organizations: an empirical study, Journal of Quality Management, 5(2), 247-272.
Wilkinson, A. (1998). Empowerment: theory and practice, Personnel Review, 27(1), 40-56.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2011). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara, Detay Yayıncılık.
Yatkın, A. (2009), Kamu Yönetiminde bireysel performans ve örgütsel verimlilik aracı olarak personel güçlendirme, e-Journal of New World Sciences Academy, 4(2), 128-141
Yücel, İ. ve Demirel, Y. (2012) Psikolojik güçlendirmenin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi üzerine bir araştırma, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (23), 19-48.