Paternalistik Liderliğin Hizmet İnovasyon Davranışı Üzerine Etkisinin ve İş Tatmininin Aracılık Rolünün Yapısal Eşitlik Modellemesi ile Test Edilmesi

Amaç – Bu çalışmanın amacı liderlik yaklaşımları içinde güncel bir konu olan paternalistik liderliğin hizmet inovasyon davranışı üzerine etkisini belirlemek ve iş tatmininin aracılık rolünü yapısal eşitlik modellemesi ile test etmektir. Yöntem – Araştırmada veri toplama aracı olarak Paternalistik Liderlik Ölçeği, Hizmet İnovasyon Davranış Ölçeği, İş Tatmin Ölçeği ve demografik ve bireysel özellikleri belirlemeye yönelik soruların yer aldığı dört bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Araştırma bir kamu hastanesinde görev yapan 348 sağlık çalışanı üzerinde yapılmıştır. Araştırmada paternalistik liderliğin hizmet inovasyon davranışı üzerine etkisi ve iş tatmininin aracılık rolü yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Bulgular – Paternalistik liderlik ile hizmet inovasyon davranışı arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif ve orta düzeyde (r: ,632) bir ilişki bulunmaktadır (p

Impact of Paternalistic Leadership on Service Innovation Behavior and the Mediating Role of Job Satisfaction with Testing of Structural Equation Modeling

Purpose – The aim of this study is to determine the effect of paternalistic leadership, which is a current subject in leadership approaches, on service innovation behavior and to test the mediating role of job satisfaction with structural equation modeling. Design/methodology/approach – In the study, a questionnaire form consisting of four parts, namely Paternalistic Leadership Scale, Service Innovation Behavior Scale, Job Satisfaction Scale, and questions to determine demographic and individual characteristics were used as data collection tool. The research was conducted on 348 healthcare professionals working in a public hospital. The effect of paternalistic leadership on service innovation behavior and the mediating role of job satisfaction was tested by structural equation modeling. Findings – There is a statistically significant, positive and moderate (r: 632) relationship between paternalistic leadership and service innovation behavior (p

___

  • Ahmad, A. R., Adi, M. N. M., Noor, H. M., Rahman, A. G. A., & Yushuang, T. (2013). The influence of leadership style on job satisfaction among nurses. Asian Social Science, 9(9), 172-178.
  • Anafarta, N. (2015). Algılanan örgütsel destek ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: İş tatmininin aracılık rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 26(79), 112-130.
  • Aslan, E. (2015). Paternalist liderliğin çalışan performansına etkisinde iş ahlakının rolü. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Ankara.
  • Aycan, Z. (2006). "Paternalism: Towards Conceptual Refinement and Operationalization", Yang, K.S., K. K. Hwang ve U. Kim (Ed.), Scientific Advances in Indigenous Psychologies, London, (ss. 445-466). England: Cambridge University Pres.
  • Aycan, Z., Kanungo, R. N., Mendonca, M., Yu, K., Deller, J., Stahl, G., & Khursid, A. (2000). Impact of culture on human resource management practices: A ten country comparison. Applied Psychology: An International Review, 49(1), 192-221.
  • Baron, R. M., & Kenny, D. A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of personality and social psychology, 51(6), 1173.
  • Bedi, A. (2020). A meta‐analytic review of paternalistic leadership. Applied Psychology, 69(3), 960-1008.
  • Bozkurt, Ö., & Bozkurt, İ. (2008). İş tatminini etkileyen işletme içi faktörlerin eğitim sektörü açısından değerlendirilmesine yönelik bir alan araştırması. Doğuş Üniversitesi Dergisi 9(1), 1-18.
  • Chen, X. P., Eberly, M. B., Chiang, T. J., Farh, J. L., & Cheng, B. S. (2014). Affective trust in Chinese leaders: Linking paternalistic leadership to employee performance. Journal of management, 40(3), 796-819.
  • Cheng, B. S., Chou, L. F., Wu, T. Y., Huang, M. P., & Farh, J. L. (2004). Paternalistic leadership and subordinate responses: Establishing a leadership model in Chinese organizations. Asian Journal of Social Psychology, 7(1), 89-117.
  • Chiok Foong Loke, J. (2001). Leadership behaviours: Effects on job satisfaction, productivity and organizational commitment. Journal of nursing management, 9(4), 191-204.
  • Çetinkaya, N., Şimşek, A., & Aydın, S. (2018). Duygu işçilerinin perspektifinden hizmet inovasyon davranışı: Yiyecek-içecek işletmelerine ilişkin bir araştırma, VII Ulusal III. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu, 410-421.
  • Ekingen, E., Ekemen, M. A., Yildiz, A., & Korkmazer, F. (2018). The effect of ıntrapreneurship and organizational factors on the ınnovation performance in hospital. Revista de Cercetare si Interventie Sociala, 62, 196-219.
  • Erol, E., & Şenturk, I. (2018). Paternalistic leadership scale Turkish adaptation: A validity-reliability study. International Journal of Educational Methodology, 4(4), 267-288.
  • Farh, J. L., & Cheng, B. S. (2000). A cultural analysis of paternalistic leadership in Chinese organizations. In Management and organizations in the Chinese context (pp. 84-127). London: Palgrave Macmilla,.
  • Gerçek, M. (2018). Yöneticilerin babacan (paternalist) liderlik davranışlarının psikolojik sözleşme bağlamındaki beklentileri üzerindeki etkilerine yönelik bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(2), 101-118.
  • Gürbüz, S. (2019). Amos ile Yapısal Eşitlik Modellemesi, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Gürbüz, S., Bekmezci, M., & Mert, İ. S. (2010). Örgütsel faktörlerin iç girişimciliğe etkisi: İş tatminini aracı değişken mi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 127-135.
  • Hackman, J., & Oldman, G. R. (1975). Development of the job diagnostic survey. Journal of Applied Psychology. 60 (2), 159-170.
  • Hamidifar, F. (2010). A study of the relationship between leadership styles and employee job satisfaction at Islamic Azad University branches in Tehran, Iran. Au-GSB e-Journal, 3(1), 45-58.
  • Hiller, N. J., Sin, H. P., Ponnapalli, A. R., & Ozgen, S. (2019). Benevolence and authority as WEIRDly unfamiliar: A multi-language meta-analysis of paternalistic leadership behaviors from 152 studies. The Leadership Quarterly, 30(1), 165-184.
  • Hou, B., Hong, J., Zhu, K., & Zhou, Y. (2019). Paternalistic leadership and innovation: The moderating effect of environmental dynamism. European Journal of Innovation Management. 22(3), 562-582.
  • Kahya, C. (2013). Örgütsel sinizm, iş performansını etkiler mi? İş tatminin aracılık etkisi. Global Journal of Economics and Business Studies, 2(3), 34-46.
  • Karadal, H., & Özsungur, F. (2017). Hizmet inovasyon davranışı ile psikolojik sermaye ve etik liderlik ilişkisinin incelenmesi: Adana örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(5), 663-672.
  • Kılınç, E. (2018). Sağlık kurumlarında paternalist liderlik modelinin incelenmesi. Journal of Healthcare Management and Leadership, (1), 1-12.
  • Korkmazer, F., & Ekingen E. (2017). Örgütsel yabancılaşma’nın iş tatmini ile ilişkisi: Sağlık sektöründe bir uygulama The Journal of Academic Social Science Studies, (63), 459-470.
  • Köksal, O. (2014). Bir kültürel liderlik paradoksu: Paternalizm. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (15) , 101-122.
  • Kurt, İ. (2013). Paternalist liderlik ile çalışanların işlerine yaratıcı katılım algıları arasındaki ilişkiyi araştırmaya yönelik bir çalışma. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1), 321-330.
  • Meydan H. C., & Şeşen, H. (2011), Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Meydan, H. (2011). İş tatmini ve öz yeterliliğin örgüt içi girişimciliğe etkisi: Kamu sektöründe bir araştırma. Journal of the Cukurova University Institute of Social Sciences, 20(1), 25-40.
  • Monica Hu, M.-L., Horng, J.-S., & Christine Sun, Y.-H. (2009). Hospitality teams: Knowledge sharing and service innovation performance. Tourism Management, 30(1), 41–50.
  • Niu, H. (2014), Is innovation behavior congenital? Enhancing job satisfaction as a moderator. Personnel Review, 43(2), 288-302.
  • Pellegrini, E. K., & Scandura, T. A. (2006). Leader–member exchange (LMX), paternalism, and delegation in the Turkish business culture: An empirical investigation. Journal of İnternational Business Studies, 37(2), 264-279.
  • Salminen Karlsson, M. (2015). Expatriate paternalistic leadership and gender relations in small European software firms in India. Culture and Organization, 21(5), 409-426.
  • Sheer, V. C. (2010). Transformational and paternalistic leaderships in Chinese organizations: Construct, predictive, and ecological validities compared in a Hong Kong sample. Intercultural Communication Studies, 19(1), 121.
  • Silin, R. H. (1976). Leadership and values: The organization of large-scale Taiwanese enterprises. Harvard Univ Asia Center.
  • Sürücü, L., & Şeşen, H. (2019). Entrepreneurial behaviors in the hospitality industry: Human resources management practices and leader member exchange role. Revista de Cercetare si Interventie Sociala, 66, 114-132.
  • Şeşen, H. (2010a). Öncülleri ve sonuçları ile örgüt içi girişimcilik: Türk savunma sanayinde bir araştırma. Doktora Tezi, KHO Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Şeşen, H. (2010b). Adalet algısının tükenmişliğe etkisi: İş tatmininin aracı değişken rolünün yapısal eşitlik modeli ile testi. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(2), 67-90.
  • Tekin, E. (2019). Paternalist liderliğin iş tatmini ve çalışan performansına etkisi üzerine bir araştırma. Third Sector Social Economic Review, 54(1), 178-204.
  • Türesin Tetik, H., & Köse, S. (2015). Örgüt çalışanlarının paternalistik liderlik algıları ve öğrenilmiş güçlülük düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(26), 11-29.
  • Uçar, Z. (2019). Lider üye etkileşimi lensinden paternalist liderlik ve iş tatmini İlişkisi. Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 4(1) , 28-49.
  • Uysal, Ş., Keklik, B., Erdem, R., & Çelik, R. (2012). Hastane yöneticilerinin liderlik özellikleri ile çalışanların iş üretkenlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 15(1) , 25-57.
  • Wasti, S. A. (2000). Örgütsel Bağlılığı Belirleyen Evrensel ve Kültürel Etmenler: Türk Kültürüne Bir Bakış, Ed. Zeynep Aycan, Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları (ss. 201-224). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Yaman, T. (2011). Yöneticilerin paternalist (babacan) lider davranışlarının çalışanların örgütsel özdeşleşmelerine, iş performanslarına ve işten ayrılma niyetlerine etkisi: özel sektörde uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu, Ankara.
İşletme Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 1309-0712
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Melih Topaloğlu
Sayıdaki Diğer Makaleler

Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Sessizlik Üzerine Etkisi: Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma

Hasan DAĞLAR

Çalışanların Dijital Teknolojiye Yönelik Tutumlarının ve İç Girişimcilik Özelliklerinin Bireysel İş Performanslarına Etkisi

Necmiye Tülin İRGE, Erdal ŞEN

İşletme Sermayesi Yönetiminin Firma Performansı Üzerindeki Etkisi: Çimento Şirketleri Üzerine Bir Araştırma

Mustafa ÇANAKÇIOĞLU, Abdullah Ersan OĞUZ

Farklılık İkliminin Psikolojik Sermaye Üzerindeki Etkisinde Etik Liderlik ve Psikolojik Güvenliğin Rolü

Hale Eda AKDURU, Fatih SEMERCİÖZ

İş-Aile Çatışmasının İş Doyumu ve Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkisi: Bilişim Sektörü Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma

Mehmet Nurettin ŞİMŞEK, Hakan KOÇ

Elektronik Liderliğin Temel Boyutu: Sanal Teknoloji Yeterliğinin Yöneticiye Duyulan Güvene Etkileri

Aynur TAŞ, Zülfi Umut ÖZKARA, Belgin AYDINTAN

Seyahat Acentası Çalışanlarının Cam Tavan Sendromu Algılamaları: Ege Bölgesi Seyahat Acentalarında Bir Uygulama

Gürkan AKDAĞ, Umut Haydar ÜÇYILDIZ

Kadın Tekstil İşçilerinin Ustabaşılarıyla Yaşadıkları Çatışmanın, İş Tatminlerine Etkisinde Ustabaşılarının Politik Yetisinin Düzenleyici Rolü

Nuket TOP, Orkun DEMİRBAĞ

Comparison of Personality Traits and Demographic Factors of the Entrepreneurs: The Case of Erzincan Province

Fatma YILMAZ, Cenk AKSOY

Duygusal Zeka, Kariyer Uyumu ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkiler: Turizm Sektörü Çalışanları Üzerine Bir Araştırma

Emrah KESKİN, Özgür YAYLA, Ferzan AKTAŞ