Örgüt Kültürü Algısının İzlenim Yönetimi Üzerine Etkisi: Eğitim Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma

Amaç – – Bu çalışmanın amacı, örgütsel kültür algısının izlenim yönetimi davranışı üzerinde etkili olup olmadığını ortaya koymaktır. Yöntem – Bu çalışmada, örgütsel kültürün eğitim yöneticilerinin izlenim yönetimi davranışlarına etkisi incelenirken araştırma verileri anket yöntemi ile Isparta ilindeki lise, ortaokul, ilkokul ve anaokullarında görev yapan 269 eğitim yöneticisinden toplanmıştır. Araştırma modelinde, bağımlı değişken olarak örgütsel kültür algısı, bağımsız değişken olarak izlenim yönetimi ele alınmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, SPSS ve yapısal eşitlik modeli ile analiz edilmiştir. Araştırmada öncelikle ölçme modelleri test edilmiş ve önerilen ölçüm modelinin öngörülen yapısal eşitlik modelini sınamada kullanılabileceği görülmüştür. Araştırmada kurulan modelin istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır. Bulgular – Yapısal modelde iyi uyum değerlerinin sağlanabilmesi için programın önerileri doğrultusunda bazı modifikasyonlar yapılmıştır. Bunun için ölçeklerin boyutlarındaki bazı maddeler arasında kovaryanslar oluşturularak yapısal modelin iyi uyum değerleri sağlanmıştır. Elde edilen bulgular, örgütsel kültür algılarının izlenim yönetimi davranışını etkilediğini göstermektedir. Bu sonuca göre, eğitim yöneticilerinin örgütsel kültür algıları izlenim yönetimi davranışlarını olumlu yönde anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Yapısal eşitlik modelindeki yol katsayılarına (standardize edilmiş beta katsayıları) göre, örgütsel kültür boyutlarının izlenim yönetimi kendini sevdirmeye çalışma boyutunu, dalkavukluk boyutunu, gözdağı boyutunu, acındırma boyutunu güçlü bir şekilde etkilediği tespit edilmiştir. Tartışma – Alanyazında örgütsel kültür ve izlenim yönetimi davranışlarını kısıtlı sayıda dikkate alan çalışma bulunmaktadır. Örneklem sayısının arttırıldığı ve çeşitlendirildiği bulguları içeren araştırmalarla daha güçlü sonuçlar ortaya koyabilecektir.

The Effect of Perception of Organizational Culture on Monitoring Management: A Research on Education Managers

Purpose – The aim of this study is to reveal whether the organizational culture perception is effective on impression management behavior. Design/methodology/approach – İn this study, while examining the effect of organizational culture on the impression management behaviors of educational administrators, research data were collected from 269 educational administrators working in high schools, secondary schools, primary schools and kindergartens in Isparta. In the research model, perception of organizational culture as dependent variable and impression management as independent variable were considered. The data obtained in the study were analyzed with SPSS and structural equation model. In the study, measurement models were tested first and it was seen that the proposed measurement model could be used to test the predicted structural equation model. The model established in the research was found to be statistically significant. Findings – Some modifications have been made in line with the recommendations of the program in order to achieve good fit values in the structural model. For this, good fit values of the structural model were obtained by creating covariances between some items in the dimensions of the scales. Findings show that organizational culture perceptions affect impression management behavior. According to this result, educational administrators' perceptions of organizational culture affect their impression management behaviors in a significant and positive way. According to the path coefficients (standardized beta coefficients) in the structural equation model, it was determined that the dimensions of organizational culture strongly affect the dimension of impression management trying to be liked, the dimension of flattery, the dimension of intimidation, the dimension of trying to endear and pity. Discussion – There are a limited number of studies in the literature that consider organizational culture and impression management behaviors. Stronger results will be obtained with studies that include findings in which the number of samples is increased and diversified.

___

  • Abraham, R. (1997). The Relationship of Vertical and Horizontal Individualism and Collectivism to Intrapreneurship and Organizational Commitment, Leadership & Organization Development Journal, 18 (4), 179–186.
  • Akgün T. (2009). İzlenim Yönetimi Taktikleri İle İş Performansı Değerleme Puanları Arasındaki İlişki: Bir Uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Anderson, J.C., Gerbing, A.W.(1988). Structural Equation Modeling in Practice: A Review and Recommended Two Step Approach, Psychological Bulletin, 103 (3), 411-423.
  • Arnon E. R., Benjamin S. (1990). Climate and Culture: An Evolution of Constructs, Benjamin S. (Ed.), Organizational Climate and Culture, San Francisco, Jossey-Bass Friblishers, 19.
  • Aycan, Z., & Kanungo, R. N. (2000). Toplumsal Kültürün Kurumsal Kültür Ve İnsan Kaynakları Uygulamaları Üzerine Etkileri. Türkiye’de Yönetim, Liderlik Ve İnsan Kaynakları Uygulamaları, Z. Aycan (Ed.), Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara, 25-47.
  • Bagozzi, R. P., Fornel, C., (1982). Therotical Concepts, Measuremant and Meaning, C.Formell (Ed.) A Second Generation of Mulivariate Analysis, Praeger. ( 2).
  • Bakan, İ., Büyükbeşe, T., Bedestenci. Ç., (2004). Örgüt Sırlarının Çözümünde Örgüt Kültürü Teorik ve Ampirik Yaklaşım, İstanbul, Alfa Aktüel Yayınları.
  • Basım, H. N., Tatar, İ., ve Şahin,N.H. (2006 ). İzlenim Yönetiminde Kendilik Algısı, Kontrol Odağı Mesleki Hedeflere Ulaşma Düzeyi ve Stres: Bir Kamu Sektörü Örneği. Türk Psikoloji Dergisi, 21 (58), 1-14.
  • Becker, T.E, Martin, S.L. (1995). Trying to Look Bad at Work: Methods and Motives for Managing Poor İmpressions in Organizations. Academy of Management Journal, 38 (1), 174-200
  • Berzonsky, M.D. (1995). Public Sef_Presensentations and SelConceptions: The Moderating Role of İdentity Status, The Journal of Social Psychology, 35 (6), 737-746
  • Bolino, M.C. (1999). Citizenship And Impression Management: Good Soldiers or Good Actors. Academy of Management Review , 24, (4) 82-98.
  • Bolino, M.C., Grant, A.M. (2016). The Bright Side Of Being Prosocial At Work, And The Dark Side, Too: A Review And Agenda For Research On Other-Oriented Motives, Behavior, And İmpact İn Organizations. Academy of Management Annals, 10(1), 599-670.
  • Bryman, A., & Cramer, D. (2005). Quantitative Data Analysis with SPSS 12 and 13. A Guide for Social Scientists. New York, Routledge. Taylor & Francis Group.
  • Cable, D. M. ve Judge, T. A. (2003). Managers' Upward Influence Tactic Strategies: The Role of Manager Personality and Supervisor Leadership Style. Journal of Organizational Behavior, 24(2), 197-214.
  • Cady, S.H., Fandt. (2001). Managing İmpressions with İnformation: a Field of Organizational Realities. The Journal of Applied Behavioural Science, 37 (2), 180-204.
  • Carron, A. V.; Prapavessis, H. (1997). Self-Presentation and Group İnfluence". Small Group Research, 28 (4), 500-517.
  • Corbetta, P. (2003). Sosyal Araştırma Teorisi, Yöntemleri ve Teknikleri. Londra: Sage Publications
  • Demir K. (2002). Türkiye’deki Resmi ve Özel Lise Öğretmenlerinin İzlenim Yönetimi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
  • Demiral Ö.(2013). İzlenim Yönetimi Taktiklerinin Örgütsel Sonuçlara Etkisi Üzerine Bir: Araştırma, (Yayınlanmış Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Doğan, S., Kılıç, S. (2009). Örgütlerde İzlenim Yönetimi Davranışı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23, (3).
  • Dursu,Y., Kocagöz, E., (2010). Yapısal Eşitlik Modellemesi ve Regresyon: Karşılaştırmalı Bir Analiz. Erciyes Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35., 11-17.
  • Dursun, İ. T., (2013). Örgüt Kültürü ve Strateji İlişkisi: Hofstede’nin Boyutları Açısından Bir Değerlendirme, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1. (4), 43-56.
  • Gardner, W.L., Martinko, M.J. (1988). Impression Management: A Observational Study Linking Audience Characteristic with Verbal Self-Presentations. Academy of Management Journal, 31 (1), 42-65.
  • Gemlik, N., Manioğlu, Y., Çatar, R. Ö., (2015). Geert Hofstede’in Örgüt Kültürü Modeline Göre Sağlık Meslek Gruplarının İncelenmesi ve Kamu Özel Hastanelerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, 1, (1), 1-14.
  • Gouveia, V. V., & Clemente, M., & Espinosa, P. (2003). The Horizontal and Vertical Attributes of Individualism and Collectivism in A Spanish Population, The Journal Of Social Psychology, 143 (1), 43-63.
  • Hall, E. T. (1976). Beyond Culture. New York: Anchor Press, Doubleday.
  • Hofstede, G. (1980). Culture's Consequences: International Differences in Work-Related Values. Newbury Park: Sage.
  • Hofstede, G. (1980). Motivation, Leadership and Organization: Do American Theories Apply Abroad?. Organizational Dynamics, 9(1), 42-63.
  • Hofstede, G. (2001). Culture's Consequences: comparing values, behaviors, institutions, and organizations across nations (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications.
  • Hofstede, G.(2005). Cultures and Organizations: Software Of The Mind, 2nd Edition, New York: McGraw-Hill.
  • Javidan, M., & House, R. J. (2001). Cultural Acumen for the Global Manager: Lessons from Project Globe. Organizational Dynamics, 29(4), 289-305.
  • Jones, E.E., ve Pittman, T.S. (1982). Toward a General Theory of Strategic Self–Presentation. Psychological Perspectives On The Self, 1, 231-262.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kline P.(2011). An Easy Guide to Factor Analysis. London: Routledge.
  • Kluckhohn, F., ve Strodtbeck, F. (1961). Variations in Value Orientations. New York: Peterson.
  • Laurent, A. (1983). The Cultural Diversity of Western Conceptions of Management, International Studies of Management and Organisation, 13, 75-96.
  • Leary, M.R. (1996). Self-Presentation, İmpression Management And İnterpersonal Behaviour. Oxford: Westview Press.
  • Manzur, L. ve Jogaratnam, G. (2006). Impression Management and the Hospitality Service Encounter: CrossCultural Differences. Journal of Travel & Tourism Marketing, 20(3-4), 21-32.
  • Meydan, C.H. (2011). Örgütsel Ortamda Tükenmişliğin İzlenim Yönetimi Taktikleri ile İlişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 287-307.
  • Ralston, S.M., Kirkwood, W. G. (1999). The Trouble with Applicant İmpression Management. Journal of Business and Technical Communication, 13 (2). 190-207.
  • Rind, B.; Benjamin, D. (1994). Effects of Public İmage Concerns and Self-İmage on Compliance. Journal of Social Psychology, 134 (1), 19-276.
  • Rosenfeld, P., Giacalone, R., ve Riordan, C. (2002). Impression Management: Building and Enhancing Reputations at Work. London: Thomson Learning.
  • Sargut, A. S.(2001)., Kültürlerarası Farklılaşma ve Yönetim, Ankara, İmge Kitabevi.
  • Scheın, E. H.(1984). Coming to a New Awareness of Organizational Culture. Sloan Management Review, 25 (2), 3-10.
  • Schwartz, S. H. (1992). Universals in the Content And Structure Of Values: Theoretical Advances and Empirical Tests in 20 countries. M. P. Zanna (Ed.), Advances in Experimental Social Psychology, San Diego: AcademicPress
  • Signh, V. ve Vinnicombe, S. (2001). Impression Management, Commitment And Gender: Managing Others’ Good Opinions, European Management Journal, 19(2):183-194.
  • Sofyalıoğu, Ç., Aktaş, R., (2001). Kültürel Farklılıkların Uluslararası İşletmelere Etkisi, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 7, (1), 75-92.
  • Stryker, S. (1987). Identity Theory: Developments and Extensions, (Ed.) Krysia Y. and Honess, T., Self and Identity: Psychosocial Perspectives. NY: Wiley.
  • Şeşen, H., Soran, S., Balkan, O., ( 2014). Kültürel Değer Algıların İzlenim Yönetimi Taktiklerine Etkisi, Alt ve Orta Kademe Yöneticiler Üzerine Bir Araştırma. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 16-(4). 38-70.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon.
  • Tedeschi, J. (1981). Impression Management Theory And Social Psychological Research. New York: Academic Press.
  • Terzi, A. R.(2000). Örgüt Kültürü, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
  • Trompenaars, F. (1993). Riding the Waves of Culture: Understanding Cultural Diversity in Business. London: Economist Books.
  • Tuncel, K. (2019). Hemşirelerin İzlenim Yönetimi Taktikleri Ve Örgüt Kültürü Algıları, Türkiye Cumhuriyeti Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Turan, S., Durceylan, B. & Şişman, M.(2005). Üniversite Yöneticilerinin Benimsedikleri İdari ve Kültürel Değerler. (http:www.//manas/pdf/sbdpdfl 3/makaleler/18.pdf).
  • Uzunçarşılı, Ü., Toprak, M. ve Ersun, O.(2000). Şirket Kültürü ve İş Prensipleri. İstanbul: İTO Yayınları.
  • Ünaldı S.( 2005). Emniyet Örgütü Yöneticilerinin İzlenim Yönetimi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara.
  • Vergiliel T., M (2004). İşletmelerde Yönetim Modelleri: Avrupa, Amerika, Japonya ve Türkiye Uygulamalı, İstanbul, Aktüel Yayınları.
  • Wayne J.S.; Green S.A. (1993). The Effects and Leader-Member Exchange on Employee Citizenship and İmpression Managament Behaviour, Human Relations, 46 (12), 1431-1440
  • Wayne, S.J., Ferris, G.R. (1990). İnfluence Tactics, Affect and Exchange Quality in Supervisor-Subordinate İnteractions: A Laboratory Experiment and Field Study. Journal of Applied Psychology, 75 (5), 487-500
  • Wayne, S.J.; Liden, R.C. (1995). Effect of İmpression Managamennt on Performance Ratings: A Longitudinal Study. Academy of Managamenr Journal, 38 (1), 232-261.
İşletme Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 1309-0712
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Melih Topaloğlu