Kurumsal Sürdürülebilirlik Ölçümü İçin AHP ve TOPSIS Yöntemlerinin Kullanılması: Bankacılık Sektörü Üzerine Bir Uygulama

Amaç – Borsa İstanbul’da işlem gören sürdürülebilirlik ve kurumsal sürdürülebilirlikle ilgilenip rapor haline getiren bankaların sürdürülebilirlik faaliyetlerindeki sektör ortalamalarını bularak kendi içinde sıralamasını oluşturmaktır. Sürdürülebilirlik alanında çalışmayan bankalara da uzun vadede kalıcılık sağlamak için sürdürülebilirlik raporları hazırlayarak sektörde yerini almaları gerektiği üzerine önerilerde bulunmaktır. Yöntem – Çalışmada kullanılan veriler BIST’de işlem gören bankaların yayımladıkları sürdürülebilirlik ve faaliyet raporlarından alınmış olup ilk olarak hazırlanan değerlendirme formlarından uzman görüşü alınarak AHP yöntemi sonuçlarına ulaşılmıştır. AHP yönteminden ulaşılan bulgular ve sonuçlar doğrultusunda TOPSIS yöntemi kullanılarak bankaların sürdürülebilirlik sıralamalarına ulaşılmıştır. Bulgular – Bankaların devamlılık göstermek için kurumsal sürdürülebilirlik performans ölçümüne göre sadece ekonomik boyut ile değil, sosyal ve çevresel boyut ile sürdürülebilirliklerine önem verdiği elde edilen veri sonuçlarından sağlanmıştır. Tartışma – Çalışmada incelediğimiz ekonomik, sosyal ve çevresel boyut verilerine her sene düzenli olarak ulaşım sağlanırsa Türkiye’deki bankaların sürdürülebilirlik faaliyetlerini raporlama konusunda ilerleme kaydetmiş olurlar. Sektörde faaliyet gösteren ancak sürdürülebilirlik raporu yayımlamamış diğer bankalara faydalı olacağı düşünülmektedir. Sürdürülebilirlik raporlarının yayımlandığı yıllar arttıkça yapılan çalışmalar farklı yıllar ve bankalar içinde yapılacak olup, çalışmalarda farklı yöntemler kullanılarak bankaların sıralaması yapılabilir.

Usage of AHP and TOPSIS Methods for Corporate Sustainability Measurement: An Application Regarding Banking Sector

Purpose – To find the sector averages in sustainability activities of the banks that are interested in sustainability and corporate sustainability and make a report in Borsa Istanbul and to rank them within themselves. To make suggestions to banks that do not work in the field of sustainability on the need to take their place in the sector by preparing sustainability reports to ensure long-term permanence Design/methodology/approach – The data used in the study were taken from the sustainability and activity reports published by the banks that are traded in BIST, and the results of the AHP method were obtained by taking expert opinion from the evaluation forms prepared first. In line with the findings and results obtained from the AHP method, the sustainability rankings of the banks were reached by using the TOPSIS method. Findings – It has been obtained from the data results that banks attach importance not only to the economic dimension, but also to the social and environmental dimension and sustainability according to the corporate sustainability performance measurement in order to show continuity. Discussion – In this study we examine the economic, social and environmental dimensions If the data each year to provide transportation on a regular basis would have made progress in sustainability reporting banks' activities in Turkey. It is thought to be beneficial to other banks operating in the sector that have not published a sustainability report. As the years when the sustainability reports are published increase, the studies will be carried out in different years and banks, and the banks can be ranked by using different methods.

PDF

___

Akbank, (2014), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.akbank.com/tr-tr/Yatirimciiliskileri/Documents/AKB_SRPR_2014.pdf (Erişim Tarihi: 14.10.2019).
Akbank, (2015), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.akbank.com/tr-tr/Yatirimciiliskileri/Documents/2015-
Akbank-Surdurulebilirlik-Raporu.pdf (Erişim Tarihi: 15.10.2019).
Akbank, (2016), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.akbank.com/tr-tr/Yatirimciiliskileri/Documents/2016-
Akbank-Surdurulebilirlik-Raporu.pdf (Erişim Tarihi: 15.10.2019).
Akbank, (2017), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.akbank.com/tr-tr/Yatirimciiliskileri/Documents/2017_Akbank_Sürdürebilirlik_Raporu.pdf (Erişim Tarihi: 16.10.2019).
Akbank, (2018), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.akbank.com/tr-tr/Yatirimciiliskileri/Documents/2018_Akbank_Surdurulebilirlik_Raporu.pdf (Erişim Tarihi: 17.10.2019).
Akıncı, S. ve Akıncı, M. (2010). Sürdürülebilir Kalkınmaya Katkı Bağlamında Örgütlerin Çevresel Performansları ve Performans Değerlendirme Teknikleri, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (1), 193-207.
Alkış, S. (2007). Coğrafya Eğitiminde Yükselen Paradigma Sürdürülebilir Bir Dünya, Marmara Coğrafya Dergisi, 15, 57-67.
Çalışkan, Ö. A. (2012). Sürdürülebilirlik Raporlaması. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 2012(1), 41- 68.
Dağdeviren, M. Akay, D. ve Kurt, M. (2004). İş Değerlendirme Sürecinde Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Uygulaması. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(2), 131-138.
Garanti BBVA, (2012-2013), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www. garantibbvainvestorrelations.com/tr/images/pdf/Surdurulebilirlik_Raporu_072012-122013.pdf (Erişim Tarihi: 13.09.2019).
Garanti BBVA, (2015), Sürdürülebilirlik Raporu, https://surdurulebilirlik. garantibbva.com.tr/media/1025/garanti_surdurulebilirlik_2015_hr.pdf (Erişim Tarihi: 13.09.2019).
Garanti BBVA, (2016), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www. garantibbvainvestorrelations.com/tr/images/pdf/garanti_surdurulebilirlik2016_tr.pdf (Erişim Tarihi: 14.09.2019).
Garanti BBVA, (2017), Faaliyet Raporu, https://www . garantibbvainvestorrelations.com/tr/images/pdf/GBFR17_TR_KAP.pdf (Erişim Tarihi: 15.09.2019).
Garanti BBVA, (2018), Sürdürülebilirlik Raporu, https://surdurulebilirlik. garantibbva.com.tr/media/1029/tr_surd_rapor.pdf 2014 (Erişim Tarihi: 17.09.2019).
Garanti BBVA. (2018), Faaliyet Raporu, https://surdurulebilirlik. garantibbva. com.tr /media/1378/gb18_trentegre-faaliyet-raporu.pdf 2018 (Erişim Tarihi: 16.09.2019).
Görener, A. (2009). Kesici Takım Tedarikçisi Seçiminde Analitik Ağ Sürecinin Kullanımı, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi. 4 (1), 99-110.
Halkbank, (2013), Sürdürülebilirlik Raporu, http://mediaservice.halkbank.com.tr/ media/document/Halkbank/Biz/Surdurulebilirlik/raporlarveetkinlikler/halkbankrapordizgisurdurul ebilirlik.pdf 2013 (Erişim Tarihi: 11.07.2019).
Halkbank, (2014-2015), Sürdürülebilirlik Raporu, http://mediaservice.halkbank. com.tr/media/document/Halkbank/Biz/Surdurulebilirlik/raporlarveetkinlikler/sonsur dur.pdf 2014- 2015, (Erişim Tarihi: 12.07.2019).
Halkbank, (2016), Sürdürülebilirlik Raporu, http://mediaservice. halkbank.com.tr /media/document/Halkbank/Biz/Surdurulebilirlik/raporlarveetkinlikler/halkbanksbrtr.pdf 2016, (Erişim Tarihi: 13.07.2019).
Halkbank, (2017), Sürdürülebilirlik Raporu, https://mediaservice.halkbank.com.tr/ media/document/Halkbank/Biz/Surdurulebilirlik/raporlarveetkinlikler/Halkbanksrtr2017.pdf (Erişim Tarihi: 14.07.2019).
Halkbank, (2018), Sürdürülebilirlik Raporu, http://mediaservice.halkbank.com.tr /media/document/Halkbank/Biz/Surdurulebilirlik/raporlarveetkinlikler/2018SR TurFinal.pdf (Erişim Tarihi: 15.07.2019).
İstemi, J., (2006) Personel Seçiminde Analitik Hiyerarşi Metodunun Kullanılması, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 133-148
Kaypak, Ş. (2012). Ekolojik Turizm ve Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma. Mustafa Kemal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. Sosyal Bilimler ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(22), 11-29.
Kılıç, Z., (2014) Avrupa Birliğinde ve Türkiye’de Sürdürülebilir Kalkınma ve Sürdürülebilir Bankacılık Uygulamaları, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Kütahya, 8-18.
Kuruüzüm, A. ve Atsan, N. (2001). Analitik Hiyerarşi Yöntemi ile İşletmecilik Alanındaki Uygulamaları. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 1, 83-105.
Kuşat, N. (2012). Sürdürülebilir İşletmeler İçin Kurumsal Sürdürülebilirlik ve İçsel Unsurları, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF dergisi, (C.XIV, S II), 228-229
Loş, N., (2011) Kalkınma ve Yönetişim İlişkisi Üzerinden 90 Sonrası Türkiye’de Kalkınma Politikaları, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Kalkınma İktisadi ve İktisadi Büyüme Bilim Dalı, İstanbul, s. 38-55.
Özmehmet, E. (2008), Dünyada ve Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma Yaklaşımları, Yaşar Üniversitesi, İstanbul, 3-4
Sürücü E., (2015) Lojistik Sektöründe Sürdürülebilir Performans Ölçümü İçin Ahp ve Topsis Yöntemlerinin Kullanılması: Lojistik Firmaları Üzerine Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa, 53-56
Tıraş, H. (2012). Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 57-73.
Türkiye İş Bankası, (2013), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.isbank. com.tr /contentmanagement/IsbankSurdurulebilirlik/pdf/SurdurulebilirlikRaporu2013.pdf (Erişim Tarihi: 15.11.2019).
Türkiye İş Bankası, (2014), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.isbank. com.tr /contentmanagement/IsbankSurdurulebilirlik/pdf/SurdurulebilirlikRaporu2014.pdf (Erişim Tarihi: 16.11.2019).
Türkiye İş Bankası, (2015), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.isbank. com.tr /contentmanagement/IsbankSurdurulebilirlik/pdf/SurdurulebilirlikRaporu2015.pdf (Erişim Tarihi: 17.11.2019).
Türkiye İş Bankası, (2016), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.isbank. com.tr /contentmanagement/IsbankSurdurulebilirlik/pdf/SurdurulebilirlikRaporu2016.pdf (Erişim Tarihi: 18.11.2019).
Türkiye İş Bankası, (2017), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www.isbank. com.tr /contentmanagement/IsbankSurdurulebilirlik/pdf/SurdurulebilirlikRaporu2017.pdf (Erişim Tarihi: 19.11.2019).
Türkiye İş Bankası, (2018), Sürdürülebilirlik Raporu, https://www. isbank. com.tr /contentmanagement/IsbankSurdurulebilirlik/pdf/2018EntegreRapor.pdf (Erişim Tarihi: 19.11.2019).
Yapı ve Kredi Bankası, (2013), Sürdürülebilirlik Raporu, https://assets. yapikredi. com.tr/ResponsiveSite/_assets/pdf/arsiv/surdurulebilirlik/CSR_Raporu_2013.pdf?v2 (Erişim Tarihi: 12.08.2019).
Yapı ve Kredi Bankası, (2014), Sürdürülebilirlik Raporu, https://assets.yapikredi. com.tr/ResponsiveSite/_assets/pdf/arsiv/surdurulebilirlik/CSR_Raporu_2014.pdf?v2 (Erişim Tarihi: 12.08.2019).
Yapı ve Kredi Bankası, (2015), Sürdürülebilirlik Raporu, https://assets.yapikredi. com.tr/ResponsiveSite/_assets/pdf/arsiv/surdurulebilirlik/CSR_Raporu_2015.pdf?v2 (Erişim Tarihi: 13.08.2019).
Yapı ve Kredi Bankası, (2016), Sürdürülebilirlik Raporu, https://assets.yapikredi. com.tr/ResponsiveSite/_assets/pdf/arsiv/surdurulebilirlik/SurdurulebilirlikRaporu2016v2.pdf?v4 (Erişim Tarihi: 14.08.2019).
Yapı ve Kredi Bankası, (2017), Sürdürülebilirlik Raporu, https://assets.yapikredi. com.tr/ResponsiveSite/_assets/pdf/arsiv/surdurulebilirlik/SurdurulebilirlikRaporu2017.pdf?v2 (Erişim Tarihi: 15.08.2019).
Yapı ve Kredi Bankası, (2018), Sürdürülebilirlik Raporu, https://assets.yapikredi. com.tr/ResponsiveSite/_assets/pdf/arsiv/surdurulebilirlik/SurdurulebilirlikRaporu201 8-Final.pdf?v5 (Erişim Tarihi: 16.08.2019).