Kamu Örgütlerinde Örgütsel Sosyalleşmenin İş Motivasyonu Üzerindeki Etkisi: İhsaniye İlçesinde Bir Araştırma

Amaç – Çalışanların örgüt kültürünü ve kendi rollerini öğrenme süreci olan sosyalleşme çalışanlar arasında sağlıklı ilişkiler kurulması, çalışan ile iş arasında uyum sağlanması, iş doyumu, üretkenlik ve motivasyon açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, kamu örgütlerinde çalışanların görüşleri doğrultusunda örgütsel sosyalleşme ile iş motivasyonu arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını belirlemek ve örgütsel sosyalleşmenin iş motivasyonu üzerindeki etkisini tespit etmektir. Yöntem – Araştırma verilerinin toplanmasında anket yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda Afyonkarahisar’ın İhsaniye ilçesinde hizmet sunan çeşitli kamu kurumlarında görev yapan 72 çalışana “Örgütsel Sosyalleşme Ölçeği” ve “Motivasyon Ölçeği” uygulanmıştır. Elde edilen veriler, betimleyici analizler, korelasyon analizi ve regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular – Analiz sonuçları incelendiğinde; örgütsel sosyalleşme ve dört boyutu (iş eğitimi, örgütü anlama, çalışma arkadaşlarının desteği, geleceğe ilişkin beklentiler) ile iş motivasyonu arasında yapılan korelasyon analizine göre, tüm değişkenler arasında istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönlü ilişkiler tespit edilmiştir. Regresyon analizine göre, örgütsel sosyalleşmenin iş motivasyonu üzerinde olumlu ve anlamlı etkisi olduğu tespit edilmiştir. Örgütsel sosyalleşmenin alt boyutlarından “çalışma arkadaşlarının desteği” iş motivasyonunu en çok açıklayan boyut olarak bulgulanmıştır. Tartışma – Kamu ya da özel tüm örgütler için motivasyon büyük öneme sahiptir. Örgütsel sosyalleşme çalışanların motivasyonu üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. Hem örgüte yeni katılan hem de mevcut çalışanları kapsayan bir süreç olan örgütsel sosyalleşmenin iş motivasyonu artırarak örgütsel performans, verimlilik, kalite ve başarıda etkin bir rolü vardır. Dolayısıyla kurumların sosyalleşme düzeyini yükseltmek açısından çalışanların eğitilmesi, desteklenmesi, işinin gerektirdiği bilginin ve becerinin kazandırılmasına önem verilmesi gerekmektedir. Yapılan literatür taramasında, örgütsel sosyalleşme ve iş motivasyonu konularını birlikte ele alan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu bağlamda, bu çalışmanın literatüre önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

The Effect on Work Motivation of Organizational Socialization in Public Organizations: A Research in Ihsaniye District

Purpose – Socialization which is the process of learning employees' organization culture and their own roles is important in terms of establishing good relations among employees, ensuring harmony between the employee and the work, job satisfaction, productivity and motivation. The aim of this study is to determine whether there is a meaningful relationship between organizational socialization and job motivation in accordance with the perceptions of the employees in public organizations and the effect on job motivation of organizational socialization. Desing/methodology/approach – In the collection of research data was used survey method. In this context, it was applied “Organizational Socialization Scale” and “Motivation Scale” to 72 employees working in various public in stitutions serving in İhsaniye district of Afyonkarahisar. The data were analyzed by descriptive analysis, correlation analysis and regression analysis. Findings – As a result of the analysis, according to the correlation analysis, it was found a significant and positive relationship between four dimensions of organizational socialization (business education, understanding of the organization, support of colleagues, future expectations) and work motivation. According to regression analysis, organizational socialization has a positive and significant effect on job motivation. The most explaining dimension of work motivation is the dimention of the support of colleagues from organizational socialization dimentions. Discussion – The motivation for all public or private organizations is of great importance. Organizational socialization has a positive effect on employees' motivation. Organizational socialization, which is a process that includes both newly recruited employees and current employees, has an effective role in organizational performance, productivity, quality and success by increasing work motivation. Therefore, in order to raise the level of socialization of the institutions, it is necessary to give importance to educating, supporting, gaining the knowledge and skills required by the job of the employees. In the literature review, there is no study that deals with organizational socialization and work motivation. In this context, it is thought that this study will make a significant contribution to the literature.

PDF

___

Aliyev, Y. ve Işık, M. (2014). Örgütsel Sosyalleşme ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişki: Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 37(2),131-149.
Andur, A. (2014). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Sosyalleşme ve Örgütsel Bağlılığa İlişkin Algılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Manisa İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Aşan, Ö. (2001). Motivasyon Kavramı ve Tanımı. Yönetim ve Organizasyon, Güney, S. (Ed.), (s.225-255), Ankara: Nobel Yayım Dağıtım.
Balcı, A. (2000). Örgütsel Sosyalleşme: Kuram, Strateji ve Taktikler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Balcı, A., Baltacı, A., Fidan, T., Cereci, C. ve Acar, U.(2012). Örgütsel Sosyalleşmenin, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlıkla İlişkisi: İlköğretim Okulu Yöneticileri Üzerinde Bir Araştırma. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 47-74.
Bahadır, M. (2018). Hizmet Sektöründe Gelir Unsurunun İş Motivasyonuna ve Aile İçi Huzura Etkisi: Kastamonu Üniversitesi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
Baş, A. (2016). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Örgütsel Sosyalleşme İle Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
Bulumberg, A. (1980). Supervisors and Teachers: A Private Cold War. Berkeley: McCuthan. Can, H. (1999). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Can, H., Akgün, A. ve Kavuncubaşı, Ş. (1998). Kamu ve Özel Kesimde Personel Yönetimi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Chao, G.T., O’Leary-Kelly, A.M., Wolfe, S., Klein, H. J. ve Gardner, P.D. (1994). Organizational Socialization: Its Content and Conseguences. Journal of Appllied Psychology, 779(5), 730-743.
Çakal, Ö., Ünsar, S. ve Oğuzhan, V. (2011). Özel ve Kamu Hastane Yöneticilerinin Motivasyon Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(25), 157-174.
Demir, S. ve Karakuş, M. (2015). Etik İklim İle Öğretmen ve Öğrencilerin Güven ve Motivasyon Düzeyleri Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 21(2), 183-212.
Demirci, U. (2018). Örgütsel Sosyalleşme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisine Eğitimin Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Donovan, J. J. (2009). İş Motivasyonu. Endüstri, İş ve Örgüt Psikolojisi ElKitabı, N. Anderson, D. S. Öneş, H.K. Sinangil, C. Viswesvaran (Eds.), İstanbul: Literatür Yayınları.
Dönmez, E. (2016). Örgütsel Sosyalleşme İle Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Elçi, D. (2008). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Sosyalleşme Düzeylerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Eroğlu, F. (1996). Davranış Bilimleri. İstanbul: Beta Yayınları
Güçlü, N. (2003). Örgüt Kültürü. Kırgızistan Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 147-159.
Gürdoğan, A. (2010). Turizm Lisans Eğitimi Veren Yüksek Öğretim Kurumu Yöneticilerinin Liderlik Davranışlarının Öğretim Elemanlarının Örgütsel Bağlılığına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi , Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Gürdoğan, A. (2012). Öğrencilerin Eğitimde Motivasyon Düzeyleri: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Ortaca Meslek Yüksekokulu Örneği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, 149-165.
Hellriegel, D., Slocum, J. W. ve Woodman, R. W. (1998). Organizational Behavior. New York: South-Western College Publishing.
İshakoğlu, G. (1998). Örgüt-Birey Uyumunun Sağlanmasında Personel Seçimi ve Sosyalleşmenin Önemi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Karapınar, E. (2015). Örgütsel Sosyalleşme İçerik Boyutlarının, Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkilerini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Kırmızıgül, B. (2018). Örgütsel Sosyalleşmenin Örgütsel Özdeşleşme Üzerine Etkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma. Turkish Studies, 13(30), 225-241.
Koçel, T. (1998). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınları
Kurtulmuş, Ö. F. (2018). Öğretmen Görüşlerine Göre Okullarda Örgütsel Sosyalleşme ve Örgütsel Sessizlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
Louis, M. R., Posner, B. Z. ve Pwell, G. N. (1993). The Availibility and Helpfulness of Socialization Practices, Personnel Psychology, 36, 857-866.
Memduhoğlu, H. B. (2008). Örgütsel Sosyalleşme ve Türk Eğitim Sisteminde Örgütsel Sosyalleşme Süreci. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 137-153.
Morrison, E. W. (2002). Newcomers’ Relationships: The Role of Social Network Ties During Socialization. Academy of Management Journal, 45(6),1149-1160. doi: 10.2307/256592
Moyson, S., Raaphorst, N., Groeneveld, S., Van de Walle, S. (2017). Organizational Socialization in Public Administration Research: A Systematic Review and Directions for Futureresearch. American Review of Public Administration. Link toward the publication: http://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0275074017696160
Müftüoğlu, S. (2019). Lider Yöneticiliğin İş Motivasyonuna Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Nelson, D. L. ve Quick, J. C.(1994). Organizational Behavior. Minneapolis: West Publishing Co. Özden, B. (2018). Çalışan Kadınlarda Örgütsel Sessizlik İle Örgütsel Sosyalleşme Arasındaki İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Özdemir, Y. (2015). The Relationship Between Organizational Socialization and Organizational Citizenship Behavior: The Role of Person-Environment Fit. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Özenli, S. (2006). İşletmelerdeki Örgütsel Kültür Yapısının Takım Anlayışına Etkisi. YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya. Özkalp, E. (2007). Sosyolojiye Giriş. 15. Baskı, Bursa: Ekin Yayınları.
Özkan, Z. (2019). Türkçe ve Türk Kültürü Dersi Öğretmenlerinin Örgütsel Sosyalleşme ve İş Yaşamında Yalnızlık Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
Perrot, A., Bauer, T. N., Abonneau, D., Campoy, E., Erdoğan, B. ve Liden, R. C. (2014). Organizational Socialization Tactics and Newcomer Adjustment: The Moderating Role of Perceived Organizational Soupport. Group&Organization Management, 39, 247-273.
Robbins, S. P. (1996). Organizational Behavior: Concepts Controversies Applications. (7th Edition), Englewood, New Jersey: PrenticeHall International. Inc.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (1995). Örgütsel Psikoloji. 1. Baskı, Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
Sezgin Nartgün, Ş. ve Demirer, S. (2016). Öğretmenlerin Örgütsel Sosyalleşme ve Özdeşleşme Düzeyleri İle Birlikte Çalışma Yeterlikleri Arasındaki İlişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 237-269.
Toarmina, R. J. (1994). The Organizational Socialization Inventory. International Journal of Selectionand Assement, 2(3), 133-145.
Taormina, R. J. (2004). Convergent Validation of Two Measures of Organizational Socialization. International Journal of Human Reseource Management, 15(1), 76-94.
Uğurlu, Z., Kıral, E. ve Aksoy, G. (2011). İlköğretim Okul Yöneticilerinin Görüşlerine Göre Öğretmenlerin Sosyalleşmesinde Kullandıkları Örgütsel Sosyalleşme Strateji ve Taktikleri. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, (s.27-29), Antalya-Turkey www.İconte.Org.
Van Maanen, J. ve Schein, E. H. (1979). Toward A Theory of Organizational Socialization. B. M. Staw (Ed.), Research in Organizational Behavior içinde(s.209-264), Greenwhich, CT: JAI Press.
Wanous, J. P. (1980). Organizational Entry: Recuitment, Selection and Socialization of Newcomers.Massachusetts: Addison-Wesley Publishing Company.
Yıldırım, S. (2014). İşgörenlerin Örgütsel Sosyalleşme Düzeylerinin İşten Ayrılma Eğilimleriyle İlişkisi ve Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yücel, İ. ve Koçak, D. (2014). Örgüt Kültürü İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 45-64.
Yüksel, Ö. (1997). Örgüt Kurumlarındaki Gelişmelerin İnsan Kaynakları Yönetimine Etkileri. Amme İdaresi Dergisi, 30(2), 31-43.
Yüksel, Ö. (2007). İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
Zeynel, E. ve Çarıkçı, İ. H. (2015). Mesleki Motivasyonun, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Akademisyenler Üzerine Görgül Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(3), 217-48.
Zeynel, E. (2014). Akademisyenlere Yönelik Mesleki Motivasyon, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Zencirkıran, M. ve Keser, A. (2018). Örgütsel Davranış. Bursa: Dora Yayınları.