Kadın Çalışanlarda Cam Tavan Yansıtıcılarından Kurum İkliminin, İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma

Cam tavan işletmelerde kadınların yönetimde belirli bir düzeyin üzerine yükselmesini engelleyen görünmez engelleri ifade etmektedir. Bu engellerin belli başlıları ise; basmakalıp yargılar, rol çatışması, şirket uygulamaları (işe alım, terfi ve ücretlendirmede ayrımcılık yapılması), rehbere sahip olamama ve iletişim ağı gibi unsurlar olabileceği gibi kurum uygulamaları, kurum kültürü ve iklimi boyutları eksenindeki eksiklikler olarak da sıralanabilir. Geleneksel ataerkil kurum kültürlerinde kadın yöneticiler bazı işlere ve görevlere uygun bulunmamakta, kendilerine verilen rollerin dışına çıktıklarında bu durum çevrelerindeki diğer kişilerde rahatsızlıklar yaratmaktadır. Kadınların kariyer olanaklarında eşit fırsatlar yakalamaları kurum kültürüne göre değişmektedir. Yapılan bu çalışmada konaklama sektöründeki kadın çalışanlarda cam tavan sendromunun boyutlarından biri olan ve zihinsel durağanlığı etkileyen değişkenlerden kurum ikliminin, iş tatmini ile işten ayrılma niyeti üzerine etkisinin belirlemesi amaçlanmıştır. Çalışmaya Antalya'daki zincir otel işletmelerinden üç otelde görevli 153 kadın çalışan katılmıştır. Veriler Cam Tavan Sendromu Ölçeği ile toplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, cam tavan boyutlarından kurum iklimi ile iş tatmini arasında anlamlı ve negatif yönlü ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca kurum iklimi ile işten ayrılma niyeti arasında da anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki ve etki tespit edilmiştir

The Impact of Organizational Climate as a Glass Ceiling Reflector on Job Satisfaction and Turnover Intention of Female Employees: A Research in Hotel Operations

Glass ceiling refers to invisible obstacles that prevent women from rising above a certain level in management. The main ones of these obstacles could be; stereotypes, role conflict, institutional practices (such as discrimination on recruitment, promotion and salary), not having a mentor and communication network, as well as shortcomings in terms of institutional practices, corporate culture and organizational climate. In traditional patriarchal corporate cultures, female managers are not regarded as suitable for certain jobs and duties, and when they are out of their roles, this creates disturbances in other people around them. Women having equal opportunities to pursue career opportunities could vary from institution to institution. In this study, it was aimed to determine the effect of institutional climate, that affects mental stability and one of the dimensions of glass ceiling syndrome, on job satisfaction and turnover intention in female employees in hospitality industry. 153 women working in three hotels of local chain company in Antalya participated in the study. The data were collected by Glass Ceiling Syndrome Scale. According to the findings, it was determined that there is a meaningful and negative relation between corporate climate (which is one of the glass ceiling dimensions) and job satisfaction. In addition, a positive impact and relationship was found between the organizational climate and turnover intention

PDF

___

Adams, S. M.,Gupta, A., &Leeth, J. D. (2009). Are female executive sover-represented in precarious leadershippositions?. British Journal of Management, 20(1), 1-12.
Albrecht, J.,Bjorklund, A., &Vroman, S. (2001). Is there a glassceiling in Sweden? Journal of Labor Economics, 21(1) 145-177.
Anafarta, N.,Sarvan, F., & Yapıcı, N. (2008). Konaklama işletmelerinde kadın yöneticilerin cam tavan algısı: Antalya ilinde bir araştırma. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15, 111-137.
Arulampalam, W.,Booth, A. L., &Bryan, M. L. (2007). Is there a glassceilingover Europe? Exploring the gender pay gapacross the wag edistribution. Industrial&Labor Relations Review, 60(2), 163-186.
Baxter, J.,& Wright, E. O. (2000). The glass ceiling hypothesis a comparativestudy of the United States, Sweden, and Australia. Gender&Society, 14(2), 275-294.
Bennington, A. J.,Wagman, G. R., &Stallone, M. N. (2005). Perceptions of a glassceiling: A cross-cultural analysis of Mexican and American employees. International Business &Economics Research Journal, 4(7), 1-8.
Bergman, B.,and L. Hallberg. 2002. Women in a male-dominatedindustry: Factor analysis of a women work place culture questionnaire based on a grounded theory model. Sex Roles: A Journal of Research 12, 311–336.
Bingöl, D., Aydoğan, E., Şenel, G., & Erden, P. (2011). Cam tavan sendromu ve kadınların hiyerarşik yükselmelerindeki engeller: TC. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Ankara Merkez Teşkilatı örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 12(1), 115-132.
Blau, F. D.,&Kahn, L. M. (2016). The Gender Wage Gap: Extent, Trends, and Explanations. IZA Discussion Paper No. 9656.
Bulut, M. B. (2014). Kadınların yüksek pozisyonlara gelememe nedenleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(7), 202-215.
Busch, A.,&Holst, E. (2009). Glass ceiling effect and earnings: The gender pay gap in managerial positions in Germany (No. 905). Discussionpapers/German Institute for Economic Research. Cotter, D. A.,Hermsen, J. M., Ovadia, S., &Vanneman, R. (2001).
Theglassceilingeffect. SocialForces, 80(2), 655-681.
Çetin, M.,& Atan, E. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan kadın okul yöneticilerinin “cam tavan” a ilişkin algılarının incelenmesi. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 35, 123-136.
Dalkıranoğlu, T.,&Çetinel, F. G. (2015). Konaklama işletmelerinde kadın ve erkek yöneticilerin cinsiyet ayrımcılığına karşı tutumlarının karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 277-298.
Davidson, M. J.,and C. L. Cooper. (1992). Shattering the glassceiling: The women manager. London: Chapman Dimovski, V.,Skerlavaj, M., & Man, Mandy, Mork, K. (2010). Is There a 'Glass Ceiling' for Female Managers in Singapore Organizations? Management, 5(4), 307-329.
Draulans, V. (2003). The glassceiling: realityormyth? A genderanalysis of leadership. Ethical Perspectives, 10 (1), 66-77.
Dreher, G. F. (2003). Breaking the glassceiling: The effects of sexratios and work-life programs on female leadership at the top. Human Relations, 56(5), 541-562.
Estes, S. B.,Noonan M. C., &Maume, D. O. (2007). Is Work-Family Policy Use Related to The Gendered Division of Housework? Journal of Family and Economic Issues, 28, 527-545.
Falk, E.,&Grizard, E. (2003). The glassceilingpersists: The 3rd annual APPC report on womenleaders in communicationcompanies. AnnenbergPublicPolicy Center of theUniversity of Pennsylvania.
Glass Ceiling Commission. (1995). Glass Ceiling Commission-A Solid Investment: Making Full Use of theNation's Human Capital. Federal Publications, 120.
Gönüllü, M.,& İ li, G. (2001). Çalışma Yaşamında Kadınlar: Aile ve İş İlişkileri. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. 25 (1), 81-100.
Harlander, S. K. (1996). Breaking through the glassceiling: an industrial perspective. Journal of Animal Science, 74(11), 2849-2854.
Hoobler, J. M.,Wayne, S. J., &Lemmon, G. (2009). Bosses' perceptions of familyworkconflictandwomen'spromotability: Glassceilingeffects. Academy of Management Journal, 52(5), 939-957.
İnandı, Y.,& Tunç, B. (2012). Kadın öğretmenlerin kariyer engelleri ile iş doyum düzeyleri arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 203-222.
Johns, M. L. (2013). Breaking the glassceiling: structural, cultural, and organizational barriers preventing women from achieving senior and executive positions. Perspectives in Health Information Management, Winter, 1-11.
Kalkın, G., Erdem, H., &Tikici, M. (2015). Cam tavan algısı ile örgütsel vatandaşlık ilişkisi: yükseköğrenim kurumlarında görev yapan kadın çalışanlar üzerinde bir araştırma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7(13), 125-144.
Kavacıklı, F. T. (1999). Sanayileşme Sürecinde Kadının Statüsü, Cinsel Ayrımcılık ve Kadına Yönelik Kuruluşlar. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(3), 101.
Kay, F. M.,&Hagan, J. (1995). The persistent glassceiling: gender edine qualities in the earnings of lawyers. British Journal of Sociology, 279-310.
Kephart, P.,&Schumacher, L. (2005). Has the'glassceiling'cracked? An exploration of womenentrepreneurship. Journal of Leadership&OrganizationalStudies, 12(1), 2-15.
Linda, W. (2001). Breaking through the glassceiling: Women in management. International LabourOrganization.
Lockwood, N. (2004). The glassceiling: Domestic and international perspectives. Societyfor Human Resource Management.
Longo, P.,&Straehley, C. J. (2008). Whack! I've hit the glassceiling! Women's efforts to gain status in surgery. Gender Medicine, 5(1), 88-100.
McManus, I. C.,&Sproston, K. A. (2000). Women in hospital medicine in the United Kingdom: glassceiling, preference, prejudiceorcohorteffect?.Journal of EpidemiologyandCommunityHealth, 54(1), 10-16.
Menteş, A. (2010). Cam tavan sorununun boyutlarının anlaşılmasında nitel unsurların önemi: İMKB100 üzerine bir çalışma. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (43), 97-108.
Örücü, E., Kılıç, R., & Kılıç, T. (2007). Cam tavan sendromu ve kadınların üst düzey yönetici pozisyonuna yükselmelerindeki engeller: Balıkesir ili örneği. Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14(2), 117-135.
Özyer, K.,& Azizoğlu, Ö. (2014). İş hayatında kadınların önündeki cam tavan engelleri ile algılanan örgütsel adalet arasındaki ilişki. AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 95-106.
Ragins, B. R., B. Townsend, and M. Mattis. 1998. Gendergap in the executive suite: ceos and female executive sreporton breaking the glass ceiling. Academy of Management Executive12 (1): 28–42
Ryan, M. K.,&Haslam, S. A. (2005). The glass cliff: Evidence that women are over-represented in precarious leadership positions. British Journal of Management, 16(2), 81-90.
Shuler, S. (2003). Breaking through the glass ceiling without breaking a nail: women executives in Fortune Magazine's" Power 50" list. American Communication Journal, 6(2), 1-26.
Sparrowe, R. T.,&Iverson, K. M. (1999). Cracks in theglassceiling? An empiricalstudy of genderdifferences in income in the hospitality industry. Journal of Hospitality&TourismResearch, 23(1), 4-20.
Tüzen, E. (2002). Çalışan Kadınlarda Kariyer Planlama Süreçlerini Etkileyen Kişisel Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir.
Dimovski, V., Škerlavaj, M. and Kim Man, M. M. (2010). Is There a ‘Glass Ceiling’for Female Managers in Singapore Organizations? Management Journal,5(4), 307- 329.
Williams, C. L. (1992). The glass escalator: Hidden advantages for men in the" female" professions. Social Problems, 253-267.
Yamagata, H.,Yeh, K. S., Stewman, S., & Dodge, H. (1997). Sex Segregation and Glass Ceilings: A Comparative Statics Model of Women's Career Opportunities in the Federal Government Over a Quarter Century. American Journal of Sociology, 103(3), 566-632.