İşgörenlerin Nepotizm ve Sinizm Algıları Arasındaki İlişki: Nevşehir’deki Otel İşletmelerinde Bir Araştırma

Amaç – - Bu araştırma, Nevşehir’de faaliyet gösteren 3, 4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerindeki işgörenlerin örgütsel nepotizm ve örgütsel sinizm algıları arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yöntem – Çalışma kapsamında alan araştırması yapılmış ve veriler anket tekniğiyle toplanmıştır. Anket örgütsel nepotizm ve örgütsel sinizm olmak üzere iki adet ölçek içermektedir. Araştırmanın örneklemini, otel işletmesinde görev yapan 236 işgören oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen veriler üzerinde bilgisayar ortamında uygun istatistiki analiz programları kullanılarak; frekans dağılımı, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma ve korelasyon analizleri yapılmıştır. Bulgular – Araştırma dahilinde yapılan korelasyon analizi sonucunda işgörenlerin örgütsel nepotizm ile örgütsel sinizm algıları arasında orta düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Tartışma – Bulgulardan elde edilen sonuçlara göre, örgütsel nepotizm ile örgütsel sinizm arasında doğru orantılı bir ilişki vardır. Dolayısıyla Nevşehir’deki otel işletmelerinde görev yapan işgörenlerin örgütsel nepotizm algı düzeyleri arttıkça örgütsel sinizm algı düzeyleri de artmaktadır. Öte yandan işgörenler, işe alımlarda yönetim kadrosunda yer alan kişilerin referansının göreceli olarak önemli olduğunu düşünmektedirler. Bununla beraber işgörenlerin, kurumda işlerin yürütülmesi konusunda iletişimin önemli olduğunu düşündükleri tespit edilmiştir.

(The Relationship between Employees’ Perceptions of Nepotism and Cynicism: A Study on Hotel Enterprises in Nevşehir)

Purpose – This study was carried out with the aim to determine the relationship between organizational nepotism and organizational cynicism perceptions of employees in 3, 4 and 5 star hotel enterprises operating in Nevşehir. Design/methodology/approach – Within the scope of the study, field research was conducted and data were collected by questionnaire technique. The questionnaire included two scales: organizational nepotism and organizational cynicism. The sample of the study consists of 236 employees working in hotels. On the data obtained from the research, by using appropriate statistical analysis programs in computer environment; frequency distribution, percentage, arithmetic mean, standard deviation and correlation analysis were performed. Findings – As a result of the correlation analysis, a moderate positive correlation was found between employees' perceptions of organizational nepotism and organizational cynicism. Discussion – - According to the results of the findings, there is a directly proportional relationship between organizational nepotism and organizational cynicism. Therefore, as the organizational nepotism perception levels of the employees working in the hotel enterprises in Nevşehir increase, their perception levels of organizational cynicism also increase. On the other hand, employees think that the reference of the people in the management team is relatively important in recruitment. It was also found that employees think that communication is important in conducting the tasks in the institution.

___

  • Abdalla, H.F., Mahrabi, A.S. & Raggad, B.G. (1998). Assessing The Perceptions Of Human Resource Managers Toward Nepotism. International Journal Of Manpower. (19) (8), 554-570.
  • Abraham, R. (2000). Organizational Cynicism: Bases And Consequences. Genetic, Social, And General Psychology Monographs, 126 (3), 269-292.
  • Abubakar, A.M., Namin, B.H., Harazneh, I., Arasli, H. & Tunç, T. (2017). Does gender moderates the relationship between favoritism/nepotism, supervisor incivility, cynicism and workplace withdrawal: A neural network and SEM approach. Tourism Management Perspectives, 23, 129-139.
  • Ağaoğlu, O.K. (1992). İşgücünü Verimli Kullanma Tekniklerinin Turizm Sektörüne Uygulanması. Verimlilik Dergisi, Milli Prodüktivite Yayını. 457, 110-121.
  • Andersson, L.M. & Bateman, T.S. (1997). Cynicism in the workplace: Some causes and effects. The Journal of Organizational Behavior, 18(5), 449-469.
  • Ashraf, J. (2017). Public sector appointments, political influence and performance: perceptions of the situation in Pakistan. Asia Pacific Journal of Public Administration, 39(3): 211-216.
  • Asunakutlu, T. & Umut, A. (2010). Aile İşletmelerinde Nepotizm Algısı ve İş Tatmini İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 15 (2) 93-109.
  • Bergström, O., Styhre, A. & Thilander, P. (2014). Paradoxifying organizational change: Cynicism and resistance in the Swedish Armed Forces. Journal of Change Management, 14(3), 384-404
  • Bolat, T., Bolat, O.İ., Seymen, O. & Katı, Y. (2017). Otellerde nepotizm (akraba kayırmacılığı) ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Kariyer düzleşmesinin aracılık etkisi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 157-180.
  • Boyalı, H. (2011). Örgütsel sinizm ve iş tatmini arasındaki ilişkiler: karaman’daki bankalar üzerinde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
  • Brown, M. & Cregan, C. (2008). Organizational change cynicism: The role of employee involvement. Human Resource Management, 47(4), 667-686.
  • Büyüköztürk, Ş. (2008). Veri Analizi El Kitabı. Pegem Yayınları: Ankara.
  • Ciulla, J. B. (2005). In praise of nepotism? Business Ethics Quarterly. 15(1): 153-160.
  • Çetin, C. & Torun, Y. (2015). Örgütsel Sinizm. Tamer, İ. (Ed.). Örgüt Yönetimi ve Bir Derleme içinde (s. 35-48), İstanbul: Nobel Yayınevi.
  • Çotul, A. (2014). İşletme etiğinde sinizm ve işgören performansı arasındaki ilişki: İstanbul’da tekstil işletmelerinde çalışanlara yönelik bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Dean Jr, J.W., Brandes, P. & Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. The Academy of Management Review, 23(2), 341- 352.
  • Demir, F. (2014). Kamu Yönetiminde Etik: Tartışma ve Birkaç Örnek. İnsan&İnsan, 1: 14-22.
  • Eaton, J.A. (2000). A social motivation approach to organizational cynicism. Dissertation Of Master Of Arts, Faculty Of Graduate Studies, York University, Toronto.
  • Elbaz, A.M., Haddoud, M.Y. & Shehawy, Y.M. (2018). Nepotism, employees’ competencies and firm performance in the tourism sector: A dual multivariate and Qualitative Comparative. Tourism Management, 67: 3-16.
  • Erdost, H. E., Karacaoğlu, K. & Reyhanoğlu, M. (2007). Örgütsel sinizm kavramı ve ilgili ölçeklerin Türkiye’deki bir firmada test edilmesi. 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Sakarya.
  • Ford, R. & McLaughin, F. (1985). Nepotism. Personnel Journal, 64(9), 57-61.
  • Goldner, F.H., Ritti, R.R. & Ference, T.P. (1977). The production of cynical knowledge in organizations. American Sociological Review, 42(4), 539-551.
  • Gül, N. (2016). Kayırmacılık ve örgütsel sinizm arasındaki ilişki: lise öğretmenleri üzerine bir alan araştırması. Socıal Scıences Studıes Journal, 2(2); 22-31.
  • Johnson, J.L. & O’leary-Kelly, A.M. (2003). The effects of psychological contract breach and organizational cynicism: Not all social exchange violations are created equal. Journal Of Organizational Behavior, 24(5), 627-647.
  • Karademir, M. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin okul yönetiminde kayırmacılık algıları ile örgütsel sinizm arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kanter, D. L. & Mirvis, P. H. (1989) The Cynical Americans: Living and Working in an Age of Discontent and Disillusion. San Francisc: Jossey-Bass Publishers.
  • Kiechel, W. (1984). How To Relate To Nepotism. Fortune, February, 143-144.
  • KTB (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı). (2017). Turizm Belgeli Tesisler. http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR9860/turizm-belgeli-tesisler.html. E.T.: 05.08.2017.
  • Liu, C., Eubanks, D.L. & Chater, N. (2015). The weakness of strong ties: Sampling bias, social ties, and nepotism in family business succession. The Leadership Quarterly, 26(3): 419-435.
  • Mirvis, P.H. & Kanter, D.L. (1991). Beyond demography: A psychographic profile of the workforce. Human Resource Management, 30(1), 45-68.
  • Özgener, Ş., Öğüt, A. & Kaplan, M. (2008). İşgören-işveren ilişkilerinde yeni bir paradigma: Örgütsel sinizm. M. Özdevecioğlu, H. Karadal (ed.), Örgütsel davranışta seçme konular organizasyonların karanlık yönleri ve verimlilik azaltıcı davranışlar içinde. Ankara, İlke Yayınevi.
  • Özkanan, A. & Erdem, R. (2014). Yönetimde kayırmacı uygulamalar: Kavramsal çerçeve. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 179-206.
  • Özler, D.E., Atalay, C.G. & Şahin, M.D. (2010). Örgütlerde sinizm güvensizlikle mi bulaşır? Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 47-57.
  • Pelit, E. & Ayduğan, N. (2011). Otel işletmeleri işgörenlerinin örgütsel sinizm tutumları üzerine bir araştırma. 12. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı, Düzce (30 Kasım-4 Aralık), 286-302.
  • Pugh, S.D., Skarlicki, D.P. & Passell, B.S. (2003). After the fall: Layoff victims' trust and cynicism in reemployment. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 76(2), 201-212.
  • Qian, Y. (2013). Beyond the BOHICA Syndrome: Social construction of employee cynicism toward organizational change. Florida Communication Journal, 41(2), 67- 79.
  • Reichers, A., Wanous, J. & Austin, J. (1997). Understanding and managing cynicism about organizational change. Academy of Management Executive, 11(1), 48-59.
  • Sivatte, I., Gordon, J.R., Rojo, P. & Ricardo, O. (2015). The impact of work-life culture on organizational productivity. Personnel Review, 44(6): 883 – 905.
  • Şimşek, M.Ş. (2008). Yönetim ve organizasyon. Konya: Adım.
  • Tokgöz, N. & Yılmaz, H. (2008). Örgütsel Sinizm: Eskişehir ve Alanya’daki Otel İşletmelerinde Bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8 (2), 238-305.
  • Turhan, M. & Erol, Y.C. (2019). Öğretmen görüşlerine göre eğitim örgütlerinde kronizm, sessizlik ve sinizm arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, doi: 10.16986/HUJE.2019049147.
  • UNDP. (2017). Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri. http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/post-2015/sdg-overview/goal-8.html, sayfasından 03.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Ural, A. & Kılıç, İ. (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve Spss ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Üçok, D.I. (2012). Sinik tutum ve psikolojik sözleşme ihlali algısının tükenmişlik üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Wanous, J.P., Reichers, A.E. & Austin, J.T. (2000). Cynicism about organizational change: Measurement, antecedents, and correlates. Group & Organization Management, 25(2), 132-153.
  • Yamane, T. (2001). Temel Örnekleme Yöntemleri. (1. Baskı). (Çev. A. Esin, M. A. Bakır, C. Aydın ve E. Gürbüzsel). Literatür Yayıncılık. İstanbul.
  • Yavuz, E., Aksoy, M. & Yayla, Ö. (2014). Enhancing Employee Success in Organizations as a Process: Justice, Confidence and Commitment. American International Journal of Contemporary Research, (4), 87-98.
  • Zhang, Y., Xu, S., Zhang, L. & Liu, S. (2018). How family support ınfluences work cynicism and employee silence: The moderating role of gender. Cornell Hospitality Quarterly, 60(3): 249-261.
İşletme Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 1309-0712
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Melih Topaloğlu
Sayıdaki Diğer Makaleler

Türkiye ve Dünya’da Tersine Mentorluk: Kuşaklar Bazında Farklılaşan İş Değerleri ve Gençlerin İşten Ayrılma Niyeti Açısından Bir İnceleme

Ender TERZİ, YASİN BOYLU

Tedarikçi Firma İtibarının Endüstriyel Müşterinin Algıladığı Değer Üzerindeki Etkisi: İzmir İlinde Bir Uygulama1

Merve AK, Hatice Anıl DEĞERMEN

İşletmelerin Sermaye Yapıları ve Firma Değerleri Arasındaki İlişki – BIST Sınai Endeksinde Bir Uygulama

Muhammet Emin ŞİŞMAN, İSTEMİ ÇÖMLEKÇİ

Kişilik Özelliklerinin Girişimcilik Eğilimleri Üzerindeki Etkileri ve Yüksek Lisans Öğrencileri Üzerinde Bir Uygulama

ŞAKİR MİRZA, GÜLTEN DEMİRAL

Endüstri 4.0 Sürecinin Hazır Giyim İşletmeleri Üzerindeki Etkileri: Hugo Boss Türkiye Örneği

İsmail YOŞUMAZ, BELKIS ÖZKARA

Investigation of Convergence in the Returns of Cryptocurrencies: Panel Nonlinear Tar Approach

Mustafa ÖZYEŞİL

Tüketicilerin Özsaygı Algılamaları ve Otomobil Tercihleri Arasındaki İlişki: Bir Araştırma

UĞUR UĞUR, Sevtap SARIOĞLU UĞUR, MUSTAFA SOBA

Yeniden Yapılandırma Çalışmalarının Bankacılık Sektörünün Gelişimine Etkileri: Türkiye İncelemesi

Mustafa Tevfik KARTAL

Çalışan Motivasyonunu Etkileyen Faktörlerin AHP Yöntemi İle Değerlendirilmesi: Bir İlaç Firması Uygulaması

Serap PİRİNÇCİ, Dilek ÖZDEMİR GÜNGÖR

Serbest Bölgelerin Dış Ticarete Etkisinin Veri Madenciliği İle Ölçülmesi ve Sektörel Bir Uygulama

CEMALETTİN AKTEPE, Ozan Can TAŞTAN