Havayolu İşletmeleri Mobil Pazarlama Uygulamaları Algısının Yolcuların Demografik Özellikleri Yönünden İncelenmesi

Dijital teknolojilerin ilerlemesi ve bu gelişmelerin mobil uygulamalara yansıtılması tüketciler tarafından tarafından benimsenmiş ve hızla yaygınlaşmıştır. Pazarlama yönetimleri de tüketicilerin bu satın alama davranışlarına yönelik bu eğilimlerini dikkate alarak pazarlama programlarında mobil uygulamalara yer vererek bunların ortaya çıkardığı mobil pazarlama olanaklarından yararlanmaya başlamışlardır. Ticari havayolu yolcu taşımacılığı sektörü de, tüketicilere yönelik mobil uygulamaların en yaygın kullanıldığı sektörlerden bir tanesidir. Bundan dolayı bu çalışmanın amacı, havayolları mobil pazarlama uygulamalarının havayolu ile seyahat edenlerin demografik özellikleri yönünden nasıl algılandığını ortaya koymaktır. Konuya yönelik olarak havayollarından dijital ortamda bilet almış ve aynı zamanda yolcu olarak uçmuş tüketiciler üzerinde bir araştırma yapılmıştır. Yapılan çalışmada Aakay’ın 15 sorulu mobil pazarlama ölçeği kullanılmıştır. Ölçek çalışmaya uygun hale getirilmesi için faktör ve güvenirlik analizine tabi tutulmuştur. Yapılan faktör ve güvenirlik analizi neticesinde ölçekten 4 soru çıkartılarak 4 faktörde gruplandırılarak ölçek kullanıma hazır hale getirilmiş ve daha sonra ölçeğin her bir boyutuna ait değerler ile mobil mesaj alma sıklığı, internette harcanan sürelerin ortalama değerleri belirlenmiştir. Akabinde, müşterilerin demografik özellikleri açısından mobil pazarlama algısının belirlenmesine yönelik “t” testleri ve tek yönlü varyans analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda medeni durum ve yaş özelliklerine göre müşterilerin mobil pazarlama algılarında anlamlı farklılıklar olmadığı belirlenmiştir. Cinsiyete göre ise sadece mobil pazarlama boyutunda istatiksel olarak anlamlı fark tespit edilmiştir. Eğitim durumuna göre yapılan analizde tüm boyutlarda mobil pazarlama algısının anlamlı şekilde farklı algılandığı görülmüş, gelir gruplarına göre yapılan analizde sadece mobil pazarlamanın satınalma kararlarına etkisi sürecinde anlamlı fark tespit edilmiş, mesaj alma sıklığına göre ise, mobil pazarlamanın satın alama kararlarına etkisi, mobil pazarlamaya yönelik tutum ve mobil pazarlama faaliyetlerine genel bakış boyutlarında istatiksel olarak anlamlı farklar belirlenmiştir. Genel olarak değerlendirildiğinde bir çok demografik özelliğe göre üketiclerin mobil pazarlama algısının değiştiği belirlenmiştir. Bunlara ilave olarak yapılan ilişki analizinde, müşterilerin yaptıkları alışveriş miktarı ile yapılan harcamalar arasında, müşterilerin gelirleriyle yapılan harcamalar arasında, müşterilerin gelirleriyle yaş arasında, internette geçirdiği süre ile yapılan harcamalar arasında anlamlı pozitif ve olumlu yönde ilişkiler tespit edilmiştir.

Analysis of Airline Mobile Marketing Implementations’ Perception As Per Passengers’ Demographic Traits

By devolopped digital technolgy and applied these improvements on the mobile applications have been recognized by consumers and quickly have been wide-spreaded. Since the marketing management are aware of this consumer purchasing behaviours, havin seen this tendency, they put mobile applications to their marketing program in order to get benefit of mobile marketing activities. Commercial air passenger transportation is also one of the most common industry of use for mobile technologies. Therefore, the purpose of this study is to show how airline mobile marketing applications are perceived by customers in terms of their demographic traits. In terms of subject a research was condcuted by customers who previously were purchased airline ticket and at the same time flew. In the study Aakay’s mobile marketing scale which consist of 15 questions was used. The scale was subjected to factor and reliability analysis to make it fit for the study. In the result of the factor and reliability analysis, 4 questions omitted from the list then four dimesioned scale was ready for analysis. Then, the average value of the each dimension of scale, the frequency of receiving mobile messages and the average time spent on the internet have been determined. Then, "t" tests and one way analysis of variance were conducted to determine the mobile marketing perception in terms of the demographic characteristics of the customers. As a result of the analysis made, it was determined that there is no significant difference in customers' mobile marketing perceptions according to gender status and age groups. In the one-way Anova analysis made according to the educational status, it was determined that mobile marketing perception was perceived differently in all dimensions, according to the income groups; it was seen that there was a significant difference only in the effect of mobile marketing on purchasing decisions, according to the frequency of receiving messages, there were statistically significant differences in the dimensions of the impact of mobile marketing on purchasing decisions, the interest in mobile marketing and the overall view of mobile marketing activities. In generally summarized, it is found that mobile marketing perception has changed more than one demographic traits. Moreover, as per the result of pearson correlation analysis, it is determined that there are significant and positive correlations between purchased items and customer expenditures, between customers incomes and customers expenditures; between customers ages and customers incomes; beween avereage internet usage duration and customers expenditures.

PDF

___

Airline IT Survey 2017. https://www.sita.aero/resources/type/surveys-reports/airlineittrends- survey-2017 (Accessed: 22.07.2017).
Aksu, A. (2007). Mobil Pazarlama ve Piyasa Etkinliğinin İncelenmesi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Alkaya, A. (2007). Mobil Kanallar Yoluyla Pazarlama İletişimi Süreci ve Üniversite Öğrencilerinin Mobil Pazarlamaya İlişkin Tutumlarına Yönelik Bir Araştırma. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Altıöz, Ö. ve Bayram, A.T. (2016). Mobil Pazarlama ve Mobil Tekolojilerin Kullanımı,”Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi”Cilt 9, Sayı, 42, Şubat.
Armağan, E., Gider, A. (2014). Mobil Pazarlama Ve Üniversite Öğrencilerinin Mobil Pazarlama Algısı: Nazilli’deki Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma, OnlineAcademicJournal of Information Technology, Cilt 5,Sayı 17.
Beldona, S., Lin, K., ve Yoo, J. (2012). The roles of personal innovativeness and push vs pull delivery methods in travel-oriented location-based marketing services. Journal of Hospitality and Tourism Technology, 3(2), 86–95.
Beatson, A., Coote, L.V., Rudd, J.M. (2006). Determining consumer satisfaction and commitment through self-service technology and personal service usage. J. Market. Manag. 22 (7/8), 853–882.
Bilici, H., Yokuzman, N., Kılıç, B., Yüksel, F. (2018). Yerli Turusitlern Mobil Pazarlama Uygulamalarına Karşı Tutumları, “Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi”, Cilt 10, Sayı 2.
Buhalis, D., ve Law, R. (2008). Progress in information technology and tourism management: 20 years on and 10 years after the Internet—The state of eTourism research. Tourism management, 29(4), 609-623.
CAPA (2017). Malaysia 2017 aviation outlook: passenger growth may reach 15% as AirAsia, Malindo & MAS expand. https://centreforaviation.com/analysis/ malaysia-2017-aviation-outlook-passenger-growth-may-reach-15-asairasiamalindoemas- expand-325115. Accessed 23 March 2017).
Carol A, Barnes S J, Scornavacca E ve Fletcher, K. (2007). Consumer Perception and Attitudes Towards SMS Advertising: Recent Evidence From New Zealand, International Journal Of Advertising,26(1), 79-98.
Elliott, K., Meng, G., Hall, M. (2012). The influence of technology readiness on the evaluation of self-service technology attributes and resulting attitude toward technology usage. Serv. Market. Q. 33 (4), 311–329.
Gardlund, M. (2005). ‘A Conceptual Model of Mobile Marketing for a Multinational Consumer Goods Company’. Master of Science Thesis. Stockholm. ss.11.
Hanley, M., Becker, M. ve Martinsen, J. (2006). Factors influencing mobile advertising acceptance: will incentives motivate college students to accept mobile advertisements?. International Journal of Mobile Marketing, 1 (1): s. 50-58.
İOS Passbook (2014). http://support.apple.com/tr-tr/HT5483, Erişim Tarihi: 11.11.2014 Karaçizmeler Güzeler, A. (2010). Mobil Pazarlama Ve SMS (Kısa Mesaj) İle Yapılan Reklam Ve Kampanyaların Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Uygulama: Şanlıurfa Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa, ss.12.
Karaca, Y. ve Ateşoğlu, İ. (2006). ‘Mobil Reklamcılık Ve Uygulamaları: Kavramsal Bir Çerçeve’. Pazarlama İletişimi Ve Kültürü Dergisi. 5.
Keshtgary, M. ve Khajehpour, S. (2011). Exploring and analysis of factors affecting mobile advertising adoption- an empirical investigation among Iranian users. Canadian Journal on Computing in Mathematics, Natural Sciences, Engineeringand Medicine, 2, s. 144-151.
Ku, E.C.S., Chen, C.D. (2013). Fitting facilities to self-service technology usage: evidence from kiosks in Taiwan airport. J. Air Transport. Manag. 32 (2013), 87– 94.
Leung, D., Law, R., van Hoof, H., & Buhalis, D. (2013). Social media in tourism and hospitality: A literature review. Journal of Travel and Tourism Marketing, 30(1– 2), 3–22.
Lu, J.L., Chou, H.Y., Ling, P.C. (2009). Investigating passengers' intentions to use technology-based self check-in services. Transport. Res. E Logist. Transport Rev. 45 (2), 345–356
Mak, B., Nickerson, R., ve Sim, J. (2015). A model of attitude toward mobile locationbased services. Journal of Quality Assurance in Hospitality and Tourism, 16(4), 414–437.
Marangoz, M. (2014). İnternette Pazarlama. İstanbul:Beta Basım.
Mobil Marketing Associaition (2009). “MMA Updates Definition of Mobile Marketing”, Erişim Tarihi: 12.08.2015), Erişim adresi: http://mmaglobal.com/news/mma-updates-definition-mobile-marketing
Mickaiel, İ. (2011). “Mobile the new Black for Travel”, http://www.zdnet.com/ mobilethe- new-black-for-travel-1339321469/, Erişim Tarihi: 13.11.2014
Nysveen, H., Pedersen, E. P. ve Thorbjørnsen, H. (2005). Intentions to use mobile services: antecedents and cross service comparisons. Journal of the Academy of Marketing Science, 33 (3): s. 330-346.
Pagiavlas, N., Marburger, P., Stratman, M., Young, S. (2005). “MOBILE BUSINESS COMPREHENSIVE MARKETING STRATEGIES OR MERELY IT EXPENSES? A CASE STUDY OF THE US AIRLINE INDUSTRY”, Journal of Electronic Commerce Research, VOL. 6, NO.3.
Papatya, Nurhan (2005). “Tuketici Davranışları İle İlgili Motivasyon Modelleri:Bir Perakende İşletmesinde Temizlik ve Kişisel Bakım Urunlerine Bağlı BirAraştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, X,1: 221-240.
Porus, J. and Ricker, J. (2007). Consumer Accettanceǁ‖, Mobile Advertising and Marketing Conference, New York.
Scharl A., Dickinger, A. ve Murphy, J. (2005) “Success Factors and Industry Difussion of Mobile Marketing”, In Electronic Commerce Research and Applications, vol.4 (1), ss. 159–173.
Sotiriadis, M. D. (2017). Sharing tourism experiences in social media: A literature review and a set of suggested business strategies. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 29(1), 179–225.
Tanakinjal, G. H., Deans, K. R.,ve Gray, B. J. (2010). Third screen communication and the adoption of mobile marketing: A Malaysia perspective. International Journal of Marketing Studies, 2(1), 36.
Talih, D. ve Demiralay, T. (2012). “Online Alışveriş Sitelerinde E- Hizmet Kalitesinin Olcumune Yonelik Bir Araştırma”, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, S.1, s.77-86.
Tam, M.L., Lam, W.H.K. (2004). Determination of service levels for passenger orientation in Hong Kong International Airport. J. Air Transport. Manag. 10 (3), 181–189.
TripAdvisor (2014). http://www.tripadvisor.com/PressCenter-c6-About_Us.html, Erişim Tarihi:15.05.2018.
Tsang, M. M., Ho, S. C. ve Liang, T. P. (2004). Consumer attitudes toward mobile advertising: An empirical study. International Journal of Electronic Commerce, 8 (3): 65-78.
Turan, A.H. (2011). “İnternet Alışverişi Tüketici Davranışını Belirleyen Etmenler: Planlı Davranış Teorisi (TPB) ile Ampirik Bir Test”,Doğuş Üniversitesi Dergisi, S.1, s.128-143.
Türkiye Mobil Pazarlama Birliği (2011). Mobil Pazarlama Tanıtım Kitapçığı. Erişim Tarihi: 03.06.2018, Erişim Adresi http://mmaturkiye.org/files/MMATanitimKitapcigi.pdf
Wang, D., Park, S., ve Fesenmaier, D. R. (2012). The role of smartphones in mediating the touristic experience. Journal of Travel Research, 51(4), 371–387.
Yamamoto, G.T. (2011). Mobil Yaşam Ve Uygulamaları, Isbn: 978-605-62095-2-9, İstanbul.
Yoon, S., Kim, J., ve Connolly, D. J. (2017). Understanding motivations and acceptance of locationbased services. International Journal of Hospitality & Tourism Administration, 1–23. doi:10.1080/ 15256480.2017.1305316.
http://www. hypeistanbul.com/pegasus-case-study, 2018.