Güç Mesafesi ve Örgütsel Adaletin Politik Davranışlar Üzerindeki Etkisi
Amaç – Araştırmanın amacı; güç mesafesi ve örgütsel adalet algılarının politik davranışlar ile ilişkilerini incelemek ve güç mesafesinin azalmasıyla politik davranışların azalıp azalmadığını ve örgütsel adaletin politik davranışlar üzerinde anlamlı ve negatif etkisinin olup olmadığını belirlemektir. Yöntem – Araştırmada, verilerin elde edilmesinde anket tekniğinden yararlanılmış ve Dorfman ve Howell (1988) Güç Mesafesi Ölçeği, Niehoff ve Moorman (1993) Örgütsel Adalet Ölçeği ve İslamoğlu ve Börü (2007) Politik Davranış Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler istatistiksel analizler yardımıyla değerlendirilmiş ve araştırmanın hipotezlerinin test edilmesinde korelasyon analizi ve regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Bulgular – Elde edilen bulgular sonucunda, güç mesafesi algısının azalmasıyla, politik davranışların ve politik davranışların boyutları olarak tavizci davranmanın, ikiyüzlü davranmanın, göze girmeye çalışmanın, koalisyon kurmanın ve çıkar odaklı davranmanın azalacağı belirlenmiştir. Ayrıca çalışanların örgütsel adalet algısının, politik davranışların çıkar odaklı davranmak boyutu üzerinde anlamlı ve negatif etkisinin olduğu, politik davranışların diğer boyutları olarak tavizci davranmak, ikiyüzlü davranmak, göze girmeye çalışmak ve koalisyon kurmak üzerinde ise benzer bir etkinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tartışma – Örgütlerde politik davranışlar görülmesi beklenen bir durumdur. Ancak önemli olan örgütler için yıkıcı sonuçlara neden olmadan politik davranışların yönetilebilmesidir. Bu süreçte araştırmada incelenen güç mesafesi ve örgütsel adalete dair bulgular politik davranışların yönetilmesi sürecinde dikkate alınabilir.
The Effect of Power Distance and Organizational Justice on Political Behaviors
Purpose – The purpose of this study is to examine the relationships between employees’ perceptions of power distance and organizational justice and political behavior and determine whether political behaviors decrease with decreasing power distance and organizational justice has a significant and negative effect on political behaviors. Design/methodology/approach – In the research, questionnaire technique was utilized for gathering the data and Power Distance Scale of Dorfman ve Howell (1988), Organizational Justice Scale of Niehoff ve Moorman (1993) and Political Behavior Scale of İslamoğlu ve Börü (2007) were used. Gathered data were evaluated by the help of statistical analyses and correlation analysis and regression analysis were performed to test the hypotheses of the research. Findings – As a result of the findings, it has been determined that reducing the power distance perception, political behavior and acting concessive, acting hypocritical, trying to ingratiate oneself, making coalition and acting for self-interest as subdimensions of political behavior will be reduce. It has also been found that employees’ perceptions of organizational justice have a significant and negative effect on acting for self-interest as subdimensions of political behavior, and there isn’t found the similar effect on acting concessive, acting hypocritical, trying to ingratiate oneself and making coalition as subdimensions of political behavior. Discussion – Political behavior in organizations is an expected situation. However, it is important for organizations to manage political behavior without causing devastating consequences. In this process, the findings of power distance and organizational justice examined in the research can be taken into consideration in the management process of political behaviors.
___
- Adams, J. S. (1963). Toward an understanding of inequity. The Journal of Abnormal and Social Psychology, 67, 422-436.
- Adams, J. S. (1965). Inequity in social exchange. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in experimental social psychology (Vol.2, 267-299). New York: Academic Press.
- Akgemici, T. & Gök, S. G. (2015). The effects of political behavior on the level of reaching individual career goals in business. International Journal of Business and Social Science. 6(5). 182-193.
- Akgündüz, Y. & Güzel, T. (2014). Örgütsel adalet ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkide örgütsel güvenin aracılık etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 1-17.
- Akyüz, B. & Kaya, N. (2015). Kamu çalışanlarının iş tatmini üzerinde liderin güç kaynaklarının rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(25), 71-90.
- Ali, A. & Bukhari, I. (2017). Relationship of organizational justice and its dimension with turnover intention among employees of electronic media. Bahria Journal of Professional Psychology, 16(2), 1-18.
- Appelbaum, S. H. & Hughes, B. (1998). Ingratiation as a political tactic: Effects within the organization. Management Decision, 36, 85-95.
- Arıkan, S. (2011). İşyerinde kullanılan politik taktiklere yönelik olası bireysel önceller üzerine bir araştırma. Türk Psikoloji Dergisi, 26(68), 52-71.
- Ayık, A., Yücel, E. & Savaş, M. (2014). Öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının yordayıcısı olarak okul yöneticilerinin etik liderlik davranışları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 233-252.
- Bağcı, Z. (2013). Çalışanların örgütsel adalet algılarının örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisi: Tekstil sektöründe bir inceleme. Uluslararası İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 163-184.
- Bakan, İ., Büyükbeşe, T. & Bedestenci, Ç. (2004). Örgüt sırlarının çözümünde örgüt kültürü teorik ve ampirik yaklaşım. İstanbul: Alfa Yayınları.
- Bakan, İ. & Büyükmeşe, T. (2010). Liderlik türleri ve güç kaynaklarına ilişkin mevcut-gelecek durum karşılaştırması: Eğitim kurumu yöneticilerinin algılarına dayalı bir alan araştırması. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(19), 73-84.
- Balaban, Ö. & Konyalı, H. (2016). Kamu çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Sakarya SGK örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 189-207.
- Bayrak, S. (2000). Yönetimde bir ihmal konusu olan güç ve güç yönetimi I. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, 5(2), 21-34.
- Bedük, A. & Ertürk, E. (2015). Sosyal mübadele teorisi bağlamında güç mesafesi ve örgütsel adalet algılamalarının örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi: Bir araştırma. İşletme Bilimi Dergisi, 3(1), 1-19.
- Bıyık, Y., Erden, P. & Aydoğan, E. (2016). Çalışanların kararlara katılımı ve örgütsel politika algısı ilişkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), 100-113.
- Bursalı, Y. M. & Bağcı, Z. (2011). Çalışanların örgütsel politika algıları ile politik davranışları arasındaki karşılıklı ilişkiler. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 23-41.
- Carr, J. D. & Maxwell, S. R. (2018). Police officers’ perceptions of organizational justice and their trust in the public. Police Practice and Research, 19(4), 365-379.
- Cihangiroğlu, N. & Yılmaz, A. (2010). Çalışanların örgütsel adalet algısının örgütler için önemi. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10(19), 194-213.
- Çalışkur, A. (2016). Örgütlerde güç olgusu ve gücün kullanımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 29-48.
- Çetinoğlu, T. & Büber, R. (2012). Ostim Organize Sanayi Bölgesi’nde girişimcilik açısından kültür ve kişilik özelliklerinin analizine yönelik bir alan araştırması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33, 193- 210.
- Daniels, M. A. & Greguras, G. J. (2014). Exploring the nature of power distance: Implications for micro- and macro-level theories, processes, and outcomes. Journal of Management, 4(5), 1202-1229.
- Doğan, B. (2012). Örgüt kültürü. İstanbul: Beta Yayınları.
- Doğan, A., Bozkurt, S. & Demirbaş, H. T. (2014). Kamu örgütlerinde örgütsel politika: Çalışanların politik davranışlara yönelik algıları. Akademik Bakış Dergisi, 44, 39-63.
- Dorfman, P. W. & Howell, J. P. (1988). Dimensions of national culture and effective leadership patterns: Hofstede revisited. In E. G. McGoun (Ed.), Advances in international comparative management (Vol.3, 127- 149). Greenwich: JAI.
- Dursun, İ. T. (2013). Örgüt kültürü ve strateji ilişkisi: Hofstede’nin boyutları açısından bir değerlendirme. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 43-56.
- Edwin, O. A. A. (2017). Organizational justıce and self-esteem as predictors of organizational citizenship behaviour. Ife Psychologia, 25(2), 32-46.
- Erdem, M. & Alayoğlu, N. (2016). Yöneticilerin liderlik tarzları ile çalışanların işyerindeki politik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir araştırma. İşletme ve Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 83-96.
- Erdoğan, B. (1997). Örgütsel güç ve politika. Yönetim Dergisi, 8(26), 21-31.
- Eren, E. (2014). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Yayınları.
- Eroğlu, Ş. G. (2014). Çalışanların örgütsel adalet algılarının örgütsel güven üzerindeki etkileri. Pamukkale İşletme ve Yönetim Bilişimi Dergisi, 1(1), 53-66.
- Farrell, D. & Petersen, J. C. (1982). Patterns of political behavior in organizations. Academi of Management Review, 7(3), 413-412.
- French, J. R. P. & Raven, B. (1959). The bases of social power. In D. Cartwright (Ed.), Studies in social power (150- 167). Ann Arbor, MI: Institute for Social Research.
- Ghasi, N. C., Ogbuabor, D. C. & Onodugo, V. A. (2020). Perceptions and predictors of organizational justice among healthcare professionals in academic hospitals in South-Eastern Nigeria. BMC Health Services Research, (20), 301-313.
- Ghazi, M. & Jalali, S. (2017). The effects of organizational justice and job motivation on organizational citizenship behavior and its ımpact on taxpayers. Journal of History Culture and Art Research, 6(1), 136- 151.
- Ghosh, A. (2011). Power Distance in Organizational Contexts- A Review of Collectivist Cultures. The Indian Journal of Industrial Relations, 47(1), 89-101.
- Greenberg, J. (1987). A taxonomy of organizational justice theories. Academy of Management Review, 12(1), 9-22.
- Gümüştekin, G. E. & Emet, C. (2007). Güçlendirme algılarındaki değişimin örgütsel kültür ve bağlılık üzerinde etkileşimi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 90-116.
- Güney, S. (2015). Örgütsel davranış. Ankara: Nobel Yayınları.
- Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences. New York: Sage.
- Ismail, S. A. B. & Daud, Z. B. (2016). The impact of organizational justice on organizational politics at islamic financel based organization in Maleysia. International Journal of Research in Humanities and Social Studies, 3(4), 23-29.
- İçerli, L. (2010). Örgütsel adalet: Kuramsal bir yaklaşım. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 67-92.
- İslamoğlu, G. & Börü, D. (2007). Politik davranış boyutları: Bir ölçek geliştirme çalışması. Akdeniz İİBF Dergisi, 14, 135-153.
- İyigün, Ö. (2012). Örgütsel adalet: Kuramsal bir yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 49-64.
- Kanbur E. & Canbek M. (2018). Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerine etkisi: Algılanan örgütsel desteğin aracılık rolü. BMIJ, 6(3), 36-57.
- Keklik, B. & Us, N. C. (2013). Örgütsel adalet algılamalarının iş tatminine etkisi: Hastane çalışanları üzerinde bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(2), 143-161.
- Kemikkıran, N. (2015). Güç mesafesi yüksekse eşitsizlik mi istenir. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(2), 317- 344.
- Khatri N. (2009). Consequences of power distance orientation in organisations. Vision-The Journal of Business Perspective, 13(1), 1-9.
- Kipnis, D., S. M. Schmidt & I. Wilkinson. (1980). Intraorganizational influence tactics: Explorations in getting one’s way. Journal of Applied Psychology, 65(4), 440-452.
- Kökalan, Ö. & Şişman, F. (2017). Algılanan örgütsel adaletin işgören motivasyonu üzerindeki etkisi: Üniversitelerde çalışan idari personel üzerine yapılan bir çalışma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(20), 127-156.
- Kwak, W. J. & Shim, J. H. (2017). Effects of machiavellian ethical leadership and employee power distance on employee voice. Social Behavior and Personality, 45(9), 1485-1498.
- Lam, L. W. & Xu, A.J. (2019), Power imbalance and employee silence: The role of abusive leadership, power distance orientation, and perceived organisational politics. Applied Psychology, 68, 513-546.
- Loan, L., Thu, N. & Dung, N. (2020) Exploring organizational justice in Vietnam universities: A study of effects on lecturers’ work engagement. Organizational Psychology, 10(2), 23-34.
- Meydan, C. H. (2012). Kaynak bağımlılığı kuramı. H. C. Sözen & H. N. Basım (Ed.) içinde Örgüt kuramları (163- 183). Ankara: Beta Yayınları.
- Mintzberg, H. (1985). The organization as political arena. Journal of Management Studies, 22(2), 133–154.
- Mushtag, R., Ellahi, A. & Khan, M. B. (2019). Influence of organizational justice, supervisor support, and group cohesiveness on organizational commitment: Mediated role of ethical behavior. Pakistan Journal of Psychological Research, 34(4), 919-934.
- Niehoff, B. P. & Moorman, R. H. (1993). Justiee as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organization al citizenship behavior. Academy of Management Journal, 36(3), 527-556.
- Oyserman, D. (2006). High power, low power, and equality: culture beyond ındividualism and collectivism. Journal of Consumer Psychology, 16(4), 352-356.
- Özer, H. (2014). Otorite kavramı ve Reşat Nuri Güntekin’in romanlarında otoritenin yansımaları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34), 135-146.
- Serinkan, C. & Erdiş, Y.Ü. (2014). Dönüşümcü liderlik bağlamında örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet. Ankara: Nobel Yayınları.
- Sığrı, Ü. & Tığlı, M. (2006). Hofstede’ nin belirsizlikten kaçınma kültürel boyutunun yönetsel-örgütsel süreçlere ve pazarlama açısından tüketici davranışlarına etkisi. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 1, 327-342.
- Şekerli, E. B. ve Gerede, E. (2011). Kültürün EKY’ye etkileri ve Türk pilotların Hofstede kültür boyutları açısından durumları. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan kaynakları Dergisi, 13(1), 19-38.
- Terzi, A. R. (2004). Üniversite öğrencilerinin güç mesafesi ve belirsizlikten kaçınma algıları üzerine bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 65-76.
- Tu, Y. & Lu, X. (2016). Work-to-life spillover effect of leader–member exchange in groups: The moderating role of group power distance and employee political skill. Journal of Happiness Studies, 17(5), 1873–1889.
- Tziner, A., Felea, M. & Vasiliu, C. (2015). Relating ethical climate, organizational justice perceptions, and leader-member exchange (LMX) in Romanian organizations. Journal of Work and Organizational Psychology, 31(1), 51-57.
- Tziner, A. & Sharoni, G. (2014). Organizational citizenship behavior, organizational justice, job stress, and work-family conflict: Examination of their interrelationships with respondents from a non-Western culture. Journal of Work and Organizational Psychology, 30(1), 35-42.
- Ulukapı, H. & Bedük, A. (2014). Örgütsel adaletin işgörenlerin örgütsel bağlılık düzeylerine etkisi: Konya’da bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(31), 771-778.
- Uslu, A. & Ardıç, K. (2013). Güç mesafesi örgütsel güveni etkiler mi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(2), 313-338.
- Uzun, Ö. & Tamimi, Y. (2007). Örgüt kültüründe güç mesafesi boyutunun metaforlarla analizi (Tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir işletme örneği). Eskişehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 1-26.
- Yalçın, A. (2015). Güç ve politika. Robbins, S. P. & Judge, T. A. (Ed.) içinde Örgütsel davranış (418-451). Ankara: Nobel Yayınları.
- Yeşil, S. (2012). Türkiye’nin ulusal kültürel özellikleri ve yenilikçilik potansiyeli arasındaki ilişki açısından bir değerlendirme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 33-62.
- Yıldırım, F. (2007). İş doyumu ve örgütsel adalet ilişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(1), 253-278.
- Yılmaz, Ö. & Akgül, V. (2014). Turizm çalışanlarının örgütsel adalet algısının, örgütsel bağlılıkları üzerine etkisi: Gönen örneği. Akademik Turizm ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 20-31.
- Yolaç, S. (2009). Politik davranış ve örgütsel adalet algısı arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Öneri, 8(31), 157-166.
- Yukl, G. & Falbe, C. M. (1990). Influence tactics and objectives in upward, downward, and lateral influence attempts. Journal of Applied Psychology, 75(2), 132-140.
- Yurdakul, H. (2015). Örgütsel adalet ve cinsiyet. E. Ünler & H. Gürel (Ed.) içinde Örgütsel adaletin peşinde (67- 90). İstanbul: Beta Yayınları.
- Yücel, R. (1999). Gücün örgüt yönetimindeki etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Birimler Dergisi, 4, 167-179.
- Yüksel, M. (2017). Belediye çalışanlarının örgütsel adalet algılarının örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi: Samsun İlkadım Belediyesi çalışanları üzerine bir araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(4), 429-445.
- Yüksel, M. & Bolat T. (2016). Örgütsel politika, Hofstede’in örgüt kültürü boyutları, iş tutumları ve iş çıktıları ilişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(3), 173-204.