Mustafa BEKMEZCİ, Kenan ORÇANLI, Kemal EROĞLUER

Entelektüel Sermayenin Örgütsel Performansa Etkisinde Bilgi Paylaşımının Düzenleyici Rolü

Amaç – Yapılan çalışmanın amacı, örgütsel davranış literatüründe önemli yeri olan entelektüel sermaye ile örgütsel performans değişkenleri arasındaki ilişkide bilgi paylaşımı değişkeninin düzenleyicilik rolünü araştırmaktır. Yöntem – Çalışmada kullanılan veriler, Ankara'da bilişim sektöründe görev yapan 376 çalışana Ekim-Kasım 2019 döneminde uygulanan üç adet ölçek ile toplanmış ve kurulan model korelasyon analizi ve hiyerarşik regresyon analizi ile test edilmiştir. Yapılan analizlerde, SPSS ve AMOS paket programları ile Python ve R programlama dilleri kullanılmıştır. SPSS (PROCESS modülü) paket programı ve Python programlama dili ile korelasyon analizi ve bilgi paylaşımı değişkeninin düzenleyici etkisi ile ilgili analiz, R programlama dili ile çalışmada kullanılan verilerin tek ve çok değişkenli normal dağılım varsayımı ile ilgili testler ve AMOS paket programı ile ölçeklerin doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Bulgular – Yapılan çalışma sonucunda; entelektüel sermaye, örgütsel performans ve bilgi paylaşımı değişkenleri arasında orta/kuvvetli ve aynı yönlü bir ilişkinin bulunduğu, ancak bilgi paylaşımı değişkeninin entelektüel sermaye ile örgütsel performans değişkenleri arasında düzenleyicilik rolüne sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tartışma – Entelektüel sermayenin örgütsel performansı artırdığına dair araştırmalar bulunmaktadır. Entelektüel sermayeyi değere dönüştüren ise bilgi, enformasyon ve deneyimdir. Dolayısıyla entelektüel sermayenin değer yaratıp yaratamaması bilginin paylaşılmasına bağlıdır.

The Moderator Role of Information Sharing in the Effect of Intellectual Capital on Organizational Performance

Purpose – The aim of the study is to investigate whether the information sharing variable has moderator role in the relationship between intellectual capital and organizational performance variables, which are two important concepts in the organizational behavior literature. Design/methodology/approach – The data used in the study were collected with three scales applied in October-November 2019 to 376 workers in IT sector in Ankara and the analysis of the model was tested by correlation analysis and hierarchical regression analysis. SPSS and AMOS package programs and Python and R programming languages were used in the this study. The correlation analysis and moderator effect of information sharing variable in SPSS (PROCESS module) package program and Python programming language; the tests related to univariate and multivariate normal distribution assumption of the data used in the study in R programming language and the confirmatory factor analysis of scales in the AMOS package program, were done. Findings – As a result of the study; it is concluded that there is a medium/strong and same directional relationship between the variables of intellectual capital, organizational performance and knowledge sharing, and that the information sharing variable has not a moderator role between intellectual capital and organizational performance variables, Discussion – There are studies showing that intellectual capital increases organizational performance. What transforms intellectual capital into value is knowledge, information and experience. So whether intellectual capital can create value or not depends on sharing information.

PDF

___

Aiken, L.S. ve West, S.G. (1991). Multiple Regression: Testing and Interpreting Interactions. Newbury Park, CA: Sage Publications.
Akal, Z. (2005). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi. MPM Yayınları No 473: Ankara.
Akın, Ö. (2009). İnsan Kaynakları Yönetiminin Örgütsel Performans Üzerine Etkisinin İncelenmesi: İSO 500 Büyük İşletmede Yapılan Bir Araştırma. Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi SBE, Ankara.
Altan S. ve Özpehlivan M. (2019). Bilişim Sektöründe Entelektüel Sermaye, İş Tatmini ve İnovasyon Yönlülük Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: İstanbul İlinde Bir Uygulama. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 154-167
Arıkboğa, F.Ş. (2003). Entelektüel Sermaye. Derin Yayınları, İstanbul.
Aydoğan, E. ve Deniz G. (2014). Sosyo-Teknik Kolaylaştırıcıların Bilgi Paylaşımı ve Algılanan Örgütsel Performans Üzerindeki Etkileri: Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36(1), 34-59.
Baron, R.M. ve Kenny, D.A. (1986). The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173–1182.
Bayar, K. (2019). Stratejik Planlama Gerekliliklerinin Algılanan Örgütsel Performans Üzerine Etkisinde Etkin Yönetim Uygulamalarının Rolünün İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi SBE, İstanbul.
Bekmezci, M. (2020). Balanced Scorecard (Dengeli Ölçüm Kartı) Stratejik Performans Ölçümü Bakış Açısıyla. Altınordu, Ankara.
Benligiray, S. (2013). İnsan Kaynakları Yönetimi ve Örgütlenmesi: İnsan Kaynakları Yönetimi, Ed. Geylan, R. ve Tonus H.Z., Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
Bramhadkar, A., Scott E. ve Ian A. (2007). Intellectual Capital and Organizational Performance: An Empirical Study of the Pharmaceutical Industry. The Electronic Journal of Knowledge Management, 5(4), 357-362.
Burt, R.S. (1992). Structural Holes: The Social Structure of Competition. Harvard University Press, Cambridge.
Cabello-Medina, C., Lopez-Cabrales, A. ve Valle-Cabrera, R. (2011). Leveraging the Innovative Performance of Human Capital through HRM and Social Capital in Spanish Firms. The International Journal of Human Resource Management, 22(4), 807- 828
Chen, C.J., Liu, T.C., Chu, M.A. ve Hsiao, Y.C. (2014). Intellectual Capital and New Product Development. Journal of Engineering and Technology Management, 33, 154-173.
Choong, K.K. (2008). Intellectual Capital: Definitions, Categorization and Reporting Models. Journal of Intellectual Capital, 9(4), 609-638.
Çakar, N.D. ve Yıldız, S. (2010). Bilgi Yönetimi ve Örgütsel Etkinlik İlişkisi: Örgüt Kültürü ve Örgüt Yapısının Temel Etkileri. Ege Akademik Bakış, 10(1), 71-93.
Davenport, T.H. ve Prusak, L. (1998). Working Knowledge: How Organizations Manage What They Know. Harvard Business School Press, Boston.
Demirel, Y. (2008). Bilgi ve Bilgi Paylaşımının İşletme Performansına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 199-216.
Demirel, Y. ve Seçkin, Z. (2008). Bilgi Yönetimi Uygulamasında Etkili olan Faktörler Üzerine Mobilyacılık Sektöründe Bir Araştırma. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(8), 107-122.
Demirel, Y. ve Seçkin, Z. (2011). Örgütsel Adaletin Bilgi Paylaşımı Üzerine Etkisi: İlaç Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. Bilig, 66, 99-119.
Dess, G.G. ve Robinson Jr., R.B. (1984). Measuring Organizational Performance in the Absence of Objective Measures: The Case of the Privately-held Firm and Conglomerate Business Unit. Strategic Management Journal, 5(3), 265-273.
Drucker, P.F. (2000). 21. Yüzyıl için Yönetim Tartışmaları. (Çev. İrfan Bahçıvangil, Gülenay Gorbon), 2.b., Epsilon Yayınları, İstanbul.
Edvinsson, L. (1997). Developing Intellectual Capital at Skandia. Long Range Planning, 30(3), 320-373.
Erkan, H. (1998). Bilgi Toplumu ve Ekonomik Gelişme, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Yayın No: 326, İstanbul.
Evans, J.D. (1996). Straightforward Statistics for the Behavioral Sciences. Pacific Grove, Brooks/Cole Publishing, USA.
Eygü H. ve Kılınç A. (2019). Sosyo–Ekonomik Gelişmişlik Algısı Üzerinde Etkili Olan Faktörlerin Sıralı Logit Model Yardımıyla Araştırılması: Erzurum–Kayseri Örneği, Journal of Academic Value Studies, 5, 1023-1040,
Genç, N. (1994). Yönetim El Kitabı. Birey, Erzurum.
Gogan, L.M., Artene, A., Sarca, I. ve Draghici, A. (2016). The Impact of Intellectual Capital on Organizational Performance. Procedia-Social and Behavioral Science, 221, 194-202.
Görmüş, A.Ş. (2009). Entelektüel Sermaye ve İnsan Kaynakları Yönetiminin Artan Önemi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(1), 57-75.
Gupta, A.K. ve Govindarajan, V. (2000). Knowledge Management’s Social Dimension: Lessons from Nucor Steel. Sloan Management Review, 42(1), 71-79.
Güngör, G. ve Celep, C. (2016). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgüt İçi Bilgi Paylaşımı, Örgütsel Öğrenme ve Entelektüel Sermaye Düzeyleri Arasındaki İlişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 932- 947.
Hayes, R.H., Wheelwright, S.C. ve Clark, K.B. (1995). Measuring Manufacturing Performance. Sage, London.
Helvacı, M.A. (2002). Performans Yönetim Sürecinde Performans Değerlendirmenin Önemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 155-169.
Huysman, M. ve de Wit, D. (2004). Practices of Managing Knowledge Sharing: Towards a Second Wave of Knowledge Management. Knowledge and Process Management, 11(2), 81-92.
Karaaslan, A., Özler, D.E. ve Kulaklıoğlu, A.S. (2015). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bilgi Paylaşımı Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 135-160.
Keskin, H., Ayar, H., ve Beydoğan, A. (2018). Yenilikçilik Kalitesi Perspektifinden Bilgi Paylaşımı, Entelektüel Sermaye ve Performans İlişkisi. Business & Management Studies: An International Journal, 6(3), 71-94.
Korkmaz, O. (2011). Örgütsel Performansın Kurumsal Performans Karnesi Yöntemi ile Ölçülmesi: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Hastanesi Üzerine Yürütülen Bir Araştırma. Yayınlanmış Doktora Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi SBE, Zonguldak.
Kurgun, O.A. ve Akdağ, G. (2013). Entelektüel Sermaye ve Örgütsel Performans İlişkisi: Akdeniz Bölgesindeki Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Nevşehir Üniversitesi SBE Dergisi, 2, 155-176.
Lin, H.F. (2007). Knowledge Sharing and Firm Innovation Capability: An Empirical Study. International Journal of Manpower, 28(3/4), 315-332.
Meydan, C.H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi (AMOS Uygulamaları). Detay Yayıncılık, Ankara.
Orçanlı, K., Oktay, E. ve Birgören, B. (2018). Kış Sporları Merkezlerine Farkındalık Algısının Oluşmasında Etkili Faktörlerin Belirlenmesi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 4(2), 1-19.
Özdemir, B. (2016), Örgütsel Yapı ve Kaynak Temelli Görüş Kapsamında Örgütlerde Rekabet Stratejileri: Türkiye’nin İlk 1000 Sanayi Kuruluşu’nda Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
Pelit, E. ve Çetin, A. (2019). Turizm İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi İşlevi Olarak Performans Değerlendirme ve Sorunlar: Kavramsal Bir Değerlendirme. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 11(2), 165-203.
Sabuncuoğlu, Z. (2003). İnsan Kaynakları Yönetimi, Beta, İstanbul.
Schultz, T.W. (1961). Investment in Human Capital. American Economic Review, 51, 1-17.
Snell, S.A. ve Dean, J.W. (1992). Integrated Manufacturing and Human Resources Management: A Human Capital Perspective. Academy of Management Journal, 35, 467-504.
Sullivan, P.H. (1999). Profiting From Intellectual Capital. Journal of Knowledge Management, 3(2), 133-140.
Subramaniam, M. ve Youndt, M.A. (2005). The Influence of Intellectual Capital on the Types of Innovative Capabilities. Academy of Management Journal, 48(3), 450-463.