Ekonomik Güven Endeksi ile Yatırım Araçları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Toda-Yamamoto Yaklaşımı

Amaç – Bu çalışma ile ekonomi güven endeksi ile yatırım araçları arasındaki nedensellik ilişkisinin varlığının araştırılması amaçlanmaktadır. Yöntem – Çalışmada Ocak 2007-Haziran 2019 dönemlerine ilişkin aylık veriler kullanılarak, ekonomik güven endeksi ile BİST 100, dolar ve altın fiyatları arasındaki ilişkinin varlığı ve yönü Toda-Yamamoto yaklaşımı ile incelenmektedir. Bulgular – Çalışma sonucunda, BİST100 endeksinden ekonomik güven endeksine doğru bir nedensellik ilişkisinin olmadığı, ekonomik güven endeksinden BİST100 endeksine doğru tek yönlü bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Diğer taraftan USD/TL kurundan ekonomik güven endeksine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi gözlemlenirken, altın fiyatları ile ekonomik güven endeksi arasında nedensellik ilişkisinin olmadığı ortaya konulmuştur. Tartışma – Ekonomik güven endeksi, gerek tüketicilerin gerekse üreticilerin ekonomik duruma ilişkin değerlendirmeleri ve beklentileri hakkında önemli bilgiler sunmakta ve bu yönü ile önemli bir öncü gösterge olarak düşünülmektedir. Çalışma bulguları, ekonomik güven endeksinin BİST100 endeksindeki dalgalanmaları tahmin etmek için bir gösterge olarak kullanılabileceğini, fakat altın fiyatları ve USD/TL kurundaki değişimlerin öngörülmesinde bir tahminci olarak kullanılamayacağını ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra USD/TL kurundaki değişimlerin üreticilerin ve tüketicilerin ekonomik görünüme yönelik beklentileri üzerinde önemli rol oynadığını göstermektedir.

(The Causality Relationship Between the Economic Confidence Index and Investment Instruments: The Toda-Yamamoto Approach)

Purpose – The purpose of this paper is to investigate the causality between the economic confidence index and investment instruments. Design/methodology/approach – In this study, using the monthly data for January 2007-June 2019 period, the existence and direction of the relationship between the economic confidence index and BIST 100, USD/TL exchange rate and gold prices is examined by Toda-Yamamoto approach. Findings: As a result of the study, it is determined that there is no causality relationship from BİST100 index to economic confidence index and there is a one way relationship from BİST100 index to economic confidence index. Conversely, while the one-way causality relationship is observed from USD / TL exchange rate to economic confidence index, it is observed that there is no causality relationship between gold prices and economic confidence index. Discussion – The economic confidence index provides important information about the evaluations and expectations of both consumers and producers regarding the economic situation and is considered as an important leading indicator. The findings of the study suggest that the economic confidence index can be used as an indicator to predict fluctuations in the BIST100 index, but it cannot be used as a predictor for predicting changes in gold prices and USD / TL exchange rates. In addition, changes in the USD / TL exchange rate play an important role in the expectations and evaluations of producers and consumers regarding the economic outlook.

PDF

___

Akkuş, H. T. and Zeren, F. (2019). Tüketici güven endeksi ve katılım-30 islami hisse senedi endeksi arasındaki saklı ilişkinin araştırılması: Türkiye örneği. Third Sector Social Economic Review, 54(1), 53- 70.
Ayuningtyas, R. and Koesrindartoto, D. P. (2014). The Relationship between Business Confidence, Consumer Confidence, and Indexes Return: Empirical Evidence in Indonesia Stock Exchange. In International Conference on Trends in Economics, Humanities and Management, 21-25.
Christ, Kevin P. ve Dale S. Bremmer (2003). The relationship between consumer sentiment and stock prices, 78th Annual Conference of the Western Economics Association International, 15 July 2003, Denver-ABD.
Elian, M. I. and Suliman, A. H. (2015). Capital flows and the openness-growth nexus: Toda-Yamamoto causality modeling, The Journal of Developing Areas, 49(1), 83-105.
Ferrer, E., Salaber, J., and Zalewska, A. (2014). Consumer confidence ındices and stock markets meltdowns, The European Journal of Finance, 22(3), 195-220.
Fisher, K. L. and Statman, M. (2003). Consumer confidence and stock returns. The Journal of Portfolio Management, 30(1), 115-127.
Gazel, S. (2017). BİST sınai endeksi ile çeşitli metaller arasındaki ilişki: Toda-Yamamoto nedensellik testi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(52), 287-299.
Gökalp, B. T. (2019). Hisse senedi getirileri ile tüketici güven endeksi arasındaki ilişki: Diyagonal VECH modeli üzerinden bir değerlendirme. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 4(1), 139-150.
Görmüş, Ş. and Güneş, S. (2010). Consumer confidence, stock prices and exchange rates: The case of Turkey.
Applied Econometrics and International Development, 10(2), 103-114.
Granger, C.W.J., (1969). Investigating causal relations by econometric models and crossspectral models, Econometrica, 37, 424–438.
Güneş, H. and Çelik, S. (2010). Consumer confidence and financial market variables in an emerging market: The case of Turkey. International Research Journal of Finance and Economics, 48(1), 169-186.
Güngör, S. (2019). Ekonomik güven endeksi ve finansal yatırım araçları getirileri arasındaki nedensellik ilişkisi: 2007-2017 döneminde ABD doları ve altın getirileri örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(1), 22-39.
http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1102 (Erişim tarihi: 05.08.2019)
Jansen, W. J. and Nahuis, N. J. (2003). The stock market and consumer confidence: European evidence. Economics Letters, 79(1), 89-98.
Kandır, S. Y. (2006). Tüketici güveni ve hisse senedi getirileri ilişkisi: İMKB Mali sektör şirketleri üzerinde bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 217-230.
Korkmaz, T. ve Çevik, E. İ. (2009). Reel kesim güven endeksi ile İMKB 100 endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 38(1), 24-37.
Luintel, K. B., Khan, M., Leon-Gonzalez, R., and Li, G. (2016). Financial development, structure and growth: New data, method and results, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 43, 95- 112.
Salhin, A., Sherif, M., and Jones, E. (2016). Managerial sentiment, consumer confidence and sector returns, International Review of Financial Analysis, 47: 24-38.
Samargandi, N., Fidrmuc, J., and Ghosh, S. (2015). Is the relationship between financial development and economic growth monotonic? Evidence from a sample of middle-income countries. World Development, 68, 66-81.
Siami-Namini, S. (2017). Granger causality between exchange rate and stock price: A Toda Yamamoto approach, International Journal of Economics and Financial Issues, 7(4), 603-607
Tandoğan, D. ve Genç, M. C. (2016). Türkiye'de turizm ve ticari açıklık arasındaki ilişki: Toda ve Yamamoto nedensellik yaklaşımı, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(1), 59-70.
Toda, H.Y. and Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector auto‑regressions with possibly integrated processes, Journal of Econometrics, 66, 225-250.
Topuz, Y. V. (2011). Tüketici güveni ve hisse senedi fiyatları arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye Örneği, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1): 53-65.
Türkoğlu, M. (2016). Türkiye’de finansal gelişmenin ekonomik büyümeye etkileri: Nedensellik analizi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 6 (1), 84-93.