Duygusal Zeka, Kariyer Uyumu ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkiler: Turizm Sektörü Çalışanları Üzerine Bir Araştırma
Amaç – Bu araştırma turizm sektöründe çalışan personelin duygusal zekalarının kariyer uyumlarını ne derece etkilediğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Ayrıca kariyer uyumlarının yaşam doyumlarına etkisi de araştırma kapsamında incelenmiştir. Yöntem – Araştırma amacına bağlı olarak veriler anket tekniğiyle Kapadokya bölgesindeki turizm işletmelerinde çalışan personelden toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler AMOS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular – Araştırma sonuçlarına göre, turizm çalışanlarının duygusal zekalarının kariyer uyumlarını pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca, çalışanların kariyer uyumları da yaşam doyumlarını pozitif yönde etkilemektedir. Tartışma – Çalışmadan elde edilen sonuçlara bağlı olarak alan yazında çalışan akademisyenlere ve sektör yöneticilere öneriler geliştirilmiştir.
The Relationships Between Emotional Intelligence, Career Adaptation and Life Satisfaction: A Research on the Employees Working in Tourism Sector
Purpose – This research was carried out to determine to what extent the emotional intelligence of the staff working in tourism sector affects their career adaptation. In addition, the effect of career adaptations on life satisfaction was also examined within the scope of the research. Design/methodology/approach – Depending on the purpose of the research, the data were collected from the personnel working in tourism businesses in the Cappadocia region using the survey technique. The data obtained from the research were analyzed using the AMOS program. Findings – According to the results of the research, it has been determined that the emotional intelligence of tourism workers positively affects their career adaptation. What’s more, the career adaptations of employees increase their life satisfaction. Discussion – Based on the results obtained from the study, suggestions have been developed for sector representatives and academicians who are working in the literature.
___
- Akçay, C., & Çoruk, A. (2012). Çalışma yaşamında duygular ve yönetimi: Kavramsal bir inceleme. Journal of Policy Analysis in Education, 1(1), 3-25.
- Aksaraylı, M. & Özgen, I. (2008). Akademik kariyer gelişiminde duygusal zekanın rolü üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 8(2), 755-769.
- Arslan, E. (2020). Çalışanların Paraya Olan Tutum, Kariyer Bağlılığı ve Kariyer Tatmin Düzeyleri Arasındaki İlişki: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (2), 1475-1488.
- Ashkanasy, M. N., Hartel, E.J.C. & Daus, S. C. (2002). Diversity and emotion: The new frontiers in organizational behavior research. Journal of Management, 28(3), 307-338.
- Bölükbaşı, A., & Kırdök, O. (2019). The mediating role of future orientation in the relationship between career adaptability and life satisfaction in high school students. Education and Science, 44(200), 77-91.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Veri Analizi El Kitabı, Pegem Yayıncılık, Ankara.
- Canbek, M. (2019). Rol stresi ile başa çıkmada duygusal zekanın rolü, İşletme Araştırmaları Dergisi, 11 (1), 144- 159.
- Creed, P. A., Patton, W. & Bartrum, D. (2002). Multidimensional properties of the LOT-R: Effects of optimism and pessimism on career and wellbeing related variables in adolescents. Journal of Career Assessment, 10 (1), 42-61.
- Creed, P. A., & Hughes, T. (2013). Career development strategies as moderators between career compromise and career outcomes in emerging adults. Journal of Career Development, 40, 146-163.
- Cote, S. & Miners, T. H. C. (2006). Emotional intelligence, cognitive intelligence, and job performance. Johnson Graduate School of Management, 51(1): 1-28.
- Çakar, U. & Arbak, Y. (2004). Modern yaklaşımlar ışığında değişen duygu-zeka ilişkisi ve duygusal zeka. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 23-48.
- Çeşmeci, N., Çalışkan, N. & Özsoy, A. (2020). Turizm Rehberliği Öğrencilerinin Bireysel Kariyer Hedefleri ve Mesleğe Yönelik Tutumları, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8 (2), 852-869.
- Dağlı, A. & Baysal, N. (2016). Yaşam doyum ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262.
- Demir, M. (2009). Konaklama işletmelerinde duygusal zeka, örgütsel sapma, çalışma yaşam kalitesi ve işten ayrılma eğilimi arasındaki ilişkinin analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
- Doğan, S. & Demiral, Ö. (2007). Kurumların başarısında duygusal zekanın rolü ve önemi. Yönetim ve Ekonomi. 14(1), 210-230.
- Dulewicz, V. & Higgs, M. (2000). Emotional intelligence a review and evaluation study. Journal of Managerial Psychology, 15(4), 341-372.
- Ergün, G. S., & Boz, H. (2017). İşletmelerin İçsel Pazarlama Uygulamaları ve İşgörenlerin İş Tatmini İlişkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma, Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar, 1 (1-2), 1-12.
- Genç, G.S., Genç, V. & Gümüş, M. (2016). Otel işletmelerinde duygusal zekanın iş stresi ve iş yaşam dengesi üzerindeki etkisi. Journal of Life Sciences, 6(2/1), 97-112.
- Hair, F. Jr. Black, W. C. Babin, B. J. Anderson, R. E. & Tatham, R. L. (2005), Multivariate Data Analysis, (6th ed.), New Jersey: Prentice Hall.
- Kalaycı, Ş. (2009), Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
- Kandampully, J. & Suhartanto, D. (2000). Customer loyalty in the hotel industry: The role of the customer satisfaction and image. International Journal of Contemporary Tourism, 12 (6), 346-351.
- Karakuş, Y., Onat, G., & Yetiş, Ş. A. (2018). Yöneticilerin, aşçıların yetkinliklerine yönelik beklentilerinin değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 299-321.
- Kendir, H. & Özkoç, A.G. (2018). Otel İşletmelerinde Çalışanların Kariyer Tatmini ve Kariyer Bağlılığı İlişkisinde Öz Yeterliliğin Rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 78-112.
- Kline, P. (1994). An Easy Guide to Factor Analysis, New York: Routledge.
- Lashley, C. (2008). Studying hospitality: Insight from social sciences. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 8 (1), 69-84.
- Law, S.K., Wong, S.C. & Huang, H.G., Li, X. (2008). The effects of emotional intelligence on job performance and life satisfaction for the research and development scientists in China. Asia Pacific Journal of Management, 25(1), 51-69.
- Mayer, D.J. & Salovey, P. (1997). What is Emotional Intelligence? in Peter Salovey, Daniel Sluyter (Eds.). Emotional Development and Emotional Intelligence (pp. 3-31). USA: Basic Books.
- Nelson, D. B., & Low, G. R. (2003). Emotional intelligence: Achieving academic and career excellence. New Jersey: Prentice Hall.
- Oğan, E. & Cinel, O.M. (2019). İş hayatında duygusal zeka ve kariyer uyum yeteneği arasındaki ilişki. 19 Mayıs Yenilikçi Bilimsel Yaklaşımlar Kongresi, 27-29 Aralık 2019, Samsun.
- Otting, H., Zwall, W., & Gijselaers, W. (2009). International hospitality students’ epistemogical bliefs and conceptions of teaching and learning. Journal of Hospitality and Tourism Education, 21 (3), 44-53.
- Özkan, M. (2017). Öğretmen adaylarının psikolojik sağlamlık, duygusal zeka özellikleri, ve kariyer geleceği algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi. Bursa.
- Palmer, B., Donaldson, C. & Stough, C. (2002). Emotional intelligence and life satisfaction. Personality and Individual Differences, 33, 1091-1100.
- Savickas, M. L. (1997). Career adaptability: An integrative construct for life-span, life-space theory. Career Development Quarterly, 45, 247-259.
- Savickas, L. M. & Porfeli, J. E. (2012). Career adapt-abilities scale: Construction, reliability, and measurement equivalence across 13 countries. Journal of Vocational Behavior, 80(3), 661-673.
- Scott-Hallsel, S., Blum, S. C., & Huffman, L. (2011). From scholl desks to front desks: A comparison of emotional intelligence levels of hospitality undergraduate stundents to hospitality industry professionals. Journal of Tourism, Leisure, Sport & Tourism Education, 10 (2), 3-13.
- Sener, E., Demirel, Ö. & Sarlak, K. (2009). The effect of the emotional intelligence on job satisfaction, Stud Health Technol Inform. 146, 710-711.
- Sy, T., Tram, S., & O’Hara, A. L. (2006). Relation of employee and manager emotional intelligence to job satisfaction and performance. Journal of Vocational Behavior, 68(3), 461-473.
- Tabachnick, B. G. Fidell, L. S. & Ullman, J. B. (2007). Using Multivariate Statistics, 5. Baskı, Boston, MA, Pearson.
- Tanrıverdi, H., Yılmaz, A., Pala, B. & Ercan, Z. F. (2019). Kişilik özellikleri, duygusal zekâ, kariyer uyum yeteneği ve turizmde kariyer yapma isteği arasındaki ilişkilerin incelenmesi: İstanbul Üniversitesinde turizm işletmeciliği eğitimi alan öğrenciler üzerine bir araştırma. Uluslararası Turizm, İşletme, Ekonomi Dergisi, 3(1), 41-56.
- Temeloğlu, E. & Aksu, M. (2016). Turizm eğitimi alan öğrencilerin kişilik özelliklerinin turizmde kariyer yapma istekleri üzerindeki etkisi: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi örneği. Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 1513-1521.
- Toker, B., Kalıpçı, M. B. (2020). İş-yaşam dengesinin yaşam doyumuna etkisinde işe gömülmüşlüğün aracılık rolü: Konaklama işletmelerinde bir uygulama, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (1), 888.-901
- Tuna, A. A. (2017). Kariyer Seçim Faktörleri ve Sektörün Bu Faktörleri Öğrencilere Sunma Düzeyine İlişkin Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9 (3), 424-442.
- Vatansever Toylan, N. & Yılmaz, N. (2020). Psikolojik Güçlendirmenin Kariyer Motivasyonuna Etkisinde Yöneticiye Güvenin Aracılık Rolü: İstanbul’daki Otel Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1): 15-30.
- Wing, F. J., Schutte, S. N. & Byrn, B. (2006). The effect of positive writingon emotional intelligence and life satisfaction. Journal Of Clınıcal Psychology, 62(10), 1291-1302.
- Yan, İ. (2008). Duygu-zeka ilişkisi ve duygusal zekanın yöneticiler üzerindeki etkilerine yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Afyon.
- Zeidner, M., Matthews, G. & Roberts, D. R. (2004). Emotional intelligence in the workplace: A critical review, Applied Psychology: An International Review, 53(3), 371-399.