Davranışsal Muhasebe: Kuramsal Yaklaşım

İnsanların rasyonel karar verdiklerine ilişkin varsayıma dayanan iktisadi modellerin geçerliliği, psikoloji ve sosyoloji alanlarının ilgili literatüre girmesiyle günümüzde giderek etkisini kaybetmektedir. Sınırlı rasyonellik kavramının tanımlanmasıyla birlikte, insan davranışlarının ne şekilde ortaya çıktığı sıkça tartışılan ve araştırılan konuların başında gelmeye başlamıştır. Bu gelişmeler davranışsal iktisat alanının doğmasına neden olmuş, takiben finans ve muhasebe alanlarında da davranışsal çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Davranışsal muhasebe, çeşitli teorilerden ve nörobilimden faydalanarak, paydaşların davranışları üzerinde muhasebenin etkisini incelemektedir. Bu çalışma, davranışsal muhasebenin kavramsal boyutunu sunmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışmada, davranışsal muhasebenin ne olduğu ve hangi teorilerden ne şekilde faydalanıldığı tartışılmaktadır.

Behavioral Accounting: Theoretical View

Economic models under assumption on rational behavior of people in decision making, gradually have started to lose their validity after the integration of psychology and sociology into the related literature. Wide acceptance of bounded rationality concept makes the analysis and investigation of human behaviors a highly-debated issue. These developments provide the spawn of behavioral economics. Following, behavioral studies have started to be included in the areas of finance and accounting. Behavioral accounting examines the effect of accounting on stakeholders' behaviors by benefit from some theories and neuroscience. This study aims to present the conceptual dimension of behavioral accounting. In this context, the concept of behavioral accounting and the related theories are discussed.

PDF

___

Adams, J.S., (1963). "Toward an understanding of inequity", Journal of Abnormal and Social Psychology, Vol. 67, No.5, 422-436.
Akyıldız, H., (2008). "Tartışılan boyutlarıyla homo economicus", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 13, Sayı. 2, 29-40.
Angay Kutluk, F., (2010). Davranışsal Muhasebe Çerçevesinde Etik Konusunun Değerlendirilmesi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Antalya.
Arnold,V., Sutton, S. G., (2004). "Behavioral accounting research: foundations and frontiers", Management Revue, Vol. 15, No. 1, 152-154.
Becker, S.W., (1967). "Discussion of the effect of frequency of feedback on attitudes and performance", Journal of Accounting Research, Vol. 5, Emprical Research in Accounting: Selected Studies, 225-228.
Birnberg, J.G., (2011). "A proposed framework for behavioral accounting research", Behavioral Research in Accounting, Vol. 23, No. 1, 1-43.
Birnberg, J.G., Ganguly, A.R., (2012). "Is neuroaccounting waiting in the wings? an essay", Accounting, Organizations and Society, 37, 1-13.
Birnberg, J.G., Shields, J.F., (1989). "Three decades of behavioral accounting research", Behavioral Research in Accounting, Vol. 1, 23-74.
Braeutigam, S., (2005). "Neuroeconomics - from neural systems to economic behaviour", Brain Research Bulletin, Vol. 67, No. 5, 355-360.
Can, Y., (2012). "İktisatta psikolojik insan faktörü: davranışsal iktisat", Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, Cilt. 4, Sayı. 2, 91-98.
Caplan, E.H., (1989). "Behavioral accounting: a personal view", Behavioral Research in Accounting, Vol. 1, No. 1, 109-123.
Castellano, J.F., Roehm, H.A., (1977). "Research in behavioral accounting courses: an approach", The Accounting Review, Vol. 52, No. 1, 211-215.
Cook, D.M., (1967). "The effect of frequency of feedback on attitudes and performance", Journal of Accounting Research, Vol. 5, Emprical Research in Accounting: Selected Studies, 213-224.
Dyckman, T.R., (1998). "The ascendancy of the behavioral paradigm in accounting: the last 20 years", Behavioral Research in Accounting, Vol. 10, Supplement, 1-10.
Eisenhardt, K.M., (1989). "Agency teory: an assessment and review", Academy of Management Review, Vol.14, No.1, 57-74.
Erdem, A.R., (1998). "Süreç kuramlarının eğitim yönetimine katkıları", Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı.4, 51-57.
Erserim, A., (2012). "The impacts of organizational culture, firm's characteristics and external environment of firms on management accounting practices: an emprical research on industrial firms in Turkey", Procedia - Social and Behavioral Sciences, 62, 372-376.
Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve, Kamu Gözetimi Kurumu, https://www.kgk.gov.tr/contents/files/TFRS_2013/F_R_I_K_C%281%29.pdf.
Fogarty, T.J., (1995). "Questioning the assumed homogeneity of the behavioral environment of accounting firms: some exploratory emprical evidence", British Accounting Review, 27, 45-59.
Glimcher, P.W., Camerer, C.F., Fehr, E., Poldrack, R.A., (2009). Neuroeconomics: Decision
Hofstedt, T.R., Kinard, J.C., (1970). "A strategy for behavioral accounting research", The Accounting Review, Vol. 45, No. 1, 38-54.
Ijiri, Y., (1967). The Foundations of Accounting Measurement, Prentice Hall International Series in Management, New Jersey.
Jensen, R.E., (1967). "Discussion of the effect of frequency of feedback on attitudes and performance", Journal of Accounting Research, Vol. 5, Emprical Research in Accounting: Selected Studies, 229-234.
Jensen, M.C., Meckling, W.H., (1976). "The theory of the firm: managerial behavior, agency costs and ownership structure", Journal of Financial Economics, Vol.3, No.4, 305-360.
Onaran, O., (1981). Çalışma Yaşamında Güdülenme Kuramları, Sevinç Matbaası, Ankara.
Porter, L.W., Lawler, E.E., (1968). Managerial Attitudes and Performance, Homewood.
Simon, H.A., (1955). "A behavioral model of rational choice", The Quarterly Journal of Economics, Vol. 69, No. 1, 99-118.
Söylemez, C., (2007). İşletmelerde Temsil Maliyetlerinin Test Edilmesi: Türk İmalat Sektörü Üzerine Ampirik Bir Uygulama, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Sterling, R.R., (1967). "A statement of basic accounting theory: a review article", Journal of Accounting Research, Vol. 5, No. 1, 95-112.
TMS 16 - Türkiye Muhasebe Standartları 16, Maddi Duran Varlıklar Standardı, Kamu Gözetimi Kurumu, http://kgk.gov.tr/contents/files/TMS16.pdf.
Usul, H., (2007). Davranışsal Muhasebe, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
Wittke, K., (2013). Behavioral Aspects in Accounting and Their Impact on the Auditing Process, International Business Management Thesis, Berlin School of Economics and Law.
Zak, P.J., (2004). "Neuroeconomics", Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 359, 1451, 1737-1748.