Çalışanların Olumsuz Değerlendirilme Korkusunun Örgütsel Sessizlik Üzerine Etkisi

Çalışanlar, örgüt ile ilgili sorun veya fırsat içeren durumlarda, kendilerini gelebilecek zarar ve tehlikelerden korumak, dışlanmak ve değersizleşmekten kaçınmak için bilinçli olarak sessiz kalma davranışı sergileyebilmektedirler. Araştırmanın temel amacı, çalışanların olumsuz değerlendirilme korkusunun örgütsel sessizlik düzeyleri üzerine olan etkisinin incelenmesidir. Araştırmanın evreni, Kastamonu il merkezinde bulunan bir kamu kurumunda görev yapan 120 çalışandan oluşmaktadır. Araştırmada, olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği ve örgütsel sessizlik ölçeği kullanılmıştır. Araştırma ölçeklerinin iç tutarlılık analizi Cronbach Alfa ile incelenmiş ve %70’in üzerinde tespit edilmiştir. Ayrıca ölçekler doğrulayıcı faktör analizi sonucu iyi uyum değerleri göstermiştir. Değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları değerlendirildiğinde; olumsuz değerlendirilme korkusunun örgütsel sessizlik ve boyutları (kabullenici, korunma) ile güçlü, anlamlı ve pozitif bir ilişkisinin olduğu görülmektedir. Ancak koruma amaçlı sessizlik ile herhangi bir ilişkiye rastlanmamıştır.

Effect of Fear of Negative Evaluation of Employees on Organizational Silence

Employees, when encountered to a problem or an opportunity, may consciously exhibit silence behavior in order to protect themselves from harm and danger that may arise and to avoid from being excluded and being worthless. The main purpose of the research is to examine the effect of employees’ fear of negative evaluation on their organizational silence levels. The population of the research consists of 120 employees working in a public institution located in Kastamonu province city center. “Fear of Negative Evaluation Scale” and “Organizational Silence Scale” were used in the research. The internal consistency analyses of the scales were examined with Cronbach Alpha and found over 70%. Additionally, confirmatory factor analysis results of the scales showed good fit values. Correlation and regression analyses were conducted for understanding the relationships between variables. When the findings of the research are evaluated; there appears to be a strong, significant and positive relationship between the fear of negative evaluation and organizational silence and its subdimensions (acquiescent silence and defensive silence). However, no relation is observed between the prosocial silence.

PDF

___

Acaray, A., Çekmecelioğlu, H. ve Akturan, A. (2015). Örgüt kültürü ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 32, 139-157.
Aeen, N. M., Zarei, R. ve Matin, Z. H. (2014). Do the organizational rumors emphasize the influence of organizational silence over organizational commitment? Journal of Social Issues & Humanities, 2(1), 88-93.
Akgündüz, Y. (2014). Otel çalışanlarının örgütsel sessizliği tercih etmelerinde örgütsel güvenlerinin etkisi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 184-199.
Akın, U ve Ulusoy, T. (2016). The relationship between organizational silence and burnout among academicians: A research on universities on Turkey. International Journal of Higher Education, 5(2), 46-58.
Aktaş, H. ve Şimşek, E. (2014). Örgütsel sessizlik ile algılanan bireysel performans, örgüt kültürü ve demografik değişkenler arasındaki etkileşim. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 28, 24-52.
Aktaş, H. ve Şimşek, E. (2015). Bireylerin örgütsel sessizlik tutumlarında iş doyumu ve duygusal tükenmişlik algılarının rolü. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(2), 205-230.
Alparslan, A. M. ve Kayalar, M. (2012). Örgütsel sessizlik: Sessizlik davranışları ve örgütsel ve bireysel etkileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), 136-147.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. İstanbul: Sakarya Kitabevi.
Amico, K. R., Bruch, M. A., Haese, R. F. ve Sturmer, P. J. (2003). Trait shyness, actualought self-discrepancy and discomfort in social interaction. Personality and Individual Differences, 36(7), 1597-1610.
Ayan, A. ve Ünsar, S. A. (2015). Olumsuz değerlendirilmekten korkma düzeylerinin belirlenmesi: Bir devlet üniversitesi öğrencileri üzerine araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(5), 263-277.
Aydın, S. (2008). An investigation on the language anxiety and fear of negative evaluation among Turkish EFL learners. Asian EFL Journal, 421-444.
Bayın, G., Yeşilaydın, G. ve Esatoğlu, A. E. (2015). Hemşirelerde örgütsel sessizlik nedenlerinin belirlenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(1), 248-266.
Beidel, D. C., Morris, T. L. ve Turner, M. W. (2004). Social phobia. In march. John (Ed.). Anxiety disorder in children and adolescents, 2nd Edition, (141-164). New York: Guilford Publications.
Begley, M. C. ve White, P. (2003). Irish nursing students’ changing self-esteem and fear of negative evaluation during their preregistration programme. Journal of Advanced Nursing, 42(4), 390-401.
Bowen, F. ve Blackmon, K. (2003). Spirals of Silence: The Dynamic Effects of Diversity on Organizational Voice. Journal of Management Studies. 40(6), 1393- 1417.
Carleton, R. N., Collimore, K. C. ve Asmundson, G. J. G. (2007). Social anxiety and fear of negative evaluation: Construct validity of the BFNE-II. Journal of Anxiety Disorders, 21, 131-141.
Chu, C., Buchman-Schmitt, J. M., Moberg, F. B. ve Joiner, T. E. (2016). Thwarted belongingness mediates the relationship between fear of negative evaluation and suicidal ideation. Cog. Ther. Res. 40, 31-37.
Collins, A. K., Westra, A. H., Dozois, J. A. D. ve Stewart, H. S. (2005). The validity of the brief version of the Fear of Negative Evaluation Scale. Anxiety Disorders, 19, 345-359.
Çakıcı, A. (2008). Örgütlerde sessiz kalınan konular, sessizliğin nedenleri ve algılanan sonuçları üzerine bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 117-134.
Çakıcı, A. (2010). Örgütlerde iş gören sessizliği, neden sessiz kalmayı tercih ediyoruz? Ankara: Detay Yayıncılık.
Çakınberk, A. K., Dede, N. P. ve Yılmaz, G. (2014). Relationship between organizational trust and organizational silence: An example of public university. Journal of Economics Finance and Accounting, 1(2), 91-105.
Çam, S., Sevimli, D. ve Yerlikaya, E. E. (2010). Olumsuz değerlendirilmekten korkma ölçeği’ne (ODKÖ) ilişkin bir geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (1), 132-140.
Çavuş, F. M., Develi, A. ve Sarıoğlu, S. G. (2015). Mobbing ve örgütsel sessizlik: Enerji sektörü çalışanları üzerine bir araştırma. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(1), 10-20.
Çavuşoğlu, S. ve Köse, S. (2016). Örgüt kültürünün örgütsel sessizlik davranışına etkisi Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 115-146.
Çelik, B. Ç. ve Odacı, H. (2015). Akademik erteleme davranışının bazı kişisel ve psikolojik değişkenlere göre açıklanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 31-47.
Çetin, B., Doğan, T. ve Sapmaz, F. (2010). Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 35(156), 205-216.
Çetin, B. İlhan, M. ve Yılmaz, F. (2014). Olumsuz değerlendirilme korkusu ve akademik risk alma arasındaki ilişkinin kanonik korelasyonla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 135-158.
Çınar, O., Karcıoğlu, F. ve Alioğulları, Z. D. (2013). The relationship between organizational silence and organizational citizenship behavior: A survey study in the province of Erzurum, Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 99, 314-321.
Dimitris, B. ve Vokala, M. (2007). Organizational silence: A new challenge for human resource management. Athense university of Economics and Business,1-19.
Doğan, T. ve Totan, T. (2010). Olumlu değerlendirilme korkusu ölçeği Türkçe formu’nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 22, 1-20.
Doğan, T., Sapmaz, F. ve Totan, T. (2011). Beden imgesi baş etme stratejileri ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 12, 121-129.
Donaghey, J., Cullinane, N., Dundon, T. ve Wilkinson, A. (2011). Reconceptualising Employee Silence. Problems and Prognis. Work, Employment and Society, 25(1), 51-67.
Duke, D., Krishnan, M., Faith, M. ve Storch, A. E. (2006). The psychometric properties of the brief fear of negative evaluation. Anxiety Disorders, 20, 807-817.
Durmuş, E. (2008). Yaratıcı drama ile bütünleştirilmiş grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin utangaçlık düzeylerine etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), 93-114.
Dyne, L. V., Ang S. ve Botero I. C. (2003). Conceptualizing employee silence and employee voice as multidimensional constructs. Journal of Management Studies, 40(6), 1359-1392.
Elçi, M. Erdilek K., Alpkan L. ve Şener I. (2014). The mediating role of mobbing on the relationship between organisational silence and turnover intention. Procedia- Social and Behavioural Sciences 150, 455-464
Erdoğan, Ö. ve Uçukoğlu, H. (2011). İlköğretim okulu öğrencilerinin anne-baba tutumu algıları ile atılganlık ve olumsuz değerlendirilmekten korkma düzeyleri arasındaki ilişkiler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 51-72.
Erigüç, G., Özer, S., Sonğur, C. ve Turaç, S. İ. (2014). Bir devlet hastanesinde hemşirelerde örgütsel sessizlik üzerine bir araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 61-84.
Erkan, Z. (2002). Sosyal kaygı düzeyleri yüksek ve düşük ergenlerin ana baba tutumlarına ilişkin nitel bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(10), 120-133.
Erol, G. ve Köroğlu, A. (2013). Liderlik tarzları ve örgütsel sessizlik ilişkisi: Otel işletmelerinde bir araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 10(3), 45-64.
Fard, P. G. ve Karimi, F. (2015). The relationship between organizational trust and organizational slience with job satisfaction and organizational commitment of the employees of university. International Education Studies, 8(11), 219-227.
Gül, H. ve Özcan, N. (2011). Mobbing ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişkiler: karaman il özel idaresinde görgül bir çalışma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 107- 134.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hamarta, E. (2009). Ergenlerin sosyal kaygılarının kişilerarası problem çözme ve mükemmeliyetçilik açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 8(3), 729-740.
Hazel, M., Keaten, J. ve Kelly, L. (2014). The relationship between personality temperament, communication reticence, and fear of negative evaluation. Communication Research Reports, 31(4), 339-347.
Karacaoglu, K. ve Cingöz, A. (2009). İşgören sessizliğinin kaynağı olarak liderlik davranışı ve örgütsel adalet algısı. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
Karacaoğlu, K. ve Küçükköylü, C. (2015). İşgören sessizliğinin örgütsel sinizme etkisi: Kamu çalışanları üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 15(3), 401-408.
Karaşar, B. ve Öğülmüş, S. (2016). Sosyal onay ihtiyacı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik analizi. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 84-104.
Kılıçlar, A. ve Harbalıoğlu, M. (2014). Örgütsel sessizlik ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: Antalya’daki beş yıldızlı otel işletmeleri üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 328-346.
Korkmaz, O. ve Aydemir, S. (2015). Örgütsel sessizlik ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(2), 140-165.
Leary, M. L. (1983). Social anxiousness: The construct and its measurement. Journal of Personality Assessment, 47(1), 66-75.
Mesagno, C., Harvey, T. J. ve Janelle, M. C. (2012). Choking under pressure: The role of fear of negative evaluation. Psychology of Sport and Exercise, 13, 60-68.
Milliken, F. J. ve Morrison, E. W. (2003). Shades of silence: Emerging themes and future directions for research on silence in organizations. Journal of Management Studies, 40(6), 1564-1568.
Milliken, F. J., Morrison, E. W. ve Hewlin, P. F. (2003). An exploratory study of employee silence: issues that employees don’t communicate upward and why. Journal of Management Studies, 40(6), 1453-1476.
Morrison, E. W. ve Milliken, F. J. (2000) Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world, The Academy of Management Review, 25(4), 706-725.
Nakane, I. (2006). Silence and politeness in intercultural communication in university seminars. Journal of Pragmatics, 38(11), 1811-1835.
Nikmaram, S., Yamchi, G. H., Shojaii, S., Zahrani, A. M. ve Alvani, M. S. (2012). Study on relationship between organizational silence and commitment in Iran. World Applied Sciences Journal, 17(10), 1271-1277.
Ömür, Y. E., Aydın, R. ve Argon, T. (2014). Öğretmen adaylarının olumsuz değerlendirilme korkuları ile akademik sahtekârlık eğilimleri arasındaki ilişki. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 5(9), 131-149.
Özgüngör, S. (2006). Öz bilinç, olumsuz değerlendirilme korkusu, performans odaklı sınıf algısı ve not yönelimi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 1-8.
Özyer, K. (2017). Örgütsel sessizlik. (Ed. S. Polatçı ve K. Özyer) içinde 21. Yüzyılda Örgütsel Davranış. İstanbul: Beta Yayınevi.
Panahi, B., Veiseh, S., Divkhar, S. ve Kamari, F. (2012). An empirical analysis on influencing factors on organizational silence and its relationship with employee’s organizational commitment. Management Science Letters, 2(3), 735-744.
Pinder, C. C. ve Harlos, H. P. (2001). Employee silence: Quiescense and acquiescence as responsesto perceived injustice. Research in Personnel and Human Resource Management, 20, 331-69.
Puklek, M. ve Vidmar, G. (2000). Social anxiety in slovene adolescents: Psychometric properties of a new measure, age differences and relations with self-consciousness and perceived incompetence. European Review of Applied Psychology, 50,249- 258.
Quinn, R. ve Spreitzer, G. (1997). The road to empowerment: Seven questions every leader should answer. Organizational Dynamics, 26(2), 37-50.
Rapee, R. M. ve Heimberg, R. G. (1997). A cognitive - behavioral model of anxiety in social phobia. Behavioral Research and Therapy, 35(8), 741-756.
Ridgers, D. N., Fazey, M. A. D. ve Fairclough, J. S. (2007). Perceptions of athletic competence and fear of negative evaluation during physical education. British Journal of Educational Psychology, 77, 339-349.
Scott, R. L. (1993). Dialectical tensions of speaking and silence. The Quarterly Jorunal of Speech, 79, 1-18.
Seçer, İ., Halmatov, S. ve Gençdoğan, B. (2013). Duygusal tepkisellik ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlilik çalışması. Sakarya University Journal of Education, 3(1), 77-89.
Sevimli, D. (2009). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu özel yetenek sınavına katılan adayların olumsuz değerlendirilme korkusunun araştırılması. Türkiye Klinikleri J Sports Sci, 1(2), 88-94.
Şehitoğlu, Y. (2010). Örgütsel sessizlik örgütsel vatandaşlık davranışı ve algılanan çalışan performansı ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze.
Şimşek, E. ve Aktaş, H. (2014). Örgütsel sessizlik ile kişilik ve yaşam doyumu etkileşimi: Kamu sektöründe bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 121-136.
Taşkıran, E. (2010). Liderlik tarzının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinde örgütsel adaletin rolü ve bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Teachman, A. B. ve Allen, P. J. (2007). Development of social anxiety: Social interaction predictors of implicit and explicit fear of negative evaluation. J Abnorm Child Psychol, 35, 63-78.
Türkçapar, M. H. (1999). Sosyal fobinin psikolojik kuramı. Klinik Psikiyatri, 2, 247- 253.
Ünal, E., Arık, S. ve Uzun, B. (2016). Sınıf ve sosyal bilgiler eğitiminde öğrenim gören öğretmen adaylarının olumsuz değerlendirilme korkuları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(22), 289-307.
Vakola, M. ve Bouradas, D. (2005). Antecedents and consequences of organizational silence: An empirical investigation. Employee Relations, 27(5), 441-458.
Watson, D. ve Friend, R. (1969). Measurement of social-evaluative anxiety. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 33, 448-457.
Weeks, J. W., Heimberg, R. G., Fresco, D. M., Hart, T. A., Turk, C. L., Schneier, F. R. ve Liebowitz, M. R. (2005). Empirical validation and psychometric evaluation of the brief fear of negative evaluation scale in patients with social anxiety disorder. Psychological Assessment, 17(2), 179-190.
Weeks J. W., Heimberg, R. G. ve Rodebaugh, T. L. (2008). The fear of positive evaluation scale: Assessing a proposed cognitive component of social anxiety disorder. Journal of Anxiety Disorders, 22, 44-55.
Williams, K. C., Falum, E. ve Martinsen, E. W. (2015). Fear of negative evoluation, avoidance and mental distress among hearing-impaired employees. Rehabilitatin Psychology, 60(1), 51-58.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
Zehir, C. ve Erdoğan, E. (2011). The association between organizational silence and ethicalleadership through employee performance. Procedia Social and Behavioral Sciences, 24,1389-1404.
Zorbaz, O. ve Dost, T. M. (2014). Lise öğrencilerinin problemli internet kullanımının cinsiyet, sosyal kaygı ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 298-310.