Göksenin YAŞAR, Burak TERİM, Cevdet A. KAYALI

Borsa İstanbul’ da 2013-2018 Yılları Arasında İlk Kez Halka Arz Edilen Payların Kısa Dönem Fiyat Performanslarının İncelenmesi

Amaç – Bu çalışmanın amacı Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından 2013 yılında yapılan düzenleme sonrası, sermayenin tabana yayılmasını ve anonim ortaklıkların önemli bir finansman olanağına kavuşmasını sağlayan halka arzlarda, halka arz edilen şirket hisse senetleri için düşük fiyatlama olgusunun varlığının incelenmesidir. Yöntem – Bu çalışmada halka arz edilen hisse senetlerinin ele alınan periyotlardaki dönem sonu ve dönem başı fiyatları incelenerek performans analizi yapılmış ve literatürdeki diğer çalışmalarla karşılaştırılmıştır. Hisse senetlerinin fiyat performansları, piyasayı etkileyen makro faktörlerden arındırılarak hesaplanmaya çalışılmıştır. Fiyat performansları ölçülürken ham getiriler ve düzeltilmiş artık getirileri de göz önünde bulundurularak BIST 100 endeksi verilerinden yararlanılmıştır. Bulgular – Sermaye piyasası kurulu tarafından 2013 yılında yapılan halka arz düzenlemesi sonrasında, 2013-2018 yılları arasında Borsa İstanbul A.Ş. (BİST)’ de ilk defa halka arz olunan 50 şirketin hisse senetlerinin ilk işlem günündeki fiyat performansları ve ilk 30 günlük fiyat performansları yıllara, işlem gördükleri pazara ve BIST 100 endeksine göre incelenmiştir. Elde edilen bulguların diğer gelişmiş, gelişmekte olan piyasalarda ve geçmiş yıllar veri setleri ile yapılmış diğer çalışmalardan farklılık gösterdiği gözlenmiştir. Tartışma – Bir şirketin hisse senetlerini birincil piyasada halka arz ederken belirleyeceği hisse senedi fiyatı, ekonominin içinde bulunduğu duruma, sektördeki durumuna ve yatırımcıların o dönemdeki sermaye piyasalarına olan ilgisine bağlıdır. Bu bağlamda hisse senetleri halka arz edilen 2013-2018 yılları arasındaki şirketlerin, şirketin sektördeki büyüklüğü, sermaye piyasası içindeki konumu ve endeksteki ağırlığı, arz fiyatını ve ilk 30 günlük fiyat performansını etkilemekte olup, bu etkiler araştırılabilir.

Research of Short-Run Price Performance of Initial Public Offering Shares between 2013-2018 in Borsa Istanbul

Purpose – The objective of this study is to examine the notion of underpricing for stocks offered in initial public offerings in order to enlarge the equity base and provide an important financing opportunity for joint stock corporations, after the regulations made by the Capital Markets Board of Turkey (SPK) in 2013. Design/methodology/approach – In this study, the end-of-period and beginning prices of the stocks offered in initial public offerings were analysed to demonstrade performance analysis and compared with other studies in the literature. The calculation of the price performances of stocks does not consider macro factors affecting the market. While measuring the price performances, BIST 100 index data were used by taking initial raw returns and initial abnormal returns into consideration. Findings – After the initial public offering regulations made by the Capital Markets Board of Turkey in 2013, the price performances of the stocks of the first 50 companies that were offered to the public in Borsa İstanbul A.Ş. (BIST) in 2013-2018 are examined based on the price performances in their first day, in the first 30 days according to years, the market in which they are traded in and the BIST 100 index. It has been observed that the obtained findings differ from other studies conducted in other developed, emerging markets and the previous years’ dataset. Discussion – The stock price that a company determines when offering its shares to the public in primary markets, depends on the state of the economy, the company’s position in the sector and the interest of the investors in the capital markets of that period. In this context, the size of the company in the sector, its position in the capital market and its weight in the index affect the offering price and the price performance of the first 30 days,and these effects can be investigated.

PDF

___

Altan, M. ve HOTAMIŞ, T.N. (2008). Türkiye’de Halka İlk Arzı Yapılan Hisse Senetlerinin Kısa Dönem Fiyat Performans Analizi (2000-2006), KMU İİBF Dergisi, 2008(1), 150-185.
Aydoğan K. ve Yıldırım J. (1992). İlk Defa Halka arz Edilen Hisselerin Fiyat Performansı, DPT, 3. İzmir İktisat Kongresi Tebliğleri, 4-7 Haziran 1992, İzmir,
Akkaşoğlu, V., (1992), Pricing of Initial Public Offerings, Master Tezi, Ankara, Bilkent Üniversitesi. Aktaş, R., Karan M. B. ve Aydoğan K., (2003), Forecasting short run performance of initial public offerings in the İstanbul stock Exchange, Journal of Enterpreneurial Finance and Business Ventures, 8(1), 69-85.
Bayram, V.,(1995), Türkiye’de İlk Halka Arzların Kısa ve Uzun Dönem Performansı, Doktora Tezi, İstanbul, T.C. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bildik, R., ve Yılmaz M.K., (2008), The Market Performance of Initial Public Offerings in the İstanbul Stock Exchange, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasala Dergisi, 2, 49-77.
Çelik A., E., Sağlam G.Y., (2011), İMKB’ de Düşük Fiyatlama ve Aracılık Türü, Arz Yılı, Aracı Kurum Etkileri Üzerine Bir Araştırma, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(2), 289-303.
Daştan D., (2008), Halka arzlarda Fiyatlandırma : 2004-2007 İMKB Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Durukan, M. B. (2002), The Relationship between IPO Returns and Factors Influencing IPO Performance: Case of the Istanbul Stock Exchange, Managerial Finance, 28, 18-38.,
Eraydın K., (2008), The Underpricing and Long Run Performance of Initial Public Offerings – Evidence from Turkey, Master Tezi, Lund-Scania, Lund University School of Economics and Management.
Erdem H., (1993), A Study on Price behaviour of Initial Public Offerings, Master Tezi, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi.
Erpek, Seda (2006), 2005 Yılında İMKB’de İlk Kez Halka Arz Edilen Hisse Senetlerinin Kısa Dönem Fiyat Performansları, SPK Yeterlik Etüdü, Ankara, Sermaye Piyasası Kurulu Denetleme Dairesi.
Güner N., Önder Z. ve Danışoğlu S., Underwriter Reputation and Short-Run IPO Returns: Evidence from an Emerging Market, Economic Research Center, METU International Conference on Economics 1999 Meeting, September 1999, Ankara,
Kırkulak, B. (2010). Uzun Dönemli Al ve Tut Getirileri: İMKB’de Halka Açık Şirketlerde Bir Uygulama, Ege Akademik Bakış Dergisi, 10, 465-486.
Kıymaz, H. (1996). Halka İlk Arz Edilen Hisse Senetlerinin Performansları: İmalat Sektörü 1990-1995 Uygulaması, İşletme ve Finans Dergisi, 3, 121-143.
Kıymaz, H. (1997). İMKB’de Halka Arz Edilen Hisse Senetlerinin Uzun Dönem Performansları ve Bunları Etkileyen Faktörler: İmalat Sektörü 1990-1995 Uygulaması, İMKB Dergisi, 3, 47-73.
Kıymaz, H. (2000). The Initial and Aftermarket Performance of IPO’s in an Emerging Market: Evidence from Istanbul Stock Exchange, Journal of Multinational Financial Management, 10, 213- 227.
Küçükkocaoğlu, G. (2008). Underpricing in Turkey: A Comparison of the IPO Methods, International Research Journal of Finance and Economics, 13, 162-182.
Loughran, T., Ritter, J.R. and Rydqvıst K. (1994). Initial Public Offerings: International Insights, Pacific-Basin Finance Journal, 2, 165-199, updated July 24, 2020.
Otlu, F. ve Ölmez S. (2011). Halka İlk Kez Arz Edilen Hisse Senetlerinin Kısa Dönem Fiyat Performansları ile Fiyat Performansını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi, İMKB’de Bir Uygulama, Akademik Yaklaşım Dergisi, 2, 14-44.
Özden O.E. (2005). The Initial and Long-run Price Performance of Initial Public Offerings: The Turkish Experience 1990-1997, Journal of Social Science Research, Fall 2005, University of Texas.
Özer M. (2014). 2011-2013 Döneminde Gerçekleştirilen Halka Arzların İşlem Görüşen Pazarlar İtibariyle Fiyat Analizi, Düşük Fiyatlamanın Nedenleri ve Uzun Dönem Performansı Etkileyen Unsurlar, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, SPK Yeterlik Etüdü, Ankara, Sermaye Piyasası Kurulu Ortaklıklar Finansmanı Dairesi.
ÖZER B. (1999). Price Performance Of Initial Public Offerings In Turkey, Ankara, Sermaye Piyasası Kurumu Yayını, 128.
Sevim, Ş. ve Akkoç, S. (2006). İlk Halka Arzların Uzun Vadeli Performansları ve Ucuz Fiyat Olgusu: İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Sektörel Karşılaştırmalı Bir Uygulama, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 107-123
SPK, (2016). Halka Arz-SPK Yatırımcıları Bilgilendirme Kitapçıkları, SPK, Ankara.
SPK, (2018). Sermaye Piyasası Kurulu, Halka Açılma Sözlüğü, http://www.spk.gov.tr/Sayfa/Index/16/1 (Erişim Tarihi: 10 Kasım 2020)
Teker, S. ve Ekit, Ö. (2003). The Performance of IPO’s in İstanbul Stock Exchange in Year 2000, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4(1), 117-128.
Tükel, A. (2010). Asimetrik Enformasyon Işığında Halka Arzların Uzun Dönemli Performanslarının Değerlendirilmesi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 12, 102-121
Ünlü, U. ve Ersoy E. (2008). İlk Halka Arzlarda Düşük Fiyatlama ve Kısa Dönem Performansın Belirleyicileri: 1995-2008 İMKB Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 243- 258.
Ünlü U, Yıldız B., ve Yalama A. (2009). İlk Halka Arzlarda Uzun Dönem Getirilerinin Tahmini: Yapay Sinir Ağları ile İMKB için Ampirik bir Çalışma, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 10, 29-47
Yalçıner K. (2006). Düşük Fiyatlama Olgusu ile Halka Arz şekilleri ve Halka Arz Fiyatı Arasındaki İlişkinin Analizi: 1997-2004 Dönemine Ait Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 145-158.
Yazaroğlu B. (2015). 2010-2014 Yılları Arasında Halka Arz Edilen Hisselerin Kısa Dönem Performansları, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, T.O.B.B. Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsüİşletme Ana Bilim Dalı.
http://www.finnet.gen.tr
http://www.borsaistanbul.com/veriler