Turgut Cansever Düşüncesinde Zihniyet - Şehir İlişkisi

Disiplinler arası bir alana gönderme yapan ve nihai tanımı olmayan şehrin, değişik açılardan üzerinde durulmuştur. Onu bir prototip olarak okuyan ilk isim Max Weber’dir. Şehir ayrıca din, diyalektik, iktisat, coğrafya ve doğal süreç merkezli olarak da ele alınmıştır. Ancak zihniyet-şehir ilişkisi bağlamında fazla çalışma yapıldığı söylenemez. Bu makale şehre zihniyet değişimi açısından yaklaşmaktadır ve kapsam açısından Turgut Cansever’in görüşleriyle sınırlıdır. Turgut Cansever’in çalışma alanı Osmanlı şehirleri olduğu için zihniyet değişiminin şehre etkisi bu çerçevede takip edilmeye çalışılacaktır. Osmanlı şehirciliğinin aşamaları çalışmanın sınırlılıklarını aştığından dolayı konu, şehir prototipi bağlamında irdelenecektir. Sonuç bölümü Osmanlı şehirlerinden günümüz şehirlerine kadar gelen serüvenin genel görüntüsünü sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Zihniyet, Şehir, Turgut Cansever, Osmanlı Şehri, Prototip

Mentality - City Relationship in Turgut Cansever’s Thought

The city, which refers to an interdisciplinary area and has no conclusive definition, had been under focus of various point of views. Max Weber was the first to treat it as a prototype. The city is also centered around religion, dialectics, economics, geography and natural process. However, it can not be said that much work has been done in the context of mentality-city relation. This article approaches city in concept of mentality change and is limited to Turgut Cansever's point of view. The study area of Turgut Cansever is the Ottoman cities. Because of the stages of Ottoman urbanism are beyond the limitations, the subject will be examined in the context of the prototype. The conclusion section presents the general view of the adventure from the Ottoman cities up to the present day cities.

Keywords:

Mentality, City, Turgut Cansever, Ottoman City, Prototype,

PDF

___

Abbot, A. (1997). “Of Time and Space: Contemporary Relevance of The Chicago School”, Social Forces, Vol.75, No. 4.
Açıkgöz, Ö. (2011). “Şehir, Şehir Toplumu ve Şehir Sosyolojisi”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, sy. 35.
Algül, H. & Azamat, N. (2014). “Emirsultan”, DİA, İstanbul: İSAM Yayınları, c.11, s.147.
Armağan, M. (2006). Osmanlı’yı Kuran Şehir: Bursa’ya Şehrengiz, İstanbul: Timaş Yayınları.
B. Darkot ve diğerleri. (1985). “Bursa”, İA, İstanbul: MEB Yayınları, c.2, s.806-819.
Bal, H. (2015). Kent Sosyolojisi, Bursa: Sentez Yayınları.
Barkan, Ö. L. (1942). “Kolonizatör Türk Dervişleri”, Vakıflar Dergisi, Ankara, sy. 2.
Can, Y. (1995). İslam Şehirlerinin Fiziki Yapısı, Ankara: TDV Yayınları.
Cansever, T. (2010a). Osmanlı Şehri, İstanbul: Timaş Yayınları.-----------------(1997). İslam’da Şehir ve Mimari, İstanbul: İz Yayınları.-----------------(2008). İstanbul’u anlamak, İstanbul: Timaş yayınları.----------------(2010b). Mimar Sinan, İstanbul: Klasik Yayınları. ----------------(2016). Kubbeyi Yere Koymamak, İstanbul: Timaş Yayınları.
Coulanges, F. (2009). La Cite Antique, NY: Cambridge University Press.
Çınar, A. (2013). Modernizm, Kent ve Toplum, Bursa: Emin Yayınları.
Davutoğlu, A. (2016). Medeniyetler ve Şehirler, İstanbul: Küre Yayınları.
Durhan, İ. (2002). “1838 Tarihli Osmanlı-İngiliz Ticaret Sözleşmesi ve Sonuçları”, AÜEHFD, c.6, s.1-2.
Duru, B. & Alkan, A. (2002). 20. Yüzyıl Kenti, İstanbul: İmge Yayınları.
Erkan, R. (2010). Kentleşme ve Sosyal Değişme, Ankara: Bilimadamı Yayınları.
Frank, A. G. (2010). Yeniden Doğu: Asya Çağında Küresel Ekonomi, Çev: Kamil Kurtul, Ankara: İmge Kitabevi.
Fukuyama, F. (1992). The End of History and The Last Man, NY: The Free Press.
Göçgün, Ö. (1987). Ziya Paşa, İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Harvey, D. (2003). Sosyal Adalet ve Şehir, Çev: Mehmet Moralı, İstanbul: Metis Yayınları.
Holton, R. J. (1999). Kentler, Kapitalizm ve Uygarlık, Çeviren: Ruşen Keleş, İstanbul: İmge Yayınları.
İbn Batuta. (2010). İbn Batuta Seyahatnamesi, Çev: A. Sait Aykut, İstanbul: Yapı-Kredi Yayınları.
İbn Haldun, (2013). Mukaddime, Çev: Süleyman Uludağ, İstanbul: Dergâh Yayınları.
İnalcık, H. & Arı, B. (2005). “Türk – İslam – Osmanlı Şehirciliği ve Halil İnalcık’ın Çalışmaları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, İstanbul, sy. 3.
Kandes, V. (2008). Kuruluşundan 19. Yüzyıla Kadar Bursa, Çev: İbrahim Kelağa Ahmet, Bursa: Gaye Yayınları.
Kara, M. (2001). Bursa’da Tarikatlar ve Tekkeler, İstanbul: Sır Yayınları.
Alver, K. (2013). Siteril Hayatlar, Ankara: Hece Yayınları.
Lâmii Çelebi. (2011). Bursa Şehrengizi, Sadeleştiren: Mustafa İsen & Hamit Bilen, Bursa: BBB Yayınları.
Lowry, H. W. (2004). Seyyahların Gözüyle Bursa, İstanbul: Eren Yayınları.
Mardin, Y. (1974). Namık Kemal’in Londra Yılları, İstanbul: Milliyet Yayınları.
Maydaer, S. (2009). Hisar: Osmanlı Klasik Döneminde Bursa’da Bir Semt, Bursa: Emin Yayınları.
Pirenne, H. (2014). Ortaçağ Kentleri, Çeviren: Şadan Karadeniz, İstanbul: İletişim Yayınları.
Yavuz, S. (2015). Zihniyet ve Din (Din Sosyolojisi El Kitabı İçinde), Ed. Niyazi Akyüz-İhsan Çapçıoğlu, Ankara: Grafiker Yayınları.
Şahin, Y. (2013). Kentleşme Politikası, Bursa: Ekin Yayınları.
Şemseddin, M. (1997). Bursa Dergâhları (Yadigar-ı Şemsi I-II), Hazırlayan: Mustafa kara & Kadir Atlansoy, İstanbul: Dergâh Yayınları.
Tanman, M. B. (2014). “Emir Hanı”, DİA, İstanbul: İSAM Yayınları, c.11, s.133.
Tanpınar, A. H. (2016). Beş Şehir, İstanbul: Dergâh Yayınları.
Tuna, K. (1987). Şehirlerin Ortaya Çıkışı ve Yaygınlaşması Üzerine Sosyolojik Bir Deneme, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
Ülgener, S. (2006). Zihniyet ve Din: İslam, Tasavvuf ve Çözülme Devri İktisat Ahlakı, İstanbul: Derin Yayınları.
Weber, M. (2012). Şehir: Modern Kentin Oluşumu, Çeviren: Musa Ceylan, İstanbul: Yarın Yayınları.
Yaşayanlar, İ. (2013). Osmanlı Dönemi Bursa Otelleri, Bursa: Özsan Matbaası.
Yavaş, D. (2014). “Orhan Gazi Külliyesi”, DİA, İstanbul: İSAM Yayınları, c.33, s.387.