Denetim Kalitesi ve Şeffaflık

Küreselleşme ve teknolojideki hızlı ilerlemeler, pek çok alanda yoğun rekabeti de beraberinde getirmiştir. Kısa veya uzun vadede, bazı şirketler yoğun rekabete ayak uyduramayarak yok olurken, bazıları çeşitli stratejilerle varlıklarını sürdürmeye devam ederler. Şirketler yaşamları boyunca dönemsel olarak faaliyet sonuçlarını finansal raporlarla tüm paydaşlarına sunarlar. Sunulan bilgilerin güvenilirliğini ve doğruluğunu makul derecede güvenceye almak konusunda ise bağımsız denetçilere görev düşmektedir. Ancak, 2000’li yıllarda yaşanan şirket skandalları denetime duyulan güveni sarmış ve denetimde şeffaflık ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı, bağımsız denetim şirketlerinin yayımladıkları şeffaflık raporlarının içerik analizi yöntemi ile incelenmesidir. Elde edilen veriler SPSS programında analiz edilmiş ve araştırma sonucunda 4 büyük denetim şirketinin Türkiye’deki denetim işlerinin yaklaşık %95’ini yürüttükleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Denetim, Denetim Kalitesi, Denetimde Şeffaflık, Şeffaflık Raporları, İçerik Analizi

Audit Quality and Transparency

Globalization and rapid developments in technology have brought about intense competition in many areas. In the short or long term, while some companies are unable to keep up with such a competition, the others continue to exist in the market following various strategies. So long as they are run, companies periodically present their operating results to all stakeholders through financial reports. Independent auditors bear the responsibility for ensuring the reliability and accuracy of the information provided. However, company scandals that erupted in the 2000s have undermined the confidence in auditing, and thus, the need for transparency has emerged. The purpose of this study is to examine the transparency reports published by independent audit firms by content analysis method. The obtained data has been analyzed with SPSS and accordingly, it is found that four big audit firms in Turkey carry out 95% of the audit work approximately.

Keywords:

Audit, Audit Quality, Transparency in Audit, Transparency Reports, Content Analysis,

PDF

___

Akgül, A. ve Çevik, O. (2003). İstatistiksel Analiz Teknikleri, SPSS’te İşletme Yönetimi Uygulamaları. 1. Basım, Ankara: Emek Ofset.Bağımsız Denetim Yönetmeliği. (2012). Resmi Gazete. Tarih: 26.12.2012, Sayı: 28509.
Cengiz, S. (2013). İşletmelerde Kurumsal Yönetim Kapsamında İç Denetimin Yeri ve Önemi: Borsa İstanbul’da Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 403-448.
Cohen, L., L. Manion ve K. Morrison. (2007). Research Methods in Education, 6. Baskı, Oxon: Routledge.
Cole, F.L. (1988). Content Analysis: Process and Application. Clinical Nurse Specialist, 2 (1), 53–57.
Cole, C. J. (2014). Audit partner accountability and audit transparency: Partner signature or disclosure requirement. Journal of Accounting and Finance, 14(2), 84-101.
DeAngelo, L. E. (1981). Auditor size and audit quality. Journal of Accounting and Economics, 3(3), 183-199.
Deumes, R., Schelleman, C., Vander Bauwhede, H. ve Vanstraelen, A. (2012). Audit firm governance: Do transparency reports reveal audit quality? Auditing: A Journal of Practice & Theory, 31(4), 193-214.
Erdoğan, S. ve Solak, B. (2016). Türkiye'de Şeffaflık Raporları ve Bağımsız Denetim Sektörüne Yönelik Ampirik Bir Çalışma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 175-196.
Gürol, B. ve Tüysüzoğlu, T. (2016). Türkiye’de Kamu Yararını İlgilendiren Kuruluşlar Nezdinde Bağımsız Denetim Yapan Denetim Kuruluşlarının Şeffaflık Raporları Üzerinde Bir İnceleme. Muhasebe ve Denetime Bakış, 15(47), 131-148.
Gürol, B. ve Tüysüzoğlu, T. (2017). Şeffaflık Raporlarına İlişkin İyi Uygulama Örnekleri ve Ülke Uygulamalarının Karşılaştırılması. World of Accounting Science, 19(1), 189-206.
Harwood, T. G. ve Garry, T. (2003). An overview of content analysis. The Marketing Review, 3(4), 479-498.
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. (2011). Resmî Gazete. 2/11/2011 Tarihli, 28103 Sayılı http://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/Mevzuat/KHK/660%20say%C4%B1l%C4%B1%20KHK.pdf. (Erişim Tarihi: 18.10.2018).
Organisation for Economic Co-Operation and Development. (2004). Kurumsal Yönetim İlkeleri. http://www.oecd.org/corporate/ca/corporategovernanceprinciples/31557724.pdf. (Erişim Tarihi: 20.10.2018).
Özarslan, D. (2016). Denetimde Şeffaflığın Sağlanmasında Bilgi Sistemleri Denetiminin Rolü. World of Accounting Science, 18 (Özel Sayı), 761-779.
Patton, M.Q. 2002. Qualitative Research and Evaluation Methods, 3. Baskı, Thousand Oaks, CA, Sage.
Public Company Accounting Oversight Board. (2017). Annual Report. https://pcaobus.org/About/Administration/Documents/Annual%20Reports/2017-PCAOB-Annual-Report.pdf. (Erişim Tarihi: 18.10.2018).
Sayar, A. ve Karataş, M. (2016). Şeffaflığın Sağlanmasında Ve Denetimin Kalitesinin Artırılmasında Kamu Gözetiminin Rolü: Avrupa Birliği Düzenlemeleri ve Üye Ülkelerin Uygulamaları. World of Accounting Science, 18 (Özel Sayı), 231-264.
Sermaye Piyasası Kanunu. (2011). Resmî Gazete. Tarih: 30/12/2012, Sayı: 28513.
Sermaye Piyasası Kurumu. (2011). Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ. Seri: IV, No: 56, Resmi Gazete. Tarih: 30.12.2011, Sayı: 28158. http://www.spk.gov.tr/Sayfa/Dosya/66,
Smith, J. L. (2012). Investors' perceptions of audit quality: Effects of regulatory change. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 31(1), 17-38.
Tanç, A. ve Gümrah, A. (2016). Şeffaflık Raporları Çerçevesinde Bağımsız Denetim Kuruluşlarının Sürekli Mesleki Eğitim Politikalarının Analizi. World of Accounting Science, 18 (Özel Sayı), 419-438.
The Institute of Internal Auditors. https://na.theiia.org/standards-guidance/mandatory guidance/Pages/Definition-of-Internal-Auditing.aspx (Erişim Tarihi: 22.10.2018).
The International Organization of Securities Commissions. (2015). Transparency of Firms that Audit Public Companies Final Report. FR24/2015, November. https://www.iosco.org/library/pubdocs/pdf/IOSCOPD511.pdf (Erişim Tarihi: 15.10.2018).
Tore, İ. ve Tanyeri, A. (2016). Şeffaflığa Etkileri Açısından 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda Bağımsız Denetim. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 8(2), 34-47.
Yükçü, S. ve Koçakoğlu, Ö. (2016). Halka Açık Şirketler Muhasebe Gözetim Kurulu (Public Company Accounting Oversight Board-Pcaob) Denetim Kalitesi Göstergeleri. Muhasebe Bilim Dünyası, 18 (Özel Sayı-1), 265-293.