HZ. PEYGAMBER’İN HADİSLERİNDE RENKLERİN DİLİ

ÖZYeryüzü ve gökyüzündeki bütün cisimlerin bir rengi vardır. Yüce Allah, bu cisimlerikusursuz bir renk uyumu içerisinde yaratmıştır. Şüphesiz bu renk uyumununana hedefi, insan ruhudur. Nitekim son zamanlarda yapılan bazı araştırmalarda,renklerin insanların düşüncelerini, hislerini, duygularını ve davranışlarınıetkilediği tespit edilmiştir.İnsanlık tarihi boyunca her kültürde renkler, farklı anlamlar taşımıştır. Hz.Peygamber’in söz ve uygulamalarında da renkler, çeşitli çağrışımlar ifade etmiştir.Bu çağrışımları yeterli bir şekilde ortaya koyabilmek için, renklerin O’nun (sav)tutum ve davranışlarını, günlük hayatını nasıl yönlendirdiğini tespit etmemizgerekmektedir. İşte bu çalışmada O’nun (sav) renklere ne tür anlamlar yüklediğiaraştırılmıştır. Ayrıca siyah, beyaz, yeşil, kırmızı, sarı ve mavi renklerin sembolikdeğerleri de incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Hadis, Hz. Peygamber, Siyah, Kırmızı, Yeşil.ABSTRACTLanguage of Colours in Ahadith of the Prophet MuhammadAll objects in the Earth and the sky have colours. Allah the Almighty has createdthese objects with a perfect colour harmony. In fact, the main target of this colourharmony is the human soul. As a matter of fact that, in some recent research hasbeen realized that colours have effects on people’s thougts, feels, senses and actions.Throughout the human history, colours in every culture have different meanings.Colours at Prophet’s words and practices have represented various connotations aswell. İn order to put forth adequately these connotations, we should study on howthe colours have effects on the Prophet’s attitudes, behaviors and daily life. İn thisarticle, we would study on meaning of the colours what the Prophet has given. Inaddition, we would examine the symbolic values of black, white, green, red, yellowand blue colours as well.Keywords: Hadith, The Prophet, Black, Red, Yellow.

Anahtar Kelimeler:

Hadis, Hz. Peygamber, Siyah, Kırmızı, Yeşil.

Language of Colours in Ahadith of the Prophet Muhammad

Language of Colours in Ahadith of the Prophet MuhammadAll objects in the Earth and the sky have colours. Allah the Almighty has created these objects with a perfect colour harmony. In fact, the main target of this colour harmony is the human soul. As a matter of fact that, in some recent research has been realized that colours have effects on people’s thougts, feels, senses and actions.Throughout the human history, colours in every culture have different meanings. Colours at Prophet’s words and practices have represented various connotations as well. İn order to put forth adequately these connotations, we should study on how the colours have effects on the Prophet’s attitudes, behaviors and daily life. İn this article, we would study on meaning of the colours what the Prophet has given. In addition, we would examine the symbolic values of black, white, green, red, yellow and blue colours as well.

Keywords:

Hadith, The Prophet, Black, Red, Yellow.,

PDF

___

Abdurrazzâk b. Hemmâm, Ebû Bekir es-San’ânî, el-Musannef. thk. Habîburrahman el-A’zamî, el-Mektebetu’l-İslâmî, Beyrut, 1403/1983. Aclûnî, İsmail b. Muhammed, Keşfu’l-Hafâ ve Müzîlu’l-İlbâs Ammaştehere Mine’lEhâdis ‘alâ Elsineti’n-Nâs, Tashih: Muhammed Abdulaziz el-Hâlidî. Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Lübnan, 1408/1988. Akkın, Cezmi, Eğrilmez, Sait ve Afrashi, Filiz, “Renklerin İnsan Davranış ve Fizyolojisine Etkileri”, Türk Oftalmoloji Gazetesi, Cilt:XXXIV, Sayı:4, İstanbul, 2004, ss.274– 2 Aliyyu’l-Kârî, Nureddin Ali b. Sultan Muhammed el-Herevî, el-Masnu’ fî Ma’rifeti’lHadisi’l-Mevdu’, thk. Abdulfettah Ebû Gudde, Dâru’l-Beşâiru’l-İslamiyye, Beyrut, 1414/1994. ……………… Mirkâtu’l-Mefâtîh Şerhu Mişkâti’l-Mesâbîh, thk. Cemal ‘Aytânî, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1422/2001. Azîmâbâdî, Ebu’t-Tayyib Muhammed Şemsu’l-Hakk, Avnu’l-Ma’bûd Şerhu Süneni Ebî Davud, thk. Ebû Abdullah en-Nu’mânî el-Eserî, Dâru İbn Hazm, Beyrut, 1426/2005. ‘Aynî, Bedruddin Ebî Muhammed Mahmud b. Ahmed, Umdetu’l-Karî Şerhu Sahihi’lBuharî, Dâru İhyai’t-Turasil-Arabî, Beyrut, ts. Bâcî, Ebu’l-Velîd Süleyman b. Halef el-Endülûsî, el-Müntekâ, thk. Muhammed Abdulkadir Ahmed Atâ, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1420/1999. Bayraklı, Bayraktar, Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’an Tefsiri, Bayraklı Yayınları, İstanbul, 2004. Buharî, Ebû Abdillah Muh. b. İsmail, el-Câmi’u’s-Sahîh, Çağrı Yayınları, İstanbul, 19 Darimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahman, Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1992. Deylemî, Ebû Şücâ’ Şîreveyh b. Şehridâr b. Şîreveyh el-Hemedânî, el-Firdevs bi Me’sûri’l-Hitâb, thk. es-Sa’id b. Besyunî Zağlul, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1986. Ebû Davud, Suleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî, Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul, 19 Elbânî, Muhammed Nâsiruddîn, Silsiletu’l-Ehâdîsi’d-Daîfe vel-Mevdû’a ve Eseruha’sSeyyi’ fi’l-Ümme, Riyad, Mektebetu’l-Meârif, 1421/2000. Fahrüddin er-Râzî, Mefâtihu’l-Gayb (et-Tefsiru’l-Kebir), Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1401/1981. Gündüzöz, Soner, “Kur’ân’da Renklerin Büyülü Gücü-Semiotik Bir İnceleme-”, EKEV Akademi Dergisi, Yıl:7, Sayı:16, Erzurum, 2003, ss.71–84. Hâkim en-Neysâbûrî, Ebû Abdullah Muhammed b. Muhammed, Mustedrak ale’s-Sahihayn. thk. Mustafa Abdulkadir ‘Atâ, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1411/1990. Hakîm et-Tirmizî, Ebû Abdullah Muhammed, Nevâdiru’l-Usûl fî Ma’rifeti Ehâdisi’rRasûl, thk. Abdurrahman Umeyra, Dâru’l-Cîl, Beyrut, 1992.
Hattâbî, Ebû Süleyman Muhammed, Meâlimu’s-Sünen, thk. Muhammed Râğıb etTabbâh, Matbaatu’l-İlmiyye, Halep, 1351/1932. İbn Dureyd, Ebû Bekir Muhammed b. el-Hasan, Cemheretu’l-Luğa, thk. Remzi Münir Ba’lebekkî, Dâru’l-İlm Li’l-Melayîn, Beyrut, 1987. İbn Ebî Şeybe, Abdullah b. Muhammed b. Ebî Şeybe İbrahim İbn Osman Ebî Bekir el-Kufî, Kitâbu’l-Musannef fi’l-Ehâdisi ve’l-Âsâr, thk. Kemal Yusuf el-Hût, el-Mektebetu’rRuşd, Riyad, 1409. İbn Hacer el-Askalânî, Şihâbuddîn Ebu’l-Fazl Ahmed b. Ali, Fethu’l-Bârî, thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî, Muhibuddin el-Hâtib, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, 1379. İbn Hanbel, Ahmed b. Muhammed, Müsned, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1992. İbn Kayyım el-Cevziyye, Ebû Abdullah Muhammed b. Ebî Bekir, Zadu’l-Meâd fi Hedyi Hayri’l-İbâd, thk. Şuayb Arnavut-Abdulkadir Arnavut, Müessesetu’r-Risâle, Beyrut, 1414/1994. İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İmâdüddîn İsmail b. Ömer, el-Bidâye ve’n-Nihâye, thk. Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî, Hicr li’t-Tıbâa, Cîze, 1418/1998. İbn Manzûr, Ebu’l-Fazl Muhammed b. Mükerrem, Lisânu’l-‘Arab, Dâru Sadr, Beyrut, 1375/1956. İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd el-Kazvinî, Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1992. İbnu’l-Esîr, Mecduddin Ebu’s-Saâdât el-Mubârek b. Muhammed, en-Nihaye fî Ğaribi’l-Hadis ve’l-Eser, el-Matbaatu’l-Hayriyye, Kahire, 1322. Kahyaoğlu, Yasin, “Arap Dilinde Tağlib Sanatı ve Örnekleri”, Nüsha-Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, Yıl:III, Sayı:11, y.y., 2003, ss.121-136. Kıran, Zeynel, Dilbilime Giriş (Dilbilgisinden Dilbilime), Seçkin Yayınları, Ankara, 200 Kırbaşoğlu, Hayri, İslam Düşüncesinde Sünnet, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 19 Kettânî, Muhammed b Abdulhay, Nizâmu’l-Hukûmeti’n-Nebeviyye el-Müsemmâ etTerâtibu’l-İdâriyye, thk. Abdullah el-Hâlidî, Şirketü Dâri’l-Erkam b. Ebi’l-ErkamBeyrut, ts. Kirmânî, Muhammed b. Yusuf, el-Kevâkibu’d-Derârî Fi Şerhi Sahihi’l-Buharî, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut, 1401/1981. Kurnaz, Cemal, “Gül”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, TDV Yayınları, İstanbul, 1992. Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Ensârî, el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’an (Tefsiru’l-Kurtubî), thk. Ahmed Abdulalim el-Berdunî, Dâru’ş-Şa’b, Kahire, 1372. Küçük, Salim, “Eski Türk Kültüründe Renk Kavramı”, Bilig (Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi), Sayı:54, Ankara, 2010, ss.185–210. Malik b. Enes, el-Muvatta’, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1992.
Mazlum, Özge, “Rengin Kültürel Çağrışımları”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:31, Kütahya, 2011, ss.125–138. Mubârekfûrî, Ebu’l-Alâ Muhammed b. Abdirrahman b. Abdirrahîm, Tuhfetu’l-Ahvezî bi Şerhi Camii’t-Tirmizî, thk. Abdurrahman Muhammed b. Osman ve diğerleri, Dâru’lFikr, Beyrut, ts. Münâvî, Abdurraûf, Feyzu’l-Kadîr, el-Mektebetu’t-Ticâriyyeti’l-Kübrâ, Mısır, 1356. Müslim, Ebu’l-Huseyn Muslim b. Haccac el-Kuşeyrî, Sahîhu Müslim, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1992. Nesaî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb, Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1992. Nevevî, Muhyiddin Ebî Zekeriya Yahya b. Şeref, Sahîhu Müslim bi Şerhi’n-Nevevî, elMatbaatu’l-Mısrıyye, Kahire, 1349/1930. Okcu, Abdulmecit, “Kur’an’da Renkler”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:28, Erzurum 2007, ss.127–163. Sehârenfûrî, Halil Ahmed b. Mecîd, Bezlu’l-Mechûd fî Halli Ebî Davud, Ta’lik: Muhammed Zekeriyya b. Yahya el-Kandehlevî, Dâru Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, ts. Sindî, Ebu’l-Huseyin, Süneni İbn Mâce bi Şerhi’s-Sindî, thk. Halil Memûn Şîhâ, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, 1416/1996. Şahiner, Necmettin, Siyah ve Yeşil Kur’an’da Renk Sembolizmi, İnsan Yayınları, İstanbul, 1999. Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed, Neylül Evtâr Şerhu’l-Munteka el-Ehbar min Ehadis-i Seyyidi’l-Ahyar, Dâru’l-Ceyl, Beyrut, 1973. Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa, Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1992. Taberânî, Ebu’l-Kasım Suleyman b. Ahmed b. Eyyûb, el-Mu’cemu’l-Evsât. thk. Muhammed Şekûr Mahmûd el-Hâc Emrir, el-Mektebü’l-İslâmî, Beyrut, 1405/1985. ……………… el-Mu’cemu’l-Kebîr, thk. Hamdî Abdulmecid es-Selefî, el-Mektebetu’lUlûm ve’l-Hükm, Musul, 1404/1983. Tîbî, Şerefüddin el-Hüseyin b. Abdullah b. Muhammed, Şerhu’t-Tîbî ala Mişkâti’l-Mesâbîh, thk. Abdulhamîd Hindâvî. Mektebetu Nizar Mustafa el-Bâz, Riyad, 1417/1997. Varol, M. Bahaüddin, “İslâm Tarihi’nin İki Asrında Simge Renkler ve Siyâsî Anlamları”, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:17, Konya, 2004, ss.111-126. Yeniçeri, Celal, Hz. Peygamber’in Çevreciliği Spor Etkinlikleri ve Kur’ân’da Çevrecilik, Çamlıca Yayınları, İstanbul, 2009.