Ahlaksız Hukuk ve Dinsiz Ahlak Mümkün Müdür?: Felsefi Bir Yaklaşım

Bu makalenin amacı, ahlaksız hukuk ve dinsiz ahlak temellendirmesinin problemli olduğunu tartışmak ve bunları farklı bir yaklaşımla ele alıp incelemektir. Ahlakın kurallarıyla hukukun kuralları aynı mıdır? Ahlak olmadan hukuk insan vicdanını tatmin edebilir mi? Ahlak özgürlük için bir engel midir? Ahlakın kaynağında ne vardır? Ahlakın fıtrat ve din ile ilişkisi nedir? Ateist bir insan ahlaklı, dindar bir insan ahlaksız olabilir mi? Seküler referanslarla ahlakı temellendirmek mümkün müdür? Bu ve benzeri sorular etrafında ahlaksız hukuk ve dinsiz ahlakın imkanını tartışma konusu edeceğiz. Ahlaksız hukukun insan vicdanını tatminde yetersiz olacağını, ahlakın ise kaynağında din ya da Tanrı olmadan temellendirilmesinin büyük zorluklar oluşturduğu makalemizde tahlil edilmeye çalışılacaktır. Tüm bu tahliller makalemizde felsefi ve teolojik çerçevede ortaya konulacaktır.

Are Immoral Law and Irreligious Morality Possible?: A Philosophical Approach

The purpose of this article is to discuss the problematic grounding of immoral law and irreligious morality and to examine them with a different approach. Are the rules of morality and the rules of law the same? Can law without morals satisfy the human conscience?Is morality an obstacle to freedom? What is the source of morality? What is the relationship of morality with nature and religion? Can an atheistic person be moral, and can a religious person be immoral? Is it possible to ground morality with secular references? Around these and similar questions, we will discuss the possibility of immoral law and irreligious morality. In our article, we will try to analyse that immoral law will be inadequate to satisfy human conscience, and that morality can be grounded without religion or God in its source, which creates great difficulties. All these analyses will be presented in the philosophical and theological perspective in our article.

___

  • Althusser, Louis. Filozof Olmayanlar İçin Felsefeye Giriş. çev. İsmet Birkan. İstanbul: Can Yayınları, 2018.
  • Aydın, Mehmet. Din Felsefesi. Ankara: Selçuk Yayınları, 1992.
  • Bergen, Lütfi. Ahlak Ayaklanması. İstanbul: Yazıgen Yayıncılık, 2020.
  • Bergson, Henry. Ahlak İle Dinin İki Kaynağı. çev. Mehmet Karasan. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1986.
  • Cohen, Martin. Felsefi Masallar. çev. Selin Aktuyun - Mustafa Yalçınkaya. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2019.
  • Erdem, Hüsamettin. Ahlak Felsefesi. Konya: Hü-Er Yayınları, 2003.
  • Fromm, Erich. Özgürlükten Kaçış. çev. Şemsa Yeğin. İstanbul: Say Yayınları, 2015.
  • Gazali. İhyau Ulumi’Din. 3 Cilt. Mısır: Matbaatü'l-Ezheriyye, 1302.
  • İbn Manzur. Lisanu’l-Arab. 5 Cilt. Beyrut: Daru’l Beyrut, 1956.
  • İmamoğlu, Tuncay. “Paul Tillich Felsefesinde Din-Ahlak İlişkisi”. EKEV Akademi Dergisi 28 (Yaz 2006), 107-126.
  • Karaman, Hüseyin. Nurettin Topçu’da Ahlak Felsefesi. İstanbul: Dergah Yayınları, 2000.
  • Karasan, Mehmet. “İlk Yunan Düşüncesinde Din İlmi Denemeleri”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi I- II (1954), 21-27.
  • Kılıç, Recep. Ahlak’ın Dini Temeli. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1996.
  • Platon. Euthyphron: Dindarlık Üzerine. çev. Güvenç Şar. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2011.
  • Reçber, Ahmet. “Kur’an’da Cezaların Affı, Sulh ve Tövbe”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 38 (Temmuz–Aralık 2017), 59-78.
  • Topçu, Nurettin. Sosyoloji. İstanbul: Inkilap ve Aka Kitabevleri, 1983.
  • Urhan, Veli. “Micheal Faucoult: Klasik ve Modern Çağlarda İnsan”. Felsefe Dünyası 33 (2001), 55-67.