Süt Üreten İşletmelerin Başarısını Etkileyen Faktörlerin Analizi: Gümüşhane İli Örneği

Bu araştırmada, Gümüşhane ilinde süt üreten işletmelerde işletme başarısını etkileyen hayvan besleme, süt ineği sayısı, üreticilerin süt verimini artırıcı yeni teknikleri kullanabilmesi, sosyo demogra k etkenler gibi faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada kullanılan veriler, en çok süt üretimi yapılan Kelkit, Köse ve Şiran ilçelerinden seçilen ve bu ilçelerden en çok süt üretimi yapılan toplamda 12 köyde 102 çiftçiyle görüşülerek elde edilmiştir. İşletmelerin başarısını etkileyecek faktörlerin çoklu doğrusal regresyon analizi için e-views ekonometrik hazır paket programı kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre; rasyonda kaba yem oranının yüksek tutulması ve işletmede bulunan toplam hayvan sayısının sağımlık inek sayısına göre artması işletme başarısını negatif etkilediği; süt verimliliği, barınakların kalitesi, üreticinin yaşı, rasyonda kesif yem oranı, üreticinin süt üretiminden sağladığı gelir ve mısır slajı yapma durumunun ise işletme başarısını pozitif etkilediği belirlenmiştir. İşletmenin ekonomisi üzerinde olumsuz etkiye sahip olan unsurların bertaraf edilmesi ve hayvan beslemede dengeli yem dağılımının yapılması, işletmede optimum sayıda sağılan inek sayısının sağlanması, üretici motivasyonunda ve süt verimliliğinde kullanılabilecek yeni yöntemlerin uygulanması gibi faktörler işletmelere rekabet gücü ve üretimde sürdürülebilirlik anlayışı kazandırılabileceği hede ile bu araştırma yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Başarı faktörleri, çoklu doğrusal regresyon, süt üreten işletmeler

Analysis of Factors that Affect Dairy Farms’ Success: Case of Gumushane Province

In this search, factors that affect dairy farms’ success have been analyzed in Gumushane province. Primary data is obtained from 102 dairy farms in Gumushane. Kelkit, Kose and Siran have been chosen as districts that provide main milk production and 12 villages have been chosen from these districts according to milk percentages. To identify success factors multi-linear regression model has been used in e-views econometric program. According to analysis, increasing number of total animal despite number of dairy cattle and amount of roughage feed affect farm success negatively. On the other hand milk yield, barn quality, amount of concentrated feed, age of farmer, farmer income from milk production and corn silage increase performance of the farms. Applying to factors that have positive effects on farm pro tability like selection of optimum number of dairy cattle, new technics in farmer motivation, will increase farm competitiveness.

Keywords:

Success factors, multi-linear regression, dairy farms,

PDF

___

Akçaöz H, Özkan B, Karadeniz F, Fert C, 2006. Tarımsal üretimde risk kaynakları ve risk stratejileri: Antalya ili örneği. Akdeniz Ü. Ziraat Der., 19:89-97.
Anonim, 2009. Food and Agriculture Organization (FAO), 2009. http://www.fao.org. (Erişim Tarihi: 20 Ocak 2014)
Anonim, 2013. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. Anonim, 2014. TUİK, 2014. Bölgesel İstatistikler. www.tuik.gov.vtr(bölgesel_istatistik) (Erişim tarihi: 15 Nisan, 2014).
Bozoğlu M, Ceyhan V, Cinemre A, 2001. Tonya ilçesinde süt işletmelerinin ekonomik yapısı ve karşılaştıkları riskler: risk ölçümü uygun risk yönetim stratejileri. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yayınları, yayın no: 228, Ankara.
Doğan N, Kızıloğlu S, Bayram B, 2013. Organik ve konvansiyonel süt üretimi yapan işletmelerde üretim maliyetlerinin karşılaştırılması. V. Organik Tarım Sempozyumu, 25-27 Eylül 2013, Samsun.
Doğan N, Kızıloğlu S, 2014. Organik ve konvansiyonel süt üretimi yaygınlaştırılmasının karşılaştırılmalı irdelenmesi: Gümüşhane ili örneği. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 4-5 Eylül 2014, Samsun.
Anonim, 2010. Dünya ve Türkiye Süt Endüstrisi Raporu, Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD). Engindeniz S, 2010. İzmir’de domates üreticilerinin sulama ve kuraklıkla ilgili tutum ve davranışlarının analizi.47:321-330.
Hazneci E, Ceyhan V, 2011. Amasya ili Merzifon ilçesinde süt sığırcılığı yapan tarım işletmelerinde risk analizi. Akdeniz Üni. Ziraat Fak. Der. 24:109-114.
Karagölge C, 1996. Tarımsal işletmecilik: tarım işletmelerinin analizi ve planlanması. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 327:70-83.
Karahan Ö, 2002. Tarımda üreticilerin risk karşısındaki davranışları üzerine bir araştırma: Ege bölgesinden bir örnek olay. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı.
Koyubenbe N, Özden A, 2011.Süt sığırcılığı işletmelerinde parametrik etkinlik ölçümü. ADÜ Ziraat Fak., Der.,8:23-27.
Külekçi M, Aksoy A, 2008. Factors affecting the success of farmers in cattle farms in Turkey. International Journal of Natural Engineering Sciences, 2:87-89.
Öztürk D, Karkacier O, 2008. Süt sığırcılığı yapan işletmelerin ekonomik analizi: Tokat ili örneği. Gazi Osman Paşa Ziraat Fak. Dergisi, 25:15-22.
Sevinç E, 2013. Çoklu regresyon korelasyon analizinde varsayımdan sapmalar. İstanbul Üniv. İşletme Fakültesi Finans Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Çalışması.
Topçu Y, 2008. Süt sığırcılığı işletmelerinde başarıyı etkileyen faktörlerin analizi: Erzurum ili örneği. OMÜ Zir.Fak. Der.,23:17-24.
TUİK, 2014. İşletme büyüklüğü ve tiplerine göre işletme sayıları. www.tuik.gov.tr(veriler_bilgi) (Erişim tarihi: 15 Nisan, 2014).
Tümer E, Birinci A, Aksoy A, 2010. Çiftçilerin sosyo-ekonomik özelliklerinin kümeleme analiziyle belirlenmesi: Erzurum ili örneği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi, 41:29-37.
Tümer E, Birinci A, 2011. Hayvancılık işletmelerinde süt maliyetlerine etki eden faktörlerin analizi: Tokat ili örneği. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 42:35-39.