Demiryollarından Kaynaklanan Çevresel Gürültü ve Erzurum İli Örneği

Gürültü kirliliği, çözümüne hızlı ulaşılması gereken problemlerden biri olarak son yıllarda insan hayatına girmiştir. İnsanların sağlıklarını zyolojik, ziksel ve psikolojik açıdan etkileyen gürültü kirliliği aynı zamanda iş ve eğitim hayatlarındaki performanslarını azaltan bir çevre kirliliği türüdür. Son zamanlarda yapılan araştırmalar büyük şehirlerde gürültü kirliliğinden etkilenen kişi sayısının giderek arttığını ve bunun sonucu toplum sağlığı üzerinde büyük riskler oluşturduğunu ortaya koymuştur. Ulaşımdan kaynaklanan gürültüler içinde yer alan demiryolu gürültüsü üzerine arazide yapılan bu çalışma Erzurum şehir merkezinde yürütülmüştür. Terminal Caddesi, Protokol Yolu, Hemzemin Geçidi ölçüm yeri olarak belirlenmiştir. Demiryolu hattı şehir merkezinin ortasından geçmektedir. Trenler şehir içerisinden Doğu-Batı doğrultusunda çoğunlukla gündüzleri geçmektedir. Demiryolunun yakınında okullar, yerleşim yerleri, iş yerleri, alışveriş merkezleri, restoranlar ve endüstriyel alanlar bulunmaktadır. Bu çalışmada demiryollarından kaynaklanan gürültü ile demiryolu çevresindeki diğer gürültüler ele alınarak; gürültü seviyesinin tespiti ve insanlar üzerine etkisinin azaltılması amaçlanmıştır. Gerekli ölçümler SVANTEK marka SVAN958 model ses ölçüm cihazı ile yapılmış ve elde edilen verilerden çeşitli formüller ile gürültü seviye parametreleri hesaplanmıştır. 16 Nisan ve 15 Mayıs 2014 tarihleri arasında bir ay süre ile toplam 131 ölçüm yapılmıştır. Ölçüm sonuçlarının yaklaşık üçte birinin “geçen trenler” için yönetmelikle belirlenen sınır değer olan 75 dB(A)’yı geçtiği görülmüştür. Çalışmanın sonucunda, yüksek gürültü seviyelerine karşı alınabilecek etkin önlemler üzerinde durularak demiryolu gürültüsünün mevzuatlar çerçevesinde kabul edilebilir sınırlara getirilmesi için çeşitli çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Çevresel gürültü, gürültü kirliliği, gürültü mevzuatı, demiryolu gürültüsü

Environmental Noise Caused by Railways and Erzurum Province as Case Study

Noise pollution has become a part of daily life as one of the problems that require an immediate solution. Affecting public health in physiological, physical and psychological aspects, noise pollution is also a type of environmental pollution which decreases people’s performance both at work and at school. Recent research has shown that the number of people affected by noise pollution in big cities has increased, as a result of which huge risks have occurred on public health. This eld study concerning railway noise originated from transportation was carried out in the city center of Erzurum. Terminal Street, Protokol Road, Level Crossing is identi ed as the measurement place. The railway line is located in the middle of the city. The trains pass towards the east and the west especially during daytime. Many facility centers are located around the railway line including schools, residential areas, workplaces, shopping centers, restaurants and industrial areas. The aim of this study is to determine the noise level and reduce its effects on human beings by evaluating the environmental noise caused by railways and the other noise sources around the railway. The required measurements were carried out by SVAN958 sound level meter and noise level parameters were calculated by various formulas using the data. 131 measurements in total were held within a month between the date of April 16 and May 15 2014. About one third of the measurement results were observed to be over 75 dB(A), which is the limit value for “passing trains” set by the regulations. At the end of the study, various solution offers were presented to function as countermeasures against the high noise levels and to bring railway noise down to the acceptable limitations set by the regulations.

Keywords:

Environmental noise, noise pollution, noise regulations, railway noise,

PDF

___

Arlı, V., Öztürk Z., 2010. Demiryolunda Gürültü ve Titreşim Sorunu. Marmara Yayıncılık, İstanbul
Anonim, 2002. Southwest Metropolitan Railway Noise and Vibration Management Plan.
Anonim, 2003. The “Valuation of Noise” Position Paper-Health and Socio-Economic Aspects (WG-HSEA). 21 November 2003
Anonim, 2010. Resmi Gazete No: 27601. 04.06.2010
Anonim, 2011a. Çevresel Gürültü Ölçüm ve Değerlendirme Kılavuzu. Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Ankara.
Anonim, 2011b. A-2 Tipi Serti ka, Çevresel Gürültü Mühendislik Akustiği. TMMOB Fizik Mühendisleri Odası.
Bilgiç, E., Aksulu M., 2013. Raylı Ulaşım Sistemlerinde Oluşan Akustik Gürültü ve Ray Parametreleri İlişkisi. VIII. Ulusal Ölçümbilim Kongresi, 26-28 Eylül, Gebze, KOCAELİ.
Çubuk, K., Türkmen M., Erdem M., 2002. Ankara’da Yapılan Ulaşım Planlaması Çalışmalarının Raylı Sistemler Bazında Değerlendirilmesi. Uluslararası 1. Tra k ve Yol Güvenliği Kongresi, 166-179, Ankara.
Ignaccolo, M., 2000. Environmental Capacity: Noise Pollution at Catania Fontanarossa International Airport. Journal of Air Transport Management, 6, 191-199.
Karpuzcu, M., 1994. Çevre Kirlenmesi ve Kontrolü. Kubbealtı Dizgi, İstanbul.
Kumbur, H., Doğan N., 1995. Mersin’de Gürültü Kirliliği Sorunları. Çevre Sempozyumu, Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, 444-459, Erzurum.
Pampal, S., Kayranlı B., Karakuş D., 2002. Raylı Ulaşım Sistemlerinden Kaynaklanan Çevresel Gürültünün İncelenmesi. Uluslararası 1. Tra k ve Yol Güvenliği Kongresi, 180-189, Ankara.
Sağlık Bakanlığı, 2002. Gürültü Kirliliği ve Tarihçesi. Çevre Sağlığı Araştırma Müdürlüğü, Re k Saydam Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı, Ankara.
Sirel, Ş., 1988. Gürültü. Yapı Fiziği Uzmanlık Uygulamaları San. ve Tic. A.Ş, İstanbul.
Şahinkaya, S., 2005. Coğra k Bilgi Sistemleri (Cbs) ile Demiryolu Gürültü Kirliliğinin Modellenmesi: Konya Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniv., Fen Bilimleri Ens., Çevre Müh. Anabilim Dalı, Konya.
Toprak, R., Aktürk N., 2002. Raylı ulaşım sistemlerinin neden olduğu gürültü ve çevresel etkileri. türkiye mühendislik haberleri, 417-2002/1, 33-38.
Toprak, R., 2003. Raylı Ulaşım Sistemlerinde Oluşan Gürültünün Ölçülmesi ve Modellenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Toprak R., Aktürk N., 2006. Ankara’da hızlı ve ha f raylı ulaşım sistemlerinin neden olduğu çevresel gürültünün modellenmesi. Gazi Üniv., Müh. Mim. Fak. Der., Cilt 21, No. 1, 167-176.