Bazı Silajlık Mısır Çeşitlerinin Kayseri Koşullarına Adaptasyonu

Hayvancılığın önemli bir faaliyet olarak sürdürüldüğü Kayseri’de, gerekli miktar ve kalitedeki kaba vekesif yemin temin edilmesi önemli bir problem oluşturmaktadır. Hayvanların kaba yem ihtiyacını, yapılan üretim%50 oranında karşılamaktadır. Çiftçiler yörede adaptasyon gücü belli olmayan mısır çeşitlerini yetiştirmektedir. Busorunların çözülebilmesi doğrultusunda 24 mısır çeşidinin Kayseri’ye adaptasyonunun iki yıl süreyle araştırıldığısonuçlar değerlendirildiğinde; en kısa sürede çıkış yapan çeşit Hido çeşidi, en erken tepe ve koçan püskülü çıkarıpsilaj için hasat olgunluğuna en kısa sürede erişen çeşitler BC 5610, BC 8605 ve Hido çeşitleri, en uzun bitki boyunaPr 31 P 41 (239.2 cm), Oran (235.2 cm) ve SF 101L 001 (220.0 cm) çeşitleri, en fazla koçan sayısına Prestige veHacıbey, en fazla yaprak sayısına Carella çeşidi, en yüksek bitki çapına Oran ve Tauste çeşitleri, en yüksek hasılverimine Oran (8 030.8 kg da-1), SF 101L 001 (7 795.8 kg da-1) ve Pr 31 P 41 (7 549.2 kg da-1) çeşitleri ve en yüksekkuru madde oranına da Almagro, DKC-5783 ve Oran çeşitleri sahip olmuştur. Hasıl verimi, kuru madde oranıkarakterleri esas alındığında, Oran, SF 101L 001, Pr 31 P 41, Almagro ve DKC-5783 çeşitlerinin Kayseri için enuygun silajlık mısır çeşitleri olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Adaptasyon, silajlık mısır, verim

Adaptation of some Corn Cultivars (for Silage) in Kayseri Conditions

Livestock production is a signifcant economical activity in Kayseri and supply of suffcient andquality forage and concentrated feed constitute an important problem for producers. Current forage supply is ableto meet only 50% of the need. Farmers produce corn cultivars without know adaptation capacities. To overcomesuch problems, adaptation capacities of 24 corn cultivars were investigated under Kayseri conditions for two years.Among the investigated cultivars, Hido yielded the shortest emergence time; BC 5610, BC 8605 and Hido reachedto earliest silage harvest maturity by forming top and corncob tassel frst; Pr 31 P 41 (239.2 cm), Oran (235.2 cm)and SF 101L 001 (220.0 cm) had the highest plant heights; Prestige and Hacıbey had the highest number of cob;Carella had the highest number of leaves; Oran and Tauste had the largest plant diameter; Oran (8 030.8 kg da-1), SF101L 001 (7 795.8 kg da-1) and Pr 31 P 41 (7 549.2 kg da-1) cultivars had the highest yields; and Almagro, DKC-5783and Oran cultivars had the highest dry matter ratios. Considering the yields and dry matter ratios, Oran, SF 101L001, Pr 31 P 41, Almagro and DKC-5783 cultivars seem to be the most suitable cultivars for Kayseri.

Keywords:

Adaptation, corn for silage, yield,

PDF

___

Akdeniz H, Yılmaz İ, Andiç N, Zorer Ş, 2004. Bazı mısır çeşitlerinde verim ve yem değerleri üzerine bir araştırma. Y.Y.Ü. Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 14(1): 47- 51.
Allen J R, Mckee G W, McGahen J H, 1973. Leaf number and maturity in hybrid corn. Agronomy Journal, 65: 233-235.
Anonim, 2012. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Kayseri Meteoroloji Bölge Müdürlüğü Kayıtları.
Anonim, 2015. Türkiye İstatistik Enstitüsü Kurumu, Bitkisel Üretim verileri 2015. http://www.tuik.gov.tr. (Erişim tarihi: 10 Aralık, 2015).
Bulut S, Öztürk A, Çağlar Ö, 2008. Bazı mısır çeşitlerinin Erzurum ovası koşullarında silaj amaçlı yetiştirilme olanakları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39(1): 83-91.
Çölkesen M,1997. Şanlıurfa ekolojik koşullarında yüksek verimli ikinci ürün hibrid mısır çeşitlerinin belirlenmesi. Hububat Sempozyumu. 8-11 Haziran 1999, Konya.
Emeklier H Y, 1987. İç Anadolu’da mısır tarımının geliştirilmesi. Türkiye Tahıl Sempozyumu, TÜBİTAK Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu, 6-9 Ekim 1987, Bursa.
Erdal Ş, Pamukçu M, Ekiz H, Soysal M, Savur O, Toros A, 2009. Bazı silajlık mısır çeşit adaylarının silajlık verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1): 75–81.
Ergin İ, 1974. Erzurum şartlarında azotlu ve fosforlu gübrelerle değişik sıra aralıklarının M-202 melez tarla mısırında dane, sap ve hasıl verimiyle diğer bazı zirai karakterlere etkileri üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi,
Ferhatoğlu H, Helaloğlu C, Demir B, Deniz Y, 1989. Harran Ovasında ikinci ürün olarak yetiştirilebilecek mısır çeşitleri. Şanlıurfa Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No: 52, Rapor Seri No:36, Şanlıurfa.
Gençtan T, Gökçora H, 1980. Ankara ekolojik koşullarında yetiştirilen bazı mısır çeşitlerinde toz verme ve döllenme periyodunun saptanması ve bunların pratik ve teknik önemi. Doktora Tezi Özetleri-1, Ankara.
Gözübenli H, Ülger A C, Kılınç M, Şener O, Karadavut U, 1997. Hatay koşullarında ikinci ürün tarımına uygun mısır çeşitlerinin belirlenmesi Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, Samsun,
Harmanşah F, Kaman Ö T, 1987. Silaj mısırın önemi, memleketimizin muhtelif ekolojilerinde yetiştirilme imkanları, silaj yapımı ve değerlendirilmesi. Türkiye’de Mısır Üretiminin Geliştirilmesi, problemleri ve Çözüm Yolları Sempozyumu. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü, 23-26 Mart 1987, Ankara.
İptaş S, Acar AA, 2003. Silajlık mısırda genotip ve sıra aralığının verim ve bazı agronomik özelliklere etkisi. OMÜ ZiraatFakültesi Dergisi, 18: 15-22.
Konak C, Turgut İ, Serter E, 1998. Büyük Menderes Vadisi ikinci ürün koşullarında yetiştirilen melez mısır çeşitlerinin verim ve bazı agronomik özellikleri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11: 11-20.
Kuşaksız T, Kaya Ç, 2010. Bazı melez mısır çeşitlerinin (Zea maysL.) Manisa ekolojik koşullarında silaj amaçlı yetiştirilme olanakları. Celal Bayar Üniversitesi, Soma Meslek Yüksekokulu, Teknik Bilimler Dergisi, 13(2): 63-74.
Kuşvuran A, Kaplan M, Nazlı Rİ, Saruhan V, Karadağ Y, 2015. Orta Kızılırmak Havzası ekolojik koşullarında bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin silajlık olarak yetiştirilme olanaklarının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(1): 57-67.
Kün E, 1978. Sıcak İklim Tahılları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 680 Ders Kitabı No: 209, Ankara.
Manrique LA, Hodges T, 1991. Development and growth of tropical maize at two elevations in Hawaii. Agronomy Journal, 83: 305-310.
Olgun M, Kutlu İ. Ayter NG, Budak Başçiftçi Z, Kayan N, 2012. Farklı silajlık mısır genotiplerinin Eskişehir koşullarında adaptasyon yeteneklerinin belirlenmesi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 5 (1): 93-97.
Öztürk A, Akkaya A, 1996. Erzurum yöresinde silaj amacıyla yetiştirilebilecek mısır çeşitleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27: 490-506.
Sade B, Akbudak NA, Acar R, Arat E, 2002. Konya ekolojik şartlarında silajlık olarak uygun mısır hibritlerinin belirlenmesi. Hayvancılık Araştırma Dergisi, 12(1): 17-22.
Serin Y, Tan M, 1998. Doğu Anadolu Bölgesi’nde kaba yem üretimi, ihtiyacı ve yembitkileri tarımının geliştirilmesi. Doğu Anadolu Tarım Kongresi, 14-18 Eylül 1998, Erzurum.
Shaw RH, 1988. Climate requirment corn and corn improvement. 3 rd Ed. Agronomy No: 18, ASA, Madison, Wisconsin, U.S.A.
Sönmez K, Alan Ö, Kınacı E, Kınacı G, Kutlu İ, Budak Başçiftçi Z, Evrenosoglu Y, 2013. Bazı seker mısırı çesitlerinin (Zea mays saccharata Sturt.) bitki, koçan ve verim özellikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(1): 28-40.
Şimşek D, 2006. Antalya şartlarında ikinci ürün olarak ekilebilecek silajlık hibrit mısır çeşitlerinin bazı tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 54s.
Tezel M, Özcan G, Aksoyak Ş, Işık Ş, 2012. Konya şartlarına uygun mısır çeşitlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(1): 47-50.
Ülger A C, Tansı V, Sağlamtimur T, Baytekin H, Kılınç M, 1992. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ikinci ürün olarak yetiştirilebilecek mısır ve sorgum tür ve çeşitlerinin saptanması. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No:40, GAP Yayınları No: 67, Adana.
Vartanlı S, Emeklier H Y, 2007. Ankara koşullarında hibrit mısır çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 13(3): 195-202.
Warrington LJ, Kanemasu ET, 1983. Corn growth response to temperature and photoperiod. II. Leaf initation and leaf appearance rates. Agronomy Journal, 75: 755-761.
Yılmaz Ş, Gözübenli H, Can E, Atış I, 2003. Amik Ovası koşullarında yetiştirilen bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin silaj verimi ve adaptasyonu. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, 13-17 Ekim 2003, (1): 41-345 Diyarbakır.