Dışa Kapalı Site Olgusunu Türkiye’deki Mimarlık Dergilerinden Okumak

Dışa kapalı siteler Türkiye’de 1980 sonrasında ortaya çıkan ve hızla yaygınlaşan konut yapılarıdır. Bu siteler, ortaya çıkmaları ile birlikte kent üzerinde etkili olmaya başlamışlardır. Kapalı sitelerin başta kentli kimliği olmak üzere, kentin fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısı üzerinde önemli etkileri vardır. Bu durum, konunun farklı meslek dalları tarafından çeşitli açılardan ele alınmasına neden olmuştur.  Bu çalışmada, dışa kapalı site olgusuna mimarlık alanındaki bakış açısının ve yaklaşımların ortaya koyulması amaçlanmaktadır. Bunun için meslek ortamındaki tartışma ve değerlendirmelerin takip edilmesinde önemli bir yer tutan dergiler veri kaynağı olarak kullanılmıştır.  Bu amaçla Türkiye’deki mimarlık dergilerinde dışa kapalı siteler ile ilgili makaleler taranmıştır. Makaleler konuya yaklaşımları ve metodolojileri açısından incelenmiştir. Ayrıca, dışa kapalı siteler olgusunun geçirdiği değişimi ve süreci anlayabilmek amacı ile makaleler kronolojik olarak da değerlendirilmiştir.  

Reading the Phenomenon of Gated Community from the Architecture Journals in Turkey

Gated communities emerged in Turkey after 1980s and became widespread swiftly. These communities have a significant impact on the physical, social, economic and cultural structure of city and especially over the urban citizen. Concerns over the gated communities resulted in an increasing interest in the subject from a variety of disciplines.  This paper aims to discuss the ways the discipline of architecture has perceived and approached the phenomenon of gated communities. To do this, it surveys major journals in the field and reviews articles dealing with the subject of gated communities. Those articles located are first evaluated for their approach to the issue and the methodology they utilized in their work.  Secondly, these articles are evaluated chronologically in order to understand the process of transformation gated communities have undergone in time.

___

  • Alver, K. (2007). Siteril Hayatlar, Kentte Mekansal Ayrışma ve Güvenlikli Siteler. Ankara: Hece Yayınları.
  • Bali, R.N. (2007). Modern Sitelerde Yaşam:”Çılgın Kalabalıktan Uzak, Tarz-ı Hayat’tan Life Style’a: Yeni Seçkinler, Yeni Mekanlar, Yeni Yaşamlar içinde (110-124), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Bartu, A. (2000). Kentsel Ayrı(şı)m: İstanbul’daki Yeni Yerleşimler ve Kemer Country Örneği, 21. Yüzyılda Kent ve İnsan içinde (145-150), İstanbul: Bağlam Yayınevi,
  • Bauman, Z. (2006). Küreselleşme, Toplumsal Sonuçları. (A.Yılmaz, Çev), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Berköz, L. (2008). İstanbul'da Korunaklı Tek-Aile Konutları: Konut Kalitesi ve Kullanıcı Memnuniyetinin Belirlenmesi, itu dergisi/a, 7 /1: 110-124
  • Bilgin, İ. (1996), Anadolu’da Modernleşme Sürecinde Konut ve Yerleşme, Tarihten Günümüze Anadolu’da Konut ve Yerleşme içinde (472-490), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • Blandy, S., Lister, D., Atkinson, R. and Flint, J. (2003). Gated Communities: A Systematic Review of the Research Evidence, CNR Paper 12, UK.
  • Blakely, E. and Snyder, M. (1997). Fortress America: Gated Communities in the United States. Washington, D.C.: Brookings Institution Press.
  • Blakely, E J. ve Snyder M G. (2003). Bölündükçe Yıkılıyoruz: Birleşik Devletlerde Kapalı ve Duvarlı Yerleşmeler (B. Özlüdil Çev.), Arredamento Mimarlık, 7: 62–67.
  • Burke, M. (2001). The Pedestrian Behaviour of Residents in Gated Communities (1-12),Walking the 21st Century, Australia: Western Perth.
  • Erol Y.Ş. (2011). Dışa Kapalı Sitelerde Mimariye Dayalı Yaşam Kalitesinin İrdelenmesi: İstanbul Örneği, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Işık, O., Pınarcıoğlu, M.M. (2005). Nöbetleşe Yoksulluk, Gecekondulaşma ve Kent Yoksulları: Sultanbeyli Örneği, İletişim Yayınları: İstanbul.
  • Kazmaoğlu, A. (1998). Yerleşme Vahaları, Arredamento Mimarlık, 3: 79-81.
  • Kurtuluş, H. (2004). Yeni Kentsel Ayrışmalar, Kapalı Yerleşmeler ve Özelleştirilen Kentsel Kamusal Mekan: İstanbul Örneği, 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 28. Kolokyumu, Değişen-Dönüşen Kent ve Bölge bildiri kitabı içinde (ss. 734-742), Ankara, TMMOB Şehir Plancıları Odası.
  • Kurtuluş, H. (2005). İstanbul’da Kapalı Yerleşmeler Beykoz Konakları Örneği, İstanbul’da Kentsel Ayrışma içinde (ss. 161-185), İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Le Goix, R. (2006). Gated communities: sprawl and social segregation in Southern California, in Atkinson, R. & Blandy, S. (Ed.), Gated Communities, (131-151). London & New York: Routledge.
  • Öncü, A. (1999). "İdeal Ev" Mitolojisi Sınırları Aşarak İstanbul'a Ulaştı. Birikim Dergisi. 123: 26-34.
  • Özgür, E.F. (2006). Sosyal ve Mekansal Ayrışma Çerçevesinde Yeni Konutlaşma Eğilimleri: Kapalı Siteler, İstanbul, Çekmeköy Örneği. Planlama, 4: 79-95
  • Şenyapılı, T. (2003). Kaçış Adaları. Arredamento Mimarlık, 7: 57-61.