“Akademyanın Velut Kalemi”: Prof. Dr. İlhan Tekeli ile Kent Üzerine

• Hocam evvela bu görüşmeye vakit ayırdığınız için tekrar teşekkür ediyoruz. Siz muhtelif sahalarda eserler veren bir entelektüelsiniz ve bu durum, meseleye nereden başlamamız gerektiği hususunda bizi hayli zorluyor. Fakat “kent” olgusuna tarihî bir perspektiften bakmaya çalışmak, başlangıç için uygun olabilir diye düşünüyoruz. Kuşkusuz bu tarihsel perspektifte bazı önemli kırılma noktaları dikkatimizi çekiyor. Son birkaç asırlık süreçte bilimsel devrimden aydınlanmaya, moderniteden postmoderniteye kadar geniş bir yelpazede değerlendirilebilecek büyük değişim ve dönüşüm süreçlerinin, insan hayatının her alanına derinlemesine nüfuz ettiğini biliyoruz. Peki, bu süreç, insanın şehir algısında, insan-şehir ilişkilerinde ve insanın şehir kurma pratiklerinde ne gibi değişiklikler yarattı? Bize özetleyebilir misiniz?  İlhan Tekeli: İlk kentin, ilk kentlerin doğuşu genellikle Neolitik Devrim’le ilişkilendirilir. Tabi buraya baktığınız zaman temelde en önemli mesele artı ürünün doğması. Yani eskiden Gordon Childe’ın kitaplarında bu genellikle yerleşik tarımın başlamasına bağlanırdı. Ama Kuzey Mezopotamya’da, Türkiye’de Çayönü’de yahut Aşıklı’da yapılan çalışmalar gösterdi ki; kent, avcılık ve toplayıcılığın sistematize edilmesiyle oluşan artı ürünün üstünde oluşabiliyor ve bu kent oluştuktan sonra tarımın yerleşik hâle gelmesi gerçekleşiyor. 
Anahtar Kelimeler:

İlhan Tekeli, Söyleşi

___

  • İmga, O. ve Olgun, H. (2010). “Akademyanın Velut Kalemi”: Prof. Dr. İlhan Tekeli ile Kent Üzerine. İdealKent Kent Araştırmaları Dergisi, 8-27.