VIX Endeksinin Türkiye’de Portföy Yatırımları ve Döviz Kurlarıyla İlişkisi

Bu çalışmada amaç ABD’de hesaplanan ve korku endeksi olarak da bilinen VIX endeksinin Türkiye için portföy yatırımları ve döviz kurları üzerinde etkili olup olmadığını tespit etmektir. Bu amacı gerçekleştirmek için 2004:1-2019:4 dönemi üçer aylık verilerle değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisinin tespiti için ARDL Sınır testi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen bulgularda VIX endeksi ile döviz kurları arasında herhangi bir eşbütünleşme ilişkisine rastlanmamıştır. VIX endeksi ile Türkiye’ye yapılan portföy yatırımları değişkenleri arasında eşbütünleşme ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Kısa ve uzun dönem katsayıları incelendiğinde ise kısa dönemde değişkenler arasında anlamlı ve pozitif bir ilişkinin olduğu ancak uzun dönemde anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmektedir. ABD finansal piyasaları verileri yardımıyla hazırlanan VIX endeksi ile diğer ülke finansal piyasaları arasında ilişki bulunması, küreselleşme olgusunun ve onun getirdiği mali (finansal) entegrasyonun bir sonucu olduğu söylenebilir. Bu durum da politika yapıcılar ve uluslararası yatırımcılar açısından VIX endeksinin önemini ve takip edilmesi gereken önemli bir değişken olduğunu ortaya koymaktadır.

Relationship Of VIX Index With Portfolio Investments And Exchange Rates In Turkey

The aim of this study is to determine the effect of the VIX index, also known as the fear index, calculated in the U.S.A. on portfolio investments and foreign currency exchange rates for Turkey. In order to realize this aim, the ARDL Boundary test method was used to determine the cointegration relationship between the variables the three-month data in 2004:1-2019:4 period. No cointegration relation was found between VIX index and exchange rates in the obtained findings. It was determined that the VIX index is cointegration relationship between portfolio investments in Turkey. When the short and long term coefficients are analyzed, it is seen that there is a positive and significant relationship between the variables in the short term, but there is no significant relationship in the long term. It can be said that the relationship between the VIX index prepared with the help of the US financial markets data and the financial markets of other countries is the result of the globalization phenomenon and the financial integration it brings. This reveals the importance of the VIX index for policy makers and international investors and is an important variable to follow

___

  • AKDAĞ, S. (2019). VIX Korku Endeksinin Finansal Göstergeler Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1): 235-256.
  • BAGCHI, D. (2012). Cross-Sectional Analysis Of Emerging Market Volatility Index (India VIX) With Portfolio Returns, International Journal of Emerging Markets, 7 (4): 383-396.
  • BANERJEE, A., Dolado, J., Mestre, R. (1998). Error‐correction Mechanism Tests for Cointegration in A Single‐Equation Framework. Journal of Time Series Analysis, 267-283.
  • BAŞARIR, Ç. (2018). Korku Endeksi (VIX) ile BIST-100 Arasındaki İlişki: Frekans Alanı Nedensellik Analizi, İşletme Fakültesi Dergisi, 19 (2): 177-191.
  • DASH, S. MORAN, M. T. (2005). VIX as a Companion for Hedge Fund Portfolios, The Journal of Alternative Investments, 8 (3): 75-80.
  • FOUNTAIN, R. L., HERMAN Jr, J. R., RUSTVOLD, D. L. (2008). An Application of Kendall Distributions and Alternative Dependence Measures: SPX vs. VIX. Insurance: Mathematics and economics, 42(2), 469-472.
  • HATIPOĞLU, M., TEKIN, B. (2017). VIX Endeksi, Döviz Kuru ve Petrol Fiyatlarının BIST 100 Endeksi Üzerindeki Etkileri: Bir Kuantil Regresyon Yaklaşımı, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(3): 627-634.
  • ILGIN SAKA, K., SARI, S. S. (2018). VIX Korku Endeksi Global Altın Piyasaları Üzerinde Etkili midir?, 5. Uluslararası Politik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Kongresi (ICPESS): 247- 253.
  • JUBINSKI, D., LIPTON, A.F. (2013). VIX, Gold, Silver, and Oil: How do Commodities React to Financial Market Volatility?, Journal of Accounting and Finance, 13 (1): 70-88.
  • KANAS, A. (2012). Modelling The Risk–Return Relation For The S&P 100: The Role Of VIX, Journal of Economic Modelling, 29 (3): 795-809.
  • KAYA, E. (2015). Borsa İstanbul (BIST) 100 Endeksi ile Zımni Volatilite (VIX) Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme ve Granger Nedensellik. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2015(1), 1-6.
  • KORKMAZ, T., ÇEVIK, İ.E. (2009). Zımni Volatilite Endeksinden Gelişmekte Olan Piyasalara Yönelik Volatilite Yayılma Etkisi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 3 (2): 87-105.
  • KULA, V., BAYKUT, E. (2017). Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksi (XKURY) ile Korku Endeksi (Chicago Board Options Exchange Volatility Index-VIX) Arasındaki İlişkinin Analizi, Journal Of Economics & Administrative Sciences/Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19 (2): 27-37.
  • NEFFELLI, M. RESTA, M. (2018). Is VIX Still The Investor Fear Gauge? Evidence For The US and BRIC Markets. Arxiv Preprint Arxiv: 1806.07556.
  • OTENG-ABAYIE, E. F., FRIMPONG, J. M. (2006). Bounds Testing Approach to Co-Integration: An Examination of Foreign Direct Investment Trade and Growth Relationships.  American Journal of Applied Sciences, 2079-2085.
  • ÖNER, H. (2018). Altın, Petrol, Döviz Kuru, Faiz ve Korku Endeksi Arasındaki İlişki Üzerine Bir Çalışma, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10 (19): 396-404.
  • ÖNER, H. (2019). Korku Endeksi İle Gelişmekte Olan Ülke Tahvil Piyasaları Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21 (1): 140-154.
  • ÖNER, H., İÇELLIOĞLU, C. Ş., Öner, S. (2018). Volatilite Endeksi (VIX) ile Gelişmekte Olan Ülke Hisse Senedi Piyasası Endeksleri Arasındaki Engel-Granger Eşbütünleşme ve Granger Nedensellik Analizi, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10(18), 110-124.
  • PESARAN, M., SHIN, Y. (1997). An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis. Cambridge Working Papers in Economics.
  • PESARAN, M. H., SHIN, Y., SMITH, R. J. (2001). Bound Testing Approaches to the Analysis of Level Relationship. Journal of Applied Econometrics, 289-326.
  • SADEGHZADEH, K. (2018). Borsanın Psikolojik Faktörlere Duyarlılığı: Oynaklık Endeksi (VIX) Ve Tüketici Güven Endeksi (TGE) İle BIST-100 Endeksi Arasındaki İlişkiler, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2): 238-253.
  • SAKARYA, Ş. AKKUŞ, H.T. (2018). BIST-100 ve BIST Sektör Endeksleri İle VIX Endeksi Arasındaki İlişkisinin Analizi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (40): 351-373.
  • SARITAŞ, H. NAZLIOĞLU, E.H. (2019). Korku Endeksi, Hisse Senedi Piyasası ve Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12 (4): 542-551.
  • SARWAR, G. (2012). Is VIX An Investor Fear Gauge In BRIC Equity Markets?, Journal of Multinational Financial Management, 22: 55-65.
  • SCHMUKLER, S. L., ZOIDO, P., & HALAC, M. (2003). Financial Globalization, Crises, and Contagion. Globalization World Bank Policy Research Report.
  • SEYIDOĞLU, H. (2015). Uluslararası İktisat (Geliştirilmiş 20.Baskı). İstanbul: Güzem Can Yayınları, İstanbul.
  • TSAI, I.C. (2014). Spillover of Fear: Evidence From The Stock Markets Of Five Developed Countries, International Review of Financial Analysis, 33: 281-288.
  • ULUSOY, T. ve KENDIRLI, S. (2019). Türkiye’de Gerçekleşen Terör Saldırılarının Olay Analizi: VIX Korku Endeksi, BIST 100 ve Kredi Temerrüt Swapları Üzerine Etkileri, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8 (2): 1125-1144.
  • XIN, M. (2011). The VIX Volatility Index. Department of Mathematics Uppsala Universitet, U.U.D.M. Project Report 2011:7.
  • YÜKSEL, A. YÜKSEL, A. (2017). Avrupa Borç Krizi Döneminde Global Risk Faktörleri ve Ülke Kredi Temerrüt Takası Primi İlişkisi: 19 Ülke Örneği, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (36): 1-18.