Aile İşletmelerinde Büyüme Stratejisi olarak Uluslararasılaşma Seçeneği: Nitel Bir Araştırma

Amaç – Bu çalışma, aile işletmelerinde büyüme stratejisi olarak uluslararasılaşmanın alternatif bir yöntem olarak nasıl değerlendirildiğini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Literatürde, aile işletmeleri için büyüme stratejisi olarak uluslararasılaşma seçeneğini araştıran bir çalışma henüz yapılmamıştır. Bu boşluğa dayanarak, araştırma yerel ve uluslararası düzeyde faaliyet gösteren aile işletmeleri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Yöntem – Araştırma nitel bir çalışma olarak tasarlanmıştır. Bu amaçla, “aile işletmesi kimliği”, “büyüme” ve “uluslararasılaşma stratejilerini” değerlendirmek için yarı yapılandırılmış görüşme süreci uygulanarak 14 aile şirketi temsilcisi ile görüşülmüştür. Elde edilen veriler nitel içerik analizi uygulanarak analiz edilmiştir. Bulgular – Bulgularımız, “aile şirketi kimliğinin” tüm dezavantajlarına rağmen korunduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, büyümede uluslararasılaşma firmanın yerel mi yoksa uluslararası düzeyde mi çalıştığından bağımsız olarak, ayrıcalıklı bir büyüme stratejisi olarak düşünülmemektedir. Tartışma – Sonuç olarak, uluslararasılaşmanın aile işletmelerinin büyüme kararlarında önemli bir seçenek olarak görülmediği ve tüm yönetsel çabalarının aile şirketi olmanın getirdiği sorunların çözümüne yönelik olduğu görülmüştür.

Internationalization Option as a Growth Strategy in Family Businesses: A Qualitative Research

Purpose – This study was conducted to determine how internationalization is considered as an alternative method of growth strategy in family businesses. In the literature, a study that explores the option of internationalization as a growth strategy for family businesses has not yet been conducted. Based on this gap, this research was carried out on family businesses that operate in local and international levels. Design/methodology/approach – This study was conducted as a qualitative research. For this purpose, 14 family businesses representatives were interviewed by applying a semi-structured interview process in order to evaluate “family business identity”, “growth”, and “internationalization strategies”. The data was analyzed by applying a qualitative content analysis. Findings – Our findings suggested that “family business identity” was protected despite all the disadvantages. Moreover, internationalization in growth was not consider a privileged growth strategy regardless of whether the firm operating at local or international levels. Discussion – After all, it was seen that internationalization was not considered as a significant option in the growth decision of family businesses and all managerial efforts were still directed towards solving the problems of being a family business.

PDF

___

Ağca, V. ve Kandemir, T. (2008). Aile İşletmelerinde İç Girişimcilik Finansal Performans İlişkisi: Afyonkarahisar’da Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (3), 210- 230.
Alcorn, P. B. (1982). Success and survival in the family-owned business, New York: McGraw-Hill.
Ankara Sanayi Odası (ASO) (2005). Ai̇le Şi̇rketleri̇: Deği̇şi̇m ve Sürekli̇li̇k. Haziran, Ankara.
Ansoff, H. I. (1957). Strategies for diversification. Harvard Business Review, 35 (5), 113- 124.
Aslan, İ. ve Çınar, O. (2010). Bir Aile Şirketinin Kurumsallaşması: Yeniden Yapılandırma Ve Varislerin Yönetime Hazırlanması Süreci. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2 (1), 89- 97.
Asunakutlu, T. ve Avcı, U. (2010). Aile İşletmelerinde Nepotizm Algısı Ve İş Tatmini İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15 (2), 93–109.
Atilla, İ. (2016). Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma Ve Kurumsal Yönetim Uygulamaları. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Azuayi R. (2016). Internationalization Strategies for Global Companies: A Case Study of Arla Foods, Denmark. Journal of Accounting & Marketing, 5: 191. doi:10.4172/2168-9601.1000191.
Barnes, L.B., ve Hershon, S.A. (1976). Transferring power in the family business. Harvard Business Review, 54(4), 105-114.
Bernard, B. (1975). The development of organization structure in the family firm”, Journal of General Management, Autumn, 42-60.
Coad, A. (2009). The growth of firms: A survey of theories and empirical evidence. Edward Elgar Publishing
Coşkun, R. ve Sancaktutan, K. (2019). Rekabet mi, İşbirliği mi? Firmaların Büyüme ve Uluslararasılaşma Kararlarında Tedarikçilerinden Beklentilerine İlişkin Nitel Bir Çalışma. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 4(1): 21-33.
Dökümbilek, F. (2010). Aile Şirketlerinde Nepotizm ve Bir Araştırma. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi SBE.
Erdoğmuş, N. (2007) Aile İşletmeleri: Yönetim Devri ve İkinci Kuşağın Yetiştirilmesi. 2. Baskı. İstanbul: İGİAD Yayınları.
Fernández, Z. ve Nieto, M. J. (2005). Internationalization Strategy of Small and Medium‐Sized Family Businesses: Some İnfluential Factors. Family Business Review, 18 (1), 77-89.
Fındıkçı, I. (2005). Aile Şirketleri. 5.Baskı, İstanbul: Alfa Yayınları.
Gallo, M.A. ve García-Pont, C. (1996). Important Factors in Family Business Internationalization. Family Business Review, 9 (1), 45–59.
Gallo, M.A. ve Sveen, J. (1991). Internationalizing the Family Business: Facilitating and Restraining Forces. Family Business Review, 4, 181-190. http://www.kobi.org.tr/
Karpuzoğlu, E. (17- 18 Nisan 2004) Aile İşletmelerinin Sürekliliğinde Kurumsallaşma. 1. Aile İşletmeleri Kongresi Bildiriler Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi, 42-53.
Karpuzoğlu, E. (2002). Büyüyen ve Gelişen Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
Koçel, T. (1993), Büyüyen İşletmelerde Karşılaşılan Yönetim ve Organizasyon Sorunları, İstanbul: İTO Yayınları.
Kutlu, H. A. ve Demirci, N. S. (2007). Kobi’lerin Finansal Sorunları ve Çözüm Önerileri. 4. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi, 187.
Leach, P., Kenway-Smith, W., Hart, A., Morris, T., Ainsworth, J., Beterlsen, E., Iraqi, S., ve Pasari, V. (1990) Managing the family business in the U.K.: A Stoy Hayward survey in conjunction with the London Business School. London: Stoy Hayward.
Lu, J.W. ve Beamish, P.W. (2006). SME internationalization and performance: Growth vs. profitability. Journal of International Entrepreneurship, 4:27–48 DOI 10.1007/s10843-006-8000-7.
Merriam, S.B. (2015). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama için Bir Rehber. Çev.Editörü: S. Turan. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Morgan, G. ve Quack, S. (2005). Institutional Legacies and Firm Dynamics: The Growth and Internationalization of UK and German Law Firms. Organization Studies , 26(12): 1765–1785.
Okoroafo, S. C. (1999). Internationalization of family businesses: Evidence from Northwest Ohio, USA. Family Business Review, 12(2), 147-158.
Özler, H. ve Gümüştekin, G. E. (2007). Aile İşletmelerinde Nepotizmin Gelişim Evreleri Ve Kurumsallaşma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (17), 437-450.
Patton, M.Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Çev. M. Bütün ve Demir, S.B. Ankara: Pegem Akademi.
Peşkircioğlu, N. (2014). Aile İşletmeleri ve Kurumsallaşma. Anahtar, 312. https://anahtar.sanayi.gov.tr/tr/news/aile-isletmeleri-ve-kurumsallasma/1901 (27.01.2018).
Punch, K. F., (2016). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. 4. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Rosenblatt, P. C., deMik, L., Anderson, R. M. ve Johnson, P. A. (1985). The family in business: Understanding and dealing with the challenges entrepreneurial families face. San Francisco: Jossey-Bass.
Rothaermel, F. T. (2015). Strategic Management. 2 nd ed., McGraw-Hill Education.
Sapienza, H. J., Autio, E., George, G. ve Zahra, S.A. (2006). A Capabilities Perspective on the Effects of Early Internationalization on Firm Survival and Growth Source. The Academy of Management Review, 31(4): 914-933.
Stenholm, P., Pukkinen, T. ve Heinonen, J. (2016). Firm Growth in Family Businesses-the Role of Entrepreneurial Orientation and the Entrepreneurial Activity. Journal of Small Business Management, 54 (2), 697-713.
Stern, M. H. (1986). Inside the family-held business. New York: Harcourt Brace Jovanovich.
Ulukan, C. (1999). Aile İşletmelerinde Büyüme Süreci. Yayınlanmış Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi SBE.
Ulukan, C. (2005). Girişimcilerin ve Profesyonel Yöneticilerin Kurumsallaşma Perspektifi, Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 29-39.
Uluyol, O. (2004). Aile Şirketleri Çatışmalar Finansal Sorunlar ve Çözümler. Medipres,78.
Ward, J. L. (1997). Growing the Family Business: Special Challenges and Best Practices. Family Business Review, 10, 323–337.
Yazıcıoğlu, İ. ve Koç, H. (2009). Aile İşletmelerinin Kurumsallaşma Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 497-507.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 11. Baskı. Ankara: Seçkin.
Zaridis, A.D. ve Mousiolis, D.T. (2014) Entrepreneurship and SME’s Organizational Structure: Elements of a Successful Business. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 148: 463 – 467.