“Ravza” Bölümünün Küleynî’nin el-Kâfî ’sindeki Yeri

İslâm tarihinde ortaya çıkan itikadî mezhepler arasında İmâmiyye Şîası, görüşlerini temellendirdiği birçok hadis kaynağına sahip olması bakımından ayrı bir konumda durmaktadır. Zira bazı fırkaların müstakil hadis kaynağı bulunmazken bazıları da sınırlı sayıda hadis kitabına sahiptir. İmâmiyye Şîası mezhebin kabul edilmesi zorunlu (zarûriyyât) olan temel inançlarını, fıkhî ve ahlâkî öğretilerini müstakil birçok kitapta topladıkları hadisler vesilesiyle oluşturmuştur. İmâmiyye Şîası’na1 mensup âlimler tarafından kaleme alınan kitaplar arasında Kütüb-i Erbaa yani Küleynî’nin (ö. 329/941) el-Kâfî’si, Şeyh Sadûk diye meşhur İbn Bâbeveyh el-Kummî’nin (ö. 381/991) Men lâ yahduruhü’l-fakīh’i ve Ebû Ca‘fer et-Tûsî’nin (ö. 460/1067) Tehzîbü’l-ahkâm ile el-İstibsâr isimli eserleri meşhurdur. Bunlar arasında hakkında en fazla çalışmanın yapıldığı, içindeki hadislerin çeşitli yönlerden incelendiği kitap ise şüphesiz Küleynî’nin el-Kâfi adlı eseridir.
Anahtar Kelimeler:

ravza, el-kâfi

___

  • Akhtar, Syed Waheed, The Early Shī‘ite İmāmiyyah Thinkers, New Delhi: Ashish Publishing House, 1988.
  • Amîdî, Sâmir Hâşim Habîb, eş-Şeyh el-Küleynî el-Bağdâdî ve kitâbühü’l-Kâfî: el-Fürû‘, Kum: Mektebetü'l-a‘lâmi'l-İslâmî, 1414.
  • Behbûdî, M. Bâkır, Sahîhu’l-Kâfî, Beyrut: ed-Dârü'l-İslâmiyye, 1401/1981.
  • Gaffâr, Abdürresûl, el-Küleynî ve’l-Kâfî, Kum: Müessesetü’n-neşri’l-İslâmî, 1416.
  • Hânsârî, M. Bâkır, Ravzâtü’l-cennât fî ahvâli’l-ulemâ’ ve’s-sâdât, Beyrut: Dârü’l-İslâmiyye, 1411/1991.
  • Hûî, Ebü’l-Kāsım, Mu‘cemü ricâli’l-hadîs ve tafsîlü tabakāti’r-ruvât, Necef: y.y., 1413/1992.
  • İsfehânî, Abdullah Efendî, Riyâzü’l-ulemâ’ ve hiyâzü’l-fuzelâ’, nşr. Ahmed el-Hüseynî, Kum: Mektebetü Âyetullah Uzmâ el-Mar‘aşî, 1403.
  • Kelbâsî, Ebü’l-Meâlî Muhammed b. Muhammed İbrâhim, er-Resâilü’r-ricâliyye, nşr. M. Hüseyin ed-Dirâyetî, Kum: Dârü’l-hadîs li’t-tıbâa ve’n-neşr, 1422.
  • Kuzudişli, Bekir, Şîa ve Hadis: Başlangıcından Kütüb-i Erbaa’ya Hadis Rivayeti ve İsnad, İstanbul: Klasik, 2017.
  • Küleynî, el-Kâfî, nşr. Ali Ekber el-Gaffârî, I-VIII, Beyrut: Dârü’s-sa‘b - Dârü’t-teârüf, 1401.
  • Küleynî, el-Kâfî, nşr. Ali Ekber el-Gaffârî, Kum: Dârü’l-kütübi’l-İslâmiyye, 1389/1969.
  • Küleynî, el-Kâfî, Kum: Dârü’l-hadîs, 1429/2008.
  • Küleynî, el-Kâfî, nşr. M. Ca‘fer Şemseddin, Beyrut: Dârü’t-teârüf li’l-matbûât, 1411/1990.
  • Küleynî, el-Kâfî, Beyrut: Menşûrâtü’l-fecr, 1428/2007 (metinde ayrı bir baskısı zikredilmedikçe bu baskıdan kaynak gösterilmiştir).
  • Mâzenderânî, Muhammed Sâlih, Şerhu Usûli’l-Kâfî, nşr. Seyyid Ali Âşûr, I-XII, Beyrut: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, Müessesetü’t-târîhi’l-garbî, 1429/2008.
  • Mâzenderânî, Muhammed Sâlih, el-Kâfî, el-Usûl ve er-Ravza li’l-Küleynî ve Şerh Câmi‘ li’l-Mâzenderânî, nşr. Mirza Ebü’l-Hasan eş-Şa‘rânî, Tahran: Mektebetü’l-İslâmiyye, t.y.
  • Meclisî, M. Bâkır, Mir’âtü’l-ukūl fî şerhi ahbâri âli’r-Resûl, nşr. Hâşim er-Resûlî, I-XXVI, Tahran: Dârü’l-kütübi’l-İslâmiyye, 1404-11.
  • Müslim ed-Dâverî, Usûlü ilmi’r-ricâl beyne’n-nazariyye ve’t-tatbîk, nşr. M. Ali el-Muallim, haz. Hasan el-Abbûdî, Kum: Müessesetü’l-muhibbîn li’t-tıbâa ve’n-neşr, 1426/2005.
  • Öz, Mustafa, “Küleynî”, DİA, 2002, XXVI, 538-539.
  • Sofuoğlu, Cemal, Hadis Tenkidi Yönünden el-Kâfî Üzerine Bir İnceleme (doçentlik tezi), Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, 1982.
  • Sofuoğlu, M. Cemal, “el-Kâfî”, DİA, 2001, XXIV, 148.
  • Üzüm, İlyas, “Kütüb-i Erbaa”, DİA, 2003, XXVII, 4-6.