Safranbolu'da Kültürel Miras, Müze Kent Alımlaması ve Kentin Folklorik Sürdürülebilirliği

Türkiye’nin Batı Karadeniz Bölümü’nde yer alan Safranbolu, coğrafyası, yerleşim tarihi ve kültürel kimliği ile sanat ve kültür tarihi çalışmalarında ön plana çıkmaktadır. Safranbolu’nun somut ve somut olmayan kültürel mirasından bahsedilen UNESCO raporunda, kentin dünya miras listesine folklorik nedenlerle 1992 yılında dahil edildiği yazılmaktadır. Safranbolu yeme-içme alışkanlıklarından, giyim-kuşama kadar uzanan zengin bir folklorik dağarcığa sahip olmakla birlikte, günümüzde kent folklorunun bu çok yönlü yapısı, mimari ve kentsel değerinin gölgesinde kalmaktadır. Bu çalışma, yoğun kültürel geçmişe sahip olan Safranbolu'nun mevcut folklorik yapısının politik ve sosyo-ekonomik nedenlerle değişime uğrarken, kültürel miras kavramı ile ilintili “müze kent Safranbolu” imajını kazanmasını, folklorik değerlerinin söz konusu somut miras alımlamasının gölgesinde kalışını değerlendirmektedir. Çalışma ayrıca UNESCO’nun varlığının Safranbolu’nun folklorik sürdürülebilirliğine olan etkisini mercek altına almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

UNESCO, Safranbolu, Kültürel Miras, Dünya Mirası, Müze Kent

Cultural Heritage and Museum City Reception in Safranbolu and Folkloric Sustainability of the City

Safranbolu, which is located in the Western Black Sea region of Turkey, comes into prominence in art and cultural history studies with its geography, settlement history and cultural identity. In the UNESCO report mentioning the tangible and intangible cultural heritage of Safranbolu, it is stated that the city had been included in the world heritage list in 1992 due to folkloric reasons. Although Safranbolu has a rich folkloric repertoire extending from gastronomy to wearing habits, today this multifaceted structure of the city folklore remains under the shadow of its architectural and urban value. This study evaluates how the present folkloric structure of Safranbolu, which has an intense cultural history, has undergone a change due to political and socio-economic reasons and how the city has gained the image of “museum city Safranbolu” in association with the concept of cultural heritage and how its folkloric values have remained under the shadow of the aforementioned tangible heritage reception. The study also examines the impact of the presence of UNESCO on the folkloric sustainability of Safranbolu.

Keywords:

UNESCO, Safranbolu, Cultural Heritage, World Heritage, Museum City Safranbol,

PDF

___

Referans1 Aktüre, Sevgi; Şenyapılı, Tansa (1976). "Safranbolu'da Mekansal Yapının Gösterdiği Nitelikler ve Koruma Önerileri'nin Düşündürdükleri", ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt.2, Sayı.1.
Referans2 Bakırer, Ömür (1999). ‘Window Glass in Ottoman Vernacular Architecture’, EJOS IV (M.Kiel, N.Landman&H.Theunissen (eds.), Proceedings of the 11th Internationl Congress of Turkish Art, Utrecht-The Netherlands, August 23-28, , No.9: 1-29.2001.
Referans3 Canbulat,İbrahim(2006 ). ‘Bir “Turistik-Tarihi Kent”[1] Olarak Safranbolu’nun Karşı Karşıya Kaldığı Tehditler’,kaynak:https://gulevisafranbolu.wordpress.com/2012/08/14/safranbolu-unesco-dunya-miras-kenti-45/ (internet sitesi son erişim tarihi 16 Mayıs 2018)
Referans 4 Emecen, Feridun (2008). “Safranbolu”, İslam Ansiklopedisi, cilt: 35 s. 481-483.
Referans 5 Kıray, B. Mübeccel (1998) Değişen Toplum Yapısı, İstanbul: Bağlam Yayınları.
Referans 6 Özcan, Abdülkadir (1998). "Safranbolulu Hüseyin Efendi -Cinci Hoca", İslam Ansiklopedisi, cilt: 18: 541-543.
Referans 7 Özcan, 2001"Safranbolulu İzzet Mehmet Paşa", İslam Ansiklopedisi, cilt: 18,. 560-561.
Referans 8 Parmaksızoğlu, İsmet (1999). İbn Batuta Seyahatnamesi'nden Seçmeler,: Kültür Bakanlığı Yayınları Ankara.
Referans9 Ulukavak, Kızıltan (2007). Bir Safranbolulu’nun Cephesinden Safranbolu, Ankara: Bizim Büro Basımevi.
Referans10 Unesco Report (1995). Technical Assistance to the city of Safranbolu (Turkey), Cultural Heritage, Council of Europe, No.31. (Report drawn up by experts appointed by the Council of Europe December 1992)
Referans11 Yazıcıoğlu, Hulusi (1998). Safranbolu Tarihine ait Belgeler ve Kaynaklar, Safranbolu Hizmet Birliği Kültür Yayını, No.4 1, Ankara: Volkan Matbaası.
Referans13 Doğanalp Votzi, Heidemarie (2005). "Histories and Economies of a Small Anatolian Town: Safranbolu and its Leather Handicrafts", Crafts and Craftsmen of the Middle East: Fashioning the Individual in the Muslim Mediterranean, edit.Suraiya Faroqhi, Randi Deguilhem, I.B.Tauris Publisher, ss. 308-338..
Süreli YayınlarReferans14 Demokrat Karabük Gazetesi. 27 Ağustos 1956.Referans15 Yeni Karabük Gazetesi. 11 Ocak 1952.Referans16 Zonguldak Gazetesi. 24 Nisan 1940.
Web erişimReferans17 www.safranbolubelediyesi.gov.tr (siteyi en son ziyaret 09.02.2018)Referans18 http://www.unesco.org.tr/?page=11:129:5:turkce (siteyi en son ziyaret 09.02.2018)
Kaynak KişilerReferans19 Emine Çıkrıklı, Erzurum, 1985 (09.02.2018)Referans 20 Erdem Karataş, Safranbolu, 1973 (09.02.2018)Referans 21 Gülhan Hanım, Sivas, 1968 (09.02.2018)Referans 22 Gülcan Hacısüleymanoğlu, Ağrı, 1978 (10.03.2018)Referans 23 Merve Cenik, 1997, Eskişehir, Tepebaşı, Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü Öğrencisi, 2.sınıf (10.01.2018) Referans 24 Cihan İpek Günaydın, 1998, Erzurum, Oltu, Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü Öğrencisi 2. Sınıf (10.01.2018)Referans 25 Nazlı Taş, İstanbul, 1983. (09.02.2018)Referans 26 Umut İkinci, 1998, Elâzığ, Ağın Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü Öğrencisi 2. Sınıf (10.01.2018)Referans 27 Yasemin Satıcı, Karabük 1989. (09.02.2018)Referans 28 Yunus Emre Demirci, 1997, Yozgat, Aydıncık, Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü Öğrencisi, 2. Sınıf (10.01.2018)Referans 29 Yusuf Turhan, Safranbolu, 1994. (09.02.2018)