MEHMET BAŞARAN, İSMAİL ÇELİK, Bilal SÖYLEMEZ

Etfal Dergisi’nde Bulunan ‘Baba-Oğul’ Adlı Metin Üzerine Bir Söylem Analizi: Bir Vatandaşlık Tasviri

Son iki asır boyunca devletlerin yönetiminde meydana gelen köklü değişimler ve özellikle Batı’da değişen çocukluk algısı sonucu vatandaş tiplemesinin nasıl olacağı bireyin kendisini, toplumunu ve küresel boyutta tüm dünyayı ilgilendiren bir mevzu olmuştur. Geçmişte dar bir kültür ve coğrafya ekseninde ele alınan vatandaşlık çalışmaları, kitle iletişim araçlarının etkisiyle ulusal vatandaşlıktan küresel ve dijital vatandaşlığa doğru kaymaktadır. Temel olarak bireyin kendi kültürünü benimsemenin yanında farklılıklara saygılı olması ve bir insan, bir vatandaş olarak kendisinden beklenen görev sorumlukları yerine getirmesi beklenmektedir. Bu çalışma 1875 yılında Etfal Dergisinin sekizinci ve dokuzuncu sayılarında çocukların nasıl bir birey ve vatandaş olmaları gerektiği konusunda sokratik görüşme yönteminin kullanılarak yayımlanan ‘baba-oğul’ metninin söylem analizini gerçekleştirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma sonucunda arzu edilen bireyin insani ve dini değerler aracılığıyla eğitime tabi tutulduğu ve idealize edilen vatandaşlığın bireyler arası herhangi bir ötekileştirme yapılmadan içinde yaşanılan vatanın menfaatlerine göre şekillendirildiği, küresel anlamda ise barış düşüncesinin temele alındığı tespit edilmiştir. Bu kapsamda çok değişkenli toplumlarda vatandaşlık eğitimi için tarihsel çalışmaların artırılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Etfal Dergisi, Eğitim Tarihi, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Vatandaşlık Eğitimi, Çocukluk

A Discourse Analysis on the 'Father-Son' Text in Etfal Journal: A Citizenship Description

In the last two centuries, the fundamental changes that have occurred in the management of states and especially what the citizen typing would become as a result of the changing child perception in the West have been an issue of concern for the individual, society and the whole world in the global aspect. Citizenship studies, which used to be dealt with on a narrow axis of culture and geography in the past, are shifting from national citizenship to global and digital citizenship under the influence of mass media. The individual is basically expected to adopt her/his own culture and also to respect the differences and fulfil the duties and responsibilities that are expected of her/him as a human being and as a citizen. This study was carried out to perform the discourse analysis of the ‘Father-Son’ text, which was published in the eighth and the ninth issues of Etfal Journal concerning what kind of individuals and citizens children should be in 1875, using the socratic interview method. As a result of the discourse analysis, it was found that the ideal individual was subjected to education through human and religious values, whereas the ideal citizen was shaped according to the interests of the nation without any interpersonal otherization and the idea of peace was grounded on a global perspective. In this context, it is necessary to increase historical studies for the citizenship education in multivariate societies.

Keywords:

Education History, Child Development and Education, Citizenship Education, Childhood, Etfal Journal,

PDF

___

Akdağ, H. ve Taşkaya, M. S. (2011).Vatandaşlık ve insan hakları eğitiminin sosyal bilgiler öğretimindeki yeri. Sosyal bilgilerin temelleri. R. Turan ve K. Ulusoy (Ed), Ankara: PegemA Yayıncılık.Beauregard, R. Ve Bounds, A. (2000) Urban Citizenship. In Isin, F.(ed.). Democracy,Citizenship Anda The Global City. London And Newyork: Routledge. Taylor ve Francis Group.Cristol, D., Michell, R. and Gimbert, B.(2010). 'Citizenship Education: A Historical Perspective (1951-Present)'. Action in Teacher Education. 32: 4, s.61—69Çayır, K. (21013). “Biz Kimiz”? Ders Kitaplarında Kimlik, Yurttaşlık, Haklar. Ders Kitaplarında İnsan Hakları III Projesi: Tarama Sonuçları.Çelik, H., Ekşi, H. (2008). Söylem Analizi. Eğitim Bilimleri Dergisi. C.27, s.27. Hartley, J. (2010) Silly Citizenship. Critical Discourse Studies. 7(4). S.233-248.Heater, D. (2004). A History of Education for Citizenship. RoutledgeFalmer. London.Hilburn, J. ve Maguth B. M. (2015). Spatial citizenship education: Civic Teachers’ İnstructional Priorities and Aproaches. The Journal of Social Studies Research. 39(2015), s.107-108 Galston, W. A. (2001). Political Knowledge, Political Engagement, and Civic Education. Annual Review of Political Science.s.4.Goren, H. Ve Yemini, M. (2016). Global Citizienship Education in Context: Teacher Perceptions at an İnternational School and a Local Israeli School. Compare: A Journal of Comperative and İnternational Education. 46:5. s.832-853.Gök, F. (2003). Vatandaşlık Ve İnsan Hakları Eğitimi Ders Kitapları. (Ed.B. Çotuksözen, A.Erzan, O. Silier). Ders Kitaplarında İnsan Hakları: Tarama Sonuçları (s.158-171). Tarih Vakfı: İstanbulJans, M.(2004). Children as Citizenship. Towards a Contemporary Nation of Child Participation. Childhood. 11(27).Kansu, N.A. 81932). Türkiye Maarif Tarihi Hakkında Bir Deneme. İstanbul: Milliyet Matbaası.Kondu, Z., Sakar, T. (2013). Vatandaşlık Ve Demokrasi Eğitimi Dersi Niçin Verilir? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi. Yıl: 2, Sayı:3 s. 49-60.Lindström, L. (2013). What Do Children Learn at Swedish Preschools?. International Education Studies. Vol. 6, No. 4. Marshall, T. (1950). Citizenship and School Change. London:PlutoMEB, (2017). İnsan Hakları, Yurtaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı. Ankara.Nichols, S. (2007). Children as Citizenship: Literacies for Social Participation. Early Years. 27:2. s.119-130Saada, N. L. (2013). Teachers’ Perspectives on Citizenship Education in Islamic Schools inMichigan. Theory& Research in Social Education. 41:2.s.247-273.Satı Bey. (1327). Tarih Tedrisatının Üsul Ve Esasları. Tedrisatı İbtidaiye Mecmuası.Sabri Cemil (1990). Amel-i Fenni Tedris. Kosova Matbaası.Sel B., Sözer, M. A. (2018). Cumhuriyet Dönemi (1928-1948) Yurt Bilgisi Ders Kitaplarında Çocukluğun Politik Yapılandırılmasına İlişkin Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education). 33(2): s.293-315.Sözen, E. (1999). Söylem, Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç ve Refleksivite. Paradigma Yayınları, İstanbulOrtaylı İ. (2000). Osmanlı Toplumunda Aile. İstanbul: Pan YayıncılıkÖzdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 11(1). S.323-343.Üstel, F. (2004)Makbul Vatandaş’ın Peşinde-II Meşrutiyet’ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi.(7. Bs.). İstanbul: İletişim YayınlarıVeugelers, W. (2011). The Moral and the Political in Global Citizenship: Appreciating Differences in Education. Globalisation, socities and Education 9(3-4). s.473-485.Werbner, P. Ve Yuval-Davis, N. (1999). Women and the Discourse and Citizenship. London:Zed Books