Kadim ve Modern Eğitim Yaklaşımları Bağlamında Kant’ın Eğitim Nazariyesi

Bu makalede kadim eğitim anlayışı ile modern eğitim anlayışı arasındaki ilişki bağlamında Kant’ın eğitim nazariyesi ele alınmıştır. Makale, iki temel bölüm ve alt başlıklar üzerine kurulmuştur. İlk bölümde gelenekten modernliğe eğitimin anatomisini ortaya koyabilmek adına evvela kadim eğitim yaklaşımına, akabinde de modern eğitim yaklaşımının tarihî evrimini gösterebilmek adına kapitalist ve neoliberal eğitim yaklaşımına temas edilerek eğitime atfedilen anlamın tarihî seyrine temas edilmiştir. İkinci bölümde ise Kant’ın eğitim nazariyesi detaylı bir şekilde ortaya konmuştur. Bölümde Kant’ın Eğitim Üzerine (über Pädagogik) kitabında oldukça tafsilatlı bir şekilde ele aldığı eğitim yaklaşımı kadim ve modern eğitim anlayışı arasındaki ilişki zemininde özetlenmiştir. Netice olarak Kant’ın ortaya koymuş olduğu eğitim nazariyesinin, kadim ve modern eğitim yaklaşımları arasında yer alan mutedil bir eğitim nazariyesi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu anlamda Kant’ın, kadim yaklaşımın eğitime yönelik olumlu yönleri ile çağdaş yaklaşımın olumlu yönlerini mezcettiği kanaatine varılmıştır. Kant’ın eğitim yaklaşımının eğitimin içsel hususiyetinden koparılarak anlam kaybına uğradığı modern dönemde hassaten önemli olduğu değerlendirilmiştir.

Kant's Theory of Education in the Context of Ancient and Modern Educational Approaches

In this article, Kant's theory of education is discussed in the context of the relationship between ancient education understanding and modern education understanding. The article is based on two main sections and subheadings. In the first part, in order to reveal the anatomy of education from tradition to modernity, firstly the ancient educational approach and then the capitalist and neoliberal approach to education are discussed in order to show the historical evolution of the modern education approach. In the second part, Kant’s theory of education is presented in detail. In this section, the educational approach that Kant handles in his book On Education (über Pädagogik) is summarized on the basis of the relationship between ancient and modern education. As a result, it has been concluded that the education theory put forward by Kant is a moderate education theory which is among the ancient and modern educational approaches. In this sense, it has been concluded that Kant confined the positive aspects of the ancient approach to education with the positive aspects of the contemporary approach. It has been evaluated that Kant’s educational approach is particularly important in the modern period, when education has lost its meaning by being detached from the inherent character of it.

___

  • Althusser, Louis. İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. Çev., Alp Tümertekin. İstanbul: İthaki Yayınları, 2014.
  • Anders, Günter. Burning Conscience. New York: Monthly Review Press, 1961. Arendt, Hannah. İnsanlık Durumu. Çev., Bahadır Sina Şener. İstanbul: İletişim Yayınları, 2006.
  • Baker, Catherine. Zorunlu Eğitime Hayır!. Çev., Ayşegül Sönmezay. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2013.
  • Baudrillard, Jean. Tüketim Toplumu. Çev., Nilgün Tutal ve Ferda Keskin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2019.
  • Bauman, Zygmunt. Eğitim Üzerine. Çev., Akın Emre Pilgir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2020.
  • Bauman, Zygmunt. Küreselleşme Toplumsal Sonuçları. Çev., Abdullah Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2017.
  • Bauman, Zygmunt. Yasa Koyucular ile Yorumlayıcılar. Çev., Kemal Atakay. İstanbul: Metis Yayınları, 2012.
  • Baykan, Fehmi. Aydınlanma Üzerine Bir Derkenar. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2001.
  • Bernhard, Thomas. Eski Ustalar. Çev., Sezer Duru. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2018.
  • Bolat, Özgür. Beni Ödülle Cezalandırma. İstanbul: Doğan Kitap, 2017.
  • Bowles, Samuel ve Herbert Gintis. “Schooling in Capitalist America”. Bowles and Gintis Revisited: Correspondence and Contradiction in Educational Theory. Der., Mike Cole. Philadelphia: The Falmer Press, 1988.
  • Cevizci, Ahmet. Eğitim Felsefesi. İstanbul: Say Kitap, 2019.
  • Coşkun, Cüneyt. “Michel Foucault: Özne ve İktidar”. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2010.
  • Çelebi, Vedat. “Michel Foucault’da Bilgi, İktidar ve Özne İlişkisi”. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi. 5/1 (2013): 512-523.
  • Çelikel, Bülent. Gazali ve Eğitim. İzmir: İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları, 2008. Davidson, Thomas. Aristotle and Ancient Educational Ideals. Londra: Nabu, 2010.
  • Dean, Mitchell. “Powers of Life and Death beyond Governmentality”. Cultural Values. 6 (2002): 119-138.
  • Dickens, Charles. Zor Zamanlar. İstanbul: Dorlion Yayınları, 2019.
  • Foucault, Michel. İktidarın Gözü. Çev., Işık Ergüden. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2015.
  • Frankena, William K. Three Historical Philosophies of Education: Aristo, Kant, Dewey. Chicago: Scott, Foresman and Company, 1965.
  • Fromm, Erich. Sağlıklı Toplum. Çev., Zeynep Tanrısever ve Yurdanur Salman, İstanbul: Payel Yayınevi, 2006.
  • Gatto, John Taylor. Eğitim: Bir Kitle İmha Silahı. İstanbul: Edam Yayınları, 2017.
  • Gilby, Thomas. St. Thomas Aquinas Philosophical Texts. Londra: Kessinger Publishing, 2010.
  • Han, Byung-Chul. In the Swarm: Digital Prospects. Massachusetts: The MIT Press, 2017.
  • Han, Byung-Chul. Psikopolitika. Çev., Haluk Barışcan. İstanbul: Metis Yayınları, 2019.
  • Hargreaves, Andy. Education in the Age of Insecurity. New York: Teachers College Press, 2013.
  • Illich, Ivan. Okulsuz Toplum. Çev., Celal Öner. İstanbul: Oda Yayınları, 2006.
  • Illich, Ivan. Sağlığın Gaspı. Çev., Süha Sertabiboğlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2017.
  • İzzetbegoviç, Aliya. Doğu ve Batı Medeniyeti Arasında İslâm. İstanbul: Nehir Yayınları, 1993.
  • Jameson, Frederic. Modernizm İdeolojisi. Çev., Kemal Atakay ve Tuncay Birkan. İstanbul: Metis Yayınları, 2016.
  • Kant, Immanuel. Eğitim Üzerine. Çev., Ahmet Aydoğan. İstanbul: Say Yayınları, 2013.
  • Kant, Immanuel. Eğitim Üzerine. Çev., S. Emre Bekman. İstanbul: İz Yayıncılık, 2019.
  • Kant, Immanuel. Pratik Aklın Eleştirisi. İstanbul: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 2012.
  • Lazzarato, Maurizio. Borçlandırılmış İnsanın İmali. Çev., Murat Erşen. İstanbul: Açılım Yayınları, 2005.
  • Marx, Karl ve Friedrich Engels. Alman İdeolojisi. Çev., Sevim Belli. İstanbul: Sol Yayınları, 1992.
  • Murata, Sachiko. “Konfüçyüsçü Gelenekte Eğitim”, Geleneğin Işığında Eğitim. Der., Jane Casewit. İstanbul: Edam Yayınları, 2018.
  • Mustafa Satı Bey. Fenn-i Terbiye. Haz., Mustafa Gündüz. İstanbul: Otorite Yayınları, 2012.
  • Nietzsche, Friedrich. Putların Alacakaranlığı. Çev., Mustafa Tüzel. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2010.
  • Özsoy, Mehtap. “Foucaultcu Bir İktidar Analizi: Türkiye’de Hapishanelerde İletişimsel Süreçler”. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi. 28 (2018): 257-277.
  • Phillips, Adam. Kaçırdıklarımız: Yaşanmamış Hayata Övgü. Çev., Selin Siral. İstanbul: Metis Yayınları, 2019.
  • Platon. Devlet. Çev., Sabahattin Eyüboğlu ve M. Ali Cimcoz. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1962.
  • Rikowski, Glenn. “Distillation: Education in Karl Marx’s Social Universe”. (Seminer). University of East London, School of Education, 14.2.2005.
  • Robinson, Ken. “Changing Education Paradigms”. TED Konuşması. October 2010. Erişim 25 Ağustos, 2020. https://www.ted.com/talks/sir_ken_robinson_
changing_education_paradigms.
  • Robinson, Ken. “Okullar Yaratıcılığı Öldürüyor!” TED Konuşması. February 2006. Erişim 25 Ağustos, 2020. https://www.ted.com/talks/sir_ken_robinson_
do_schools_kill_creativity?.
  • Soustelle, Jacques. Daily Life of the Aztecs: On the Eve of the Spanish Conquest. Courier Cover Publications, 2002.
  • Süngü, Güray. Az Kalan Gölge. İstanbul: İz Yayınları, 2019.
  • Şentürk, İlknur ve Selahattin Turan. “Foucault’un İktidar Analizi Bağlamında Eğitim Yönetimine İlişkin Bir Değerlendirme”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 18/2 (2012): 243-272.
  • Taşköprülüzâde Ahmet Efendi. Ahlâk-ı Adudiye Şerhi. Haz., Elzem İçöz ve Mustakim Arıcı. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2014.
  • Taylor, Mark C. ve Esa Saarinen. Imagologies: Media Philosophy. Londra, New York: Routledge, 1994.
  • Van Horn Melton, James. Absolutism and the Eighteenth-Century Origins of Compulsory Schooling in Prussia and Austria. Cambridge: Cambridge University Press, 2003.
  • Willis, Paul. İşçiliği Öğrenmek. Çev., Fuat Dara Elhüseyni. İstanbul: Heretik Yayınları, 2016.
  • Zekiyan, Bogos. Hümanizm-Düşünsel İçlem ve Tarihsel Kökenler. İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 2005.