XVI ve XVII. Asırlarda Akdeniz'in İktisadi Yapısı ve Osmanlı Devleti

GirişUzun tarihi süreçler içerisinde pek çok medeniyeti çevresinde barındıran Akdeniz coğrafyasının adı Latincedeki “Mediterraneus/Mare Mediterraneum” kelimelerinden gelmektedir. Bu terkip “Medius: Orta, Terra: Toprak/Yer/Dünya ve Mare: Deniz” kelimelerinin birleşiminden meydana gelmektedir. Bu kavram ve terkipten yola çıkarak buraya “ortada yer alan deniz” anlamının kastedildiği düşünülebilir. Türkler burayı Akdeniz, Batı Denizi ve Bahr-ı Sefid, olarak tanımlanmıştır. Osmanlı dönemi haritalarına bakıldığında buranın genellikle Bahr-ı Sefid olarak adlandırdığı görülmektedir. Araplar bu bölgeye “El Bahre-l Ebyedu'l-Mutavassit” demişlerdir. Bu tanımlama  “ortada bulunan ak/beyaz deniz” anlamına gelmektedir. Diğer medeniyetlerin tanımlamalarına bakıldığında ise şöyle bir manzara ortaya çıkmaktadır. Romalılar bizim deniz, Yahudiler büyük deniz ve antik Mısırlılar büyük yeşil deniz şeklinde tanımlamalar yapmaktaydı
Anahtar Kelimeler:

Akdeniz, Osmanlı, İktisat, Avrupa

___

  • Telif Eserler:ABULAFİA, David, Büyük Deniz, İstanbul 2012.ARNOLD, David, Coğrafi Keşifler Tarihi, İstanbul 2001.BRADFORD, Ernle, Akdeniz-Bir Denizin Hikâyesi, İstanbul 2013.BRAUDEL, Fernand, Akdeniz ve Akdeniz Dünyası, İstanbul 2017.İNALCIK Halil, Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600), Çeviren: Ruşen Sezer, İstanbul 1995.İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi-I, İstanbul 2016.KÖPRÜLÜ, Fuad, Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşu, Ankara 1999. MATVEJEVİÇ, Predrad, Akdeniz’in Kitabı, Çev: Tolga Esmer, İstanbul 1999.Osmanlı Dönemi Akdeniz Dünyası, Editörler: Haydar Çoruh, M. Yaşar Ertaş, M. Ziya Köse, İstanbul 2011.SEE, Henri, Modern Kapitalizmin Doğuşu, İstanbul 2001.TABAK, Faruk, Solan Akdeniz, Çev: Nurettin Elhüseyni, İstanbul 2009.TABAKOĞLU Ahmet, Türkiye İktisat Tarihi, İstanbul 2017.UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, C. I, Ankara 1988.
  • Makaleler:ALTUĞ, Uğur, Osmanlı İmparatorluğu’nun Akdeniz Siyasetinde Korsanların Rolü, Doğu-Batı Dergisi, Kasım/Aralık/Ocak 2005/2006, S. 34, s. 289-295.BAŞOL, Rüveyda Öztürk, Akdeniz Çalışma Kültürü, Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2014 – C. 3, S. 1. s. 38-49.BULUT, Mehmet, Merkez Akdeniz’den Atlantik’e Kayarken Avrupalılar ve Osmanlılar, Doğu-Batı Dergisi, Kasım/Aralık/Ocak 2005/2006, S. 34, s. 223-230.İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşu ve İnkişafı Devrinde Türkiye’nin İktisadi Vaziyeti Üzerine Bir Tetkik Münasebetiyle, Belleten, C. XV, S. 60, Ekim 1951, s. 629-684.KILIÇBAY, Mehmet Ali, Bir Akdeniz Ütopyası: Akdeniz Birleşik Devletleri, Doğu-Batı Dergisi, Kasım/Aralık/Ocak 2005/2006, S. 34, s. 231-238.KÖSE, Metin, Yeniçağda Akdeniz ve Avrupa Tarihi Kaynağı Olarak Galata Şeriyye Sicilleri, Osmanlı Dönemi Akdeniz Dünyası, İstanbul 2011, s. 151-173.ÖZCAN, Ufuk, 1492 Coğrafi Keşifler ve Günümüze Yansımaları: Küresel İspanyol Hâkimiyetinin Yükselişi ve Çöküşü, Tarih ve Uygarlık İstanbul Dergisi, S. 3, Mayıs-Haziran 2013, s. 101-110.İNALCIK Halil, “Osmanlı Devleti’nin Doğuşu Meselesi”, Söğüt’ten İstanbul’a, Derleyenler: Oktay Özel-Mehmet Öz, İstanbul 2005, s. 225-240.