OTTO DİX’İN “SAVAŞ” ADLI POLİPTİĞİ İLE MEHMET RUHİ AREL’İN “ÇANAKKALE SAVAŞI” ADLI TRİPTİĞİNİN KARŞILAŞTIRILMASI VE ANALİZLERİ

Asırlar boyunca yaşanan büyük tarihsel olaylar toplumları sosyal, ekonomik ve kültürel açıdan derinden etkilemiştir. Toplumların yaşam biçimini değiştiren bu gelişmeler, sanatın gelişimini de yönlendirip biçimlendirmiştir. Dolayısıyla toplumun sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerini yansıtan sanat yapıtları önemli tarihsel olayların izlerini de taşımaktadırlar. Bütün Avrupa’yı etkileyen I. Dünya Savaşı, her önemli tarihsel olay gibi birçok ülkede resim sanatında yerini almıştır. Savaş Avrupa’nın geniş coğrafyasını sardıktan sonra tema olarak birçok sanatçı tarafından eserlerinde işlenilse bile, savaşın yaratığı travmalar ile birlikte içerik ve biçimsel açıdan farklılıklarla sanat eserlerine yansımıştır. Sanat evrensel bir dili olmasına rağmen her toplumun kültürel yapısına göre biçim, ışık, renk veya malzeme unsurlarıyla ifade yolu bulmaktadır. Kurgu, kompozisyon ve renk seçiciliğinde sanatçıların yaşadıkları travmatik boyut, kültürel farklılıklar ve bireysel üslup rol oynamıştır. Toplumsal gerçekçilik doğrultusunda çıkmış olan her iki sanatçı ayrı bakış açıları ile savaşın gerçeklerini farklı bir eleştirel tavırla yorumlamış ve yeni bir kurgu içinde vermiştir. I. Dünya Savaşı’nın merkezinde yaşamış olan Alman sanatçısı Otto Dix, bu konuyu bir çok resimlerinde sergilemiştir. Bu yazıda incelenecek olan eserler Otto Dix’in “Savaş” adlı poliptik formundaki resmi ile, dağılmakta olan Osmanlı İmparatorluğu’nun bir sanatçısı olan Mehmet Ruhi Arel’in “Çanakkale Savaşı” adlı triptiğidir. İçerik ve biçimsel açıdan her iki yapıt karşılaştırılıp analiz edildikten sonra farklılıkları ortaya konulmuştur.  

___

  • Arseven, C. E. (1975). Sanat Ansiklopedisi, c. 1., İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Berk, N. (1964). Resim Bilgisi. İstanbul: Varlık Yayınevi.
  • Florea, V. (1982). Arta Românească Modernă şi Contemporană. Bucureşti: Editura Meridiane.
  • Kessler, E. & Vlasiu, İ. & Vida G. & Dreptu, R. & Vida, R. (2007). Colours of Avant-Garde. Romanian Art 1910-1950. Bucureşti
  • Kınay, C. (1993). Sanat Tarihi. Ankara: Kültür Bakanlığı.
  • Kleiner, F. S., (2010). Gardner’s Art Through the Ages: The Western Perspective, Volume II, Boston, MA, USA: Wadsworth Thirteenth Edition.
  • Pooke, Grant and Whitham, G. (2012). Sanatı Anlamak, İstanbul: Optimist Yayımevi.
  • Tansuğ, S. (1993). Resim Sanatının Tarihi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • Wolf, N. (2004). Expressionism. Taschen.
  • Wölfflin, H. (2000). Sanat Tarihinin Temel Kavramları. İstanbul: Remzi Kitapevi, 5. Basım.
  • http://www.artgallery.nsw.gov.au/education/education-materials/education-kits/exhibition-kits/mad-square/world-war-i-and-revolution/
  • http://www.artsetsocietes.org/a/a-goerig.html
  • http://designtheory.fiu.edu/readings/frampton_regionalism.pdf
  • http://www.britannica.com/EBchecked/topic/488048/race-milieu-and-moment