TÜRK MEDYASININ SERMAYE YAPISI VE SİYASAL İKTİDARLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Kitle iletişim araçları, ekonomik ve politik güçler arasındaki çeşitli ilişkileri nedeniyle gerçekleri ifade etmede yetersiz kalabilmektedir. Haberi yorumlayarak yazma düşüncesi, Birinci Dünya Savaşından bu yana kabul edilmiş bir yöntemdir. Hatta köşe yazarlığının gelişmesinin temel gerekçelerinden birisidir. Okuru doğru bilgilendirme ilkesi doğrultusunda hareket edildiği sürece, haberi kurgulayan muhabir yorum dahi olsa habere müdahale etme hakkına sahiptir. Fakat hegemonik güçlerin beklentilerine yönelik kurgulanan metinlerde gerçekler doğrudan ifade edilememekte/edilmemektedir. Bu tür haber metinlerinde hegemonik güç eleştirileri ya kısmen vardır ya da yokluk düzeyindedir. Aynı tutum diğer haber metinleri için de geçerli olabilmektedir. Yani her türlü haber metni, bir şekilde söylem kısıtlamasıyla, oto-sansürle karşı karşıya kalabilmektedir. Özellikle liberal medyada, bu tavır kendisini hissettirmektedir. Bu çalışmada, sermaye yapılarının ve siyasi merkezlerin medyanın içeriğini etkilediği düşüncesiyle, Türkiye'deki medya organizasyonlarının sermaye yapıları ve siyasetle olan bağlantılarına dair, veriler doğrultusunda bir inceleme gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Medyanın Sermaye Yapısı, Söylem Sınırlılığı, Medyada Tekelleşme

PDF

___

ADAKLI, Gülseren. (2006), Türkiye'de Medya Endüstrisi Neoliberalizm Çağında Mülkiyet ve Kontrol İlişkileri, Ütopya Yayınları, Ankara.
ALTHUSSER, Louis. (2006), İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, (çev. Alp Tümertekin), İstanbul, İthaki Yayınları, 2. baskı.
BAGDKIAN, Ben. H. (2009), “Medya Tekeli (The Media Monopoly)”, (çev. Nurdoğan Rigel), Matriksi Şimşek Olan Metinler, ed. Nurdoğan Rigel ve Şebnem Çağlar, Anonim Yayıncılık, İstanbul.
BOURDIEU, Pierre. (1998), On Television, (çev. Priscilla Parkhurst Ferguson), The New Press, New York.
BOURDIEU, Pierre. (2005), “The Political Field, The Social Science Field, And The Joumalistic Field”, Bourdieu And The Journalistic Field, (Ed. R. Benson E. Neveu) Cambridge, England, Polity, pp. 29-47
CHOMSKY, N., HERMAN E.S. (1988), Manufacturing Consent: The Political Economy of the Mass Communication, Panteon Books, New York.
CHOMSKY, Naom. (2002), Medya Gerçeği, (çev. Osman Akınhay), Abdullah Yılmaz, Everest Yayınları, İstanbul.
CLARKE, Debora. (1979), “Who Owns the Media? Concentration of Ownership in the Mass Communications Industry”, Harmony Books, (Ed. Benjamin M. Compaigne) New York, pp: 71-80.
DEMİRAĞ, Yavuz Selim. (2011), “Medyadaki satış ve AKP'nin vedası”, Yeni Çağ Gazetesi, 23 Nisan 2011, (erişim adresi: http://www.yg.yenicaggazetesi.com.tr/yazargoster.php? haber=17956), (erişim tarihi: 11.10.2012).
DEMİRAĞ, Yavuz Selim. (2011), “Medyadaki satış ve AKP'nin vedası”, Yeniçağ Gazetesi, 23 Nisan, (erişim adresi: http://www.yg.yenicaggazetesi.com.tr/yazargoster.php?haber=17956), (erişim tarihi: 09.09.2012).
ECO, Umberto. (2009), Beş Ahlak Yazısı, (çev. Kemal Atakay), Can Yayınları, İstanbul, 3. baskı.
GERAY, Haluk. (2003), İletişim ve Teknoloji Uluslararası Birikim Düzeninde Yeni Medya Politikaları, , Ütopya Yayınları, Ankara.
GOLDING P.; MURDOCK, G. (2000), “Kültür, İletişim ve Ekonomi Politik” (Çev. Beybin Kejanlıoğlu), Medya, Kültür, Siyaset, (Ed. Süleyman İrvan) Alp Yayınları, 2. baskı, ss: 59- 100.
HANITZSCH, T., MELLADO, C. (2011), “What Shapes the News around the World? How journalists In 18 Countries Perceive Influences On Their Work”, International Journal of Press/Politics, 16, pp: 404-426.
HASAN, Mehdi. (2012), “Türkiye'de İfade Özgürlüğü Hakkı Yok Oluyor”, Orijinal Metin: The Guardian, (Çev. Dora Göksal), Evrensel, 11 Haziran.
HERMAN, Edward, CHOMSKY, Noam. (2006), “A Propaganda Model”, Media and Cultural Studies, (Ed. Meenakshi Gigi Durham and Douglas M. Kellner) Blackwell Publishing Ltd., USA, pp: 257-294.
ILGAZ BÜYÜKBAYKAL, C. (2011), “Günümüzde Türkiye'deki Televizyon Yayıncılığının Genel Görünümü”, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi - Sosyal Bilimler, Cilt 1, Numara 7, ss: 23- 33.
KAYA, Raşit. (2009), İktidar Yumağı - Medya - Sermaye – Devlet, İmge Kitabevi, Ankara.
LUHMANN, Niklas. (1992), “What is communication?”, Communication Theory, 2 (3), pp: 251- 259.
LUHMANN, Niklas. (1993), “Deconstruction as Second-Order Observing”, New Literary History, Vol. 24, No. 4, pp: 763-782.
LUHMANN, Niklas. (1995), Social Systems, (Trans. John Bednarz, Jr. with Dirk Baecker), Stanford University Press, Stanford.
McCHESNEY, Robert W. (1999), Rich Media, Poor Democracy, Communication Politics in Dubious Times, University of Illinois Press, Urbana & Chicago.
ÖZCAN, Zafer. (2008), “Medyanın Güçle İmtihanı”, Aksiyon, Sayı: 930: 15 Eylül (erişim adresi: http://www.aksiyon.com.tr/aksiyon/haber-22941-26-medyanin-gucle-imtihani.html), (erişim tarihi: 22.09.2012).
ÖZSEVER, Atilla. (2004), Tekelci Medyada Örgütsüz Gazeteci, İmge Kitabevi, Ankara. RİFAT, Mehmet. (2000), XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları, Om Yayınevi, Ankara.
TILIÇ, L. Doğan. (2009), Utanıyorum Ama Gazeteciyim Türkiye ve Yunanistan'da Gazetecilik, İletişim Yayınları, İstanbul, 2. baskı.
TÖRENLİ, Nurcan. (2005), Yeni Medya, Yeni İletişim Ortamı, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
UZUN, Ruhdan. (2006), Gazetecilikte Yeni Bir Yönelim: Yurttaş Gazeteciliği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, ss: 633-656.
Gazete ve Dergiler Listesi Kasım/1012 Dönemi, Basın İlan Kurumu, (erişim adresi: http://www.bik.gov.tr/files/tiraj/kasim-2012.pdf), erişim tarihi: 10.02.2012)
Society of Professioneal Journalists Ethics Committee Position Papers, (erişim adresi:
http://www.spj.org/ethics-papers.asp), (erişim tarihi: 09.10.2012).