TURİST REHBERLİĞİNDE MESLEK ETİĞİ İLKELERİNİN FAYDACI ETİK YAKLAŞIMI İLE BELİRLENMESİ

Bu çalışma, faydacı etik açısından turist rehberliği mesleğinde etik ilkeleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, 11 turist rehberi yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Turist rehberlerinden elde edilen verilere içerik analizi uygulanmıştır. Turist rehberliğinde mesleki etik ilkeleri üç tema altında toplanmaktadır: Mesleki Sorumluluklar, Rehberlerle İlişkiler, Turist ve Paydaşlarla İlişkiler. Mesleki Sorumluluklar teması Mesleki Özellikler, Mesleki Beraberlik; Rehberlerle İlişkiler teması Bilgi Paylaşımı, Destek Olma, İyi Niyetli Olma; Turist ve Paydaşlarla İlişkiler teması Turistlere Karşı Sorumluluklar, Turizm Paydaşlarına Karşı Sorumluluklar kategorilerinden oluşmaktadır. Araştırmada elde edilen bulgular, turist rehberliği mesleğinde etik ilkelere yönelik ilk ampirik çalışmanın bulguları olma özelliğini taşımaktadır. Turist rehberliği mesleğine ilişkin 28 etik ilkenin belirlendiği çalışma uygulamaya yönelik bazı öneriler sunmaktadır. Bununla birlikte çalışma sonunda, gelecekte yapılabilecek araştırmalar hakkında değerlendirmeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Meslek Etiği, Faydacı Etik, Turist Rehberliği, Turist Rehberleri

PDF

___

AHİPAŞAOĞLU, Suavi. (2006), Turizmde Rehberlik, Gazi Kitapevi, Ankara, 2. Baskı.
AKAN, Perran. (2007), “Uygulama Açısından İş Etiği Kuralları Ve Evrensel Turizm Etiği İlkeleri”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt.18, S.23, ss. 7-20.
AKTAŞ, Kadir. (2014), “Etik-Ahlâk İlişkisi Ve Etiğin Gelişim Süreci”, Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt.1 S.2, ss. 22-32.
ANAY, Harun. (2011), “Jeremy Bentham'ın Etkisi Ve Yararcılığın Çağdaş Arap Düşüncesine Girişi”, Osmanlı Araştırmaları, Cilt.37 S.37, ss. 99-138.
AYDIN, Metin. (2013), “John Stuart Mill’in Faydacı Ahlakı”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt.15, S.28, ss. 143-167.
AYDOĞAN, İsmail. (2011), “Öğretmenlerin Mesleki Etik İlkelerine Uyma Düzeylerinin Öğrenciler Tarafından Algılanması”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt.21, S.2, ss. 87-96.
BÜKEN, Nükhet Örnek ve BÜKEN, Erhan. (2002), “Nedir Şu “Tıp Etiği” Dedikleri?”, Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, Cilt.11, S.1, ss. 17-20.
CEVİZCİ, Ahmet. (2012). Etik, A. Cevizci (Ed.), Felsefe, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Yayınları, Eskişehir.
CHANG, Kuo-Chien. (2014), “Examining The Effect Of Tour Guide Performance, Tourist Trust, Tourist Satisfaction, And Flow Experience On Tourists' Shopping Behavior”, Asia Pacific Journal of Tourism Research, Cilt.19, S.2, ss. 219-247.
DICICCO-BLOOM, Barbara ve CRABTREE, Benjamin F. (2006), “The qualitative research interview”, Medical Education, Cilt.40, S.4, ss. 314-321.
FENNELL, David A. ve MALLOY, David C. (1999), “Measuring The Ethical Nature Of Tourism Operators”, Annals of Tourism Research, Cilt.26, S.4, ss. 928-943.
GRANEHEIM, Ulla H. ve LUNDMAN, Berit. (2004), “Qualitative Content Analysis In Nursing Research: Concepts, Procedures And Measures To Achieve Trustworthiness”, Nurse Education Today, Cilt.24, ss. 105-112.
Güllüoğlu, Ö. (2006). “Halkla ilişkiler mesleğinde etik anlayışı” [Bildiri]. II. Ulusal Halkla İlişkiler Sempozyumu, (ss. 145-165). Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi.
HEUNG, Vincent CS. (2008), “Effects Of Tour Leader's Service Quality On Agency's Reputation And Customers' Word-Of-Mouth”, Journal of Vacation Marketing, Cilt.14, S.4, ss. 305-315.
HSİEH, Hsiu-Fang ve SHANNON, Sarah E. (2005), “Three Approaches To Qualitative Content Analysis”, Qualitative Health Research, Cilt.15, S.9, ss. 1277-1288.
İYİ, Sevgi. (2015). Etik tarihinde ana yaklaşımlar. İ. Kuçuradi ve D. Taşdelen (Ed.), Etik, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Yayınları, Eskişehir.
KAPLAN, Çetin. (2009), “Kamu Yönetiminde Etik Ve Kamu Çalışanlarının Etik Kavramını Algılayışları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt.14, S.3, ss. 343-355.
KARATAŞ, Abdullah. (2013), “İlköğretim Öğretmen Adayları İçin Meslek Etiğinin Önemi”, Marmara Coğrafya Dergisi, Cilt.28, 304-318.
MACBETH, Jim. (2005), “Towards An Ethics Platform For Tourism”, Annals Of Tourism Research, Cilt.32, S.4, ss. 962-984.
MHYRE, Jill M. (2010), “Assessing Quality With Qualitative Research”, Canadian Journal of Anesthesia, Cilt.57, S.5, ss. 402-407.
MÖNGÜ, Bahtinur. (2015), “Modern Dünyada Mutluluk: John Stuart Mill’in Faydacı Etiği”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt.19, S.1, ss. 23-30.
ÖZATEŞ, Özge Sanem. (2010), “Sosyal Hizmet Etiğinin Felsefi Temelleri”, Toplum ve Sosyal Hizmet, Cilt.21, S.1, ss. 85-97.
ÖZMEN, Fatma ve GÜNGÖR, Ali. (2008), “Eğitim Denetiminde Etik”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt.9, Sayı.5, ss. 137-155.
PATTON, Michael Quinn. (2002), Qualitative Research And Evaluation Methods, Sage Publications, Thousand Oaks, CA, 3. Baskı.
REYNOLDS, Paul. (2000), “Profit And Principles: Business Ethics In Hotel Management Companies In Asia”, Australian Journal of Hospitality Management, Cilt.7, S.1, ss. 1-14.
SARIIŞIK, Mehmet, AKOVA, Orhan ve ÇONTU, Mehmet. (2006), “Otel Yöneticilerinin Etik Politika Ve Yöntemlere Yaklaşımları Üzerine Ampirik Bir Araştırma”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt.17, S.1, ss. 22-34.
SAYIM, Ferhat. (2015), “Etik Ve İş Etiği Kavramları”, Akademik Arge Dergisi-Sosyal Bilimler, Cilt.15, S.1, ss. 23-32.
SELINGER, Evan ve OUTTERSON, Kevin. (2010), “The Ethics Of Poverty Tourism”, Environmental Philosophy, Cilt.7, S.2, ss. 93-114.
SEZGİN, Erkan. (2004), Bilişim Teknolojileri ve Finansal Yapılanma Sürecinde Turizm Endüstrisi ve Türkiye Turizmi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
STEVENS, Betsy. (1997), “Hotel Ethical Codes: A Content Analysis”, International Journal of Hospitality Management, Cilt.16, S.3, ss. 261-271.
Tang, C. Y. ve Chang, J. C. (2006). “An investigation of service quality between the licensed and un-licensed tour leaders” [Bildiri]. The 7th Biennial Conference on Tourism in Asia, (ss.19-28). Jeonju: The Hong Kong Polytechnic University & Jeonju University.
TEPE, Harun. (1998), “Yüzyılımızın Dönemecinde Etikler Beklenenler Ve Etiğin Durumu”, Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt.15, S.2, ss. 56-69.
UPCHURCH, Randall S. (1998), “A Conceptual Foundation For Ethical Decision Making: A Stakeholder Perspective In The Lodging Industry (Usa)”, Journal of Business Ethics, Cilt.17, S.12, ss. 1349-1361.
YARCAN, Şükrü. (2007), “Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt.18, S.1, ss. 33-44.
YAZICIOĞLU, İrfan, TOKMAK, Cüneyt ve UZUN, Serdar. (2008), “Turist Rehberlerinin Rehberlik Mesleğine Bakışı”, Bilim ve Eğitim Düşünce Dergisi, Cilt.8, S.2, ss. 1-19.
YILMAZ AKIN, İpek. (2012), Seyahat Acentalarının Uyguladıkları Rekabet Stratejilerinin Belirlenmesine Yönelik Antalya’da Faaliyet Gösteren A Grubu Seyahat Acentaları Üzerine Bir Araştırma, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hatay.
YILMAZER, Aydın ve BAHADIR, İsmet. (2011), “Otel İşletmelerinde Önbüro Çalışanlarının Etik Algılamalarına Yönelik Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt.20, S.3, ss. 21-40.
ZHANG, Hanqin Q. ve CHOW, Ivy. (2004), “Application Of Importance-Performance Model In Tour Guides’ Performance: Evidence From Mainland Chinese Outbound Visitors In Hong Kong”, Tourism Management, Cilt.25, S.1, ss. 81-91.