MUHAFAZAKÂR İDEOLOJİDE FARKLI DÜŞÜNCE GELENEKLERİ BAĞLAMINDA ‘MUHAFAZAKÂRLIĞIN DOĞASI’

Muhafazakârlık Batı tarihinin ürünü olan çatışmaların içinde ortaya çıkmış ve bu tarihsellik içinde şekillenmiş modern bir siyasal ideolojidir. Bu çalışma, muhafazakârlık üzerine yapılan metodolojik tartışmaları paranteze alarak, muhafazakârlığı felsefi, toplumsal ve siyasal düzeyde belirli yargılara, inançlara ya da temel argümanlara bağlılık anlamında müstakil bir siyasal ideoloji olarak ele almaktadır. Çalışmada öncelikle muhafazakârlığın ‘insan’, ‘toplum’ ve ‘devlete/siyasete’ ilişkin temel felsefi kabulleri ve bunlardan hareketle savunulan ve uygulamaya konulan toplumsal/politik argümanları kısaca ele alınacaktır. Çalışmanın asli bölümünde ise, muhafazakârlık içerisinde tarihsel süreçte karşımıza çıkan farklı düşünce geleneklerine odaklanılacaktır. Bu bağlamda otoriter Kıta Avrupası muhafazakârlığı, liberal Anglo-Amerikan muhafazakârlığı, paternalist muhafazakârlık ve neo-muhafazakârlık üzerinde durulacaktır. Bu farklı düşünce gelenekleri ve eklemlenmeler, tek bir muhafazakârlığın mevcut olmadığını ve muhafazakârlığın değişken doğasını ortaya koymaktadır. Çalışmanın temel odak noktası, bu farklı düşünce geleneklerinden hareketle muhafazakârlığın doğasına dair eleştirel bir değerlendirme/analiz yapmaktır. Bu değerlendirmeler, kavramın güncelliği ve önemi dikkate alındığında, benzer şekilde Türkiye’deki tartışmalar için de önemli implikasyonlara sahiptir.

Anahtar Kelimeler:

Muhafazakârlığın Doğası, Muhafazakâr İdeoloji

‘The Nature of Conservatism’ in the Context of Different Traditions of Thought in the Conservative Ideology

Conservatism that emerged in the conflicts of Western history and has been formed in this context is a modern political ideology. This study, laying aside the methodological debate on conservatism, is dealt with conservatism as a separate ideology in the sense of commitment to some basic arguments, assumptions and beliefs at philosophical, social and political level. In this study at first the fundamental philosophical assumptions of conservatism about ‘human’, ‘society’, ‘the state/politics’ and thus promoted and applied social and political arguments will be briefly discussed. In the essential part of the study we will focus on the different traditions of conservative thought encountered in the historical process. In this context, we’ll deal with authoritarian continental conservatism, paternalistic conservatism, liberal Anglo-American conservatism, neo-conservatism. These different traditions of thought and articulations reveal the variable nature of conservatism. So there’re different kinds of conservatism. The main focus of the study is to make critical analysis of the nature of conservatism in this context. These considerations also bear important implications for similar discussions in Turkey given the actuality and significance of the concept.

Keywords:

The Nature of Conservatism, Conservative Ideology,

PDF

___

ÇİĞDEM, Ahmet. (2001), Taşra Epiği, İstanbul: Birikim Yayınları.
DUMAN, Fatih. (2010), Edmund Burke: Aydınlanma Eleştirisinden Devrim Karşıtlığına, Ankara: Liberte Yayınları.
DUMAN, Fatih. (2006), “Modern Siyasal İdeolojiler”, içinde, Ed. Tevfik Erdem, Feodaliteden Küreselleşmeye -Temel Kavram ve Süreçler-, Ankara: Lotus Yayınları, s. 111-160.
ECCLESHALL, Robert. (1994), Political Ideologies, 2. Baskı, London & New York: Routledge.
GREGG, Samuel. (2002), “A New Name for an Old Whig”, Policy, Cilt 18, No. 1, Güz, s. 39-45.
HAMPSON, Norman. (1991), Aydınlanma Çağı, çev. Jale Parla, Hürriyet Vakfı Yayınları.
HAYEK, Friedrich A. (1996), Hukuk, Yasama ve Özgürlük, çev. Atilla Yayla, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
HAYEK, Friedrich A. (2004), “Niçin Muhafazakâr Değilim?”, çev. Atilla Yayla, Liberal Düşünce, Sayı 34, Bahar, s. 73-84.
HEYWOOD, Andrew. (2007), Siyasi İdeolojiler, Ankara: Adres Yayınları.
HONDERICH, Ted. (1990), Conservatism, Westview Press: Boulder & San Francisco.
HUNTINGTON, Samuel P. (1957), “Conservatism As An Ideology”, The American Political Science Review, Vol. 51, no. 2, s. 454-473.
LIVELY, Jack. (ed.) (1965), “Introduction”, Joseph de Maistre, The Works of Joseph de Maistre, New York & London: The Macmillan Company, s. 1-45.
MACRIDIS, Roy C. (1989), Contemporary Political Ideologies -Movements and Regimes-, Glenview: Scott, Foresman.
MULLER, Jerry Z. (ed.), (1997), “Introduction: What is Conservative Social and Political Thought?”, Conservatism -An Anthology of Social and Political Thought From David Hume to the Present, Princeton, New Jersey: Princeton University Press. s. 3-31.
MÜLLER, Jen-Werner. (2006), “Comprehending Conservatism: A New Framework for Analysis”, Journal of Political Ideologies, 11 (3), October.
NISBET, Robert. (1952), “Conservatism and Sociology”, The American Journal of Sociology, Volume 58, Number 2, s. 167-175.
NISBET, Robert. (1986), Conservatism -Dream and Reality-, Minneapolis: University of Minnesota Press.
NISBET, Robert. (1997), “Muhafazakârlık”, çev. Erol Mutlu, der. Tom Bottomore-Robert Nisbet, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, Ankara: Ayraç Yayınevi, s. 93-127.
NISBET, Robert. (2013), Sosyolojik Düşünce Geleneği, çev. Yusuf Kaplan, İstanbul: Paradigma Yayınları.
OAKESHOTT, Michael. (1975), “On Being Conservative”, Ideologies of Politics, ed: Anthony de Crespigny ve Jeremy Cronin, London & New York: Oxford University Press, s. 23-51.
ONUR-İNCE, Hilal. (2010), Muhafazakâr İdeoloji, Din-Siyaset (Korumacılıktan Totalitarizme Alman Ekolü), İstanbul: Alan Yayınları.
ÖZİPEK, Bekir Berat. (2004), Muhafazakârlık -Akıl Toplum Siyaset-, Ankara: Liberte Yayınları.
SCRUTON, Roger. (1989), The Meaning of Conservatism, London: Macmillan Press, 2. Baskı.
WOLIN, Sheldon. (1954), “Hume and Conservatism”, The American Political Science Review, Vol. 48, No. 4, s. 999-1016.
YÜRÜŞEN, Melih. (2013), İnsan Doğası Sosyal Düzen & Değişim -David Hume’un Sosyal ve Siyasal Felsefesi-, Ankara: Liberte Yayınları.