KUR’AN’DA GEÇEN SAYISAL İFADELER HAKKINDA BAZI DEĞERLENDİRMELER

Her dil gibi Kur’an’ın bünyesinde birtakım sayısal ifadeler mevcuttur. Yer yer bu ifadeler insan algısının dışında kullanılmıştır. Mesela Nuh’un yaşı ve elli bin yıllık bir süreden bahseden ayetler bunlardan bazılarıdır. Ahkâm konularına ilişkin sayısal veriler kesinlik bildirirler ve uygulamaya dönük yaptırımlar içerirler. Diğer anlatım biçimleri yer yer temsili ve mübalağa işlevine sahiptir. Tefsir literatürünün yaklaşımı bu konuda önemlidir. Mesela bu literatür diğer konularda sayısal ifadelerin temsili olduğunu kabul ederken Hz. Nuh’un yaşı, Ashab-ı Kehf’in mağarada kalma süreleri hakkında suskun kalmışlardır. Bunu ise Allah’ın kudreti ve gücüyle açıklayarak olağanüstü ve mucizevi bir olay olarak değerlendirmişlerdir.

___

  • ABDURRAHMAN, Aişe, (1982), el-Kur’an ve Kadâye’l-İslam, Daru’l-İlm li’l-Melayin, Beyrut.
  • ALTUNTAŞ-ŞAHİN, Halil-Muzaffer, (2001), Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an-ı Kerim
  • Meali, Ankara.
  • ATEŞ, Süleyman, (trs), Kur’an-ı Kerim ve Yüce Meali, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul.
  • EBU’S-SUÛD, Muhammed b. Muhammed el-İmadî, (trs.), İrşâdu’l- Akli’s-Selîm ila
  • Mezeya’l-Kitabi’l-Kerîm, Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabi, Beyrut.
  • el-BEYZAVÎ, Ebu Said Abdullah b. Ömer, (2004), Envaru’t-Tenzil ve Esraru’t-Tevîl, Daru
  • Sadır, Beyrut.
  • ELİK-COŞKUN, Hasan-Muhammed, (2015), Tevhit Mesajı, Özlü Kur’an Tefsiri, M.Ü.
  • İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul.
  • el-MÂTURÎDÎ, Ebu Mansur Muhammed b. Muhammed, (2005) Te’vîlâtu Ehli’s-Sünne,
  • Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut.
  • el-MAVERDÎ, Ebu’l-Hasen Ali b. Muhammed, (trs), en-Nuket ve’l-Uyûn, Daru’l-Kütübi’lİlmiyye,
  • Beyrut.
  • en-NESAÎ, Ebu Abdurrahman Ahmed b. Şuayb b. Ali, (trs), Sünenü’n-Nesaî, Mektebetu’l-
  • Mearif, Riyad.
  • er-RÂZÎ, Fahruddîn, (2000), Mefatihu’l-Gayb, Daru İhyai’t-Türasi’l-Arabi, Beyrut.
  • ESED, Muhammed, Kur’an Mesajı, (1997), çev.: Cahit Koytak-Ahmet Ertürk, İşaret
  • Yayınları, İstanbul.
  • es-SUYÛTÎ, Celâluddîn Abdurrahmân Ebî Bekr, (1987), el-İtkân fî Ulûmi’l-Kur’an, Daru’l-
  • Kütübi’l- İlmiyye, Beyrût.
  • et-TABERÎ, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, (trs.), Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân,
  • tahk.: Ahmed Muhammed Şakir, Müessetü’r-Risale.
  • ez-ZEMAHŞERÎ, Ebû’l-Kâsım Mahmûd b. Ömer, (2003), el-Keşşâf an Hakâiki Ğavâmizi’t-
  • Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvîli fî Vucûhî’t-Te’vîl, Dâru’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrût.
  • ez-ZEMAHŞERÎ, Ebû’l-Kâsım Mahmûd b. Ömer, (2003), el-Keşşâf an Hakâiki Ğavâmizi’t-
  • Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvîli fî Vucûhî’t-Te’vîl, Dâru’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrût.
  • FIĞLALI, Ethem Ruhi, (1991), Çağımızda İtikadi İslam Mezhepleri, Selçuk Yay., Ankara.
  • GÖKDOĞAN, Melek Dosay, (2009), “Sayı”, DİA, İstanbul.
  • İBN CUZEY, Ebu Abdillah el-Kelbî, (1995), et-Teshîl li Ulûmi’t-Tenzîl, Şirketü Dari’l-
  • Erkam b. Ebi’l-Erkam, Beyrut.
  • İBN HALDÛN, Abdurrahman b. Muhammed, (2007) Mukaddime, haz.: Süleyman
  • Uludağ, Dergah Yay., İstanbul.
  • İBN KESÎR, İmamuddin Ebu’l-Fida İsmâîl, (2010), Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, Daru’r-
  • Risaleti’l-Alemiyye, Beyrut.
  • İBN MACE, Ebu Abdillah Muhamed b. Yezid, (trs), Süneni İbn Mace, Mektebetu’l-Mearif,
  • Riyad.
  • İSLAMOĞLU, Mustafa, (2008), Hayat Kitabı Kur’an-Gerekçeli Meal-Tefsir, Düşün Yay.,
  • İstanbul.
  • KİTAB-I MUKADDES, (1993), Kitab-ı Mukaddes Şirketi, İstanbul
  • MUKÂTİL B. SULEYMAN, Tefsiru Mukâtil, (h.1423), tahk. Abdullah Mahmud Şahata,
  • Daru İhyai’t-Turas, Beyrut.
  • MÜSLİM, Ebu’l-Huseyn b. el-Haccâc b. el-Kuşeyrî, (2006), Sahihu Müslim, Daru Tayyibe,
  • Riyad.
  • ÖZTÜRK, Mustafa, (2014), Kur’an-ı Kerim Meali -Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri, Ankara
  • Okulu Yay., Ankara.
  • SCHİMMEL, Annemarie, (trs.), Sayıların Gizemi, çev. Mustafa Küpüşoğlu, Kabalcı Yay.,
  • YAHYA B. SELLAM, Tefsiru Yahya b. Sellâm, (2004), tahk. Hind Şelebi, Daru’l-Kutubi’lİlmiyye,
  • Beyrut.
  • YAZIR, Elmalılı Hamdi, (2001), Hak Dini Kur’an Dili, Kur’an-ı Kerim Meali, haz.: Dücane
  • Cündioğlu, Misyon Yay., İstanbul.
  • YAZIR, Elmalılı M. Hamdi, (trs.) Hak Dini Kur’an Dili, Azim Dağıtım.