KIRSAL TURİZME BÜTÜNLEŞİK YAKLAŞIM: AVRUPA BİRLİĞİ ÖRNEĞİ

Turizm, ekonomik, kültürel ve sosyal boyutları itibariyle Avrupa Birliği (AB) açısından önemli bir sektördür. Avrupa bütünleşmesinin son antlaşması olan ve 2009 yılında yürürlüğe giren Lizbon antlaşması, Avrupa Birliği’nin turizm alanındaki etkisini güçlendirmiştir. Lizbon Antlaşması’nda AB’ye, üye devletlerin turizm sektöründeki faaliyetlerini özellikle turizm sektörünün rekabet gücünü arttırarak tamamlama görevi ve yetkisi verilmiştir.  AB’nin turizm destinasyonu olarak dünyadaki konumunu güçlendirme hedefi konulmuştur.Kırsal turizm, AB turizm politikalarında, AB’ye yeni üye ülkeler ve aday ülkeler açısından bir fırsat olarak görülmektedir. Bu kapsamda, Kırsal Kalkınma için Avrupa Tarım Fonu olarak adlandırılan AB’nin yeni mali destek aracı, kırsal turizmin gelişimini desteklemektedir. AB’nin özellikle aday ülkelerde teşvik edilmesini amaçladığı kırsal turizm politikası, Türkiye’nin de bir aday ülke olması dolayısıyla araştırılmaya ihtiyaç duyulan bir alandır. Bu çalışmada, AB’nin kırsal turizme bir kırsal kalkınma aracı olarak bütünleşik yaklaşımı ve bu politikaya ilişkin mali yardım araçları incelenecek ve söz konusu politikanın AB ve bir aday ülke olarak Türkiye açısından potansiyel etkileri tartışılacaktır. 

___

  • AYDIN, Oğuz. (2012), “AB’de Kırsal Turizmde İlk 5 Ülke ve Türkiye’de Kırsal Turizm”, KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si, cilt.14, S.23, ss. 39-46.
  • COSTA, Carlos. (2006), “Tourism Planning, Development and the Territory”. Dimitrios Buhalis ve Carlos Costa (Ed.). Tourism Management Dynamics, Trends, Management and Tools, (ss. 236-243). Oxford: Elsevier Butterworth Heinemann.
  • CAWLEY, Mary ve GILLMOR, Desmond. (2008), “Integrated Rural Tourism:Concepts and Practice”, Annals of Tourism Research, Cilt.35, S. 2, ss.316-337.
  • CLARK, Gordon ve CHABREL, Mary. (2007), “Measuring Integrated Rural Tourism”, Tourism Geographies, cilt.9, S.4, ss. 371-386.
  • COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION. (2006), “European Union Strategic Guidelines for Rural Development”,
  • (erişim adresi: http://europa.eu/legislation_summaries/agriculture/general_framework/l60042_en.htm), (erişim tarihi: 04 Eylül 2012).
  • EUROBAROMETER. (2012), “Attitudes of Europeans Towards Tourism”, Flash Eurobarometer, 334, (erişim adresi: http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_334_en.pdf), (erişim tarihi: 02 Eylül 2012).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2000), Towards Quality Rural Tourism: Integrated Quality Management (IQM) for Coastal Destinations, Office for Official Publications of European Communities, Luxembourg.
  • EUROPEAN COMMISSION. (2002), “Using Natural and Cultural Heritage for the Development of Sustainable Tourism in Non-traditional Tourism Destinations”, (erişim adresi: http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/tourism/files/studies/using_natural_cultural_heritage/procon_en.pdf), (erişim tarihi: 25 Ağustos 2015).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2006), “The EU Rural Development Policy 2007-2013”, Factsheet, (erişim adresi: http://ec.europa.eu/agriculture/publi/fact/rurdev2007/en_2007.pdf), (erişim tarihi: 03 Eylül 2012).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2010), “Europe, the World's No 1 tourist destination – a new political framework for tourism in Europe”, Communication from the Commission to the European Parliament, The Council, The European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions, Brussels, (erişim adresi: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52010DC0352&from=EN), (erişim tarihi: 11 Mayıs 2015).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2011), “Lessons for Integrating Tourism into Sustainable Rural Development”, DG Environment News Alert Service, (erişim adresi: http://ec.europa.eu/environment/integration/research/newsalert/pdf/247na6_en.pdf), (erişim tarihi: 20 Ağustos 2016).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2012), “European Policies for Tourism,” (erişim adresi: http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/tourism/promoting-eu-tourism/tourism-related-policies/index_en.htm), (erişim tarihi: 01 Eylül 2012).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2013), “Attitudes of Europeans Towards Tourism”, (erişim adresi: http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_370_en.pdf), (erişim tarihi: 01 Şubat 2016).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2014), “Regional Policy-Tourism”, (erişim adresi:http://ec.europa.eu/regional_policy/en/policy/themes/tourism/), (erişim tarihi: 2 Eylül 2016).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2015), “Rural Development 2014-2020”, (erişim adresi: http://ec.europa.eu/agriculture/rural-development-2014-2020/index_en.htm), (erişim tarihi: 01 Şubat 2016).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2016a), “Overview of EU Tourism Policy”, (erişim adresi:
  • https://ec.europa.eu/growth/sectors/tourism/policy-overview_en), (erişim tarihi: 06 Eylül 2016).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2016b), “Tourism”, (erişim adresi: http://ec.europa.eu/agriculture/enlargement/assistance/ipard/index_en.htm), (erişim tarihi: 5 Eylül 2016).
  • EUROPEAN COMMISSION. (2016c), “IPARD”, (erişim adresi: http://ec.europa.eu/agriculture/enlargement/assistance/ipard/index_en.htm), (erişim tarihi: 5 Eylül 2016).
  • EUROPEAN UNION DIRECTORATE GENERAL FOR AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT. (2011), “Rural Development in the European Union - Statistical and Economic Information”, (erişim adresi: http://ec.europa.eu/agriculture/statistics/rural-development/2011/full-text_en.pdf), (erişim tarihi: 01 Eylül 2012).
  • EUROPEAN PEOPLE’S PARTY GROUP. (2012),“Building Europe 2020 in Partnership”, (erişim adresi: http://web.cor.europa.eu/epp/News/Documents/Tourism%20as%20a%20driver%20for%20EU2020.pdf), (erişim tarihi: 01 Şubat 2016).
  • GEORGE, E. Wanda, MAIR, Heather ve REID G. Donald. (2009), Rural Tourism Development Localism and Cultural Change, Channel View Publications, Bristol.
  • GUIA, J., PRATS, L. ve COMAS, J. (2006). “The destination as a local system of innovation: The role of relational networks”. In L. Lazzeretti ve C. Petrillo (Ed.), Tourism Local Systems and Networking (ss. 57-65). Oxford: Elsevier.
  • HABERAL, Hikmet. (2015), Turizmde Alternatif Ekolojik Turizm- Doğa Turizmi- Kırsal Turizm- Yayla Turizmi, Detay Yayıncılık, Ankara.
  • IOANNİDES, Dimitri ve DEBBAGE Keith G. (Eds.)(1998). “Neo-Fordism and Flexible Specialization in the Travel Industry: Dissecting the Polyglot”, The Economic Geography of the Tourist Industry: A Supply-Side Analysis, (ss. 99-122). London and New York: Routledge.
  • İÇÖZ, Orhan, VAR, Turgut ve İLHAN, İbrahim. (2009), Turizm Planlaması ve Politikası Turizmde Bölgesel Planlama, Turhan Kitabevi, Ankara, 2. Baskı.
  • KOÇ, Ayhan. (2014), “Türkiye’de Kırsal Kalkınmanın Yeni Boyutları: LEADER Yaklaşımı ve Kırsal Kalkınma Fonlarının Genişletilmiş Merkezi Olmayan Sistemde Yönetimi”, Çağdaş Yerel Yönetimler, cilt.23, S.2, ss. 49-78.
  • KOZAK, Meryem Akoğlan ve BAHÇE, Sadık (2009). Özel İlgi Turizmi. Detay Yayıncılık. Ankara
  • Lİ, Xiang Robert. (2014), “Linking service-dominant logic to destination marketing”. Scott McCabe (Ed.). The Routledge Handbook of Tourism Marketing, (ss. 15-26). Oxon: Routledge.
  • NAZLI, Ali Recep. (2015), “Avrupa Birliği Kırsal Kalkınma Perspektifi” [Bildiri]. 3. Uluslararası Bölgesel Kalkınma Konferans Bildirileri, 15-16 Ekim 2015, (ss. 10-19). Bingöl: Fırat Kalkınma Ajansı.
  • NYLANDER, Mirja ve HALL, Derek. (2005). “Rural Tourism Policy: European Perspectives”. Derek Hall, Irene Kirkpatrick ve Morag Mitchell (Ed.). Rural Tourism and Sustainable Business, Clevedon: Channel View Publications.
  • ORGANIZATION FOR ECONOMIC COOPERATION AND DEVELOPMENT (OECD). (1994), “Tourism Strategies and Rural Development”, (erişim adresi: http://www.oecd.org/dataoecd/31/27/2755218.pdf), (erişim tarihi: 10 Mayıs 2014).
  • ÖZÇAĞ, Mustafa ve HOTUNLUOĞLU, Hakan. (2015), “Kalkınma Anlayışında Yeni Bir Boyut: Yeşil Ekonomi”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.13, S.2, ss. 303-324.
  • SAXENA, Gunjan, CLARK, Gordon, OLIVER, Tove ve ILBERY, Brian. (2007), “Conceptualizing Integrated Rural Tourism”, Tourism Geographies, cilt.9, S.4, ss.347-370.
  • SONUÇ, Nil. (2014), “Sürdürülebilir Turizm: Tanımı ve İçeriği”. Metin Kozak (Ed.). Sürdürülebilir Turizm Kavramlar Uygulamalar. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • SOYKAN, Füsun (2003), “Kırsal Turizm ve Türkiye Turizmi İçin Önemi”, Ege Coğrafya Dergisi, cilt.12, ss.1-11.
  • ŞEMŞİT, Sühal. (2014), “Avrupa Birliği’nde Turistik Ürün Politikası”, Alp Timur(Ed.). Turistik Ürün Politikası. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • ŞEREFOĞLU, Coşkun. (2009), Kalkınmada Kırsal Turizmin Rolü- 2007- 2013 Yılları Arasında Ülkemizde Uygulanacak Olan Ipard Kırsal Kalkınma Programındaki Yeri, Önemi Ve Beklenen Gelişmeler, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Uzmanlık Tezi, Ankara.
  • T.C. TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI. (2011), Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma (IPARD) Programı (2007-2013), T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayını, Ankara.
  • T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI. (2007), “Türkiye Turizm Stratejisi-2023”, (erişim adresi: http://yigm.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/906,ttstratejisi2023pdf.pdf?0), (erişim tarihi: 12 Mayıs 2014).
  • TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU. (2011), Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Programı (IPARD) –Kırsal Turizm Başvuru Çağrı Rehberi, Ankara.
  • T.C. AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI. (2015), “Türkiye – AB Mali İşbirliği”, (erişim adresi: http://www.ab.gov.tr/index.php?p=5), (erişim tarihi: 02 Ocak 2016).
  • T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI. (2015a), “2014-2020 IPARD Programı (IPARD II Dönemi) Birinci Başvuru Çağrı İlanı”, (erişim adresi: https://ipard.tarim.gov.tr/haber.aspx?id=137), (erişim tarihi: 2 Eylül 2016).
  • T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI. (2015b), “Avrupa Birliği Katılım Öncesi Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Programı (IPARD) 2014-2020”, (erişim adresi: https://ipard.tarim.gov.tr/Ayarlar/mevzuat/IpardProgrammeII-tr.pdf), (erişim tarihi 2 Eylül 2016).
  • T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. (2014), “IPARD Kapsamında Yerel Kalkınma Stratejilerinin Hazırlanması LEADER Yaklaşımı”, (erişim adresi: https://ipard.tarim.gov.tr/leaderx.aspx, (erişim tarihi: 20 Ağustos 2016).
  • TELFER, David ve SHARPLEY, Richard (2008). Tourism and Development in the Developing World. Routledge, Oxon.
  • URRY , John and LARSEN, Jonas. (2011), The Tourist Gaze 3.0 . Sage, London.
  • ÜNÜVAR, Mustafa (2007), “Ölçek Ekonomisinde Kapsam Ekonomisi: Katma Değer Faaliyetlerinin Ertelenmesi Yoluyla Ürün Çeşitliliğinin Yönetimi”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, cilt. 2007, S.2, ss. 235 -250.
  • VAN DER ZEE, Egbert ve VANNESTE Dominique. (2015), “Tourism networks unravelled; a review of the literature on networks in tourism management studies”, Tourism Management Perspectives, cilt. 15, ss. 46–56.