GENEL LİSELERİN İKİNCİ SINIFLARINDA OKUTULAN TÜRK EDEBİYATI DERS KİTAPLARINDAKİ METİN ALTI SORULARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Bu araştırmada, soru-cevap yöntemine ilişkin öğretim ortamında meydana çıkacak sorunlar örnekleme alınan genel liselerin ikinci sınıflarında okutulan Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarındaki metin altı sorularının örneğinde belirlenmiş ve bu sorunların çözülmesine yönelik bazı öneriler sunulmuştur. Bilindiği üzere, lise kitaplarındaki metinler Türk dili ve edebiyatı eğitiminde öğrencilerin ihtiyaç duydukları amaç ve davranışları kazanabilmeleri için araç olarak kullanılmalı, bu metinlere bağlı olarak hazırlanan metin altı soruları dil ve edebiyat eğitimine katkı sağlamalıdır. Bu sebeple, bu araştırmanın sınırlılıkları çerçevesinde rastlantısal örneklem yoluyla 3 Türk dili ve edebiyatı ders kitabı seçilmiş ve seçilen kitaplardaki metin altı soruları, bilişsel alan basamaklarına  ve cevap kaynaklarına göre ayrı ayrı sınıflandırılarak değerlendirilmiştir. İncelenen ders kitaplarındaki soruların tasnifinin birinci aşaması  olan soruların bilişsel alan basamaklarına göre dağılımı şu biçimdedir: İncelemeye tabi tutulan toplam 1431 sorunun %19,4’ü  bilgi basamağı,  %46,4’ü kavrama  basamağı, %13,2’si uygulama  basamağı,  %11,7’si analiz  basamağı,  %1,4’ü sentez basamağı, %7,6’sı değerlendirme basamağı sorusudur. Soruların cevap kaynaklarına göre dağılımı %64,2 oranında metin içi soruları, %33,6   oranında metin   dışı   soruları,   %2,0   oranında   metinler    arası   soruları biçimindedir. 

___

  • AÇIKGÖZ Ün, Kamile. (2003), Aktif Öğrenme. Eğitim Dünyası Yayınları. İzmir, 7. Baskı.
  • AKBULUT, Tugay. (1999), İlköğretim Okullarında Görevli Öğretmenlerin Soru Sorma Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
  • AKYOL, Hayati. (1996), Metinler Arası (İntertextuality) Okuma ve Sorular. Bilgi Çağında Eğitim, Nisan-Mayıs-Haziran.
  • AKYOL, Hayati. (2001), İlköğretim Okulları 5. sınıf Türkçe Kitaplarındaki Okuma Metinleriyle İlgili Soruların Analizi. Eğitim Yönetimi,(26)
  • CEMİLOĞLU, Mustafa. (2003), Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi, ALFA Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti. İstanbul.
  • ÇETİN, İsmet. (2015), Dil ve Edebiyat Öğretim Yöntemleri, Nobel Yayınları. Ankara, 2. Basım.
  • ENSAR, Ferhat. (2002), İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metin Altı Soruları Üzerine Bir İnceleme. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • FİLİZ B., Sevil. (2002), Soru-Cevap Yöntemine İlişkin Öğretimin Öğretmenlerin Soru Sorma Düzeyi ve Tekniklerine Etkisi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmış Doktora Tezi, Ankara.
  • FİLİZ B., Sevil. (2004), Öğretmenler İçin Soru Sorma Sanatı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara, 1. Baskı.
  • KOMİSYON. (2003). Edebiyat 2. MEB Yayınları, İstanbul, 5. Baskı.
  • KUTLU, Emine. (2000), Genel Liselerin Birinci Sınıflarında Okutulan Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitapları Üzerine Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • OĞUZKAN, Ferhan. (1989). Orta Dereceli Okullarda Öğretim (Amaç, İlke, Yöntem ve Teknikler), Emel Matbaacılık Sanayi, Ankara, 2. Baskı.
  • ŞİMŞEK, Rasim ve ÖZBEN, Raif. (2003). Edebiyat 2. Şimşek Yayınları, İstanbul.