GELENEKSELDEN YENİ MEDYA OKURYAZARLIĞINA: TÜRKİYE ÖRNEĞİNDE BİR DEĞERLENDİRME

Günümüzde iletişim teknolojilerinin bilginin elde edilmesinde ve işlenmesinde giderek artan biçimde kullanılmasından kaynaklanan önemli değişimler yaşanmaktadır. Sözkonusu değişimlerle ilişkili olarak, medyanın toplumsal gelişmeleri biçimlemekte ve desteklemekteki rolü giderek artmaktadır. Çevremizde yaşananların anlaşılması ile hergün medyadan akan mesajların anlaşılması, değerlendirilmesi arasındaki yakın bir ilişki düşünüldüğünde, medya okuryazarlığı ile ilişkili derslerin önemi ortaya çıkmaktadır. Medya okuryazarlığı eğitimi, 20 yüzyılın başından itibaren, önce Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da sonra da Avrupa'da değişik biçimlerde gelişmiştir. Türkiye örneğinde ise, medya okuryazarlığı, 2000'lerden bu yana yaygın biçimde tartışılmaktadır. 2000'lerin başında, medya okuryazarlığı dersi, “Radyo Televizyon Üst Kurulu ile Milli Eğitim Bakanlığı” arasında imzalanan “İşbirliği Protokolü” uyarınca, seçmeli bir ders olarak ilköğretim müfredatına dahil edilmiştir. 4+4+4 sistemi olarak anılan yeni eğitim sisteminde de medya okuryazarlığı, orta öğretim düzeyinde okutulan bir ders olarak varlığını sürdürmektedir. Bu makale, dünyada medya okuryazarlığı konusundaki temel tartışma ve gelişmeler eşliğinde, Türkiye'de medya okuryazarlığı eğitimiyle ilgili tarihsel gelişmeleri ana çizgileriyle değerlendirmeyi amaçlamaktadır. 2011 yılında Milli Eğitim Bakanlığı ve Radyo Televizyon Üst Kurulu yetkilileriyle yapılan görüşmelerden elde edilen bilgiler ve Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı'ndan alınan veriler, ders için çizilen çerçeve ve hedeflerin değerlendirilmesi konusunda yardımcı olacaktır. Medya okuryazarlığı yazınında, medya okuryazarlığının çeşitli bileşenlerinden söz edilmektedir, yeni medya okuryazarlığı, internet okuryazarlığı, reklam okuryazarlığı vb. Çalışmada, ders programı dâhilinde, bu bileşenlerin izi de sürülecektir. Makalenin son kısmında ise medya okuryazarlığının Türkiye'deki durumu ve içeriği ilgili son değerlendirmeler yapılarak, bileşenleriyle birlikte medya okuryazarlığı eğitiminin geleceğine ilişkin önerilerde bulunulacaktır.

___

  • ALEMDAR, K. (2011), Medya Okuryazarlığı Dersinin Bugünü ve Geleceği Başlığında RTÜK Üyesi
  • Prof. Dr. Korkmaz Alemdar ile Görüşme, 29.06.2011, Ankara.
  • ALEMDAR, K. (2010), “Giriş”, UNESCO Kitle İletişim Bildirgeleri içinde, R. Uzun (çev.), Ankara:
  • UNESCO Türkiye Milli Komisyonu, s.1-9.
  • ALP, H. (2011), Medya Okuryazarlığı Dersinin Bugünü ve Geleceği Başlığında RTÜK Üyesi Hülya Alp