DEMOKRASİ BİLİMDEN BESLENEBİLİR Mİ?

Kavramlar kendiliğinden olumlu ya da olumsuz olmazlar. Onlara olumlu ya da olumsuz anlamlar insanlar/toplumlar tarafından yüklenir. Ancak hem demokrasi hem de bilim kavramları günümüzde “sanki” kendiliğinden olumlularmış gibi kullanılırlar.Bu olumlanan iki kavramın ilişkisi sorgulandığında da “sanki” kendiliğinden ve pozitif yönlü doğrudan olumlu bir ilişkiye sahiplermiş gibi bir yanılgıya kapılmak söz konusu olur. Bu çalışma tam da bu olumlamayı sorgulamakta ve eğer mümkünse “demokrasiden beslenebilecek bir bilim anlayışının” nasıl olabileceğini tartışmaktadır. Bunun için de demokrasi ile ciddi sorunları olan nasyonal sosyalizmin bilime bakışı örnek olarak alınmaktadır. Bilime uygun hareket etmeyi kendisine amaç edinen ama demokrasiyi reddeden bu anlayış tam da konuyu tartışabilmenin imkânlarını vermektedir. Bu tartışmanın sonucunda bilime ve demokrasiye tarafsız bakmanın bu bağlantıyı kendiliğinden oluşturamayacağı ortaya çıkmakta ve eğer böyle bir bağlantı kurulacaksa bunun “bilinçli bir taraftarlık”la mümkün olabileceği anlaşılmaktadır. Ancak bu sonuç, bilim ve nesnellik ilişkisini gündeme getirmektedir. Çalışmada “bilimde nesnellik” ve bunun mümkün olup olmadığı önem arz etmekte,tarihselci-evrenselci, göreli-kesinlikçi bilimsel tartışmalarla bağ kurulmaktadır.

-

The meanings of concepts are not positive or negative by themselves. It is human beings or society that gives them their positive or negative meanings. However, the concepts of both democracy and science are used today as if they have positive meanings by themselves. When questioning the relationship between these concepts, it is mostly believed that these two concepts are positively entwined. This paper aims to seek an exact answer to this question, what is the affirmative relation between democracy and science. Moreover, this paper points out how, if possible, democracy can be fed on science. For this reason, National Socialism’s view of science which has serious problems with the idea that democracy is taken as an example. The approach of National Socialism with regards to science as a main marker of social issues but rejects democracy gives an opportunity to discuss this issue. This paper concludes that a neutral approach to the relation between science and democracy is unable to explain this relation. This paper also concludes that if it is possible to make a meaningful relation between them it can only be derived from the notion of “conscious partiality”. Yet, this result brings the relationship of science and objectivity to the agenda. Arguing that the relation between objectivity and science in this study, this paper aims to find an answer whether objectivity is possible in science under the theoretical framework of historicist-universalist, and relativist- positivist approach to social sciences

___

  • BAUDOUIN, Jean. (1993), Karl Popper, (çev. Bülent Gözkan), İletişim Yayınevi, İstanbul.
  • BAUMAN, Zygmunt. (2003), Modernlik ve Müphemlik, (çev. İsmail Türkmen), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • BELGE, Murat. (2004), “Mustafa Kemal ve Kemalizm”, Modern Türkiye’de Siyasi Dü- şünce C. II: Kemalizm, (Ed.) Tanıl Bora ve Murat Gültekingil, İletişim Yayınları, İstanbul, ss. 29-43.
  • BOTTOMORE, Tom. (1997), Frankfurt Okulu, (çev. Ahmet Çiğdem), Vadi Yayınları, Ankara.
  • BRYMAN, Alan. (1988), Quantity and Quality in Social Research, Unwin Hyman, Londra.
  • COMTE, Auguste. (2010), “Pozitif Felsefe”, (çev. Erkan Ataçay), Batıya Yön Veren Metinler III, (Ed.) Alev Alatlı, İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı, İstanbul, ss. 1319-1328.
  • DEMİR, Ömer. (1996a), “Feminizm ve İktisat”, İktisatta Yöntem Tartışmaları, (Ed.) Ömer Demir, Vadi Yayınları, Ankara, ss. 51-73.
  • DEMİR, Ömer. (1996b), “Stratejik Bir Bilgi Alanı: İktisat Metodolojisi”, İktisatta Yöntem Tartışmaları, (Ed.) Ömer Demir, Vadi Yayınları, Ankara, ss. 13-36.
  • FOUCAULT, Michel. (2001), Toplumu Savunmak Gerekir, (çev. Şehsuvar Aktaş), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • FOUCAULT, Michel. (2003), İktidarın Gözü: Seçme Yazılar 4, (çev. Işık Ergüden), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • HAKYEMEZ, Yusuf Şevki. (2003), “Çoğunlukçu Demokrasi, Rousseau ve Türk Anayasaları Üzerindeki Etkisi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 52, S.4, ss. 69-92.
  • KARAKAŞ, Mehmet. (2009), “Sosyoloji ve İktidar”, Sosyal Bilim, Etik ve Yöntem, (Ed.) Osman Konuk ve Ahmet Kemal Bayram, Adres Yayınları, Ankara, ss. 177-198.
  • KUHN, Thomas S.. (1995), Bilimsel Devrimlerin Yapısı, (çev. Nilüfer Kuyaş), Alan Yayınları, İstanbul.
  • KUHN, Thomas S.. (1992), “Eleştirmenlerime Cevaplar”, Bilginin Gelişimi ve Bilginin Gelişimiyle İlgili Teorilerin Eleştirisi, (Ed.) Imre Lakatos ve Alan Musgrave, (çev. Hüsamettin Arslan), Paradigma Yayınevi, İstanbul, ss. 284-342.
  • MAGEE, Bryan. (1990), Karl Popper’in Bilim Felsefesi ve Siyaset Kuramı, (çev. Mete Tun- çay), Remzi Yayınevi, İstanbul.
  • ÖZLEM, Doğan. (1998), Bilim, Tarih ve Yorum, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.
  • ÖZLEM, Doğan. (1999), “Felsefi Hermeneutiğe Geçiş Yolu Olarak Tarihselcilik”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 40, S. 1, ss. 127-145.
  • ÖZTÜRK, Namık Kemal. (1997), “Teknokrasinin Potansiyel Tehlikeleri ve Demokrasi.” Amme İdaresi Dergisi, C. 30, S. 2, ss. 45-58.
  • POPPER, Karl. (1992), “Olağan Bilim ve Teknikleri”, Bilginin Gelişimi ve Bilginin Gelişimiyle İlgili Teorilerin Eleştirisi, (Ed.) Imre Lakatos ve Alan Musgrave, (çev. Hüsamettin Arslan), Paradigma Yayınevi, İstanbul, ss. 60-69.
  • PUNCH, Keith F.. (2005), Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, (çev. Dursun Bayrak, H. Bader Arslan, Zeynep Akyüz), Siyasal Kitabevi, Ankara.
  • SERDAROĞLU, Ufuk. (1997), Feminist İktisad’ın Bakışı (Postmodernist mi?), Sarmal Yayınevi, İstanbul.
  • SPANGENBURG, Ray. MOSER Diane Kit. (2008), Wernher Von Braun: Rocket Visionary, Chelsea House, New York.
  • UÇAR, Metin. (2002), Değişen Bilim Anlayışında Yöntem (Hermeneutik) ve Toplumsal Kimlik Sorunu, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • UÇAR, Metin. (2014), “Sosyoloji’de Yöntem Tartışmaları”, Sosyoloji’de Kuram-Yöntem-Güncel Yaklaşımlar, (Ed.) Baran Dural, Paradigma Akademi Yayınları, İstanbul, ss.1-26.
  • WALKER, Mark. (1995), Nazi Science: Myth, Truth, and The German Atomic Bomb, Perseus Publishing, Cambridge- Massachusetts.
  • WALLERSTEIN, Immanuel. (2003), Bildiğimiz Dünyanın Sonu: Yirmi Birinci Yüzyıl İçin Sosyal Bilim, (çev. Tuncay Birkan), Metis Yayınları, İstanbul.
  • WILLIAMS, Robin. (t.y.), “Wernher von Braun”, Earth Observatory, Kaynak: http:// earthobservatory.nasa.gov/Features/vonBraun/, (Erişim tarihi: 01 Kasım 2014)
  • YAVUZ, Bülent. (2009), “Çoğulcu Demokrasi Anlayışı ve İnsan Hakları”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 13, S. 1-2, ss. 283-302