75. KIYÂME SURESİNİN 16-19. AYETLERİNİN ANLAŞILMA SORUNLARI ÜZERİNE

Bu çalışma 75. Kıyame Suresi’nin 16-19. ayetlerinin anlaşılma sorunlarına değinmektedir. Geleneksel görüşe göre ayetler Hz. Peygamberin vahiy alma sürecinde vahyi unutma kaygısıyla dilini oynatması, kendisine söylenen sözleri ezberlemeye çalışması olarak tasvir edilmektedir. Ne var ki günümüzde bu ayetler geleneksel anlayışın aksine ahirette günahkâr insanların durumunu resmeden bir biçimde ele alınmaktadır. Yani bu ayetlerin muhatabı, hesabının acele görülmesini isteyen kişi olarak resmedilmektedir. Böyle yorumlamanın gerekçesi olarak bahse konu ayetlerin surenin diğer pasajlarıyla uyum içinde olmaması gösterilmektedir. Bu görüşün savunulmasında ki temel neden ise, Kur’an’ın kendi içinde bütünlüklü bir yapı olarak görülmesi ve değerlendirilmesidir. 

___

  • ABDÜRREZZAK, Ebu Bekr b. Hemmam es-San'ani, (1991), Tefsiru'I-Kur'ani'l-Azim -Tefsiru Abdirrezzak-, thk. Abdulmu'ti Emin Kal'aci, Daru’l- Ma'rife, Beyrut. el-BUHARİ, Muhammed b. İsmail, (h.1400), el-Camiu’s-Sahih, Matbaa es- Selefiyye, Kahire. el-CÂBİRÎ, Muhammed, (trs.), Fehmu’l-Kur’an, Mana Yay., İstanbul. CARLYLE, Thomas, (2004), Kahramanlar, Ötüken Yay., çev.: Behzat Tanç, İstanbul. CERRAHOĞLU, İsmail, (2017), Tefsir Usulü, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara. ECO, Umberto, (1996), Yorum ve Aşırı Yorum, çev: Kemal Atakay, Can Yay., İstanbul. ELİK, Hasan- COŞKUN, Muhammed, (2105), Tevhit Mesajı-Özlü Kur’an Tefsiri, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Yay., İstanbul. ESED, Muhammed, (1997), Kur’an Mesajı, Meâl-Tefsir, çev. Cahit Koytak- Ahmet Ertürk, İşaret Yayınları, İstanbul. el-FERRA, Ebu Zekeriyya Yahya b. Ziyad, ( 2011), Meani’l-Kur’an, Alemu’l- Kutubi, Beyrut. GÜL, Ali Rıza, (2003), Kıyamet Suresinin 16-19. Ayetlerine Yüklenen Geleneksel Yorumlar Üzerine, AÜİFD, Cilt XIIV Sayı 2. İBN KESÎR, Ebu’l-Fida İsmail, (2010), Tefsiru İbn Kesîr, Daru Risaleti’l- Alemiyye, Beyrut. İBN KUTEYBE, (2002), Ebû Muhammed Abdullâh b. Müslim, Te’vîlu müşkili’l-Kur’an, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrût. İBNU’N-NEDİM, (1994), el-Fihrist, Daru’l-Marife, Beyrut. el-KUŞEYRÎ, (2206), Ebü’l-Hüseyn Muslim b. el-Haccâc, Sahîh-i Müslim, Dâru’t-Tayyibe, Riyad. el-MATURİDİ, (2005), Ebu Mansur, Tevilatu’l-Kur’an, tahk., Mecdî Bâslum, Daru’l Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut. MUKÂTİL B. SULEYMAN, (h. 1423), Tefsiru Mukâtil b. Suleyman, tahk.: Abdullah Mahmud Şahata, Daru İhyai’t-Turas, Beyrut. en-NESEFİ, Abdullah b. Ahmed b. Mahmud, (1984) Tefsiru’n-Nesefî, Kahraman Yay., İstanbul. ÖZTÜRK, Mustafa, (2002), Mustafa, Kur’an Dili ve Retoriği, Kitâbiyât, Ankara. ÖZTÜRK, Mustafa, (2014), Kur’an’ı Kerim Meali-Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri, Ankara Okulu Yay., Ankara. er-RÂZÎ, Fahruddîn, (1993), Mefâtîhu’l-ğayb, Dâru’l Fikr, Beyrût. es-SÜLEMİ, Abdu’l-Aziz b. Abdu’s-Selam, (2008), Tefsiru ‘Iz b. Abdi’s-Selam, Daru’l-Kutubi’l- İlmiyye, Lübnan. et-TABERÎ, Muhammed b. Cerîr, (2000), Câmiu’l-beyan an tevi’li ayi’l-Kur’an, tahk.: Muhammed Şakir, Müessetu’r-Risale, y.y. TUNCER, Faruk, (2013), “Tenasüp (tematik) Merkezli Tefsirlere Genel Bir Bakış”, Tefsire Akademik Yaklaşımlar, ed. Mehmet Akif Koç- İsmail Albayrak, Otto Yayınları, Ankara. TÜRCAN, Selim, DİNÇ, Ömer, (2015/2), “Kur’an’ın İfade Kalıpları Nüzul Kronolojisini Aydınlatabilir mi? Fâtiha Suresinin Nüzul Zamanına İlişkin Bir Değerlendirme”, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 14, sayı: 28. ÜNVER, Mustafa, (2013), “Muradı İlahiye Ulaşma Çabası Ekseninde Kıyame Suresi 16-19'un Komşu Ayetlerle İlgisizliği Vehmi Üzerine Bir Mülahaza”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 14-15, Samsun. ez-ZEMAHŞERÎ, Ebû’l-Kâsım Mahmûd b. Ömer, (2003), el-Keşşâf an hakâiki ğavâmizi’t-tenzîl ve uyûni’l-ekâvîli fî vucûhî’t-te’vîl, Dâru’l- Kütübi’l- ilmiyye, Beyrût. ez-ZERKEŞİ, Bedruddin, (2001), el-Burhan fi Ulumi’l-Kur’an, Daru’l-Fikr, Beyrut.